Για τα 60ά γενέθλια που θα γιορτάσει η Ευρωπαϊκή Ενωση στις 25 Μαρτίου με μία σύνοδο κορυφής στη Ρώμη, την πόλη όπου υπογράφηκε η ιστορική και ομώνυμη συνθήκη, ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ χαρίζει στις κυβερνήσεις των «27» πλέον, μετά την αποχώρηση της Βρετανίας, κρατών – μελών μία λευκή «βίβλο» για το μέλλον της Ευρώπης. Στη «Λευκή Βίβλο», όπως αποκαλείται, την οποία παρουσίασε το μεσημέρι της Τετάρτης στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο κ. Γιούνκερ έκανε λόγο για μία διαφορετική Ευρώπη όπου όσοι θέλουν και μπορούν θα προχωρούν με γρήγορο ρυθμό και όσοι δεν θέλουν ή δεν μπορούν θα μένουν πίσω, δηλαδή για μία Ευρώπη πολλών ταχυτήτων.

«Δεν είναι αναγκαίο όλα τα μέλη της ΕΕ να βαδίζουν σε όλα τα ζητήματα με τον ίδιο ρυθμό προς τα εμπρός», σχολίασε ο ίδιος. «Οσοι θέλουν να προχωρήσουν μπροστά με πιο γρήγορο ρυθμό μεταξύ των “27” (σ.σ. μετά την αποχώρηση της Μεγάλης Βρετανίας), θα πρέπει να μπορούν να το πράξουν», τόνισε.

Στη Σύνοδο Κορυφής της 25ης Μαρτίου, όπου θα συζητηθούν οι προτάσεις του κ. Γιούνκερ, ο ίδιος θα ζητήσει από τους πολιτικούς αρχηγούς να υπόσχονται λιγότερα και να κάνουν περισσότερα. Θα τους ζητήσει να μην φορτώνουν τους ευρωπαϊκούς θεσμούς με δεσμεύσεις και αποστολές που δεν μπορούν να εκπληρωθούν. Αν, για παράδειγμα, δεν μπορούν να δώσουν στις Βρυξέλλες τα μέσα και τα εργαλεία για την καταπολέμηση της ανεργίας, τότε να μην δεσμεύονται για συρρίκνωση της ανεργίας. Στόχος πρέπει να είναι να αναλαμβάνουν οι ευρωπαϊκές Αρχές μόνον τις υποχρεώσεις που μπορούν να διεκπεραιώσουν.

Με άλλα λόγια ακόμη και ο άνθρωπος που συμβολίζει τη συνεργασία και αλληλεγγύη ανάμεσα στα κράτη μέλη της Ενωσης έχει συνειδητοποιήσει ότι η Ενωση έχει αναλάβει ρόλους και έργα που υπερβαίνουν τις δυνατότητές της. Γι’ αυτό και, όπως επεσήμανε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, μία άποψη για το μέλλον της EE θα ήταν να κάνει η Ενωση περισσότερα, αλλά σε λιγότερους τομείς, χωρίς δηλαδή να περισπάται σε δραστηριότητες δευτερεύουσας -για την ευρωπαϊκή ενοποίηση- σημασίας. «Οι άνθρωποι δεν αρέσκονται στο να είναι βασική αποστολή της ΕΕ να θεσπίζει κανόνες για τις τουαλέτες ή για το ύψος μιας κούνιας», είπε χαρακτηριστικά.

Από την άλλη, «η Ευρώπη δεν είναι και δεν μπορεί να είναι απλώς μια ζώνη ελεύθερων συναλλαγών, δεν αφορά μόνο χρήματα και εμπορεύματα», τόνισε.

Στο έγγραφο που θα τεθεί προς συζήτηση, ο κ. Γιούνκερ δεν δίνει μία λύση για την αντιμετώπιση της υπαρξιακής κρίσης της ΕΕ αλλά παρουσιάζει πέντε διαφορετικές στρατηγικές. Το ένα σενάριο είναι η Ευρώπη πολλών ταχυτήτων. Το δεύτερο προβλέπει ουσιαστικά τη διατήρηση του status quo με μία  «θετική» μεταρρυθμιστική στρατηγική που θα βελτιώνει τη ζωή των ευρωπαίων πολιτών, χωρίς υπερβολικές πρωτοβουλίες για ρυθμιστικά πλαίσια. Η τρίτη πρόταση παρουσιάζει μία υποβάθμιση της ΕΕ και τη μετατροπή της σε ένα μπλοκ που θα ασχολείται μόνο με τις υποθέσεις τις ενιαίας αγοράς. Αυτό ήταν το μοναδικό σενάριο που ο κ. Γιούνκερ απέρριψε ανοιχτά κατά την ομιλία του στην Ευρωβουλή, σημειώνοντας χαρακτηριστικά πως η ΕΕ «δεν είναι μόνο αγορά, εμπορεύματα και χρήμα».

Η τέταρτη επιλογή σχετίζεται με μία πιο ευέλικτη ΕΕ, που θα έχει μεν μειωμένες αρμοδιότητες αλλά θα είναι στοχευμένα πιο δραστήρια σε κρίσιμα ζητήματα, όπως η συνοριακή ασφάλεια, η ενιαία αντιμετώπισαν της τρομοκρατίας και η πολιτική ασύλου. Η πέμπτη προβλέπει ουσιαστικά μία πλήρως ολοκληρωμένη ομοσπονδιακή ΕΕ με την άμεση εμβάθυνσή της σε πολλά ζητήματα.

