Στις 18 Ιουνίου 2019 ο Ζελένσκι είχε επισκεφθεί το Βερολίνο. Ηταν η πρώτη φορά που τα media ασχολήθηκαν μαζί του, τυχαία βέβαια και από σπόντα, αφού δίπλα του στεκόταν η καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ, έτσι όπως δεν είχε σταθεί ποτέ σε επίσημη εκδήλωση: έτρεμε σύγκορμη και την ευάλωτη κατάστασή της την έβλεπαν άπαντες. Ολοι τότε ανησύχησαν για την υγεία της. Ακόμη και οι Ελληνες…

Για να φωτιστεί εκείνο το μυστηριώδες τρέμουλο έπρεπε να αντιστραφούν οι ρόλοι – ο άσημος Ουκρανός να γίνει εφέτος «Πρόσωπο της Χρονιάς» (και όχι μόνο για το αμερικανικό περιοδικό Time) και η Μέρκελ να περάσει αμετακλήτως στα αζήτητα. Τα «αζήτητα», ωστόσο, είναι μεγάλη κουβέντα όταν μιλάμε για πολιτικό προσωπικό. Διότι, ακόμη και αν δεν υπάρχουν λόγοι για… επιστρατεύσεις εφέδρων, καραδοκούν πάντα τα φιλοπερίεργα media.

Τι συνέβη στη Μέρκελ μόλις είδε τον Ζελένσκι αλλά και πολλές άλλες αποκαλύψεις έκανε η Corriere della Sera, που πήγε στο Βερολίνο και μίλησε με την πρώην καγκελάριο. Η συνέντευξη έγινε σε μεγάλο «πέρασμα», δίπλα σε ένα παράθυρο με θέα την Πύλη του Βρανδεμβούργου, έτσι έβγαλε πολλούς και νόστιμους «λαγούς».

Οι φακοί με στόχευαν σαν κάννες

Στην παρατήρηση ότι δεν έχει αλλάξει καθόλου εμφανισιακά –φράση που, κατά βάθος, θα κολάκευε οποιαδήποτε γυναίκα στο κομμωτήριο ή στο μετρό– η Μέρκελ απάντησε με γερμανικό στυλ και με προκλητικά αποσιωπητικά: «Πίστευες ότι θα με δεις με αλογοουρά;…» Ημουν, είμαι και θα είμαι ο εαυτός μου, ήταν το νόημα των συστάσεων με το καλημέρα. Και, πάλι, λίγη ντελικάτη ειρωνεία: «Θέλω να σε καθησυχάσω. Δεν κάθομαι στον καναπέ μου με κοστούμι. Φοράω ζακέτα».

Το δίδυμο των ρεπόρτερ πήρε την κρυάδα και για ρελάνς πέρασε αμέσως την κουβέντα στο δικό της τρέμουλο, εκείνο του 2019. Από την απάντηση εξάγεται το συμπέρασμα ότι, πρώτον, ο Ζελένσκι είναι παντελώς αθώος όσον αφορά το περιστατικό. Και ότι, δεύτερον, η Μέρκελ είναι και αυτή άνθρωπος: «Η μητέρα μου είχε πεθάνει και εγώ είχα ελάχιστο χρόνο για να τη φροντίσω τις τελευταίες εβδομάδες της ζωής της. Εκανε και ζέστη. Και οι φακοί ήταν όλοι στραμμένοι προς το μέρος μου σαν κάννες όπλων. Ξαφνικά ένιωσα διάφανη».

Η Μέρκελ ενημέρωσε την Corriere ότι πήγε και στον γιατρό, για νευρολογική εξέταση. Δεν χρειαζόταν καν να το πει. Μόνο κάποια που δεν της μοιάζει, ολωσδιόλου άτολμη και αναποφάσιστη, θα φοβόταν να πάει. «Ολα ήταν εντάξει». Αμέσως τη ρώτησαν γιατί δεν αισθάνεται φόβο. Η απάντηση ήταν αυστηρή περισσότερο, παρά διφορούμενη: «Προτιμώ να λέω ότι έχω πίστη στον Θεό ή ότι είμαι αισιόδοξη».

Στην ερώτηση για την ποιότητα της σχέσης της με τον αείμνηστο καγκελάριο της «επανένωσης της Γερμανίας», τον Χέλμουτ Κολ, για τις τυχόν διαφωνίες τους κ.λπ., η Μέρκελ απάντησε ότι ήταν στο πλαίσιο που καθορίζεται στην πολιτική από την ανδρική πρωτοκαθεδρία. Θύμισε, δε, με νόημα ότι η ίδια δεν ήταν παιδί της νεολαίας των Χριστιανοδημοκρατών…

Την πατρίδα της, τη Λαϊκοδημοκρατική Γερμανία, τη χαρακτήρισε έμμεσα ανθρωποφοβικό πολίτευμα. Αλλά η σαφής αναφορά της σε αρνητικώς φορτισμένα «ασύλληπτα πράγματα» δεν αφορούσε την DDR, αλλά «τη Γερμανία υπό τον εθνικοσοσιαλισμό». Για την παρούσα κατάσταση στη Γερμανία περιορίστηκε να πεί ότι «το σύστημα μπορεί πραγματικά να εκραγεί» εάν δεν υπάρξει «ευαισθητοποίηση όλων». Ολων των πολιτών εννοούσε.

