Δεν είναι δύσκολο να φανταστείς τους πίνακες του Βίνσεντ Βαν Γκογκ να παίρνουν σάρκα και οστά. Είναι οι μικρές, καμπυλωτές πινελιές που έκανε ο ολλανδός ζωγράφος αυτές που σε βοηθούν να αντιληφθείς την κίνηση στα έργα του. Αν χαζέψεις την «Εναστρη νύχτα» μπορείς σχεδόν να αισθανθείς την ενέργεια της ατμόσφαιρας, ο «Περίλυπος γέρος» εύκολα αρχίζει να κινείται μπρος πίσω πάνω στην καρέκλα του και ο μελαγχολικός «Δρ Γκασέτ» με το ζόρι στηρίζεται στο τραπέζι.

Αλλά μία ολόκληρη ταινία; Πώς γίνεται να ζωντανέψουν καρέ – καρέ τα τοπία και τα πρόσωπα του Βαν Γκογκ στη μεγάλη οθόνη και να αφηγηθούν μία ιστορία για τον μυστηριώδη θάνατό του; Θέλει λίγη φαντασία, άρτια γνώση του animation και έμπειρα πινέλα, πολλά (σχεδόν εκατό) έμπειρα πινέλα, εκ των οποίων τα 19 ανήκουν σε έλληνες ζωγράφους.

Η πολωνή Ντορότα Κομπιέλα αποφάσισε να παντρέψει δύο πάθη της, τη ζωγραφική και το animation, για να φτιάξει την πρώτη πλήρως ζωγραφισμένη κινηματογραφική παραγωγή, το «Loving Vincent», μία ταινία που θα ακολουθεί πιστά την τεχνοτροπία του Βαν Γκογκ.

Δηλαδή; Τα τοπία – λιβάδια, δρόμοι, καφέ, δωμάτια κ.λπ. – που έχει αφήσει πίσω του ο ολλανδός καλλιτέχνης θα αποτελούν τα σκηνικά της ταινίας και από τις πιο διάσημες προσωπογραφίες του θα σχηματιστούν οι ήρωές της. Συνολικά επιλέχθηκαν είκοσι πρόσωπα που γνώρισε και ζωγράφισε (πολλές φορές) ο Βαν Γκογκ, και μέσα από το σενάριο που έγραψε η Κομπιέλα, θα εξιχνιαστεί το μεγάλο ερωτηματικό για τη ζωή του καλλιτέχνη: πώς και γιατί πέθανε σε ηλικία 37 ετών.

Η ίδια είχε στα χέρια της πολύ υλικό – περίπου 120 από τα 860 έργα του Βαν Γκογκ, 800 επιστολές που υπέγραψε ο ίδιος- και έναν σύζυγο που τυχαίνει να είναι (βραβευμένος με Οσκαρ) παραγωγός ταινιών. Τυχαίνει επίσης, «να ερωτεύτηκα πρώτα τη γυναίκα μου και ύστερα την ιδέα της», όπως μας είπε ο σύζυγος, Χιου Γουέλτσμαν, εμφανώς ενθουισασμένος με το πρότζεκτ, την περασμένη Παρασκευή στη συνέντευξη Τύπου.

Αρχικά η παραγωγή θα ήταν αποκλειστικά πολωνική, με έδρα τη Breaktru Films, και ήδη από το καλοκαίρι του 2015 έχουν αρχίσει να δουλεύουν 72 ζωγράφοι. Αλλά μόλις πριν από ένα μήνα προστέθηκαν 19 ζωγράφοι από την Ελλάδα -οι τρεις κατάγονται από τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και την Αλβανία- ύστερα από τη συμφωνία συνεργασίας με την ελληνική Studio Bauhaus.

Μία ώρα της ταινίας ισούται με 43.200 ελαιογραφίες, ολόκληρη η ταινία έχει υπολογιστεί ότι απαιτεί 56.800 ελαιογραφίες. Τι σημαίνει αυτό για τον καλλιτέχνη; Χρειάζονται δύο εβδομάδες για ένα δευτερόλεπτο!

Η ιδέα να επεκταθεί το πρότζεκτ και στην Ελλάδα ήταν του παραγωγού Κωνσταντίνου Βασίλαρου, ο οποίος ήξερε ότι υπάρχουν πολλά ελληνικά ταλέντα -από τις 298 αιτήσεις επιλέχθηκε μέσα από δοκιμές και εκπαίδευση η τελική εικοσάδα- ενώ είχε και τον κατάλληλο χώρο να προσφέρει. Γι’ αυτό, άλλωστε, βρεθήκαμε στον πολυχώρο Mabrida της οικογένειας Σοφιανού και πήραμε μία γεύση από την παραγωγή. Ανάμεσα στις κούκλες της αγαπημένης εκπομπής κουκλοθέατρου («Φρουτοπίας») που στεγάζονται στο εργαστήριο, γνωρίσαμε τον βρετανό παραγωγό ο οποίος εξήγησε τι ακριβώς σημαίνει μία ταινία με ζωγραφισμένα α λα Βαν Γκογκ κινούμενα σχέδια.

