Αντί για τα πράσινα και τα γαλάζια καφενεία της δεκαετίας του 1980, αντί για «Ελεύθερο Τύπο» και «Αυριανή», οι ταμπουρωμένοι στα χαρακώματα των social media διαβάζουν σήμερα Economist και Financial Times. Βάζει ένα γκολ ο Economist, πανηγυρίζει ο διαδικτυακός στρατός της ΝΔ, ισοφαρίζουν οι Financial Times, ανάβουν καπνογόνα οι του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ.

Και πάμε έτσι προς τις ευρωεκλογές κάνοντας ένα διάλειμμα για τον Παπανώτα, ή για ένα πρώην μοντέλο, πανελίστα ή παίκτη του «Survivor» που διεκδικεί τα πολλά χιλιάρικα της «αργομισθίας» του ευρωβουλευτή. Βεβαίως, στα καφενεία των 80s, οι οπαδοί των κομμάτων καταλάβαιναν τι διάβαζαν στις εφημερίδες. Σήμερα οι «στρατοί» του Διαδικτύου δεν καταλαβαίνουν και πολλά από όσα γράφουν οι FT και ο Economist. Απλά παίρνουν τη γραμμή.

Επιπλέον, αυτοί που δίνουν τη γραμμή δεν κάθονται να αναλύσουν τι ακριβώς λένε τα ξένα δημοσιεύματα. Αν καταλαβαίνουν κι αυτοί. Πιάνουν τον αφρό, έναν παραποιημένο ενίοτε τίτλο, και αρχίζει η αντιπαράθεση. «Σκίζει η Ελλάδα με τον Μητσοτάκη» οι μεν, με αφορμή τον Economist, «πατώσαμε με τον Μητσοτάκη» οι δε, με αφορμή τους Financial Times. Δηλαδή «αλλού ντ’ αλλού» και «ό,τι να ναι» —για να μιλήσουμε μια τελευταία φορά στη γλώσσα των διαδικτυακών οπαδών των κομμάτων.

Πάμε όμως σε όσα πραγματικά λένε δύο δημοσιεύματα των εγκυροτέρων οικονομικών εντύπων στον κόσμο, του Economist και των Financial Times, που γράφονται από αναλυτές αντίστοιχης εγκυρότητας με αυτούς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του ΟΟΣΑ, της Παγκόσμιας Τράπεζας και του ΔΝΤ.

Πρώτα όσα λένε τα δημοσιεύματα και μετά η ερμηνεία με κομματικά «γυαλιά»:

Το δημοσίευμα του Εconomist με απλά λόγια:

Το βρετανικό περιοδικό έγραψε (εδώ στις 17/12/2003) ότι η Ελλάδα είχε το 2023 τη μεγαλύτερη βελτίωση σε σχέση με το 2022 σε συγκεκριμένους, πολύ σημαντικούς δείκτες (ανάμεσά τους το ΑΕΠ και οι θέσεις εργασίας) μεταξύ 35 κρατών. Το ίδιο συνέβη, με βάση τον Economist και το 2022 σε σύγκριση με το 2021. Σε αυτές τις 35 χώρες περιλαμβάνονται για παράδειγμα οι Ηνωμένες Πολιτείες, η ισχυρότερη οικονομία στον κόσμο. Η Ελλάδα βρέθηκε πάνω από τις ΗΠΑ στον παρακάτω πίνακα, όχι γιατί έγινε ξαφνικά ισχυρότερη οικονομικά από τις ΗΠΑ (μόνο η προπαγάνδα του Χότζα στην Αλβανία θα μπορούσε να ισχυριστεί κάτι τέτοιο).

Η χώρα μας ήταν πρώτη γιατί στην έρευνα που καταγράφει τη βελτίωση από τη μια χρονιά στην άλλη στους συγκεκριμένους, πολύ σημαντικούς δείκτες, και όχι τους απόλυτούς αριθμούς, τα πήγε καλύτερα από τις υπόλοιπες 34 χώρες. Πιο απλά, η Ελλάδα δεν έγινε πλουσιότερη από τις ΗΠΑ, αλλά κινήθηκε με μεγαλύτερη ταχύτητα προς τη θετική κατεύθυνση σε ένα διάστημα 12 μηνών.

