Την περασμένη 18η Αυγούστου, στη συνάντηση μεταξύ του αμερικανού προέδρου και ευρωπαίων ηγετών μετά την πολύκροτη (αλλά μάταιη) σύνοδο κορυφής με τον Βλαντίμιρ Πούτιν στην Αλάσκα, δεν υπήρχε θέση για τον Πέδρο Σάντσεθ.

Πέρα από τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε, την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και τον ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, το «παρών» έδωσαν οι ηγέτες των ισχυρότερων κρατών της Ευρώπης, δηλαδή ο Κιρ Στάρμερ της Βρετανίας, ο Εμανουέλ Μακρόν της Γαλλίας, ο Φρίντριχ Μερτς της Γερμανίας και η Τζόρτζια Μελόνι της Ιταλίας, αλλά όχι ο πρωθυπουργός της Ισπανίας, της πέμπτης μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης (και τέταρτης της ΕΕ).

Επιπλέον, προς πρόσθετη απογοήτευση της ισπανικής διπλωματίας, στη συνάντηση υπήρχε μια θέση για τον πρόεδρο της Φινλανδίας, μιας χώρας με πληθυσμό μικρότερο από το ένα όγδοο εκείνου της Ισπανίας.

«Η Ισπανία είναι μια περήφανη χώρα με μακρά ιστορία. Φιλοδοξεί να είναι γέφυρα μεταξύ της δυτικής Ευρώπης και του αναπτυσσόμενου κόσμου, λόγω των ιστορικών και γλωσσικών δεσμών της με δεκάδες κράτη. Ο Πέδρο Σάντσεθ υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής της Ουκρανίας μετά τη ρωσική εισβολή. Ωστόσο στις 18 Αυγούστου, όπως συμφωνούν, δυστυχώς, αναλυτές και διπλωμάτες στη Μαδρίτη, η παρουσία της Ισπανίας θα έβλαπτε τα συμφέροντα της Ευρώπης και της Ουκρανίας», γράφει ο Economist. Οσο για τον λόγο, είναι πολύ απλώς: «ο Τραμπ αντιπαθεί τον Σάντσεθ».

Θέλοντας να είναι δίκαιοι με τους Φινλανδούς, οι δημοσιογράφοι του βρετανικού εντύπου σημειώνουν πως ο Αλεξάντερ Στουμπ κατά κάποιο τρόπο την κέρδισε τη θέση του εκείνη την ημέρα: όχι μόνο επειδή η Φινλανδία εντάχθηκε στο ΝΑΤΟ και διαθέτει πολύ καλά εκπαιδευμένες και εξοπλισμένες ένοπλες δυνάμεις για τη φύλαξη των 1.340 χλμ. συνόρων της με τη Ρωσία, αλλά και επειδή ο πρόεδρός της είναι πολύ καλός και στο γκολφ και στο να καλοπιάνει τον μυγιάγγιχτο πρόεδρο των ΗΠΑ. Αντιθέτως, ο Πέδρο Σάντσεθ, επικεφαλής μιας υπό την ηγεσία των Σοσιαλιστών κυβέρνησης, επέλεξε να προασπιστεί τις ευρωπαϊκές αξίες ορθώνοντας το ανάστημά του στον Ντόναλντ Τραμπ.

Ο πρωθυπουργός της Ισπανίας προέτρεπε τους ομολόγους του στην ΕΕ να πολεμήσουν τους «αδικαιολόγητους και άδικους» εμπορικούς δασμούς του Τραμπ, προτείνοντας την επιβολή ανταποδοτικών δασμών, τα έσοδα των οποίων θα διοχετεύονταν σε ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που έχουν πληγεί σοβαρά από την εμπορική πολιτική του Λευκού Οίκου.

Τον περασμένο Ιανουάριο, στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός, υποστήριξε ότι οι πανίσχυρες αμερικανικές πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης και οι δισεκατομμυριούχοι της τεχνολογίας θέτουν σε κίνδυνο τη δημοκρατία. Προέτρεψε, λοιπόν, την ΕΕ να επιβάλει τους δικούς της κανόνες κατά της ρητορικής μίσους και της παραπληροφόρησης στο διαδίκτυο (κυρίως με τον Νόμο περί Ψηφιακών Υπηρεσιών). «Αυτή ήταν επιθετική ρητορική», σημειώνεται στο βρετανικό δημοσίευμα, δεδομένου ότι «ο Τραμπ καταγγέλλει τους ψηφιακούς νόμους της ΕΕ ως φόρους στις αμερικανικές εταιρείες και ως μέσα λογοκρισίας».

Στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ τον περασμένο Ιούνιο η Ισπανία ήταν η μόνη που απέρριψε κατηγορηματικά την απαίτηση του Τραμπ να δαπανούν τα κράτη-μέλη το 5% του ΑΕΠ τους για την άμυνα. Ο στόχος του 5% ήταν περισσότερο για τα μάτια του κόσμου, καθώς όλοι γνώριζαν πως το ουσιαστικό αίτημα φορούσε σε δαπάνες ύψους 3,5%, συν έξτρα επενδύσεις για την ασφάλεια γενικότερα. Αντί, όμως, να αποφύγει να πάρει θέση, όπως έκαναν όλοι οι υπόλοιποι, ο Πέδρο Σάντσεθ θέλησε να δηλώσει ότι ο στόχος του 5% είναι «ασύμβατος με την κοσμοθεωρία μας», δεσμευόμενος για δαπάνες ύψους 2,1% (ποσοστό που αποτελεί σημαντική αύξηση για την Ισπανία).

Περιοδεύοντας, δε, στη Λατινική Αμερική τον Ιούλιο, ο ισπανός πρωθυπουργός έδωσε ομιλίες μαζί με δηλωμένους επικριτές του Τραμπ, όπως ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα. Ο Πέδρο Σάντσεθ ορκίστηκε να πολεμήσει τη συμμαχία «ολιγαρχών και Ακροδεξιάς», η οποία ευθύνεται, όπως είπε, για «ένα διεθνές κίνημα μίσους και ψεμάτων».

Ερευνα του Instituto Elcano, μιας ισπανικής δεξαμενής σκέψης, τον περασμένο Μάιο, αποκάλυψε πως οι Ισπανοί αντιπαθούν ιδιαιτέρως τον Ντόναλντ Τραμπ, περισσότερο από τον πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ της Κίνας. Επιπλέον, εξακολουθούν να είναι επιφυλακτικοί με τους Αμερικανούς γενικά. Η Αριστερά δεν έχει ξεχάσει ότι κατά τον Ψυχρό Πόλεμο η Αμερική διατήρησε μια (ακανθώδη) συμμαχία με τον Φρανθίσκο Φράνκο.

Μετά τον θάνατο του ισπανού δικτάτορα το 1975, ωστόσο, μέσω της ένταξής της σε Δυτικούς θεσμούς, η Ισπανία θα μπορούσε να εξασφαλίσει ένα μέλλον ως μια ελεύθερη και σύγχρονη κοινωνία. Ετσι, η χώρα εντάχθηκε στην ΕΕ αλλά και στη Βορειοατλαντική Συμμαχία, ούτως ώστε να αναμορφωθούν –προς το δημοκρατικότερο– οι ισπανικές Ενοπλες Δυνάμεις.

Εως σήμερα η μεγάλη πλειοψηφία των Ισπανών υποστηρίζει τόσο τη συμμετοχή στο ΝΑΤΟ όσο και την παροχή βοήθειας στην Ουκρανία, ενώ καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου του Ισραήλ στη Γάζα οι Ισπανοί δεν σταμάτησαν να εκφράζουν τον αποτροπιασμό τους. Οπως εξήγησε, μιλώντας στον Economist, o Τσαρλς Πάουελ, διευθυντής του Ινστιτούτου Ελκάνο, η προσκόλληση των Ισπανών στην πολυμέρεια και στο διεθνές δίκαιο οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις αναμνήσεις από την εποχή του Φράνκο, κατά την οποία η χώρα είχε απομονωθεί διεθνώς ως κράτος-παρίας: «Ο Τραμπ είναι εχθρός όλων όσων πιστεύουν οι Ισπανοί», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ο Πέδρο Σάντσεθ εκφράζει αυτές τις απόψεις με συνέπεια. Αλλά ακόμη και πολιτικοί σύμμαχοί του, καθώς και κατά βάση φιλικά διακείμενα ΜΜΕ, ανησυχούν ότι η επιρροή της Ισπανίας στις Βρυξέλλες και στις μεγάλες πρωτεύουσες της Ευρώπης μειώνεται αντί να αυξάνεται. Και ορισμένοι στους διπλωματικούς κύκλους της Μαδρίτης υποστηρίζουν πως το κόστος της αντιπαράθεσης με τον Τραμπ ξεπερνά τα όποια οφέλη.

