Διχασμένη συναισθηματικά και ασφαλώς πολιτικά στέκεται πάντα η Γαλλία απέναντι στη μεταεπαναστατική Ιστορία της, δηλαδή απέναντι στα έργα και στις ημέρες του Βοναπάρτη, για αυτό και η διακοσιοστή επέτειος του θανάτου του, στις 5 Μαΐου, δεν πέρασε δίχως εντάσεις στο Παρίσι. Ωστόσο ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν προσπάθησε να κρατήσει τις αποστάσεις από τα πρόσωπα και τα γεγονότα εκείνων των πολύ μακρινών καιρών.

Οταν τα ποντίκια γυρόφερναν το νεκροκρέββατό του μέσα στην παρακατιανή κάμαρα, ο «μικρός Κορσικανός», ο Μέγας Ναπολέων, 51 ετών, ήταν απλώς ένας εξόριστος στη νήσο Αγία Ελένη και το ημερολόγιο έγραφε 5 Μαΐου 1821. Οι τελευταίες κουβέντες του αφορούσαν τα μεγάλα πάθη του: είχε προφέρει μόνο τις λέξεις «Γαλλία», «στρατός», «αρχηγός στρατού» και, βέβαια, «Ζοζεφίνα». Ο Ναπολέων ετάφη εκεί αρχικώς, αλλά το λείψανό του μεταφέρθηκε στη Γαλλία τον Οκτώβριο του 1840 και τελικά τοποθετήθηκε στο Παρίσι, στο εθνικό μνημείο Les Invalides.

Η σημερινή Γαλλία θεωρεί τον Ναπολέοντα είτε ως μεγαλοφυή στρατιωτικό και πολιτικό εγκέφαλο είτε ως φιλόδοξο και αυταρχικό νου. Η ανάμειξη των παραπάνω στοιχείων που του αποδίδονται, η αναβάπτισή τους στην κολυμβήθρα κάποιου υποτίθεται πιο ρεαλιστικού συγκερασμού, μάλλον δεν απαλύνει την πολιτική οξύτητά τους. Ετσι για τη γαλλική Δεξιά είναι πάντα ο εθνικός ήρωας, ενώ για τη γαλλική Αριστερά (κάθε αποχρώσεως) ένας δεσποτικός τύραννος, οπαδός της δουλείας και μισογύνης.

Την Τετάρτη 5 Μαΐου 2021 πάντως, ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν επισκέφθηκε το παρισινό μνημείο Les Invalides μαζί με τη σύζυγό του Μπριζίτ και κατέθεσε στεφάνι «όχι εορτασμού της επετείου, αλλά μνήμης». Το προεδρικό μέγαρο είχε ξεκαθαρίσει από ημέρες ότι ο πρόεδρος δεν θα «εορτάσει» την επέτειο, τουλάχιστον με την έννοια που τη εορτάζει η Δεξιά. Επίσης στη σχετική ομιλία του δεν έκανε «αναδρομική αποτίμηση» των γεγονότων της περιόδου του Βοναπάρτη, τόσον καιρό μετά, ούτε φιλοτέχνησε αγιογραφία.

Στη σύντομη αλλά λυρική όπως μετέδωσαν τα Μέσα ομιλία του, ο Μακρόν ενστερνίστηκε την «τεράστια κληρονομιά του αυτοκράτορα» όσον αφορά την οικοδόμηση των περισσότερων από τους θεσμούς του σύγχρονου γαλλικού κράτους, αρχίζοντας από τη Δικαιοσύνη και καταλήγοντας στην εκπαίδευση. Ωστόσο είπε ότι η εκ μέρους του Βοναπάρτη αναγνώριση της δουλείας στις γαλλικές αποικίες, το 1802, ήταν «προδοσία» την οποία η Δεύτερη Δημοκρατία «διόρθωσε».

Σήμερα έχουμε έναν «φωτισμένο εορτασμό, να δούμε την ιστορία μας κατά πρόσωπον και να πούμε ως έθνος τι μας λέει ο Ναπολέων και τι εμείς έχουμε πραγματοποιήσει μαζί του» είπε ο γάλλος πρόεδρος. «Ο εορτασμός για τα 200 χρόνια από τον θάνατό του είναι απλός, γαλήνιος, χωρίς να μπαίνει στον πειρασμό μιας δίκης που θα κρίνει το παρελθόν με τους νόμους του παρόντος» εξηγήθηκε ο Μακρόν, υπογραμμίζοντας ότι σημασία έχει ότι η επέτειος αποτελεί μία επιπλέον ευκαιρία «να επαναπροσδιορίσουμε αυτό που είμαστε ως Γάλλοι». Μάλιστα το γαλλικό France24 τιτλοφόρησε το ρεπορτάζ του από την εκδήλωση στο μνημείο Les Invalides ως εξής: «Ο Ναπολέων είναι ένα κομμάτι από εμάς, είπε ο γάλλος πρόεδρος Μακρόν».

Από πολιτικής απόψεως, η ομιλία του Μακρόν μπροστά στο μνήμα του Βοναπάρτη έναν χρόνο πριν από τις προεδρικές εκλογές κρίνεται ικανή να του δώσει ψήφους από συντηρητικούς πολίτες και νοσταλγούς του ενδόξου παρελθόντος της χώρας. Οι αναλυτές κρίνουν ότι δεν αποκλείεται να σαγηνεύσει και εξ ευωνύμων ψηφοφόρους, αφού αναγνώρισε τα «φυλετικά εγκλήματα» και τον «μισογυνισμό» του Ναπολέοντα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News