Ο πίνακας του Economist κατέγραψε την ποσοστιαία βελτίωση με βάση πέντε δείκτες (πληθωρισμός, «εύρος πληθωρισμού», ΑΕΠ, θέσεις εργασίας και επιδόσεις του χρηματιστηρίου):

⇒ Με κομματικά «γυαλιά»: Ανακτήσαμε το χαμένο έδαφος της κρίσης, η Ελλάδα πρώτη στον κόσμο, πληρωμένη απάντηση σε όσους καλλιεργούν τη γκρίνια και τη μιζέρια στο εσωτερικό, ο λαός περνάει καλά. 

Το δημοσίευμα των Financial Times με απλά λόγια:

Η βρετανική οικονομική εφημερίδα (εδώ στις 25/04/2024) συνοψίζει από την πρώτη παράγραφο την αλήθεια: η Ελλάδα πράγματι συγκαταλέγεται στις χώρες που τελευταία έχουν τις καλύτερες επιδόσεις στην ευρωζώνη, αλλά ταυτόχρονα έχει γίνει και η φτωχότερη. Πιο απλά, όπως αναφέρει και ο Economist, τα τελευταία χρόνια οι δείκτες βελτιώνονται σημαντικά. Το χρέος μειώνεται, και από το 2019 μέχρι σήμερα η Ελλάδα «αναπτύχθηκε με ρυθμό σχεδόν διπλάσιο από αυτόν της ευρωζώνης». Στη συνέχεια οι FT ανοίγουν την οπτική τους στα γεγονότα της τελευταίες δεκαπενταετίας.

Μετά το 2007, το ΑΕΠ έφτασε να υποχωρεί έως και κατά 30% (!) και οι πραγματικοί μισθοί έπεσαν κατά 30% (από το 2007 ως το 2022) κάτι που αποτυπώνεται στη μείωση των πραγματικών εισοδημάτων και της αγοραστικής δύναμης των πολιτών.

Η ραγδαία υποχώρηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ στην Ελλάδα από το 2007 ως το 2022, όπως αποτυπώνεται στο γράφημα των FT σε σύγκριση με τις άλλες 26 χώρες της ΕΕ:

Επομένως, μέσα σε 15 χρόνια, γίναμε φτωχότεροι σε βαθμό συγκλονιστικό για τα διεθνή οικονομικά δεδομένα. Οταν σταμάτησε η κατρακύλα, οι έλληνες πολίτες ήταν οι πιο φτωχοί στην Ευρωζώνη των 20 χωρών και οι δεύτεροι φτωχότεροι στην ΕΕ των 27 χωρών, μετά τη Βουλγαρία. Και όπως τονίζουν οι FT «η τελευταία ανάκαμψη έχει ελαφρά μόνον ανεβάσει το βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων σε σχέση με τον μέσο όρο της ΕΕ τα τελευταία δύο χρόνια, αλλά όχι αρκετά για να τους βγάλει από τη θέση των φτωχότερων πολιτών στην ευρωζώνη».

⇒ Με κομματικά «γυαλιά»: Καταρρέει το αφήγημα της κυβέρνησης (και του Economist), το ψέμα αποκαλύφθηκε, πλασματική η ανάπτυξη, ο Μητσοτάκης τα δίνει στους πλούσιους, οι Ελληνες πεινάνε.  

Η αλήθεια που δεν συζητάμε 

Για να το πούμε πιο απλά, στα όρια της υπερ-απλούστευσης, ο Economist «φώτισε» το σκαρφάλωμα της χώρας από τον πάτο στον οποίο βρέθηκε (και είπε μπράβο γιατί γίνεται «γρήγορα» τα τελευταία δύο χρόνια), ενώ οι Financial Times «φώτισαν» το πόσο σοβαρές συνέπειες έχει ακόμη το γεγονός ότι βρεθήκαμε στον πάτο, λόγω της οικονομικής κρίσης της περασμένης δεκαετίας.

