Γίνεται να ζει κανείς συλλέγοντας και πουλώντας αυτόγραφα; Φυσικά και γίνεται. Οσο για το πώς, η μέθοδος είναι σχετικά απλή. Το πρώτο που πρέπει να κάνει ένας κυνηγός αυτογράφων είναι να εντοπίσει το δυνάμει θύμα του, την όποια διασημότητα δηλαδή, την οποία στη συνέχεια καλείται να προσεγγίσει με τον κατάλληλο –ανάλογα με την περίσταση– τρόπο, ευελπιστώντας πως θα αποδεχτεί να του υπογράψει ένα οποιοδήποτε κομμάτι χαρτί.

Οι περισσότεροι κυνηγοί αυτογράφων δεν δουλεύουν ποτέ μόνοι τους. Συνοδεύονται πάντα από φίλους-συνεργάτες, δουλειά των οποίων είναι να απαθανατίζουν τη σκηνή με τα κινητά τους, δεδομένου ότι τα βίντεο λειτουργούν ως πιστοποιητικά γνησιότητας. Εάν η αποστολή στεφθεί από επιτυχία, τότε κυνηγός και σία είτε διαθέτουν το πολύτιμο χαρτάκι προς πώληση στο διαδίκτυο είτε απευθύνονται σε οίκους δημοπρασιών.

Δεν αποκλείονται, φυσικά, τα απρόοπτα, με τον Μαουρίτσιο Κροζέτι της Repubblica να αναφέρεται ενδεικτικά στον Πεπ Γκουαρδιόλα, ο οποίος, αφού έβαλε την υπογραφή του, άρπαξε το χαρτί και το έφαγε: «Σας ξέρω, έρχεστε συνέχεια εδώ και μετά πουλάτε τις υπογραφές. Αυτό θέλετε να κάνετε στις ζωές σας; Πηγαίνετε στο σχολείο» είπε σε τρεις ανήλικους κυνηγούς αυτογράφων ο προπονητής της Mάντσετερ Σίτι.

Κάποτε η «αυτογραφομανία» –όπως είχε ορίσει τον 19ο αιώνα τη μανιώδη συλλογή αυτογράφων ο αμερικανός βιβλιοθηκάριος, αρχειοφύλακας και διπλωμάτης Θίοντορ Ντουάιτ– ήταν απλώς μια μορφή συλλεκτισμού/φετιχισμού. Σήμερα, όμως, τα αυτόγραφα τροφοδοτούν μια αγορά αξίας δισεκατομμυρίων.

Οι πάσης φύσεως υπογραφές διασημοτήτων του παρόντος αλλά και του παρελθόντος είναι πολύτιμες αυτές καθαυτές. Ωστόσο, όπως σημειώνει ο ιταλός δημοσιογράφος στο ρεπορτάζ του, ένα υπογεγραμμένο αντικείμενο, όπως η φανέλα ενός ποδοσφαιριστή, το καπέλο ενός προέδρου ή τα γάντια ενός μποξέρ, έχει τριπλάσια αξία – αρκεί να έχει πιστοποιηθεί ως αυθεντική η υπογραφή.

Υπάρχουν εταιρείες που κάνουν ακριβώς αυτό, αναλύοντας χαρτιά, μελάνια και γραφικούς χαρακτήρες μέσω φασματοσκοπικών και μικροσκοπικών αναλύσεων, «βάζοντας, στη συνέχεια, την υπογραφή τους στην υπογραφή», όπως αναφέρεται στο ιταλικό δημοσίευμα. Φυσικά, ένα βίντεο, ακόμη και μια φωτογραφία, κάνει πολύ πιο απλή την όλη διαδικασία βεβαίωσης του γνησίου της υπογραφής.

«Αγοράσαμε ένα αυτόγραφο του Αϊρτον Σένα από μια φοιτήτρια, η οποία μας έφερε επίσης μια φωτογραφία του πρωταθλητή ενώ υπέγραφε το σημειωματάριό της: το μεταπωλήσαμε έναντι 1.600 ευρώ» είπε στη Repubblica ο Ματέο Αρμάντι του γνωστού ιταλικού οίκου δημοπρασιών Bolaffi. «Ερχονται ακόμη και μικρά παιδιά με τα όποια ενυπόγραφα αναμνηστικά τους, αν και τα πιο πολύτιμα τεμάχια προέρχονται από ιδιωτικές συλλογές, όπως εκείνη ενός πρώην ποδοσφαιριστή –δεν θα αναφέρω το όνομά του– με όλες τις φανέλες που πήρε από αντιπάλους του μετά από το τέλος κάθε αγώνα».

