Την ώρα που ολόκληρο το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα τσαλαβουτάει στη δικογραφία των 2.800 σελίδων της ευρωπαίας εισαγγελέως για τον ΟΠΕΚΕΠΕ, χωρίς κανείς να γνωρίζει πού και εις βάρος τίνος θα οδηγηθούν τελικά οι εξελίξεις, στο οικονομικό επιτελείο υπάρχει ήδη προβληματισμός για τις «αθέατες» επιπτώσεις του σκανδάλου. Διότι πέρα από την πολιτική, υπάρχει και οικονομική διάσταση.

Οι επιπτώσεις της υπόθεσης του ΟΠΕΚΕΠΕ είναι σοβαρές τόσο ως προς την άσκηση της οικονομικής πολιτικής, όσο και στις σχέσεις της χώρας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία στο τέλος δίνει την έγκρισή της σε όποια απόφαση ληφθεί, από την ανάκτηση των κλεμμένων επιδοτήσεων μέχρι τις παροχές που θα αναγγελθούν τον προσεχή Σεπτέμβριο από τον Πρωθυπουργό στη ΔΕΘ.

Δυστυχώς είναι τόσο μεγάλα τα ποσά της κακοδιαχείρισης και τα πρόστιμα που έρχονται, που αναπόφευκτα θα επηρεάσουν σε κάποιο βαθμό την πορεία του προϋπολογισμού του κράτους και το μέλλον της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής.

Οπως σημειώνουν παράγοντες του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας που είναι σε θέση να γνωρίζουν τις διαθέσεις των Ευρωπαίων, καθώς διαχειρίζονται ευρωπαϊκό κονδύλια, το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η «επιστροφή της καχυποψίας» στις Βρυξέλλες για την Ελλάδα.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά καθώς οι επιπτώσεις (πέραν του πολιτικού πεδίου) επηρεάζουν τη χώρα σε πολλά μέτωπα.

Δημοσιονομικές επιπτώσεις: Με τα μέχρι στοιχεία των ερευνών, επιβλήθηκε στην Ελλάδα, διοικητικό πρόστιμο 415 εκατ. ευρώ, το οποίο αφορά κυρώσεις που σχετίζονται με κακοδιαχείριση και ελλιπείς ελέγχους την περίοδο 2016-2023.

Το πρόστιμο βαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό καθώς αποτελεί την «ποινή» γιατί η Ελλάδα δεν οργάνωσε το σύστημα ελέγχων στο οποίο είχε συμφωνήσει με την ΕΕ.

Καθώς οι έλεγχοι συνεχίζονται στελέχη του υπουργείου Οικονομικών εκτιμούν ότι το επικείμενο πρόστιμο μπορεί να αυξηθεί και να ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ αλλά το τελικό ύψος θα εξαρτηθεί από το εύρος των παρατυπιών που θα εντοπιστούν. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί σε 0,5% του ΑΕΠ, άρα είναι δημοσιονομικά υπολογίσιμο.

Οπως μεταδίδεται από τις Βρυξέλλες η διαδικασία που ακολουθεί η Επιτροπή είναι συγκεκριμένη κάθε φορά που γίνονται έλεγχοι στον τρόπο εφαρμογής των μέτρων που ορίζει η Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) στα κράτη-μέλη.

Και σε κάθε περίπτωση το πρόστιμο δεν είναι ονομαστικό, αλλά επιβάλλεται στο κράτος-μέλος.

Ατομική ευθύνη: Πέραν της επιβολής προστίμου στη χώρα, στις χιλιάδες περιπτώσεις στην Ελλάδα και ειδικά στην Κρήτη που εντοπίστηκε παράτυπη καταβολή ενισχύσεων σε συγκεκριμένα ΑΦΜ επιχειρήσεων, αγροτών, συνεταιρισμών, τότε το πρόστιμο και η ανάκτηση των ποσών ενίσχυσης επιβάλλεται ονομαστικά. Εάν δεν το πληρώσουν οι υπόχρεοι, τότε καλείται η χώρα να το καλύψει.

