16 Δεκεμβρίου 2021. Οι συστάσεις για περιορισμό των κοινωνικών επαφών αποκτούν χαρακτήρα επείγοντα. Στην επικαιρότητα πρωταγωνιστούν οι ειδήσεις για την εξάπλωση της νέας μετάλλαξης «Ομικρον». Η αγωνία είναι πανευρωπαϊκή, παγκόσμια. Ο αρχίατρος της Αγγλίας μιλά για ιεράρχηση προτεραιοτήτων στις  επαφές, προκειμένου να αποφευχθεί η προσβολή από την εξαιρετικά μεταδοτική παραλλαγή.

Η μία χώρα μετά την άλλη στην Ευρώπη ανακοινώνουν την υιοθέτηση αυστηρότερων περιορισμών για να εμποδίσουν την εκτεταμένη διασπορά της Covid-19, η οποία σε κάποιες διανύει το τέταρτο ή μπαίνει και στο πέμπτο κύμα της.

Την ίδια μέρα, η Ελλάδα ανακοινώνει ότι επαναφέρει τον μοριακό έλεγχο με αρνητικό PCR 72 ωρών ή rapid test 24 ωρών για να δέχεται επισκέπτες από το εξωτερικό. Το έκτακτο μέτρο θα τεθεί σε ισχύ από την Κυριακή 19 Δεκεμβρίου για την περίοδο των γιορτών έως τις 10 Ιανουαρίου και θα διαμορφωθεί, ανάλογα με την εξέλιξη των κρουσμάτων.

Η ιστορία επαναλαμβάνεται, ο κύκλος ξεκινά από την αρχή.

Με τις  τελευταίες εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας και τα μέτρα που τις συνοδεύουν να «τρέχουν», στις 16 Δεκεμβρίου η Messe Berlin ανακοινώνει την ακύρωση της δια ζώσης – όπως είχε προ μηνών προγραμματιστεί – διενέργειας της ΙΤΒ, της κορυφαίας διεθνούς τουριστικής έκθεσης, η οποία πραγματοποιείται κάθε Μάρτιο στο Βερολίνο. Η διεθνής συνάντηση θα γίνει για δεύτερη χρονιά διαδικτυακά.

Το συνέδριο του ΣΕΤΕ

Μέσα σε αυτόν τον καταιγισμό ειδήσεων για την εκ νέου έξαρση της πανδημίας και τους περιορισμούς  που αναπόφευκτα θα επηρεάσουν τις μη αναγκαίες μετακινήσεις, επαφές και κατ’ επέκταση τα ταξίδια, πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά το απόγευμα της 16^ης Δεκεμβρίου και το συνέδριο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ). Τίτλος του: «Greek Tourism Coming Back Planning Forward» με hashtag #somePLANdifferent.

Η αναφορά στις συνέπειες που επιφέρει η υγειονομική κατάσταση ήταν αναπόφευκτη στην πρώτη, εισαγωγική συζήτηση του υπουργού Τουρισμού Βασίλη Κικίλια με τον πρόεδρο του ΣΕΤΕ Γιάννη Ρέτσο, ο οποίος έκανε λόγο για «μια δύσκολη μέρα», με «καινούργια προβλήματα στην προσπάθεια για ανάκαμψη».

Ο κ. Ρέτσος αναφέρθηκε στο τελευταίο δια ζώσης συνέδριο του Συνδέσμου το 2019, στο οποίο τέθηκαν ζητήματα όπως η βιωσιμότητα, η διασύνδεση φορέων, η ψηφιοποίηση, η διαχείριση. Με λιγότερη ένταση απ’ ό,τι επιβάλλουν οι σημερινές συνθήκες. «Μετά μπήκαμε στην πανδημία», είπε. «Η ανάκαμψη δυστυχώς θα καθυστερήσει μερικούς μήνες ακόμα. Εχουμε μπροστά μας έναν δύσκολο χειμώνα, μέχρι να φτάσουμε στην άνοιξη και ελπίζουμε ότι θα μπορούμε τότε να πούμε ότι αφήνουμε την πανδημία πίσω μας», συμπλήρωσε, καθώς η μεταδοτικότητα της νέας μετάλλαξης της Covid-19 και η καθολική επικράτησή της ανατρέπει τις προσδοκίες που δημιούργησε η απροσδόκητα θετική πορεία της καλοκαιρινής σεζόν.