Η μανία με τα αυτόγραφα σίγουρα δεν είναι καινούργια. Ο Οσκαρ Γουάιλντ είχε μια γραμματέα, δουλειά της οποίας ήταν να πλαστογραφεί την υπογραφή του διάσημου αφεντικού της. Ακόμη πιο παλιά, ο Λουδοβίκος ΙΔ’, γνωστός και ως «Βασιλιάς Ηλιος», είχε δύο βασιλικούς γραμματείς ακριβώς για τον ίδιο σκοπό, ενώ ο Ντιέγκο Μαραντόνα, όταν έπαιζε στη Νάπολη, ενίοτε έβαζε τον φυσιοθεραπευτή του να υπογράφει.

Ο Νιλ Αρμστρονγκ, ο πρώτος άνθρωπος που περπάτησε στο φεγγάρι, κάποια στιγμή απαύδησε να υπογράφει αυτόγραφα (και να τροφοδοτεί, έτσι, το εμπόριό τους) και απλά σταμάτησε: σήμερα η υπογραφή του θρυλικού αμερικανού αστροναύτη αξίζει 4.000 δολάρια. Τρεις αμερικανοί πρόεδροι, ο Τζέφερσον, ο Κλίντον και ο Ομπάμα, χρησιμοποιούσαν το Auto Pen (εφευρέθηκε το 1803), μια συσκευή ικανή να αντιγράφει και να αναπαράγει τέλεια οποιαδήποτε υπογραφή.

Τι κυκλοφορεί, όμως, στην αγορά και σε τι τιμές; Κάνοντας μια γρήγορη έρευνα αγοράς στο Ebay, ο δημοσιογράφος της Repubblica βρήκε πολλές προσφορές: ένα συμβόλαιο υπογεγραμμένο από τον Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ και τη Λορίν Μπακόλ κοστίζει περί τα 2.000 δολάρια. Για μια ψεύτικη, προφανώς, χρυσή μπάλα, αλλά με τη γνήσια υπογραφή του Κριστιάνο Ρονάλντο, χρειάζεται να δαπανήσει κάποιος μόλις 374 ευρώ, σχεδόν τα μισά από όσα πρέπει να δώσει για να αποκτήσει μια φανέλα της εθνικής ομάδας της Αργεντινής με το όνομα και την υπογραφή του Λιονέλ Μέσι.

Ενα κόκκινο κασκέτο με την υπογραφή του Ντόναλντ Τραμπ αξίζει μόλις 340 δολάρια, ενώ μια κάρτα με φωτογραφία του Μάικλ Τζάκσον υπογεγραμμένη, φυσικά, από τον ίδιο τον «βασιλιά της ποπ» αξίζει 818 δολάρια, περίπου 600 λιγότερα από όσα χρειάζεται να καταβάλει κάποιος (1.398 δολάρια) για να αγοράσει μια φωτογραφία της Ινγκριντ Μπέργκμαν με την υπογραφή της σπουδαίας σουηδής ηθοποιού.

Ενα αυτόγραφο του Χίτλερ εκτιμάται στα 3.000 δολάρια, ενώ του Μουσολίνι στα 500. Μια φωτογραφία των Beatles με τις υπογραφές των τεσσάρων Σκαθαριών αξίζει 4.000 δολάρια (2.000 των Rolling Stones), αλλά ο δίσκος του Τζον Λένον τον οποίο υπέγραψε ο βρετανός τραγουδοποιός για τον Μαρκ Τσάπμαν, τον δολοφόνο του, λίγες στιγμές πριν αφήσει την τελευταία του πνοή, πωλήθηκε έναντι 793.000 δολαρίων.

Ενα αυτόγραφο του Τζάκομο Λεοπάρντι δημοπρατήθηκε για 30.000 δολάρια, ενώ μια παρτιτούρα του Μπετόβεν υπογεγραμμένη από τον κορυφαίο συνθέτη, για 384.000. Πάντως το «Αγιο Δισκοπότηρο» των συλλεκτών αυτογράφων είναι μια υπογραφή του Σαίξπηρ, με την αξία της να εκτιμάται στα πέντε εκατομμύρια δολάρια.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News