Ωστόσο, εξακολουθεί να υπάρχει ο σαφής διαχωρισμός ανάμεσα στα διοικητικά πρόστιμα και στα πρόστιμα στις περιπτώσεις απάτης. Τα πρώτα τα πληρώνει το κράτος, τα δεύτερα επιστρέφονται από όσους καταδικαστούν.

Επιστροφή επιδοτήσεων: Το κρίσιμο ερώτημα, σε αυτό που έχει ρίξει το βάρος της τώρα η κυβέρνηση, παραμένει πώς θα ανακτηθούν τα ποσά των παράνομων επιδοτήσεων, καθώς φέρεται ότι μεγάλο μέρος αυτών καταβλήθηκαν σε άτομα που δεν ήταν κατά κύριο επάγγελμα αγρότες ή δεν κατείχαν καλλιέργειες και ζωικό κεφάλαιο που δικαιολογεί την ένταξή τους σε καθεστώς ενίσχυσης.

Οι ΑΦΜ που θα εντοπιστούν θα κληθούν να επιστρέψουν το ποσό στο ελληνικό Δημόσιο και μάλιστα προσαυξημένο.

Στενεύουν τα περιθώρια: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύμφωνα με τους νέους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας, απαιτεί τα πρόστιμα να εμφανιστούν στο σκέλος των δαπανών τού υπό κατάρτιση νέου προϋπολογισμού, γεγονός που επηρεάζεται άμεσα (περιορίζει) και το διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο για τη χρηματοδότηση των παροχών της επόμενης χρονιάς.

Προ του μεγάλου, βάσιμου, κινδύνου να πληρώσουν οι έλληνες φορολογούμενοι οι οποίοι μάλιστα σε έχουν καμμιά σχέση με τις αγροτικές επιδοτήσεις το οικονομικό επιτελείο διαπραγματεύεται με τις Βρυξέλλες εναλλακτικές λύσεις όπως:

-Να επιμεριστούν και καταβληθούν τα πρόστιμα σε τρεις χρονιές.

-Να παρακρατηθούν από τις αγροτικές επιδοτήσεις της επόμενης περιόδου. Έτσι, αν το ποσό που δικαιούται η Ελλάδα ανέρχεται περίπου στο 1,9 δισ. ευρώ για την επόμενη περίοδο, η Κομισιόν θα παρακρατήσει τα 415 εκατ. ευρώ και ο προϋπολογισμός θα επιβαρυνθεί με τη διαφορά.

Ελεγχοι στο Ταμείο Ανάκαμψης: Μέσα σε αυτό το περιβάλλον οι οικονομικοί υπουργοί έχουν ήδη ενημερωθεί ότι πέραν των τακτικών ελέγχων που γίνονται στην πορεία υλοποίησης έργων και προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης, μπορεί να ξεκινήσουν δειγματοληπτικοί έλεγχοι για τις επενδύσεις που εντάχθηκαν σε αυτό την περίοδο 2021 – 2023 και λογικά πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί.

Στο μικροσκόπιο και το ΕΣΠΑ: Στο ίδιο πνεύμα το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας αναμένει ένταση των ελέγχων από τις Βρυξέλλες σε προγράμματα του ΕΣΠΑ που βρίσκονται σε εξέλιξη, αλλά και δειγματοληπτικούς ελέγχους σε προγράμματα που θεωρητικά έχουν κλείσει με την καταβολή στους δικαιούχους των προβλεπόμενων ενισχύσεων.

Το κλίμα καχυποψίας είναι πλέον διάχυτο κι αυτό που ερευνάται είναι κατά πόσο κατ’ επάγγελμα ή μη αγρότες που συμμετείχαν το μεγάλο φαγοπότι του ΟΠΕΚΕΠΕ, έχουν διεισδύσει και σε προγράμματα του ΕΣΠΑ (πχ. τουριστικές μονάδες ή άλλες επιχειρήσεις).

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News