Η Κατερίνα Βρανά είναι μια από τις καλύτερες κωμικούς της stand-up comedy σκηνής. Είναι γνωστή η περιπέτεια υγείας της, η οποία πριν από κάποια χρόνια κόντεψε να της στοιχίσει τη ζωή, όταν σε κάποιο ταξίδι της έπαθε διάτρηση εντέρου που προκάλεσε σηψαιμία.

Εκτοτε έδωσε και δίνει τον δικό της αγώνα, για τον οποίο έχει μιλήσει δεκάδες φορές. Ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζει το εμπόδιο που βρέθηκε στον δρόμο της συνδυάζει σθένος, ρεαλισμό, χιούμορ και αισιοδοξία. Δεν άφησε τα δυσκολότερα δεδομένα που μπήκαν στη ζωή της να την καθορίσουν αρνητικά και, κυρίως, να τη βγάλουν εκτός εργασιακού τερέν.

Το ότι η κωμικός επέστρεψε στην τέχνη της, το stand-up comedy, και είναι ενεργή στη δουλειά της ανεβαίνοντας συστηματικά στη σκηνή, είναι σπουδαίο. Η ελληνική κοινωνία, όμως, μοιάζει να μην είναι έτοιμη για έναν άνθρωπο σαν την Κατερίνα, που θέλει να εργαστεί όντας σε αναπηρικό αμαξίδιο: «Επαθα αυτό που έπαθα, έχω τις βλάβες που έχω, αλλά επέστρεψα στη δουλειά που είχα πριν, το οποίο είναι σπάνιο. Το κράτος, η κοινωνία, ο κόσμος γύρω μας, μου βάζουν μόνο εμπόδια. Εγώ είμαι έτοιμη, ετοιμοπόλεμη, όπως άπειροι και άπειρες, να γυρίσουμε και να είμαστε ενεργά μέλη της κοινωνίας με κέφι και χαρά, να συνεχίσουμε τη ζωή μας. Και αντιμετωπίζουμε μόνο σαχλά, χαζά, τελείως διαχειρίσιμα εμπόδια, τα οποία κανείς δεν ασχολείται να φτιάξει» είπε στην εκπομπή του ΣΚΑΪ «Μέλλον Ενα», όπου βρέθηκε καλεσμένη.

Πολλοί χώροι τέχνης διαλαλούν ότι είναι προσβάσιμοι σε ΑμεΑ. Ως έναν βαθμό, είναι. Σίγουρα υπάρχει μια θετική εξέλιξη ως προς την προσβασιμότητα και ειδικά στο πεδίο του πολιτισμού, διακρίνεις μια μεγαλύτερη ευαισθησία που μεταφράζεται σε ράμπες στην είσοδο και σε καλύτερη πρόσβαση των ΑμεΑ στις θέσεις των θεατών. Αλλά μέχρις εκεί. Αν θέλει ο άνθρωπος αυτός να πάει στην τουαλέτα, μπορεί να είναι σχεδόν αδύνατον να ανεβοκατέβει μια σκάλα, για παράδειγμα, ή να χωρέσει στη μικροσκοπική τουαλέτα του χώρου.

Ναι μεν οι χώροι τέχνης διαμορφώνονται πιο φιλικά προς το άτομο με περιορισμένη κινητικότητα, αλλά μόνο στα σημεία, όχι στο σύνολό τους, όπως θα έπρεπε. Η ημιτελής προσβασιμότητα είναι ο κανόνας για τους περισσότερους χώρους στην Ελλάδα, καλλιτεχνικούς και μη. Προβλέπουν κάτι στη διαρρύθμισή τους, αλλά όχι τα πάντα.

Κατά τον ίδιο ημιτελή τρόπο ορίζεται η προσβασιμότητα και για τους καλλιτέχνες ΑμεΑ: «Οι επιλογές είναι: αν έχω πρόσβαση στη σκηνή, δεν θα έχω πρόσβαση σε καμαρίνι και τουαλέτα. Αν έχω πρόσβαση σε καμαρίνι και τουαλέτα, δεν θα έχω πρόσβαση στη σκηνή γιατί θα έχει σκαλιά» ανέφερε η Κατερίνα Βρανά στην ίδια εκπομπή.

Είναι προφανές ότι οι περισσότεροι χώροι δημιουργήθηκαν χωρίς να έχουν εξαρχής ένα μελετημένο στη λεπτομέρειά του σχέδιο, ώστε να είναι πλήρως λειτουργικοί για ένα άτομο με κινητικά θέματα, αφού ως λαός αργήσαμε πολύ να ενδιαφερθούμε για τα πρακτικά ζητήματα των ΑμεΑ. Και μπορεί να μην οδηγούμαστε πια από τη βαθιά νοοτροπία μισαναπηρίας του παρελθόντος, σίγουρα όμως δεν έχουμε ακόμα αποκτήσει τον βαθμό ενσυναίσθησης και προσοχής που θα δώσει στην καθημερινότητά τους την ποιότητα και την άνεση που δικαιούνται.

Μπορεί να μην είμαστε αναίσθητοι, αλλά ξεχνιόμαστε, παραβλέπουμε, αγνοούμε. Κάνουμε μισαδάκια, κυρίως αυτό. Φτιάχνουμε ράμπα στο θέατρό μας για να μπει ο ΑμεΑ θεατής, αλλά δεν έχουμε προβλέψει πώς θα παίξει εκεί ο ΑμεΑ καλλιτέχνης. Λες και δεν πρόκειται η σκηνή μας να δεχτεί ΑμεΑ καλλιτέχνη ποτέ.

Μιλάμε για τους χώρους τέχνης, αλλά η νοοτροπία είναι παρόμοια παντού. Μοιάζει να μην πιστεύουμε ότι ένας άνθρωπος με αναπηρίες θα εργαστεί. Στην τελική, αυτό υπονοεί η συμπεριφορά μας μέσα από τον τρόπο που διαμορφώνουμε τους επαγγελματικούς χώρους στην Ελλάδα. Το κείμενο κάτω από το κείμενο δηλώνει υποτίμηση και λύπηση, μια πεποίθηση ότι η ανικανότητα και η αδυναμία αφήνουν αυτούς τους συμπολίτες μας στην άκρη και τους περιορίζουν σε μια ζωή χωρίς πολλά ενδιαφέροντα, φοβερές δραστηριότητες και σίγουρα, χωρίς σοβαρές επαγγελματικές φιλοδοξίες.

Τους θεωρούμε μισούς ανθρώπους, αυτό βγαίνει ως συμπέρασμα από τα συμφραζόμενα και τα παραλειπόμενα. Από τις ελλείψεις που δεν αντιλαμβανόμαστε καν ως ελλείψεις, ακόμα και αν δηλώνουμε ευαισθητοποιημένοι και, σε πρώτο επίπεδο, φαίνεται ότι όντως είμαστε. Επειδή φτιάξαμε μια ράμπα ΑμεΑ στην είσοδο.

Μια ράμπα δεν φέρνει την άνοιξη. Θα τη φέρει η προσοχή στη λεπτομέρεια που λείπει παντελώς από το πλάνο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News