Η «Κυριακή του Super Bowl» είναι θεσμός στις ΗΠΑ. Eίναι η μέρα που καταγράφει τα μεγαλύτερα νούμερα κατανάλωσης φαγητού, μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών φυσικά, ενώ πέρυσι έσπασε για πέμπτη φορά μέσα σε έξι χρόνια το ρεκόρ τηλεθέασης στην ιστορία της αμερικανικής τηλεόρασης με 114,4 εκατ. δέκτες ανοιχτούς κατά μέσο όρο. Από την αρχή της ημέρας, παρότι ο νικητής κρίνεται στον αγώνα μεταξύ δύο ομάδων του αμερικανικού φούτμπόλ που έχουν φτάσει στον τελικό του πρωταθλήματος, υπάρχει ένας σίγουρος κερδισμένος: οι διαφημιστικές εταιρείες.

Υπάρχει, όμως και άλλος ένας διαγωνισμός που πραγματοποιείται σε δεύτερο επίπεδο και διατρέχει τις δύο τελευταίες δεκαετίες από τα 50 χρόνια ζωής του Super Bowl. Είναι οι τραγουδιστές της βραδιάς. Αυτοί που θα καλύψουν τα 12 λεπτά του ημιχρόνου και ύστερα από αυτά τα λεπτά θα συγκριθούν με τους προηγούμενους αστέρες που άφησαν το στίγμα τους στο σόου του μεγαλύτερου αθλητικού γεγονότος στις ΗΠΑ.

Η φόρμουλα της επιτυχίας είναι πλέον φιξαρισμένη: υπάρχει ο «hitmaker», ο καλλιτέχνης ή το συγκρότημα που μόλις έβγαλε ένα «hit» και ένας ή δύο επίσημοι καλεσμένοι. Το μυστικό της φόρμουλας βρίσκεται στο πάντρεμα των διαφορετικών καλλιτεχνών. Πρέπει να είναι αντιφατικό – να βάλεις μαζί τους άγριους στη σκηνή Red Hot Chili Peppers με τον πιο «βανίλια» Bruno Mars (Super Bowl 2014) ή τη διαχυτικά funky Missy Elliot με την πιο προσεγμένη Κέιτι Πέρι (Super Bowl 2015).

Το μείγμα για το φετινό Super Bowl, της 7ης Φεβρουαρίου, στο Στάδιο Levi’s στη Σάντα Κλάρα της Καλιφόρνια, θέλει την επιβλητική θεά της ποπ, Μπιγιονσέ με τους πιο «σπασίκλες» Coldplay (βλ. hitmaker). Η Μπιγιονσέ είναι, φυσικά, εγγύηση. Το κορίτσι που μαγεύει εδώ και χρόνια το κοινό της, ανέλαβε να καλύψει το ημίχρονο του Super Bowl του 2013 κάνοντας ένα σύντομο reunion με τις άλλες δύο τραγουδίστριες των Destiny’s Child, και «γεμίζοντας την τηλεοπτική οθόνη», όπως είχαν περιγράψει, τότε, οι New York Times.

Και οι Coldplay είναι ήρεμοι έως και βαρετοί. Οπότε το μείγμα είναι καλό. Ποτέ δεν ξέρεις, όμως, τι μπορεί να πάει στραβά μέσα σε δώδεκα λεπτά που παρακολουθούν δεκάδες εκατομμύρια πολίτες των ΗΠΑ. Με άλλα λόγια, το ημίχρονο δεν είναι απλώς μία δοκιμασία για τους περφόρμερ –είτε είναι ανερχόμενοι, πόσο μάλλον όταν είναι ήδη αναγνωρισμένοι- αλλά ένα μεγάλο ρίσκο για τους τηλεοπτικούς παραγωγούς.

Πώς μπορούν να προβλέψουν οι υπεύθυνοι το τηλεοπτικού δίκτυο CBS, για παράδειγμα, ότι μία άγαρμπη κίνηση ενός τραγουδιστή (Τζάστιν Τίμπερλεικ) θα εκθέσει το στήθος της παρτενέρ του (Τζάνετ Τζάκσον) η οποία δεν θα ξέρει πού να κρυφτεί; Τι μπορεί να κάνει ο εικονολήπτης όταν έχει ζουμάρει στην M.I.A. (Μαθάνγκι Αρουλπραγκάσαμ) και αυτή αποφασίζει impromptu και on camera να υψώσει το μεσαίο δάχτυλο (εδώ);