Στον σταθμό του Μονάχου

Η φιλοπροσφυγική πολιτική της Μέρκελ, του 2015, δεν θα μπορούσε να απουσιάζει από το ερωτηματολόγιο των ρεπόρτερ. Της είπαν ότι σήμερα πολλοί την κατηγορούν πως αυθαίρετα ανέλαβε το δικαίωμα να φτιάξει μια Γερμανία στα δικά της μέτρα. Η Μέρκελ σχολίασε ότι όσα είχε πει για το ανθρώπινο πρόσωπο που πρέπει να επιδεικνύει η χώρα σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης ήταν εμπνευσμένα από την εικόνα όσων είχαν πάει στον σταθμό του Μονάχου να υποδεχτούν τους πρόσφυγες. Υπερασπίστηκε ιδεολογικά τη φιλομεταναστευτική πολιτική της, αλλά και το deal με τον Ερντογάν: «Βοήθησα τους ανθρώπους που χτύπησαν την πόρτα μας, ενώ με τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας βοήθησα στην αντιμετώπιση των βαθυτέρων αιτίων της φυγής». Δήλωσε ότι δεν έχει αλλάξει γνώμη, αλλά προϊόντος του χρόνου «προφανώς και μαθαίνει».

Σήμερα, ευαγγελίζεται την αύξηση των κονδυλίων του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος του ΟΗΕ για τους προσφυγικούς καταυλισμούς, «ειδικά σε γειτονικές χώρες που πλήττονται από τη μετανάστευση».

Οι κρίσεις ίσως είναι φυσιολογικές

Η συζήτηση στάθηκε αφορμή να θυμηθεί η Μέρκελ τις κρίσεις που αντιμετώπισε κατά τη θητεία της, παγκόσμιες και ευρωπαϊκές. Οι Ιταλοί δεν τη ρώτησαν για τα ελληνικά μνημόνια, βέβαια, ωστόσο απέσπασαν ένα γενικό συμπέρασμα από τη σούμα των αλλεπάλληλων κρίσεων (παγκόσμια οικονομική, κρίση ευρώ, κλιματική επιδείνωση): «Ισως οι κρίσεις να είναι και φυσιολογικές, αφού έχουμε ζήσει μόνο λίγα χρόνια εκτός κανονικότητας».

Για τις επιλογές της απέναντι στη Ρωσία και στην Ουκρανία είπε ότι «ήταν μια προσπάθεια να αποτραπεί ένας πόλεμος όπως ο σημερινός» και προσέθεσε ότι «η συζήτηση στο ΝΑΤΟ το 2008 περί πιθανής ένταξης της Ουκρανίας και της Γεωργίας ήταν λάθος». Διότι «δεν είχε υπάρξει καν προβληματισμός όσον αφορά τις συνέπειες που θα είχε τέτοια απόφαση». Οι Συμφωνίες του Μινσκ, του 2014 «ήταν μια προσπάθεια να δοθεί χρόνος στην Ουκρανία, και η Ουκρανία χρησιμοποίησε αυτή την περίοδο για να γίνει ισχυρότερη, όπως φαίνεται σήμερα».

Για την επομένη ημέρα της «Κριμαίας» ήταν σαφής: «Ολοι ξέραμε ότι ήταν μια παγωμένη σύγκρουση, ότι το πρόβλημα δεν είχε λυθεί, αλλά αυτό ακριβώς έδωσε στην Ουκρανία πολύτιμο χρόνο». Τότε, γιατί ενεκρίθη ο αγωγός Nord Stream 2; «Σήμερα φαίνεται ότι κάθε μόριο ρωσικού φυσικού αερίου είναι ο ίδιος ο Διάβολος. Τότε δεν ήταν έτσι. Και δεν ήταν η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας που ζήτησε τις άδειες για τον αγωγό. Ηταν οι εταιρείες».

Κλείνοντας, η συζήτηση περιεστράφη στο Ουκρανικό υπό το πρίσμα της απόφανσης της πρώην καγκελαρίου ότι «ο Ψυχρός Πόλεμος δεν τελείωσε ποτέ». Η Μέρκελ δεν έκανε πρόβλεψη για το πώς και πότε θα τελειώσει ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος, υπογράμμισε όμως την αξία των διαπραγματεύσεων: «Ολοι οι πόλεμοι τελειώνουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων». Απέφυγε, πάντως, να γίνει σαφέστερη, αν και ρωτήθηκε.

Ποιος γίνεται κάθε ημέρα καγκελάριος;

Με χιούμορ η κατακλείδα: «Είμαι χαρούμενη που ζω μια νέα φάση. Πέρασα υπέροχες στιγμές συνολικά 30 χρόνια στην πολιτική, τα 16 από αυτά ως καγκελάριος. Κουράστηκα, αλλά ήταν καταπληκτική εμπειρία. Εξάλλου, ποιος γίνεται κάθε ημέρα καγκελάριος; Μερικές φορές κατηγορούμαι ότι παραιτήθηκα οικειοθελώς από τη θέση μου, στην τρυφερή ηλικία των… 67 ετών, για να κάνω μόνο… χαλαρωτικές συζητήσεις. Αλλά εγώ ορίζω την ατζέντα μου. Δεν θέλω να με πιέζουν άλλο οι απ’ έξω».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News