Την ανατροπή των θετικών προσδοκιών επιβεβαίωσε λίγο αργότερα και ο Γενικός Διευθυντής Federturismo Confidustria, του Συνδέσμου της ιταλικής ταξιδιωτικής και τουριστικής βιομηχανίας, Antonio Barreca, αναφερόμενος στην καλή πορεία της θερινής περιόδου, μέχρι την εμφάνιση της «Ο». Για να υπογραμμίσει τη σωρεία ακυρώσεων που καταγράφονται τις τελευταίες ημέρες στα χειμερινά θέρετρα της Ιταλίας, από Αυστριακούς ή Γερμανούς πελάτες, εξαιτίας της υψηλής μεταδοτικότητας της νέας μετάλλαξης και των μέτρων που λαμβάνονται. «Στη Ρώμη και τη Βενετία η εικόνα είναι παρόμοια. Δυστυχώς η πρόβλεψη δεν είναι καλή. Ο τουρισμός είναι πολύ ευαίσθητος στην ψυχολογία. Επιστρέφουμε στο 2020», τόνισε. Προσθέτοντας ότι  «αυτή η χρονιά θα είναι ο τελευταίος εφιάλτης. Ζητάμε από τη κυβέρνηση να μας στηρίξει για τουλάχιστον έξι μήνες, έως ότου ο ιός αντιμετωπιστεί».

Ακυρώσεις

Οι πρώτες ακυρώσεις εξαιτίας της «Ο» καταγράφονται και στην Αθήνα, κυρίως στην αγορά των συνεδρίων, τα οποία μετατίθενται για αργότερα.

Η στήριξη που χρειάζονται οι επιχειρήσεις του τουρισμού, ειδικά στις ορεινές και ημιορεινές περιοχές, όπως και τα ξενοδοχεία 12μηνης λειτουργίας, είναι αίτημα όλων των φορέων και στη χώρα. Κάτι που επισημάνθηκε στη συζήτηση του υπουργού με τον πρόεδρο του ΣΕΤΕ, μέσα σε κλίμα αμοιβαίας αβρότητας και συνεννόησης. Αίτημα που  ο υπουργός χαρακτήρισε «δίκαιο και σωστό», λέγοντας ότι η κυβέρνηση μελετά «σε ποιο βαθμό μπορεί να βοηθήσει», καθώς έχει γίνει ήδη μια συζήτηση, σε συνέχεια και επιστολής που έχει αποστείλει ο ΣΕΤΕ στους υπουργούς Επικρατείας, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και στον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών, με προτεινόμενα μέτρα για τον περιορισμό της επιβάρυνσης.

Το ενεργειακό κόστος εξάλλου φέτος αποτελεί το δεύτερο μείζον πρόβλημα της Ευρώπης, μετά την πανδημία.

Πέρα από την ανάγκη στήριξης μερίδας των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ υπογράμμισε κάποια ακόμα μείζονα για τον τουρισμό: υποδομές, στρατηγική και συνεργασίες.

Σε όλα έβαλε έναν αστερίσκο. Για τις υποδομές είναι κοινά αποδεκτό ότι έχουν ανάγκη ενίσχυσης και κάποιες χρειάζονται εμβληματικές επεμβάσεις. Το Ταμείο Ανάκαμψης θα δώσει τα απαραίτητα κεφάλαια για να γίνουν. Ομως ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ εξέφρασε την ανησυχία, εάν στο πολύ σύντομο χρονικό διάστημα «που θα κληθεί η χώρα να διαχειριστεί τεράστια κονδύλια, θα μπορέσουν να δημιουργηθούν τα ΣΔΙΤ για να προχωρήσουν τα έργα».

Μιλώντας για χάραξη στρατηγικής δέκα ετών στον τουρισμό, ο ίδιος τόνισε ότι «είναι ουτοπικό να προγραμματίζεις για μεγάλα διαστήματα, γιατί τα πράγματα αλλάζουν από τη μια μέρα στην άλλη». Αυτό ήταν ένα ακόμα δίδαγμα της πανδημίας. Τα πράγματα αλλάζουν και το μεγαλύτερο «όπλο» είναι η προσαρμοστικότητα και η ευελιξία.

