Ρώτα τον διπλανό σου στο γραφείο τι ξέρει για τις Πρέσπες. Το πολύ πολύ να σου πει ότι ξέρει τα φασόλια, ότι είναι λίμνη, ότι κάτι με τον Λιάνη του ΠΑΣΟΚ παλιά αλλά δεν θυμάται πια.

Στη Βουλή γίνεται χαμός. Στους Ψαράδες Πρεσπών, 544 χιλιόμετρα από την Αθήνα και 6 ώρες και 29 λεπτά όπως λέει το Google Maps, κανείς δεν βλέπει Βουλή, αλλά η συνήθης ηρεμία έχει διαταραχτεί. Φουσκωτοί, φουσκωτά, μαυροντυμένοι, σωματώδεις, αυτοκίνητα πηγαινοέρχονται εδώ και μέρες. Ελέγχουν τους ξενώνες και τα ξενοδοχεία, μετρούν, ξαναμετρούν, υπολογίζουν. Μόλις οριστικοποιήθηκε η Κυριακή για την υπογραφή της συμφωνίας των Υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και ΠΓΔΜ, παρουσία των δυο πρωθυπουργών και διεθνών παραγόντων, γέμισαν όλα τα καταλύματα. Στους Ψαράδες, λίγοι δημοσιογράφοι βρήκαν να μείνουν, τα περισσότερα είχαν κλειστεί από αστυνομικούς. Βρήκαμε σε άλλα χωριά και οικισμούς, ήρθε λίγη ζωντάνια στην περιοχή.

«Ερημώνουμε», λεν απογοητευμένοι οι κάτοικοι κι οι επαγγελματίες. Χωριά ρημαγμένα από την ιστορία του 20ού αιώνα, πεδία διεκδίκησης και μαχών, βαρέθηκαν να κοιτάζουν στο παρελθόν και τους νεκρούς τους. «Επιτέλους, ας γίνει η συμφωνία να ανοίξει ο μεθοριακός συνοριακός σταθμός, να μας έρθει κόσμος». Πιο κοντά τους είναι τα χωριά της Αλβανίας και της ΠΓΔΜ, παρά η Φλώρινα και η Καστοριά. «Ξέρεις πόσο κοντά είναι η Οχρίδα; Αλλά θέλει δυο ώρες, γιατί πρέπει να πας από τη Φλώρινα. 200.000 τουρίστες έχει η Οχρίδα κάθε χρόνο, προσγειώνονται Μπόινγκ στο αεροδρόμιό της. Άμα ανοίξει ο δρόμος, δίπλα θα είμαστε. Τι στην ευχή, 10.000 άτομα δεν θα έρθουν και σε μας;», ελπίζουν.

Απαριθμούν απόντες. Πριν τον πόλεμο (Β’Π.Π.), το Βροντερό είχε 800 κατοίκους και τώρα έχει 50. Οι Ψαράδες 800 και τώρα 60, το Πλατύ 400 και τώρα 90, ο Άγιος Γερμανός 3.800 κι έμεινε με 150, ο Λαιμός μόλις 140 από τους 2.800 του. «Μετά το ’52, τα μέρη μας εποικίστηκαν με Βλάχους από την Ήπειρο και Πόντιους. Αλλά τώρα όλοι φύγανε. Σε κάθε χωριό έχει δυο τρεις αλβανικές οικογένειες. Σε λίγα χρόνια θα έχουν μείνει μόνον αυτοί». Οι μόνοι επισκέπτες, όπως λεν, είναι από τις κοντινές περιοχές της βόρειας Ελλάδας και τα σχολεία.

Το σκηνικό στήνεται στους Ψαράδες. Μια μεγάλη εξέδρα δίπλα στη λίμνη, για να φιλοξενήσει την τελετή της υπογραφής. Μέτρα ασφαλείας, αστυνομία από τη Θεσσαλονίκη, παράγοντες υπουργείων και του πρωθυπουργικού γραφείου, μέχρι και δυο φουσκωτά από το Αγιον Ορος. Ταυτόχρονα, τουρίστες από το Ισραήλ που ήρθαν να δουν τα σύνορα της Ελλάδας κι έπεσαν επάνω στις ετοιμασίες, κάποια μέλη πολιτιστικού συλλόγου, η συνήθης πελατεία στην περιοχή δηλαδή, εάν δεν ήταν η τελετή. Το ίδιο συμβαίνει κάθε χρόνο, όταν πραγματοποιούνται οι πολιτιστικές εκδηλώσεις «Πρέσπεια». Τότε που η συνήθης πελατεία αναμιγνύεται με τους ανώτατους πολιτειακούς παράγοντες, την Αστυνομία, τα ΜΜΕ. Μέχρι να πέσει η αυλαία, ο Άγιος Αχίλλειος να ξαναγυρίσει τη συνηθισμένη μοναξιά του, να βρει την ησυχία του κι οι πελαργοί να πετάξουν αμέριμνοι στις φωλιές τους.

Οπότε, έτσι το βλέπουν οι κάτοικοι: σαν Πρέσπεια, μόνο που αυτήν την φορά τους δίνει την ελπίδα ότι μπορεί να τους φέρει πελατεία κι από άλλες χώρες. Ναι, να βρεθεί λύση, λένε. Αλλά έτσι κι αλλιώς, όλα συμφωνημένα δεν είναι; Οι Αμερικάνοι δεν κάνουν ό,τι θέλουν; Οπότε, τι συζητάμε;

Οι εργάτες εξακολουθούν να εργάζονται, να στήνουν την εξέδρα. Τι ρωτήσατε, τι εθνικότητας είναι; Μα τι ερώτηση! Φυσικά Αλβανοί. Τους καταλαβαίνεις από την προφορά στα ελληνικά κι από την συνεχή επίκληση της πιο χαρακτηριστικής λέξης που λέμε σε όλα τα Βαλκάνια και θυμίζει ότι κάποτε όλα εδώ ήταν Οθωμανική Αυτοκρατορία: του «άιντε».

Αϊντε, λοιπόν, πάμε! Εδώ είναι Βαλκάνια, δεν είναι παίξε γέλασε.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News