«Ο πόλεμος των 12 ημερών τελείωσε», ανακοίνωσε τη νύχτα της Δευτέρας ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ αιφνιδιάζοντας ακόμη και το επιτελείο του Λευκού Οίκου.

«Το Ισραήλ και το Ιράν ήρθαν σε μένα, σχεδόν ταυτόχρονα, και μου είπαν: «ΕΙΡΗΝΗ!» Ηξερα ότι ο χρόνος ήταν τώρα. Ο κόσμος, και η Μέση Ανατολή, είναι οι πραγματικοί νικητές! Και τα δύο έθνη θα δουν τεράστια αγάπη, ειρήνη και πρόοδο στο μέλλον τους. Εχουν τόσα πολλά να κερδίσουν, αλλά και τόσα πολλά να χάσουν, αν παρεκκλίνουν από το δρόμο της δικαιοσύνης και της αλήθειας. Το μέλλον για το Ισραήλ και το Ιράν είναι απεριόριστο, και γεμάτο με μεγάλες προοπτικές», έγραψε ο Τραμπ στο Truth Social.

Τι λένε όμως το Ισραήλ και το Ιράν;

Για τουλάχιστον δύο ώρες μετά την ανακοίνωση του αμερικανού προέδρου καμία από τις δύο χώρες δεν επιβεβαίωνε την κατάπαυση πυρός, παρ’ ότι ο Λευκός Οίκος διέδιδε ότι ο Τραμπ είχε επικοινωνήσει και με τις δύο πλευρές οι οποίες είχαν συμφωνήσει «πλήρως και απόλυτα» να σταματήσουν τις εχθροπραξίες.

Τις πρώτες πρωινές ώρες της Τρίτης η κρατική τηλεόραση του Ιράν ανακοίνωσε ότι έχει επιτευχθεί συμφωνία κατάπαυσης του πυρός. Ανέφερε μάλιστα, ότι ο Τραμπ τους «ικέτευσε» να συμφωνήσουν!

Oι New York Times επισημαίνουν ότι λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση, το Ισραήλ συνέχιζε να βομβαρδίζει ιρανικούς στόχους, ενώ ούτε πυραυλικές επιθέσεις κατά ισραηλινών πόλεων δεν είχαν σταματήσει.

Λίγη ώρα αργότερα, το γραφείο του Μπενιαμίν Νετανιάχου ανακοίνωσε ότι το Ισραήλ συμφώνησε στην εκεχειρία και θα απαντήσει με σφοδρότητα σε οποιαδήποτε παραβίασή της από τους Ιρανούς.

Δεν πέρασε ούτε μία ώρα και οι Ιρανοί παραβίασαν την εκεχειρία, εξαπολύοντας δύο πυραύλους στο βόρειο Ισραήλ, οι οποίοι αναχαιτίστηκαν. Η κίνηση αυτή προκάλεσε την οργή ισραηλινών πολιτικών, που κάλεσαν τον Νετανιάχου να απαντήσει. Ο υπουργός Αμυνας έδωσε εντολή στον ισραηλινό στρατό να απαντήσει άμεσα στο χτύπημα.

Η Τεχεράνη αρνήθηκε ότι ευθύνεται για την εκτόξευση πυραύλων, μετά την έναρξη της κατάπαυσης του πυρός. Το Γενικό Επιτελείο Στρατού «διέψευσε την εκτόξευση πυραύλων από το Ιράν στη διάρκεια των τελευταίων ωρών», μετέδωσε η κρατική τηλεόραση.

Νωρίτερα, οι στρατιωτικές επιχειρήσεις είχαν συνεχιστεί μέχρι τις 4 τα ξημερώματα, οπότε και θα ξεκινούσε επίσημα η συμφωνημένη παύση. Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αραγκτσί, δήλωσε ότι οι ιρανικές δυνάμεις «πολεμούσαν μέχρι το τελευταίο λεπτό». Ιρανικός πύραυλος σκότωσε τέσσερις αμάχους σε πολυκατοικία στη Μπερ Σεβά.

Το βράδυ της Δευτέρας, το Ιράν εκτόξευσε πυραύλους εναντίον της βάσης Al Udeid στο Κατάρ — της μεγαλύτερης αμερικανικής στρατιωτικής εγκατάστασης στη Μέση Ανατολή — σε αντίποινα για τους αμερικανικούς βομβαρδισμούς. Η Τεχεράνη προειδοποίησε εγκαίρως για το πλήγμα.