Και εκεί στάθηκε για μια ακόμα φορά στο σκέλος της «συνεργασίας» από όλους τους εμπλεκόμενους. Για να συμπληρώσει ότι «δεν ανακαλύπτουμε νέα προϊόντα, αλλά πώς αυτά θα σχεδιαστούν», μιλώντας για τη μελέτη «Ελληνικός Τουρισμός 2030 | Σχέδια Δράσης», που εκπονήθηκε από την κοινοπραξία εταιρειών Deloitte – Remaco για λογαριασμό του ΙΝΣΕΤΕ και θα τεθεί σε διαβούλευση και δημόσιο διάλογο. Σημεία της μελέτης για την ανάπτυξη των προορισμών με όρους βιωσιμότητας και προστιθέμενης αξίας, παρουσίασαν στη συνέχεια οι κ.κ. Ηλίας Κικίλιας, Γενικός Διευθυντής ΙΝΣΕΤΕ, και Άρης Ικκος, Επιστημονικός Διευθυντής ΙΝΣΕΤΕ.

«Κλειδί» η ασφάλεια

Ο υπουργός από την πλευρά του υπογράμμισε ότι η ασφάλεια εξακολουθεί να είναι η κορυφαία προτεραιότητα του ταξιδιώτη, εν μέσω πανδημίας «και αυτό το πετύχαμε». Η ασφάλεια «θα αποτελέσει και για το 2022 σημαντική προϋπόθεση», δήλωσε και παραδέχθηκε ότι «διανύουμε πάλι μια δύσκολη περίοδο».

Προβλήματα όμως «προκύπτουν πάντα στη ζωή, στην πολιτική, στο επιχειρείν, στην κοινωνία. Το θέμα είναι πώς αντιδρά κανείς σε αυτά και πώς σχεδιάζει το αύριο. Αρα, με πάνω από δέκα δισ. ευρώ τελικά έσοδα από τον ελληνικό τουρισμό, μια μετάλλαξη η οποία θα κυριαρχήσει και στην Ευρώπη αργά ή γρήγορα, έτσι όπως φαίνεται και με κάποιους περιορισμούς σε ό,τι έχει να κάνει με το testing σε ευρωπαϊκές χώρες και γενικά και στη χώρα μας, θα εγκατέλειπε κανείς αυτούς τους τρεις μήνες;» αναρωτήθηκε ο κ. Κικίλιας, αναφερόμενος στο διάστημα Ιανουαρίου – Απριλίου, των χειμερινών διακοπών και του city break.

«Σε καμία των περιπτώσεων», είπε. «Θέλω να είμαι ειλικρινής. Ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού και το υπουργείο Τουρισμού θα κάνει καμπάνια για τον χειμερινό τουρισμό, προσπαθώντας να κερδίσει ό,τι περισσότερο μπορεί να κερδηθεί από αυτή την περίοδο», πρόσθεσε. Και μίλησε για τους επιχειρηματίες, τους εργαζομένους, τα χειμερινά καταλύματα, τον αθλητικό τουρισμό, τις περιηγήσεις, τον θρησκευτικό τουρισμό, τη γαστρονομία: όσους θα μπορούσαν να ενισχυθούν στον βαθμό στον οποίο επιτρέπεται «εμείς θα παλέψουμε να τους βοηθήσουμε προμοτάροντας στο εξωτερικό και στο εσωτερικό το κομμάτι αυτό που ποτέ δεν έχει ξαναγγίξει κάποιος σε ό,τι έχει να κάνει με όλες τις Περιφέρειες της χώρας. Και αμέσως μετά τις διακοπές των Χριστουγέννων, θα το κάνουμε ομοίως για το city break, ξεκινώντας από την Αθήνα και πηγαίνοντας στη Θεσσαλονίκη και μετά στις υπόλοιπες μεγάλες πόλεις της χώρας».

Γιατί αυτό; «Θέλοντας να δείξουμε ότι στρατηγικά εννοούμε αυτό το οποίο λέμε: concept, περιεχόμενο, προκειμένου να μπορέσει να επιμηκυνθεί η τουριστική περίοδος».

Χειμερινοί προορισμοί

Η πρόθεση της τουριστικής ηγεσίας για την προώθηση των χειμερινών και αστικών προορισμών έχει εξαγγελθεί εδώ και καιρό.

Η σχετική απόφαση αναρτήθηκε στη Διαύγεια πριν λίγες ημέρες, με τον ΕΟΤ να διαθέτει το ποσό του 1,252 εκατ. ευρώ για πρόγραμμα διαφημιστικής προβολής της Ελλάδας σε διεθνή διαδικτυακά μέσα για τη χρονική περίοδο Δεκεμβρίου 2021 – Απριλίου 2022. Αντίστοιχα, την ίδια περίοδο, 608,9 χιλιάδες ευρώ θα διατεθούν σε πρόγραμμα διαφημιστικής προβολής στην εγχώρια αγορά.

