Ασφαλώς τον θυμάστε. Είναι φιγούρα που δεν θα ξεχαστεί εύκολα – όσοι μη Βρετανοί, και με αφορμή την κινητικότητα των τελευταίων μηνών περί το Brexit, παρακολούθησαν συνεδριάσεις του βρετανικού Κοινοβουλίου θα κρατήσουν στον νου τους την εικόνα του για κάμποσο καιρό. Αν και αποποιήθηκε την παραδοσιακή ενδυμασία του ρόλου του, η οποία εξασφαλίζει τη θάμπωση του θεατή, έκανε από μόνος του ντόρο.

Η στεντόρεια και υποβλητική, σχεδόν θεατρική φωνή του έδωσε έναν τόνο «εξωτισμού» στις συνεδριάσεις, έφθασε σαν κάτι το μοναδικό στα αυτιά όλων ημών που δεν έχουμε συνηθίσει σε ανάλογες «παραστάσεις» Προέδρων Βουλής (η Ζωή Κωνσταντοπούλου και ορισμένοι προεδρεύοντες όπως ο Μάκης Μπαλαούρας -«Φρουρά! Φρουρά!» κ.ο.κ.- συνιστούν εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον γενικό κανόνα της ηρεμίας των προέδρων στο ημέτερο Κοινοβούλιο).

Ως πρόεδρος της Βουλής των Κοινοτήτων, ο Τζον Μπέρκοου κέρδισε τη φήμη του πολιτικού που διηύθυνε τις κοινοβουλευτικές συζητήσεις για το Brexit με τρόπο εποικοδομητικό. Tώρα αποχωρεί και εννέα βουλευτές θέλουν τη δουλειά του επειδή, εκτός από ένα σύμβολο της βρετανικής δημοκρατίας, είναι και μία καλά αμειβόμενη θέση που συνοδεύεται από πλήθος προνομίων. (Περί τις 200.000 λίρες ο μισθός, λίγο μεγαλύτερος του πρωθυπουργικού.)

Οπως σημειώνουν οι New York Times  «εδώ και 600 χρόνια είναι από τις κορυφαίες θέσεις εργασίας στη Βρετανία. Τα προνόμια περιλαμβάνουν ένα διαμέρισμα δίπλα στο Μπιγκ Μπεν και καλύτερη αμοιβή από εκείνη του πρωθυπουργού».

Η προβολή του προέδρου της Βουλής των Κοινοτήτων γίνεται προφανώς με αφορμή την παγκόσμια αναγνωρισιμότητα του Μπέρκοου λόγω των εξαιρετικού ενδιαφέροντος ζητημάτων που απασχόλησαν το βρετανικό Κοινοβούλιο.

Και τι δεν έγινε γνωστό για τον απερχόμενο πρόεδρο! Η στομφώδης έκφραση, η μονότονα επαναλαμβανόμενη επίπληξη στο Σώμα όταν ρέπει στην οχλαγωγία της παμπ («Order, οrder», δηλαδή «Τάξη, τάξη!»), τα πάντα! Τώρα μαθαίνουμε ότι ο Μπέρκοου θέλει να φύγει έπειτα από δεκαετή παραμονή στην προεδρική καρέκλα και ότι διαγκωνίζονται εννέα μνηστήρες για την κατάληψή της.

Στα χρόνια του Brexit και ειδικά στη φάση του Μπόρις Τζόνσον η φιγούρα του Μπέρκοου αναδείχθηκε σαν ανάχωμα για τις παρατυπίες και σαν φρουρός της κοινοβουλευτικής νομιμότητας – και οι πολιτικοί αναλυτές τού έχουν αναγνωρίσει τη συμβολή του αυτή. Η σχετική ψηφοφορία για την αντικατάσταση του Μπέρκοου θα διεξαχθεί στις 4 Νοεμβρίου.