Στη βάση σταθμεύουν περίπου 10.000 αμερικανοί στρατιώτες, καθώς αποτελεί περιφερειακή έδρα της Κεντρικής Διοίκησης των ΗΠΑ (CENTCOM). Η βάση είχε εκκενωθεί δύο ημέρες νωρίτερα.

Kαταλυτικό ρόλο στην επίτευξη της εκεχειρίας φέρεται να έπαιξαν καταριανοί αξιωματούχοι, οι οποίοι μεσολάβησαν εκ μέρους της κυβέρνησης Τραμπ, πείθοντας την Τεχεράνη ότι η ισραηλινή πλευρά έχει συμφωνήσει σε αποκλιμάκωση. Διπλωματικές πηγές που επικαλούνται οι New York Times ανέφεραν ότι οι διαβουλεύσεις ήταν έντονες και συνεχείς επί τρεις ημέρες.

Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, δήλωσε πως «ο πόλεμος φαίνεται να έχει ουσιαστικά τελειώσει» και ότι ανοίγει ο δρόμος για μια «πραγματική ειρηνευτική διαδικασία».

Οπως αναφέρουν οι NYT, οι αγορές αντέδρασαν θετικά στις ειδήσεις περί εκεχειρίας: οι τιμές του πετρελαίου υποχώρησαν, ενώ οι χρηματιστηριακοί δείκτες σημείωσαν άνοδο.

Συμφώνησε ο Νετανιάχου αλλά όχι οι Ιρανοί 

Το αν η εκεχειρία θα αποδειχθεί βιώσιμη εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την πολιτική βούληση και των δύο πλευρών, αλλά και από την αμερικανική επιρροή στην περιοχή. Ανώτεροι αξιωματούχοι στο Τελ Αβίβ εκτιμούν ότι το Ισραήλ «πέτυχε σημαντικούς στρατιωτικούς στόχους», ενώ στην Τεχεράνη, η ηγεσία φαίνεται πρόθυμη να αποφύγει περαιτέρω αιματοχυσία.

Ωστόσο, όπως σχολιάζουν οι New York Times, σε μια σύγκρουση όπου η ιδεολογία μπλέκεται με τη γεωστρατηγική, καμία παύση πυρός δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένη.

Το γραφείο του Μπενιαμίν Νετανιάχου ανέφερε σε ανακοίνωσή του, το πρωί της Τρίτης, ότι ο ισραηλινός πρωθυπουργός συναντήθηκε με το υπουργικό συμβούλιο, τον υπουργό Αμυνας, τον αρχηγό του γενικού επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων του Ισραήλ (IDF) και τον επικεφαλής της Μοσάντ «για να αναφέρουν ότι το Ισραήλ πέτυχε όλους τους στόχους της επιχείρησης Rising Lion και πολλούς περισσότερους».

«Το Ισραήλ εξάλειψε μια διπλή άμεση υπαρξιακή απειλή –τόσο στον τομέα των πυρηνικών όπλων όσο και στον τομέα των βαλλιστικών πυραύλων», πρόσθεσε η ανακοίνωση.

«Οι IDF πέτυχαν τον πλήρη έλεγχο του εναέριου χώρου της Τεχεράνης, προκάλεσαν σοβαρές ζημιές στην στρατιωτική ηγεσία και κατέστρεψαν δεκάδες βασικούς στόχους της ιρανικής κυβέρνησης».

Σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, οι Ισραηλινοί σκότωσαν έναν ακόμα ανώτερο πυρηνικό επιστήμονα, το βράδυ της Δευτέρας.

«Ακόμη και την τελευταία ημέρα, ο ισραηλινός στρατός κατάφερε σημαντικά πλήγματα σε στόχους του καθεστώτος στην καρδιά της Τεχεράνης, εξόντωσε εκατοντάδες μέλη της Basij, του μηχανισμού καταπίεσης του καθεστώτος, και δολοφόνησε έναν άλλο ανώτερο πυρηνικό επιστήμονα», σημείωσε.