Το περιεχόμενο θα αφορά σε καμπάνιες του Οργανισμού με μήνυμα «Greece does have a winter» και «Book your Greekend now». Αγορές – στόχοι στο εξωτερικό θα είναι το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Γερμανία, το Ισραήλ, η Ιταλία, η Ολλανδία, η Πολωνία, η Σουηδία, η Δανία.

Αυτά σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό. Γιατί αν δει κανείς τα τελευταία μέτρα που υιοθετούνται λόγω των υγειονομικών εξελίξεων σε κάθε μία από τις παραπάνω χώρες, η εικόνα είναι εξαιρετικά διαφορετική πλέον και δεν επιτρέπει περιθώρια για μη αναγκαίες μετακινήσεις. Ηδη η Γαλλία και η Γερμανία «μπλοκάρουν» τους ταξιδιώτες από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Ολα αυτά εξανεμίζουν τις προσδοκίες για μια χειμερινή περίοδο στη χώρα, όπως προβλεπόταν αρχικά, με δεδομένη την επιθυμία για ταξίδι.

Το ερώτημα που τίθεται με μια τέτοια μεταβολή των συνθηκών, είναι αν τελικά «καίει» μια διαφημιστική καμπάνια η οποία έχει σκοπό την άμεση πώληση. Ιδιαίτερα για προορισμούς οι οποίοι επιχειρούν για πρώτη φορά να πάρουν μερίδιο από την εισερχόμενη αγορά τον χειμώνα. Και να τοποθετηθούν ανάμεσα σε άλλους εδραιωμένους και προσβάσιμους, ακόμα και οδικά, μεταξύ των χωρών της κεντρικής Ευρώπης.

Στην καλύτερη περίπτωση, κάνουμε λόγο για καμπάνια επίγνωσης (awareness), αλλά αυτό δεν θα έχει αξία για τους συγκεκριμένους προορισμούς μετά το τρίμηνο, μια και το ταξιδιωτικό ενδιαφέρον μετατίθεται γεωγραφικά για τους καλοκαιρινούς μήνες. Μια ιδιωτική επιχείρηση θα προχωρούσε σε διαφημιστική καμπάνια σε αυτή τη φάση;

Η κατάλληλη στιγμή

Το μάρκετινγκ αφουγκράζεται το εδώ και το τώρα. Και προσπαθεί να προβλέψει το μετά, με βάση έρευνες, στοιχεία, ερεθίσματα. Το τάιμινγκ είναι καθοριστικό για τη διαμόρφωση, υλοποίηση και αποτελεσματικότητά του. Η οποία αποτιμάται με ένα μετρήσιμο αποτέλεσμα: τις  πωλήσεις.

Οταν αλλάζουν οι συνθήκες, τα δεδομένα, αναπόφευκτα αλλάζει και όλη η βάση πάνω στην οποία στήθηκε το «οικοδόμημα» και η ιδέα. Αλλάζει η ψυχολογική διάθεση του αποδέκτη, οπότε το μήνυμα έχει αμφίβολο στόχο.

Οταν οι συνθήκες αλλάζουν τόσο απότομα και τόσο δραστικά, θα επιτρέψουν σε μια καμπάνια προώθησης μιας δραστηριότητας επιθυμητής, αλλά ελαστικής και όχι αναγκαίας, να είναι όσο αποτελεσματική θα μπορούσε να είναι υπό τις αρχικά προβλεπόμενες συνθήκες;

Στο συνέδριο του ΣΕΤΕ ακούστηκαν αρκετά για την επόμενη μέρα στη στρατηγική του τουρισμού: η ανάγκη για διασύνδεσή του με τους παραγωγικούς τομείς της οικονομίας, πρακτικές για ουσιαστική βιώσιμη ανάπτυξη, προϊόντα που ταιριάζουν σε προορισμούς για τον εμπλουτισμό της εμπειρίας του ταξιδιώτη, το υβριδικό μέλλον της συνεδριακής αγοράς και η αξιοποίηση των ψηφιακών εργαλείων για την ενίσχυση των τοπικών επιχειρήσεων.

Ισως αυτό που δεν αναφέρθηκε ήταν η επιτακτική – μετά την πανδημία – ανάγκη κάθε στρατηγικής για αντανακλαστικά.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News