Ο φόβος για τη διάλυση της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι πλέον μία συζητήσιμη παράμετρος για τη διαμόρφωση του νέου πολιτικού χάρτη της ηπείρου. Και για αυτό δεν θα πρέπει να αποκλειστεί η πιθανότητα για την αποχώρηση κρατών έπειτα από «ανόητα» δημοψηφίσματα. Ωστόσο, η Ευρωζώνη θα αποτελέσει, εκ των πραγμάτων, ένα πυρήνα συνοχής της Ευρώπης.

Η εκδήλωση είχε θέμα «Η Ελλάδα στον κόσμο: Νέες προκλήσεις για την ελληνική εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας.» Τα συμπεράσματά της δεν ήταν αισιόδοξα. Ομως η συζήτηση που οργάνωσε ο Κύκλος Ιδεών για την Εθνική Ανασυγκρότηση, δηλαδή το think tank του Ευάγγελου Βενιζέλου, ήταν συναρπαστικά ενδιαφέρουσα. Στο ακροατήριό της βρέθηκαν αρκετοί φοιτητές, πολλά στελέχη του υπουργείου Εξωτερικών, πολιτικοί από τον χώρο της Κεντροαριστεράς, αλλά και στελέχη της Νέας Δημοκρατίας.

Στην εκδήλωση μίλησαν οι: Δημήτρης Καιρίδης καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Ευάνθης Χατζηβασιλείου καθηγητής στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ο Ευάγγελος Βενιζέλος. Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος Χρήστος Μιχαηλίδης.

Τα βασικά συμπεράσματα

Το δημοψήφισμα στην Ιταλία είναι κομβικής σημασίας για το μέλλον της Ευρώπης καθώς μπορεί να πυροδοτήσει εξελίξεις με διαλυτικές συνέπειες για την Ευρωπαϊκή Ενωση. Ο Ρέντσι δε, ένας πρωθυπουργός που δεν είναι εκλεγμένος (όπως και η Τερέζα Μέι) βρίσκεται πλέον αντιμέτωπος με τεράστια ιστορική ευθύνη.

Είναι πιθανό στο μέλλον κάποιες χώρες να αποχωρήσουν από την Ενωση, ακολουθώντας τη Βρετανία. Ωστόσο η Ευρωζώνη δεν πρόκειται να διαλυθεί, ακόμα και αν υπάρξουν αποχωρήσεις μελών της.

Το Κυπριακό βρίσκεται στο τελικό στάδιο επίλυσής του. Αν όμως και αυτή τη φορά οι Ελληνοκύπριοι απορρίψουν το σχέδιο λύσης, τότε είναι πιθανό το βόρειο κομμάτι κατά κάποιον τρόπο να αποσχιστεί, λαμβάνοντας, ίσως, κρατική οντότητα.

Η Ελλάδα οφείλει να μη σηκώνει τόνους αντιπαράθεσης απέναντι στην Τουρκία, επιμένοντας, παράλληλα, στην ευρωπαϊκή προοπτική της. Αλλωστε ο Ταγίπ Ερντογάν αυτήν την περίοδο προσπαθεί να υπερβεί το ιστορικό βάρος του Κεμάλ Ατατούρκ.

Επικίνδυνη για το στρατηγικό συμφέρον της χώρας χαρακτήρισε την παρουσία του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στην Κούβα για τις εκδηλώσεις προς τιμήν του Φιντέλ Κάστρο, ο Βαγγέλης Βενιζέλος. Ερωτηθείς σχετικά, κατά την είσοδό του στην εκδήλωση, είπε ότι «η παρουσία του κ. Τσίπρα στην Κούβα εάν δεν είναι μια κυνική πράξη δήθεν αριστερής προπαγάνδας για να κρατήσει έναν πυρήνα οπαδών, είναι μια ανιστόρητη φαντασίωση. Η οποία θα ήταν γραφική εάν δεν ήταν επικίνδυνη».