Φυσικά αυτά είναι μέσα στο πρόγραμμα, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Οι παραγωγοί θα ζητήσουν μία επίσημη συγγνώμη, ο τραγουδιστής θα απολογηθεί που ξετσιτσίδωσε άθελά του την παρτενέρ του, ο κόσμος θα σχολιάσει, ύστερα από δυο-τρεις μέρες θα ξεχάσει και ύστερα από ένα χρόνο θα το θυμηθεί και θα το ξανασχολιάσει. Κάπως έτσι, οι γκάφες, ή οι αναμνήσεις τους,  πείθουν τους τηλεθεατές να μην απομακρυνθούν από τους δέκτες τους στο ημίχρονο, ώστε να μην χάσουν το φανταχτερό λάθος που όλοι θα συζητούν την επόμενη ημέρα.

Παραδόξως, οι διοργανωτές της μεγάλης εκδήλωσης και οι μεγιστάνες των διαφημίσεων άργησαν να αντιληφθούν τις κρυφές ιδιότητες του Super Bowl – ή, όπως γράφουν οι New York Times, άργησαν να στρέψουν την προσοχή τους από τη σκηνή στη μικρή οθόνη.

Τα πρώτα χρόνια το ημίχρονο, για τους τηλεθεατές, ήταν αποκλειστικά αφιερωμένο στις διαφημίσεις. Οι υπόλοιποι που βρίσκονταν «παγιδευμένοι» στο γήπεδο –τότε, στα ’70s, δεν υπήρχαν οι γιγαντοοθόνες- ψυχαγωγούνταν με παρελάσεις, μπάντες, αγαπημένα θέματα και ήρωες της Disney. Ακόμη και αφού εμφανίστηκε στο προσκήνιο το MTV, το 1981, δείχνοντας τον δρόμο για την εκμετάλλευση νέων μουσικών hit στις διαφημίσεις, το πρόγραμμα του ημιχρόνου ήταν αποκλειστικά οικογενειακού χαρακτήρα –Disney και πάλι Disney. Πέρασαν δέκα χρόνια μέχρι να εμφανιστούν στο ημίχρονο του 25^ου Super Bowl, για ένα μόνο κομμάτι, οι New Kids on the Block, και άλλος ένας χρόνος για να εμφανιστεί επί σκηνής μία κουβανή σταρ, η Γκλόρια Εστεφαν.

Το Super Bowl ως σόου άρχισε να διαμορφώνεται το 1993. Τότε του έκανε την τιμή ο Βασιλιάς της Ποπ, Μάικλ Τζάκσον. Ο ίδιος το απόλαυσε. Εμφανίστηκε στην σκηνή και άφησε λίγο παραπάνω από ένα λεπτό χωρίς να βγάλει μιλιά ή να κουνήσει δάχτυλο. «Νεκρός αέρας», όπως το χαρακτηρίζουν οι Αμερικάνοι. Οσος χρόνος χρειάζεται για να προετοιμάσεις το κοινό σου, να δημιουργήσεις την κατάλληλη ένταση και ατμόσφαιρα, χωρίς να χάσεις το ενδιαφέρον τους. Αλλά ακόμη κι ύστερα από την παράσταση που έδωσε ο Τζάκσον -10% του χρόνου που βρισκόταν από τη σκηνή έπεφτε χειροκρότημα- οι διοργανωτές δυσκολεύτηκαν να εμπιστευτούν τον χρόνο του διαλείμματος κατ’ αποκλειστικότητα σε τραγουδιστές.

Αλλά ύστερα από μία αμήχανη δεκαετία των 1990s, με κάποια αποτυχημένα σόου που χαρακτηρίστηκαν από πολλούς κιτς, έφτασε το 2000. Εκεί ο πήχης ανέβηκε. Πέρασαν οι U2 αφιερώνοντας την παράσταση στα θύματα της 11ης Σεπτεμβρίου, αργότερα οι Aerosmith σε ένα πείραμα που περιλάμβανε και τη Μπρίτνεϊ Σπίαρς και πιο μετά η Μαντόνα που παρακολούθησε τη χειρονομία της M.I.A. από κοντά. Τώρα η Μπιγιονσέ πρέπει να ξεπεράσει τις ενυπώσεις που δημιούργησε το 2015 -χρονιά όπου καταγράφηκε ρεκόρ τηλεθέασης- η Κέιτι Πέρι. Και τον εθνικό ύμνο θα τραγουδήσει η Lady Gaga. Οι εποχές της Disney είναι παρελθόν.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News