Μια λεπτομέρεια από προκυμαία παραθαλάσσιου οικισμού. Η αψίδα ενός σπιτιού στην Πύλο το 1961. Τα εργόχειρα γνωστής τεχνικής από την Ηπειρο και λεπτομέρειες από αγιογραφίες των Μετεώρων. Ακροκέραμα, κίονες και κερκίδες για το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου.

Πρόκειται για «θραύσματα» από την εικονογράφηση στις αφίσες του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού (ΕΟΤ), μέσω των οποίων η εικόνα της Ελλάδας ταξίδευε σε άλλες χώρες, ήδη από τη δεκαετία του 1930 και τις επόμενες δεκαετίες, με αποκορύφωμα προφανώς τη δεκαετία του 1960, τα περίφημα ελληνικά sixties, όταν η «μουσική άνοιξη» των Θεοδωράκη – Χατζιδάκι – Ξαρχάκου συνδυάστηκε με ένα γενικότερο άνοιγμα των τεχνών, πριν τα σαρώσει όλα η χούντα των συνταγματαρχών.

Σαράντα τέτοιες εικόνες αναβιώνουν στην έκθεση «Διαφημίζοντας την Ελλάδα. Οι απαρχές του ελληνικού τουρισμού», η οποία φιλοξενείται στην Ιστορική Οικία Λαζάρου Κουντουριώτη, παράρτημα του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου στην Ύδρα.

Οι εικαστικές συνθέσεις που κοσμούν τις αφίσες προέρχονται από σημαντικούς καλλιτέχνες όπως η χαράκτρια και ζωγράφος Λουίζα Μοντεσάντου, η ζωγράφος Ελλη Μουρέλου – Ορφανού, ο Μιχάλης Κατζουράκης, ο οποίος υπήρξε και καλλιτεχνικός διευθυντής του ΕΟΤ μεταξύ 1960 και 1967, ο Φρέντι Κάραμποτ, ο πρωτοπόρος συντηρητής έργων τέχνης και ζωγράφος Φώτης Ζαχαρίου, ο ζωγράφος κινηματογραφικών γιγαντοαφισών Γιώργος Βακιρτζής, ο Γιάννης Τσαρούχης, ο Περικλής Βυζάντιος, ο Γιάννης Μόραλης, ο Παναγιώτης Τέτσης, ο Σπύρος Βασιλείου κ.ά.

Η πρώτη αφίσα, που εκδόθηκε το 1929, όταν ιδρύθηκε ο ΕΟΤ, επί κυβερνήσεως Ελευθερίου Βενιζέλου, ήταν μια φωτογραφική άποψη του Παρθενώνα από τη Nelly’s (Ελλη Σουγιουλτζόγλου, 1899-1998), ενώ η αφίσα του 1935, που τυπώθηκε στο λιθογραφείο του πρωτοπόρου λιθογράφου Οθωνα Περβολαράκη (1887-1974) απεικονίζει άγαλμα του Ποσειδώνα.

Με τον τρόπο της, η έκθεση αποτυπώνει και τις διακυμάνσεις της ελληνικής Ιστορίας, τα «πρόσωπα» με τα οποία το ελληνικό κράτος ήθελε να διαφημίσει τον εαυτό του ανάλογα με τις κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές συνθήκες κάθε εποχής.

Από τον προπολεμικό ρομαντισμό με την προβολή των ελληνικών μνημείων, της αρχαιότητας και της παράδοσης μέχρι τον μοντερνισμό και την αφαιρετική γραμμή των Κατζουράκη και Κάραμποτ του 1960.

Στην έκθεση γίνεται, εξάλλου, αναφορά στον τουρισμό της Υδρας, στο πλαίσιο της οποίας κυριαρχεί η φωτογραφία του πλοίου «Νεράιδα» του Γιάννη Λάτση (η ίδια η έκθεση άλλωστε διοργανώνεται με δωρεά του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση).

Για την ιστορία, ο ΕΟΤ καταργείται επί δικτατορίας Μεταξά, οπότε την προβολή της Ελλάδας αναλαμβάνει το τότε υφυπουργείο Τύπου και Τουρισμού, σύμφωνα φυσικά με την ιδεολογία του καθεστώτος – δίνοντας βαρύτητα στην παράδοση και όχι στην προβολή των ελληνικών λουτροπόλεων που είχαν αντικαταστήσει τα μνημεία και τις αρχαιότητες.

Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο οι πρώτες αφίσες περιλαμβάνουν ειδυλλιακά τοπία, ενώ στις αρχές της δεκαετίας του 1950 επανασυστήνεται ο ΕΟΤ. Παράλληλα, στα μέσα της ίδιας δεκαετίας ξεκινούν τα Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, γεγονός που αντανακλάται και στις ξενόγλωσσες αφίσες με τις οποίες διαφημίζεται η πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας.

---

Η επιμέλεια της έκθεσης, που φιλοξενείται έως το τέλος Οκτωβρίου στην Οικία Λαζάρου Κουντουριώτη – παράρτημα του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου στην Ύδρα ανήκει στην Ιφιγένεια Βογιατζή, υπεύθυνη Μονίμων Εκθέσεων του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου και των παραρτημάτων του, στη Νατάσα Καστρίτη, γενική επιμελήτρια Συλλογών του Μουσείου, και τη Ρεγγίνα Κατσιμάρδου, επιμελήτρια Αρχείου Ιστορικών Εγγράφων της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News