«Λεπίδι» σε προέδρους

Οποιος διαδεχθεί τον Τζον Μπέρκοου θα αναλάβει μία από τις σπουδαιότερες και πιο σημαντικές θέσεις εργασίας στη βρετανική πολιτική – μια θέση τόσο αρχαία που κάνει το πρωθυπουργικό αξίωμα, που χρονολογείται από τον 18ο αιώνα, να μοιάζει πρόσφατη εξέλιξη.

Ο Τόμας Χάνγκερφορντ ήταν ο πρώτος που έλαβε τον τίτλο του προέδρου το 1377, παρ’ όλο που αξιωματούχοι με κάποιου είδους προεδρικό χαρακτήρα εντοπίστηκαν ήδη από το έτος 1258. Τότε, όπως λέει η αγγλική παράδοση, ο Πίτερ ντε Μονφόρ έπαιξε έναν τέτοιον ρόλο στο λεγόμενο Κοινοβούλιο της Οξφόρδης (ή Τρελό Κοινοβούλιο) κατά τη βασιλεία του Ερρίκου του Τρίτου.

Μπορεί τα χρήματα και τα προνόμια να περιμένουν σήμερα τον πρόεδρο στον θώκο του, αλλά κάποτε τα πράγματα ήταν εντελώς διαφορετικά. Επτά από τους προκατόχους του Μπέρκοου εκτελέστηκαν μεταξύ 1394 και 1535. Το 1510, ο Ερρίκος ο Ογδοος αποκεφάλισε δύο προέδρους μέσα σε μία ημέρα.

Tο 1642 ωστόσο ο πρόεδρος Ουίλιαμ Λέντχολ έγραψε Ιστορία αψηφώντας τις προσπάθειες του βασιλιά Καρόλου να συλλάβει με την κατηγορία της προδοσίας τρεις βουλευτές. Υπερασπίστηκε τα δικαιώματα των μελών της Βουλής των Κοινοτήτων και έκτοτε το παλάτι άφησε ήσυχο το Κοινοβούλιο.

Τα προνόμια της θέσης αφορούν ένα τεράστιο διαμέρισμα τεσσάρων υπνοδωματίων που περιλαμβάνει και επιβλητική τραπεζαρία και σκεπαστό κρεβάτι σχεδιασμένο για να φιλοξενεί τον μονάρχη. Το σπίτι του Προέδρου της Βουλής φιλοξενεί επίσης λαμπερές δεξιώσεις και δείπνα και ο ένοικός του λαμβάνει την κατάλληλη «αποζημίωση ψυχαγωγίας».

Πέντε άνδρες και τέσσερις γυναίκες είναι οι υποψήφιοι για τη θέση του προέδρου. Οι περισσότεροι επικροτούν τις αλλαγές που έφερε ο Μπέρκοου στην αμφίεση του προέδρου, καταργώντας την περούκα και απλοποιώντας τον ρουχισμό. Ωστόσο θα ήθελαν με διαφορετικό στυλ να ασκήσουν καθήκοντα του προέδρου, αν και αναγνωρίζουν στον αποχωρούντα την προσήλωσή του στις διαδικασίες. Υπάρχουν και οι επικριτές του πάντως, που θεωρούν ότι ο Μπέρκοου «αμαύρωσε τον ρόλο».

Οταν τους ρωτάει κάποιος για ποιον λόγο εποφθαλμιούν τη θέση, οι υποψήφιοι υπογραμμίζουν τα προσόντα τους και εκφράζουν την αγάπη τους για τον βρετανικό κοινοβουλευτισμό. Ορισμένοι ισχυρίζονται ότι δεν γνωρίζουν τι μισθό θα λαμβάνουν. Φαβορί για την κατάκτηση της θέσης είναι ο Λίντσεϊ Χόιλ, των Εργατικών, που υπόσχεται ουδετερότητα και ευθικρισία στην άσκηση των καθηκόντων του.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News