«Το Ισραήλ ευχαριστεί τον Πρόεδρο Τραμπ και τις Ηνωμένες Πολιτείες για την υποστήριξή τους στην άμυνα και τη συμμετοχή τους στην εξάλειψη της ιρανικής πυρηνικής απειλής.Υπό το φως της επίτευξης των στόχων της επιχείρησης και σε πλήρη συντονισμό με τον Πρόεδρο Τραμπ, το Ισραήλ συμφώνησε με την πρόταση του Προέδρου για διμερή κατάπαυση του πυρός», ανέφερε το γραφείο του Νετανιάχου, προσθέτοντας ότι το Ισραήλ «θα απαντήσει με ισχύι σε οποιαδήποτε παραβίαση της κατάπαυσης του πυρός».

Πάντως, ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε αργότερα ότι ο κίνδυνος «παραμένει» παρά την εκεχειρία, διευκρινίζοντας ότι εξακολουθεί να βρίσκεται σε «αυξημένη επιφυλακή», 12 ημέρες μετά την έναρξη του πολέμου.

«Ο κίνδυνος παραμένει», δήλωσε ο ταξίαρχος Εφί Ντεφρίν εκπρόσωπος του στρατού του Ισραήλ, εξηγώντας ότι οι ισραηλινές δυνάμεις παραμένουν «σε υψηλό επίπεδο επαγρύπνησης και ετοιμότητας για μια ισχυρή απάντηση σε οποιαδήποτε παραβίαση της εκεχειρίας».

Ο στρατός παραμένει «σε αυξημένη επιφυλακή σε όλα τα μέτωπα και κατά μήκος όλων των συνόρων», υπογράμμισε ο ίδιος.

Αμεση πτώση των τιμών του πετρελαίου

Οι τιμές του πετρελαίου σημείωναν πτώση άνω του 5% στο κλείσιμο των συναλλαγών στην Ασία, μετά την αποδοχή από το Ισραήλ της πρότασης Τραμπ για «διμερή κατάπαυση του πυρός» με το Ιράν.

Γύρω στις 09:35 (ώρα Ελλάδας), η τιμή του βαρελιού Brent της Βόρειας Θάλασσας κατρακυλούσε κατά 5,02% στα 67,89 δολάρια και αυτή του βαρελιού του αμερικανικού WTI κατά 5,21% στα 64, 94 δολάρια.

ΕΕ και Κίνα: Διπλωματία, η μόνη λύση

Η Ευρωπαϊκή Ενωση «χαιρετίζει» την ανακοίνωση κατάπαυσης του πυρός ανάμεσα στο Ιράν και το Ισραήλ, δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, υπογραμμίζοντας ότι οι διαπραγματεύσεις είναι «η μόνη βιώσιμη οδός».

Η ανακοίνωση αυτή είναι «ένας σημαντικός σταθμός προς την αποκατάσταση της σταθερότητας σε μια περιοχή έντασης. Αυτή πρέπει να είναι η συλλογική προτεραιότητά μας», έγραψε στο X, καλώντας το Ιράν «να δεσμευθεί σοβαρά σε μια αξιόπιστη διπλωματική διαδικασία».

Ο Φρίντριχ Μερτς χαιρέτισε και αυτός την έκκληση του προέδρου των ΗΠΑ για σταδιακή κατάπαυση του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Ιράν και κάλεσε τις δύο χώρες να ανταποκριθούν.

«Εάν, μετά τις αποφασιστικές στρατιωτικές επιθέσεις των ΗΠΑ εναντίον ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων, επιτύχει αυτή η κατάπαυση του πυρός, θα είναι μια πολύ θετική εξέλιξη. Θα κάνει τη Μέση Ανατολή και τον κόσμο ασφαλέστερους», δήλωσε σε ανάρτησή του στο «Χ» και κάλεσε το Ιράν και το Ισραήλ να εισακούσουν αυτή την έκκληση, ενώ ευχαρίστησε το Κατάρ και τα άλλα κράτη της περιοχής «για την ψυχραιμία τους κατά τις τελευταίες δραματικές ημέρες και ώρες».

Η Γερμανία, πρόσθεσε ο καγκελάριος, θα διαβουλευτεί με τους αμερικανούς και ευρωπαίους εταίρους της στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη σχετικά με τον τρόπο περαιτέρω σταθεροποίησης της κατάστασης.

