Οι πάγοι λιώνουν, η θερμοκρασία στους ωκεανούς ανεβαίνει, οι κλιματικές αλλαγές είναι πλέον ορατές, η πρόκληση για την παγκόσμια κοινότητα είναι μεγάλη. Αυτός ο τηλεγραφικός πρόλογος θα έφτανε για να καταδείξει το μέγεθος του προβλήματος που αντιμετωπίζει ο πλανήτης. Μόνο που η έκτασή του είναι τέτοια που μόνο με μια εις βάθος ανάλυση μπορεί να γίνει κατανοητή.

Οι παράπλευρες απώλειες είναι σημαντικές: καθώς η θερμοκρασία στους ωκεανούς ανεβαίνει, μεταβάλλονται τα θαλάσσια είδη, συρρικνώνονται οι αλιευτικές ζώνες και αρχίζει η μετάδοση διάφορων ασθενειών προς τον άνθρωπο. Αυτό αναφέρει, σύμφωνα με τον Guardian, η πιο ολοκληρωμένη ανάλυση που έχει γίνει μέχρι σήμερα για το φαινόμενο της αύξησης της θερμοκρασίας στην περιοχή των ωκεανών.

Σύμφωνα με τη Διεθνή Ενωση για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN), η οποία προχώρησε στη συγκεκριμένη έρευνα με τη συνδρομή 80 επιστημόνων από 12 χώρες, οι ωκεανοί απορροφούν πλέον ένα τεράστιο ποσό θερμότητας λόγω της κλιμάκωσης των εκπομπών αερίων. Κάτι που επηρεάζει δραστικά τα θαλάσσια είδη – από μικροοργανισμούς έως τις φάλαινες.

Φευ, σύμφωνα με την έκθεση οι άνθρωποι δεν μπορούν να μείνουν ανεπηρέαστοι από αυτές τις αλλαγές. «Λόγω του φαινομένου ντόμινο, οι βασικοί ανθρώπινοι τομείς βρίσκονται σε κίνδυνο. Ιδιαίτερα ο τομέας της αλιείας, οι υδατοκαλλιέργειες, η διαχείριση των παράκτιων κινδύνων, ακόμη και ο παράκτιος τουρισμός».

Ο Νταν Λαφόλεϊ, σύμβουλος της IUCN και ένας από τους κύριους συντάκτες της έκθεσης, δήλωσε: «Αυτό που βλέπουμε να συμβαίνει είναι πολύ μπροστά σε σχέση με αυτό που μπορούμε να αντιμετωπίσουμε. Οι συνολικές προοπτικές είναι αρκετά ζοφερές.  Προφανώς δεν έχουμε συνειδητοποιήσει τα αποτελέσματα και δεν έχουμε εκτιμήσει όπως πρέπει αυτό που συμβαίνει στους ωκεανούς. Δυστυχώς έχουμε εγκλωβίσει το μέλλον σε μια κατάσταση όπου οι φτωχότεροι άνθρωποι δεν θα μπορούν να ζήσουν».

Η έκθεση αναφέρει ότι η κλίμακα της αύξησης της θερμοκρασίας στους ωκεανούς, οι οποίοι καλύπτουν το 70% του πλανήτη, είναι «πραγματικά συγκλονιστική».

Μέχρι τις αρχές του 20^ου αιώνα, η θερμοκρασία στους ωκεανούς είχε ανέβει κατά 0,13 βαθμούς Κελσίου. Τώρα, λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη, αναμένεται να ανέβει 1-4 βαθμούς Κελσίου μέχρι το τέλος του 21^ου αιώνα.

Οι ωκεανοί απορροφούν περισσότερο από το 90% της επιπλέον θερμότητας που δημιουργείται από την ανθρώπινη δραστηριότητα. Αν αυτή η θερμοκρασία απορροφούνταν από την ατμόσφαιρα, τότε η επιφάνεια της Γης θα έφτανε στους 36 βαθμούς Κελσίου.

Η έκθεση, σε άλλο σημείο, αναφέρει ότι η αύξηση της θερμοκρασίας των υδάτων μπορεί να απελευθερώσει δισεκατομμύρια τόνους μεθανίου. Ενα ισχυρό αέριο που βρίσκεται στο βυθό της θάλασσας και είναι ικανό να προκαλέσει βρασμό στην επιφάνεια του πλανήτη. Αυτό μπορεί να συμβεί ακόμη κι αν οι εκπομπές αερίων μειωθούν δραστικά. Και αυτό λόγω του χρόνου που μεσολαβεί μεταξύ της εκπομπής αερίων και των ορατών συνεπειών τους.

