Αναταραχή ως προς τους νέους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ενωσης για τη μετανάστευση ξέσπασε την περασμένη Τρίτη, έγραψε το Politico Europe, με τα κράτη-μέλη να διχάζονται ως προς το ποιος πρέπει να επωμιστεί τη μεγαλύτερη ευθύνη. Στο μακάριο Λουξεμβούργο αυτά, όπου συναντήθηκαν οι αρμόδιοι υπουργοί για να συζητήσουν τις τεχνικές λεπτομέρειες μιας νέας πρότασης που αφορά τους λεγόμενους κόμβους επιστροφής και τις διασυνοριακές εξουσίες απέλασης. Στο περιθώριο της συνάντησης, πάντως, κυριάρχησε το ζήτημα ποιος μπορεί να δεχθεί περισσότερους αιτούντες άσυλο.

Οπως ορίζεται στη νέα νομοθεσία της ΕΕ που διέπει το άσυλο και τη μετανάστευση (συμπεφωνημένη από το 2023 και με προσδιορισμένη έναρξη ισχύος τον Ιούνιο του 2026), η Κομισιόν πρέπει να δηλώσει ποιες χώρες βρίσκονται υπό «μεταναστευτική πίεση». Οι άλλες κυβερνήσεις μπορούν κατόπιν να επιλέξουν, είτε να δεχθούν κάποιους μετανάστες από αυτές τις χώρες είτε απλώς να υποστηρίξουν την παραμονή τους εκεί όπου βρίσκονται, με καταβολή κεφαλαίων και με διάθεση προσωπικού. Κατά το ρεπορτάζ, οι χώρες που δεν έχουν «μεταναστευτική πίεση» φαίνονται πολύ πιο πρόθυμες να πληρώσουν παρά να υποδεχθούν και αυτές μετανάστες.

Η φλαμανδή υπουργός Μετανάστευσης του Βελγίου, Anneleen Van Bossuyt, δήλωσε στο περιθώριο της συνάντησης ότι η χώρα της θα δώσει οικονομική βοήθεια, καθώς το σύστημά της για την υποδοχή αιτούντων άσυλο «είναι πλήρες», ενώ η φινλανδή υπουργός Εσωτερικών, Mari Rantanen, μέλος ακροδεξιού κόμματος, είπε ότι η χώρα της «προφανώς δεν θα δέχεται μετανάστες από άλλες χώρες-μέλη της ΕΕ». Και η Ολλανδία λεφτά δέχεται να δώσει, όπως και η Σουηδία, εξ όσων είπε ο δικός της υπουργός Μετανάστευσης, Johan Forssell («Εχουμε ήδη δεχθεί τόσους πολλούς αιτούντες άσυλο»).

Σχόλια σαν και αυτά δείχνουν ένα προφανές πρόβλημα, σχολίασε με τη σειρά του ο ρεπόρτερ του Politico: «Κάθε χώρα είναι πρόθυμη να ξοδέψει ευρώ, όχι όμως να δεχθεί μετανάστες. Σε τέτοια περίπτωση μπορεί να εφαρμοστεί ένα πολύπλοκο σύστημα αντισταθμίσεων. Αντί οι απρόθυμες χώρες να δέχονται άτομα για μετεγκατάσταση, μπορούν να διαχειρίζονται κάποιες αιτήσεις ασύλου».

Και συνέχισε: «Το ιστορικό της Ιταλίας και της Ελλάδας, χωρών που μάλλον θα χαρακτηριστούν υπό ‘‘μεταναστευτική πίεση’’, δεν έχει βοηθήσει τα πράγματα. Πέρυσι αυτές οι δύο χώρες χειρίστηκαν μόνο ένα μικρό ποσοστό των υποθέσεων μετανάστευσης που έπρεπε να χειριστούν, όπως ορίζεται από τους κανόνες του Δουβλίνου, οι οποίοι ορίζουν ποια χώρα πρέπει να χειρίζεται τις αιτήσεις ασύλου (και συνήθως είναι η χώρα εισόδου του αιτούντος άσυλο στην ΕΕ)».

Οι κυβερνήσεις δεν κατάφεραν επίσης να συμφωνήσουν σε ένα σύστημα υποχρεωτικής αναγνώρισης των αποφάσεων ασύλου που λαμβάνονται σε άλλες χώρες της ΕΕ, δήλωσε στο Λουξεμβούργο ο δανός υπουργός Μετανάστευσης Rasmus Stoklund. Η Δανία πρότεινε μία αλλαγή στο αρχικό σχέδιο της Κομισιόν, ωστόσο οι εθνικές κυβερνήσεις παραμένουν «πολύ διχασμένες», όπως είπε ο ίδιος.

Ο Magnus Brunner, επίτροπος της ΕΕ για τη μετανάστευση, δήλωσε ότι «υπάρχει μεγάλη συνεργασία και επιθυμία μεταξύ των χωρών για τη μεταρρύθμιση του συστήματος», προσθέτοντας ότι «ο χρόνος είναι σημαντικός παράγων». Ο ρεπόρτερ σχολίασε ξανά ότι η Κομισιόν εμμένει σε «αποφασιστική δράση» όσον αφορά τις απελάσεις και την προαναφερθείσα προθεσμία του επομένου Ιουνίου. «Τυχόν αποτυχία θα είναι πολιτικό πλήγμα για το κέντρο της ΕΕ», δηλαδή για τη γερμανίδα πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Αν τα κράτη-μέλη αρνηθούν να εφαρμόσουν τους κανόνες με τους οποίους συμφώνησαν στο  σύμφωνο μετανάστευσης της ΕΕ, αυτό θα «υπονομεύσει σοβαρά την αξιοπιστία του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου» δήλωσε ο Alberto-Horst Neidhardt, ανώτερος αναλυτής πολιτικής στο European Policy Centre, think tank των Βρυξελλών.

«Αν συμβεί αυτό, ως άμεσο αποτέλεσμα θα έχουμε επαναφορά των εσωτερικών συνοριακών ελέγχων σε ολόκληρη τη Ζώνη Σένγκεν και θα έχουμε συστηματικές επαναπροωθήσεις στα εξωτερικά σύνορα. Οι επιπτώσεις αυτού σίγουρα θα απειλήσουν την ΕΕ, ενώ θα υπάρξει και πολιτική επίπτωση επειδή η Ακροδεξιά θα πει ότι δικαιώθηκε» δήλωσε ο Neidhardt, συμπληρώνοντας ότι αυτό είναι το χειρότερο σενάριο από το 2015, όταν η ΕΕ αντιμετώπισε την τελευταία μεταναστευτική κρίση.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News