Μπορεί το Σύνταγμα να τονώσει τον πατριωτισμό και να εμφυσήσει στους πολίτες ένα ισχυρό αίσθημα του ανήκειν σε ένα κράτος και τους νόμους, τις αξίες και τα ήθη του;

Αναζητώντας μια απάντηση στο εν λόγω ερώτημα καθώς και σε άλλα παρεμφερή, ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ζήτησε από τον φίλο του και επιφανή γάλλο διανοούμενο Μπερνάρ- Ανρί Λεβί να οργανώσει μια συνάντηση, προσκαλώντας στο Ελιζέ όχι πολιτικούς αλλά ανθρώπους των Γραμμάτων και του πνεύματος όπως ο ισραηλινός συγγραφέας Νταβίντ Γκρόσμαν, ο πολωνός ποιητής Ανταμ Ζαγκαγιέφσκι, η ουγγαρέζα φιλόσοφος Αγκνες Χέλερ, ο ιταλός διανοητής Κλαούντιο Μάγκρις, η αμερικανίδα δημοσιογράφος και ιστορικός Αν Απλμπάουμ.

Επρόκειτο για μια συνάντηση (πραγματοποιήθηκε την περασμένη Τρίτη) αφιερωμένη στην Ευρώπη, «στην κατάσταση της υγείας της αλλά και της υγείας των χωρών που την συναποτελούν», αναφέρει σε άρθρο του στην Corriere della Sera ο Μάγκρις.

Ο Μακρόν, ο Λεβί και οι εκλεκτοί καλεσμένοι τους διεξήγαγαν μια ενδιαφέρουσα συζήτηση για τους τρόπους, για τις πρωτοβουλίες οι οποίες θα μπορούσαν «να εδραιώσουν την ευρωπαϊκή ενότητα, να ενισχύσουν τις αμοιβαίες γνώσεις, να ξεπεράσουν τις διαφορές, να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα των πιο αδύναμων χωρών οι οποίες είναι, κατά συνέπεια, ιδιαίτερα προσηλωμένες στον ίδιο τους τον εαυτό και τα ζητήματά τους».

Κατά την παρέμβασή του ο πρόεδρος της Γαλλίας υποστήριξε πως ένα Σύνταγμα, αποτελώντας μια «εκτεταμένη έκφραση ψυχρών αξιών», δεν επαρκεί για τη δημιουργία «θερμών αξιών», παρόμοιων με τις αξίες που συνθέτουν εκείνο το σύμπλεγμα που αποκαλείται πατριωτισμός.

Αλλά ο Μακρόν «είναι ένας πραγματικός ηγέτης» – σύμφωνα με τον Μάγκρις – νοήμων και προσηνής, ενεργητικός και συμπαθητικός, ικανός να δημιουργεί μια ατμόσφαιρα αρμονική και ζωντανή. Και αξίζει επίσης να σημειωθεί πως ο γάλλος πρόεδρος ισχυρίζεται πως δεν έχει ποτέ προφέρει τη λέξη «λαϊκιστής», σε αντίθεση με πάρα πολλούς «δογματικούς προοδευτικούς» οι οποίοι τη χρησιμοποιούν όχι στο πλαίσιο μιας σκληρής αλλά δίκαιης πολιτικής αντιπαράθεσης αλλά «περιφρονητικά», εξωθώντας με τον τρόπο αυτό όλους όσοι αισθάνονται παραμελημένοι στην αγκαλιά των χειρότερων αντιδραστικών δυνάμεων. Ο Μακρόν έχει συναντήσει επανειλημμένα, με αποφασιστικότητα αλλά χωρίς αλαζονεία, όσους διαμαρτύρονται ακόμα και με τρόπο απαράδεκτο, περιορίζοντας έτσι τις όποιες υπέρμετρες αρνητικές αντιδράσεις.

Οσον αφορά την Ευρώπη και το μέλλον της, είναι αδιαμφισβήτητο πως έχει ανάγκη από κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, από θέσεις εργασίας, από υγιή δημόσια οικονομικά. Αλλά η Ευρώπη πρέπει επίσης «να ακουστεί» μέσω του πολιτισμού της, των τεχνών και των λογοτεχνιών που την εκφράζουν, υπογραμμίζει ο Μάγκρις, υποστηρίζοντας πως η Ευρώπη εκφράζεται καλύτερα μέσω της τέχνης της μουσικής.

«Στη μουσική υπάρχει και εκφράζεται, περισσότερο από κάθε άλλη φόρμα, η ιδιαιτερότητα της Ευρώπης, η ταυτότητά της, την ποικιλόμορφη ενότητά της που εντοπίζεται σε πολλές φόρμες οι οποίες αλληλεπιδρούν η μια με την άλλη. Σε όλες τις μουσικές φόρμες αλλά κυρίως στην όπερα, η οποία συγχωνεύει στη μουσική τις πιο διαφορετικές τέχνες», εξηγεί ο ιταλός λογοτέχνης.

Και επικαλείται τον συμπατριώτη του Κουιρίνο Πρίντσιπε, ακαδημαϊκό, ποιητή και διακεκριμένο στοχαστή με ειδίκευση στη φιλοσοφία της μουσικής, ο οποίος στο πιο πρόσφατο δοκίμιό του «Il fantasma dell’Opera», αναλύει πώς στη μουσική και ειδικά στην όπερα «συρρέουν, παραπόταμοι μεγάλοι και μικροί ενός μεγάλου ποταμού, ζυμώσεις και στοιχεία αιώνων ή φευγαλέα, οι τραγωδίες, οι φάρσες, οι κωμωδίες αυτής της εποποιίας και της εγκυκλοπαίδειας της ζωής που αποκαλείται Ευρώπη».

Είναι απαραίτητο, ωστόσο, να μην ξεχνάμε πως ακόμα και για το ανέβασμα της «Τραβιάτα» στη σκηνή, χρειάζονται χρήματα. «Πρέπει, οπότε, να έχουμε υγιή δημόσια οικονομικά», υπενθυμίζει με νόημα, ολοκληρώνοντας το κείμενό του ο Μάγκρις.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News