«Μία ενωμένη Ευρώπη των 27 πρέπει να δημιουργεί το πεπρωμένο της και να σχεδιάζει ένα όραμα για το μέλλον της», γράφει ο Γιούνκερ στον πρόλογο του εγγράφου. Σύμφωνα με τον ίδιο, η συνεδρίαση της 25ης Μαρτίου θα πρέπει να αποτελέσει την έναρξη ενός νέου κεφαλαίου για την Ευρώπη. «Εχουμε σημαντικές προκλήσεις μπροστά μας, για την ασφάλεια, για την ευμάρεια των πολιτών, για τον ρόλο που θα παίξει η Ευρώπη σε έναν πολυπολικό κόσμο», τονίζει.

Ο ίδιος δεν αναμένει να γίνουν δεκτές οι προτάσεις του μέσα σε μία ημέρα. «Θέλουμε να πυροδοτήσουμε μία διαδικασία κατά την οποία η Ευρώπη θα ορίζει τη διαδρομή της», σχολίασε. Αυτή η διαδικασία θα απαιτήσει χρόνο, τουλάχιστον μέχρι το τέλος του χρόνου. Σίγουρα δεν θα έχει ολοκληρωθεί πριν από τις εκλογές της Γαλλίας και της Γερμανίας. Υστερα από αυτές τις κρίσιμες εκλογικές αναμετρήσεις θα φανεί ποια Ευρώπη θα επιλέξουν τα 27 κράτη – μέλη.

Συνέντευξη Τύπου Γιούνκερ – Ταγιάνι

Τη βεβαιότητα ότι είναι ο πιο δημοφιλής ευρωπαίος πολιτικός στην Ελλάδα εξέφρασε ο κ. Γιούνκερ κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε μαζί με τον πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου Aντόνιο Ταγιάνι μετά το πέρας της συζήτησης στην Ολομέλεια.

Ερωτηθείς γιατί επιλέγει να μην εμπλέκεται στην εσωτερική πολιτική σκηνή της Γαλλίας, όπου η αρχηγός του ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου Μαρίν Λεπέν έχει προαναγγείλει δημοψήφισμα για την αποχώρηση από την ΕΕ εφόσον εκλεγεί, ενώ αντίστοιχα είχε προχωρήσει σε «δυναμική παρέμβαση κατά της θέσης που είχε πάρει ο έλληνας Πρωθυπουργός» στο ελληνικό δημοψήφισμα, ο κ. Γιούνκερ απάντησε: «Είστε ο μοναδικός στην Ευρώπη που πιστεύει ότι ήμουν ανάμεσα σε αυτούς που άσκησαν κριτική στον έλληνα πρωθυπουργό. O έλληνας πρωθυπουργός με αγαπάει βαθιά όπως και οι Ελληνες. Είμαι ο πιο δημοφιλής ευρωπαίος πολιτικός στην Ελλάδα».

Χαριτολογώντας έδειξε τον εκπρόσωπο Τύπου Μαργαρίτη Σχοινά λέγοντας ότι από αυτόν ενημερώνεται καθημερινά για τα τεκταινόμενα στην Ελλάδα. Σε ό,τι αφορά, τέλος, τη Λεπέν, ανέφερε ότι δεν επιθυμεί να γίνει μέρος της «προπαγάνδας» της.

Ανάμεικτες αντιδράσεις από τους «27»

Ανάμεικτα συναισθήματα προκάλεσε η ομιλία του κ. Γιούνκερ. Φυσικά οι ευρωσκεπτικιστές ευρωβουλευτές εξέφρασαν τις γνωστές αντιρρήσεις τους απέναντι στο όραμα για την ενωμένη Ευρώπη. Αλλά ακόμη και οι μεγαλύτεροι υποστηρικτές του ευρωπαϊκού εγχειρήματος, όπως ο Γκι Φερχόφστατ, αντέδρασαν στα πέντε σενάρια που παρουσίασε ο πρόεδρος της Κομισιόν. Ο βέλγος επικεφαλής των Φιλελευθέρων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ο οποίος έχει αναλάβει τις διαπραγματεύσεις για το Brexit, απογοητεύτηκε καθώς ήθελε να ακούσει περισσότερα υπέρ της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και όχι προτάσεις για μία «χαλαρή ομοσπονδία των κρατών – μελών».

Την ανάλυση του κ. Γιούνκερ επικρότησε η αντιπρόεδρος της σουηδικής κυβέρνησης, Ιζαμπέλα Λέβιν, η οποία συμφώνησε ότι δεν θα πρέπει να επιρρίπτονται ευθύνες στις Βρυξέλλες για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν κράτη – μέλη της Ενωσης. «Πολλά κράτη – μέλη έχουν χρησιμοποιήσει την ΕΕ ως αποδιοπομπαίο τράγο για οτιδήποτε πάει στραβά στη χώρα τους, ενώ παίρνουν τα εύσημα για οτιδήποτε πετυχαίνει», δήλωσε η ίδια στη βρετανική εφημερίδα Guardian.

Ο αναλυτής από το Κέντρο Ευρωπαϊκής Πολιτικής, Γιάννης Εμμανουηλίδης σχολίασε ότι το έγγραφο του Γιούνκερ έχει πολιτική χροιά και είναι μία προσπάθεια του ίδιου να έχει λόγο στη συζήτηση πριν αρχίσει η δύσκολη φάση. «Πριν από τον Νοέμβριο ή Δεκέμβριο δεν υπάρχουν πολλά που μπορούν να γίνουν, λόγω των εκλογών στη Γαλλία και τη Γερμανί», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News