Ηδη, η αύξηση της θερμοκρασίας έχει αλλάξει τη συμπεριφορά πολλών ειδών (ψάρια, θαλασσοπούλια, θαλάσσιες χελώνες, μέδουσες κ.α.) στους βιότοπούς τους. Αυτά τα είδη μεταναστεύουν σε πιο δροσερά νερά, μακριά από τον ισημερινό, πέντε φορές πιο γρήγορα από ό,τι κάνουν τα είδη που ζουν στο έδαφος.

Ακόμη και τα ψάρια του βόρειου Ατλαντικού κινούνται με αυτούς τους ρυθμούς προς βορρά και έως το 2050 αναμένεται να μετακινηθούν ακόμα και 30 χιλιόμετρα ανά δεκαετία. Αυτές οι αλλαγές έχουν παρατηρηθεί ήδη στις σαρδέλες, τον γαύρο, το σκουμπρί και τη ρέγκα.

Η αύξηση της θερμοκρασίας έχει μεγαλύτερες επιπτώσεις στα δομικά στοιχεία της θαλάσσιας ζωής όπως είναι το φυτοπλαγκτόν, το ζωοπλαγκτόν και το κριλ. Αυτό σημαίνει ότι σπάει η τροφική αλυσίδα για τα ψάρια με αποτέλεσμα τα τελευταία να αναζητούν άλλες θάλασσες για να ζήσουν. Αυτή τη στιγμή περισσότερα από 550 είδη ψαριών και ασπόνδυλων απειλούνται άμεσα και η κατάσταση που επικρατεί στους ωκεανούς του πλανήτη αναμένεται να επιδεινώσει τη μείωση ορισμένων ειδών.

Η οικονομική επίπτωση αυτών των δραματικών αλλαγών είναι προφανής: η μείωση των ψαριών θα επιφέρει και μείωση της αλιείας. Στη νοτιο-ανατολική Ασία, οι συγκομιδές ψαριών μπορεί να μειωθούν κατά 1/3 έως το 2050 – ειδικά εάν οι εκπομπές αερίων δεν περιοριστούν σημαντικά. Ο υπερπληθυσμός οδηγεί σε υπεραλίευση και αυτή τροφοδοτεί με τη σειρά της έναν επικίνδυνο φαύλο κύκλο.

Επίσης, αρκετές ασθένειες αναμένεται να εμφανιστούν στους ανθρώπους όσο θα συνεχιστεί το φαινόμενο της υπερθέρμανσης των ωκεανών. Η έκθεση της IUCN κάνει λόγο για βακτηριακές ασθένειες που με τη σειρά τους θα οδηγήσουν σε χολέρα και τροφικές δηλητηριάσεις. Επιπλέον, οι τυφώνες θα αυξηθούν λόγω της επιπλέον ενέργειας στους ωκεανούς και την ατμόσφαιρα.

Οι κοραλλιογενείς ύφαλοι, οι οποίοι υποστηρίζουν περίπου το 1/4 του συνόλου των θαλάσσιων ειδών, πάσχουν από επεισόδια λεύκανσης. Αυτή η λεύκανση συμβαίνει όταν παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες αναγκάζουν τα κοράλλια να χάσουν τη συμβιωτική άλγη του. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να ασπρίζουν και τελικά να πεθαίνουν.

Τι πρέπει να γίνει άμεσα; Η έκθεση συνιστά να επεκταθούν οι περιοχές που πρέπει να βρίσκονται υπό προστασία και πάνω από όλα να μειωθούν τα αέρια που παγιδεύουν τη θερμότητα και τη διοχετεύουν στην ατμόσφαιρα.

«Ο μόνος τρόπος για να διατηρήσουμε την πλούσια ποικιλία της θαλάσσιας ζωής και να διασφαλίσουμε την προστασία των πόρων που μας παρέχουν οι ωκεανοί, είναι να μειώσουμε τις εκπομπές αερίων άμεσα και ουσιαστικά», δήλωσε η γενική διευθύντρια της IUCN, Ινγκερ Αντερεσεν.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News