Διερωτώνται, για παράδειγμα, αν χρειαζόταν ο Σάντσεθ να δώσει μια μοναχική μάχη στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ. Σημειώνουν επίσης πως ακόμα και στη Λατινική Αμερική, όπου επίσης ο Τραμπ αντιμετωπίζεται με επιφύλαξη, λίγοι είναι έτοιμοι να ενταχθούν σε ένα κίνημα αντίστασης με επικεφαλής την Ισπανία, μια πρώην αποικιοκρατική δύναμη. Πέρα από τη Βραζιλία, οι λατινοαμερικανικές κυβερνήσεις βλέπουν ελάχιστα πλεονεκτήματα στην πρόκληση της οργής των ΗΠΑ και του προέδρου της. Επιπλέον, η ήπειρος στρίβει προς τα δεξιά και πολλοί από τους συντηρητικούς ηγέτες της δεν εμπιστεύονται τον Σάντσεθ.

«Το άνοιγμα της Ισπανίας στον κόσμο είναι αξιοθαύμαστο», γράφουν οι Βρετανοί, επαινώντας τις πρωτοβουλίες του ισπανού πρωθυπουργού για την οριστικοποίηση (έπειτα από δεκαετίες) της εμπορικής συμφωνίας μεταξύ της ΕΕ και των χωρών της Mercosur (ο Σάντσεθ έκανε λόγο για απόδειξη ότι η διεθνής συνεργασία είναι ακόμα δυνατή). Ομως, όσον αφορά την εναντίωση στις ΗΠΑ του Τραμπ, σημειώνουν πως, παρότι η έντονη αντιπάθειά του για τον τραμπισμό είναι ειλικρινής, ακόμη και φιλικές φωνές στη Μαδρίτη συμφωνούν ότι ο Πέδρο Σάντσεθ τείνει ολοένα πιο αριστερά για να τονώσει τον αριστερό συνασπισμό του.

Για να υπερασπιστεί η Ευρώπη τις φιλελεύθερες, δημοκρατικές αξίες, πρέπει να γίνει ισχυρότερη, υποστήριξε ένας πρώην πρέσβης της Μαδρίτης. Το οποίο σημαίνει, μεταξύ πολλών άλλων, ότι πρέπει και η Ισπανία να αυξήσει σημαντικά τις αμυντικές της δαπάνες. Πρέπει επίσης να υπάρχουν δίαυλοι επικοινωνίας με τον Τραμπ.

Ο ισπανός διπλωμάτης σημείωσε επίσης ότι η Ιστορία δείχνει πως όταν η Ισπανία είναι υπερβολικά ανταγωνιστική απέναντι στις ΗΠΑ γίνεται «λιγότερο σημαντική» για άλλες ευρωπαϊκές χώρες. «Η Ισπανία έχει κάθε δικαίωμα να αψηφά τον Τραμπ και να προασπίζεται την πολυμέρεια. Αλλά για την αντιμετώπιση των νταήδων απαιτείται οικοδόμηση συνασπισμών. Από μόνη της η αντίσταση είναι, δυστυχώς, μάταιη», συμπληρώνει ο Economist.

Πάντως ο αμερικανός πρόεδρος επιβεβαίωσε ότι δεν πολυσυμπαθεί την Ισπανία μόλις την περασμένη Πέμπτη, κατά τη διάρκεια, μάλιστα, συνάντησης με τον «αγαπημένο» του Αλεξάντερ Στουμπ στον Λευκό Οίκο. Επικρίνοντας την κυβέρνηση της Μαδρίτης για την άρνησή της να συμμορφωθεί με το αίτημά του για δαπάνες ύψους 5%, έφτασε στο σημείο να προτείνει το ΝΑΤΟ να εξετάσει το ενδεχόμενο αποβολής της Ισπανίας από τη Συμμαχία.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News