Είναι -ή ακούγεται- απλό. Κάθε ζωγράφος αναλαμβάνει μία σκηνή και εργάζεται σε έναν ειδικά προσαρμοσμένο χώρο (Painting Animation Work Stations) που περιτριγυρίζεται από μαύρες κουρτίνες και είναι εξοπλισμένος με έναν ειδικό προβολέα. Ο επιλεγμένος καλλιτέχνης ζωγραφίζει με λαδομπογιά στον ίδιο καμβά όσες ελαιογραφίες χρειαστεί για μία σκηνή, δηλαδή, 12 ελαιογραφίες για κάθε δευτερόλεπτο. Κάθε φορά που ολοκληρώνει μία μικρή αλλαγή που δίνει κίνηση στο έργο το φωτογραφίζει.

«Σημείο αναφοράς για τον καλλιτέχνη είναι ο πίνακας του Βαν Γκογκ και η βιντεοσκοπημένη σκηνή που έχει γυριστεί με τους πραγματικούς ηθοποιούς», εξήγησε ο Γουέλτσμαν. Μία ώρα της ταινίας ισούται με 43.200 ελαιογραφίες, ολόκληρη η ταινία έχει υπολογιστεί ότι απαιτεί 56.800 ελαιογραφίες. Τι σημαίνει αυτό για τον καλλιτέχνη; Χρειάζονται δύο εβδομάδες για ένα δευτερόλεπτο! Αλλά δεν είναι αυτό το πιο δύσκολο για τους ίδιους, όπως που επεσήμανε μία από αυτούς, η οποία έπρεπε να ολοκληρώσει 99 ελαιογραφίες για μία σκηνή. «Το πιο δύσκολο είναι να συνηθίσεις στην ιδέα ότι πρέπει να σβήσεις ή να πειράξεις αυτό που μόλις ζωγράφισες», σύμφωνα με την 28χρονη Ελλη, που έχει αποφοιτήσει από τη Σχολή Καλών Τεχνών και έχει ολοκληρώσει τις σπουδές της στη Γερμανία.

Το αποτέλεσμα; Μαγικό. Παρακολουθήσαμε 12 λεπτά από την ταινία που θα προβληθεί στον κινηματογράφο τον Δεκέμβριο του 2016. Τα νερά του ποταμού αστράφτουν στο φως που δημιουργεί η «Εναστρη νύχτα πάνω από τον Ροδανό». Ο «Ταχυδρόμος» -Ζοζέφ Ρουλάν, φίλος του Βαν Γκογκ- ζωντανεύει και μαζί του κουνιούνται τα καλοσχηματισμένα γένια του. Ο πρόσφατος θάνατος του Βαν Γκογκ περιβάλλεται από ένα μυστήριο, αλλά το μεγαλύτερο μυστήριο για τον Ρουλάν, είναι ότι κάθε φορά που επιχειρεί να στείλει ένα γράμμα στην οικογένεια του καλλιτέχνη, αυτό του επιστρέφεται κλειστό. Στέλνει τον μεγαλύτερο γιο του, «Αρμάν Ρουλάν», ο οποίος, αρχικά είναι απρόθυμος να εξιχνιάσει την υπόθεση -πάντοτε ντρεπόταν για τη σχέση του πατέρα του με τον «τρελό του χωριού»- αλλά στην πορεία γοητεύεται από τη ζωή του ολλανδού. Α, και φυσικά όταν καπνίζει ο καπνός στριφογυρίζει με φόντο τα τοπία που απεικόνισε ο ίδιος ο καλλιτέχνης.

Οι μικρές πινελιές ζωντανεύουν και δημιουργούν το ιδανικό πέρασμα από το ένα πλάνο στο άλλο. Μάθαμε ότι οι ζωγράφοι έχουν απόλυτη ελευθερία να αυτοσχεδιάσουν στις λεπτομέρειες. Ο μοναδικός κανόνας είναι ότι οι ήρωες της ταινίας πρέπει να παρουσιάζονται στα «αυθεντικά» πορτρέτα του Βαν Γκογκ. Από κει και πέρα, όπως μας περιέγραψε ο κ. Γουέλτσμαν, οι ήρωες εισβάλλουν στα υπόλοιπα «αυθεντικά» τοπία ή στις λίγες, ανεξάρτητες (κυρίως ασπρόμαυρες) συνθέσεις που επινόησε η καλλιτεχνική ομάδα.

Και εγώ όλη αυτή την ώρα σκεφτόμουν πόσο θα χαιρόταν με αυτή την έκρηξη δημιουργικότητας ο άνθρωπος που στην τελευταία του επιστολή είχε σημειώσει: «Η αλήθεια είναι ότι δεν μπορούμε να μιλάμε παρά μόνο μέσα από τα έργα μας».

Υ.Γ. Τη διανομή της ταινίας στον ελληνικό κινηματογράφο έχει αναλάβει η Τριανόν

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News