Αυτό λοιπόν που συσκοτίζουν και διαστρεβλώνουν οι οπαδικές αντιδράσεις στα δύο δημοσιεύματα είναι ότι και τα δύο είναι σωστά και έγκυρα. Οσο λάθος έχουν οι οπαδοί της ΝΔ όταν λένε ότι η Ελλάδα ξεπέρασε τα οικονομικά της προβλήματα επί Μητσοτάκη, άλλο τόσο λάθος έχουν οι οπαδοί του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ όταν λένε ότι τα προβλήματα δημιουργήθηκαν τα τελευταία χρόνια.

Επίσης, υπάρχει η αντικειμενική πραγματικότητα που λέει ότι, μετά την έξοδο από τα μνημόνια, οι εξαντλημένοι πολίτες αντιμετώπισαν τις οικονομικές συνέπειες της πανδημίας, και αμέσως μετά την πανδημία, χωρίς ανάσα, τον πληθωρισμό που μειώνει το διαθέσιμο εισόδημα και την αγοραστική δύναμη.

Θα μπορούσαμε να συζητήσουμε πολλά για την ευκαιρία που είχαμε η κρίση να διαρκέσει πέντε αντί για εννέα χρόνια, αν συνεχιζόταν η ισχνή πρώτη ανάπτυξη του 2014 με ισχυρότερη το 2015 και το 2016, όπως προέβλεπε η Κομισιόν το φθινόπωρο του 2014. Αν δεν ξαναγυρίζαμε δηλαδή στην ύφεση και στα σκληρά μέτρα με το τρίτο μνημόνιο του ΣΥΡΙΖΑ.

Ωστόσο είναι αδύνατο να γυρίσει κανείς πίσω τον χρόνο. Και εφόσον έρχονται κάλπες και συζητάμε πολιτικά, είναι μια ευκαιρία οι πολιτικές ηγεσίες να πουν την αλήθεια, αντί να τους απασχολεί πόσες ψήφους φέρνουν οι πανελίστες και οι παρουσιαστές της τηλεόρασης.

Κάποια στιγμή πρέπει να ειπωθεί στους Ελληνες ότι αυτό που συνέβη μεταξύ 2010-2019 ήταν μια εθνική ήττα, μια πτώχευση γιγαντιαίων διαστάσεων. Και ότι οι συνέπειές της απλώνονται στον χρόνο.

Χάσαμε το 25% του ΑΕΠ και πάνω από το 30% του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών. Οπως συνέβη στις ΗΠΑ κατά τη δεκαετία του 1930 (τη μόνη συγκρίσιμη οικονομική κρίση με την ελληνική στην παγκόσμια οικονομική ιστορία), έχουμε και στην Ελλάδα μια χαμένη γενιά. (Στις ΗΠΑ, η γενιά ανάμεσα στον Α’ και τον Β’ Παγκόσμιο η οποία βίωσε τις επιπτώσεις της τεράστιας κρίσης της δεκαετίας του 1930 ονομάστηκε «Σιωπηλή Γενιά», Silent Generation).

Τα δύο δημοσιεύματα, λοιπόν, των FT και του Economist, μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για μια σοβαρή συζήτηση. Για το πώς η πορεία προς τα εμπρός, που δεν έχουμε την πολυτέλεια να διακοπεί, θα πρέπει να επουλώνει τις βαθιές και συνεχιζόμενες πληγές της καταστροφής, στην οικονομία και την κοινωνία. Διότι, το γεγονός ότι αλλάξαμε δεκαετία και έχουμε πλέον ανάπτυξη δεν σημαίνει και ότι έχουν εξαλειφθεί οι επιπτώσεις όσων συνέβησαν, ιδίως για τους πλέον αδύναμους.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News