Σχολιάζοντας την προκλητική ρητορική του Ταγίπ Ερντογαν, ο κ. Βενιζέλος επεσήμανε ότι συνιστά προς το εσωτερικό της γείτονος χώρας μια νέα αφήγηση για την τουρκική ταυτότητα, όπως επίσης και μια νέα οπτική προς το εξωτερικό για τον ρόλο της Τουρκίας.

«Αυτό σημαίνει στην ουσία η αμφισβήτηση της Συνθήκης της Λωζάνης» είπε ο κ. Βενιζέλος. «Πρωτίστως ενδιαφέρεται για το Χαλέπι και τη Μοσούλη και δευτερογενώς για το Αιγαίο».

Στο ίδιο πλαίσιο τόνισε ότι η Ελλάδα πρέπει να είναι πολύ προσεκτική για να μην καταρρεύσει η συμφωνία Ευρώπης-Τουρκίας για το προσφυγικό, και υποστήριξε πως οι ΗΠΑ και η ΕΕ θα πρέπει να κατανοήσουν ότι το προσφυγικό ζήτημα δεν θα αντιμετωπισθεί αν δεν λυθεί το πρόβλημα των συρράξεων στη Συρία.

Για το Κυπριακό υπογράμμισε ότι θα πρέπει η εθνική γραμμή να αφορά στην υποστήριξη της συνέχειας της Κυπριακής Δημοκρατίας, στην κατοχύρωση του ρόλου του Προέδρου της που είναι σημαντικός, και στην ζήτημα των εγγυήσεων της ανεξαρτησίας της.

Ο κ. Βενιζέλος ανέλυσε διεξοδικά τους άξονες και τις σταθερές της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, όπως διαμόρφωσαν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και ο Ανδρέας Παπανδρέου από την μεταπολίτευση και εντεύθεν, επισημαίνοντας ότι «όλες ταράσσονται και επανεξετάζονται λόγω της εκλογής στις ΗΠΑ του Ντόναλντ Τράμπ και του αμερικανοσκεπτικισμού που έχει αντανάκλαση στον ευρωσκεπτικισμό».

Εκανε εκτενή αναφορά στο σύστημα ασφάλειας στην Ευρώπη και το νέο ρόλο του ΝΑΤΟ, αναφέροντας ότι η Ευρώπη θα πρέπει να ζητάει με πραγματισμό την ενίσχυσή του, γιατί η αποδυνάμωσή του θα θέσει προς αναθεώρηση τα χαρακτηριστικά του δυτικού κόσμου και κατ’ επέκταση την ευρωπαϊκή ταυτότητα.

Ο δεύτερος ομιλητής της βραδιάς, ο καθηγητής Ιστορίας στο πανεπιστήμιο της Αθήνας, Ευάνθης Χατζηβασιλείου, επεσήμανε ότι τις τελευταίες δεκαετίες η ψαλίδα ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Τουρκία ανοίγει σ’ όλα τα επίπεδα και πως η Ελλάδα εξισορροπούσε τις προκλήσεις με την ενεργότερη συμμετοχή στους δυτικούς θεσμούς.

«Το ισχυρό μας όπλο είναι το συντομότερο να επιστρέψουμε στην ευρωπαϊκή ομαλότητα ξεπερνώντας τη κρίση» σημείωσε.

Ο τρίτος ομιλητής, ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Δημήτρης Καιρίδης περιέγραψε τις αλλαγές στο διεθνές περιβάλλον και τις αμφισβητήσεις της σημερνής τάξης πραγμάτων που φέρνει η εκλογή Τράμπ και το Βrexit.

Σημείωσε την ανάγκη να είναι η Ελλάδα στην πρωτοπορία της ευρωπαϊκής άμυνας, ενώ επεσήμανε τον κίνδυνο απομόνωσης στο Κυπριακό και απώλειας του μεταπολιτευτικού κεκτημένου.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News