Η Γαλλία εξέφρασε την ικανοποίησή της και κάλεσε το Ιράν άμεσα σε διαπραγματεύσεις για την επίτευξη μίας συμφωνίας που θα καθησυχάζει όλους τους φόβους σε σχέση με το πυρηνικό και βαλλιστικό πρόγραμμά της.

Σε ανακοίνωσή του, το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών καλεί το Ισραήλ και το Ιράν να σεβαστούν την παύση πυρός υπογραμμίζοντας ότι είναι προς το συμφέρον όλων να αποφευχθεί ένας νέος κύκλος βίας, του οποίου οι συνέπειες θα ήταν καταστροφικές για το σύνολο της περιοχής.

Η γαλλική πλευρά επισημαίνει ότι μόνο η διπλωματική οδός μπορεί να οδηγήσει σε μία μόνιμη επίλυση των προβλημάτων που δημιουργούνται από το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, τονίζοντας ταυτόχρονα ότι το Ιράν δεν θα πρέπει ποτέ να αποκτήσει πυρηνική βόμβα.

Η Σαουδική Αραβία αντέδρασε και αυτή θετικά στην ανακοίνωση του Τραμπ.

Το βασίλειο «εκφράζει την ικανοποίησή του για την ανακοίνωση που έγινε από τον Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ (…) πως μια συμφωνία επιτεύχθηκε για μια κατάπαυση του πυρός μεταξύ των δύο μερών», ανακοινώθηκε από το σαουδαραβικό υπουργείο Εξωτερικών, το οποίο εξέφρασε την ελπίδα ότι αυτό «θα συμβάλλει στην αποκατάσταση της ασφάλειας και της σταθερότητας στην περιοχή».

Εξάλλου η Κίνα κάλεσε σήμερα το Ιράν και το Ισραήλ να αναζητήσουν μια «πολιτική λύση» στη σύγκρουσή τους.

«Η Κίνα καλεί τα ενδιαφερόμενα μέρη να επανέλθουν, μόλις αυτό είναι δυνατό, στο σωστό δρόμο μιας πολιτικής λύσης», αντέδρασε στη διάρκεια τακτικής ενημέρωσης των δημοσιογράφων ο Γκούο Τζιακούν, εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών.

Ο κινέζος εκπρόσωπος δήλωσε ότι το Πεκίνο ελπίζει «πως μια κατάπαυση του πυρός θα συγκεκριμενοποιηθεί το ταχύτερο».

«Τα γεγονότα απέδειξαν ότι τα στρατιωτικά μέσα δεν μπορούν να φέρουν την ειρήνη και ότι ο διάλογος και η διαπραγμάτευση αποτελούν τη μοναδική σωστή οδό για την επίλυση των προβλημάτων», υπογράμμισε.

«Η Κίνα είναι διατεθειμένη να εργασθεί μαζί με τη διεθνή κοινότητα για τη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας στη Μέση Ανατολή», πρόσθεσε ο Γκούο.

Ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε σήμερα ότι η Ρωσία είναι υπέρ μιας κατάπαυσης πυρός μεταξύ του Ισραήλ και του Ιράν αλλά είναι δύσκολο να πει κανείς εάν θα διαρκέσει.

«Είναι πολύ δύσκολο να βγάλει κανείς τελικά συμπεράσματα τώρα και να έχει μια ξεκάθαρη εικόνα», δήλωσε ο Λαβρόφ, στην πρώτη αντίδραση της Μόσχας στην συμφωνία κατάπαυσης πυρός που ανακοινώθηκε από τον Ντόναλντ Τραμπ.

«Υπάρχουν αναφορές ότι οι Αμερικανοί έπεισαν το Ισραήλ να συμφωνήσει σε κατάπαυση πυρός και να καταλήξει σε εκεχειρία επ’ αόριστον, ότι οι καταριανοί φίλοι μας διαδραμάτισαν αντίστοιχο ρόλο αναφορικά με την Τεχεράνη», δήλωσε.

«Αλλά μετά την ανακοίνωση, υπήρξαν αναφορές για πλήγματα, για ανταλλαγή πληγμάτων μεταξύ του Ισραήλ και του Ιράν. Κατά συνέπεια, ας μην βγάζουμε βεβιασμένα συμπεράσματα με βάση αποσπασματικές πληροφορίες».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News