#2. Το παράδειγμα του «Δικτύου Πούτιν» στα Panama Papers

Είθισται, όταν έχεις χρήματα παρκαρισμένα σε φορολογικούς παραδείσους και θέλεις να τα εμφανίσεις για να κάνεις μία επένδυση ή να τα βάλεις στο τραπεζικό σύστημα της χώρας σου, να χρησιμοποιείται η «οδός των δανείων».

Μία τράπεζα με «φιλικούς» ή αγαθούς σκοπούς χορηγεί δάνειο σε offshore εταιρεία ή εταιρείες συμφερόντων σου, χωρίς απαραίτητα να φαίνεται ότι είναι δικές σου, το οποίο θα αποπληρωθεί με τα «παρκαρισμένα». Αποτέλεσμα είναι το χρήμα που βρίσκεται εκτός συστήματος, σε λογαριασμούς offshore εταιρειών, να μπαίνει στο σύστημα και να δικαιολογείται από την αποπληρωμή του δανείου. Το δάνειο μπορεί να έχει ληφθεί με εγγύηση τα «παρκαρισμένα» περιουσιακά στοιχεία και η διαδρομή του χρήματος μπορεί να θολώσει με διαδοχικά δάνεια, από παράρτημα τράπεζας σε άλλη χώρα προς offshore και από εκεί η πρώτη offshore να χορηγήσει δάνειο σε δεύτερη offshore, η δεύτερη σε τρίτη και ούτω καθεξής.

Όπως φάνηκε από τα Panama Papers, η Sandalwood Continental Limited ήταν ο ακρογωνιαίος λίθος ολόκληρου του «δικτύου Πούτιν». Ένας από τους ρόλους Sandalwood ήταν να δανείζεται χρήματα από τη Russian Commercial Bank (RCB) στην Κύπρο, η οποία συνδέεται με την ρωσική κρατική τράπεζα VTB.

Σύμφωνα με ανάλυση των στοιχείων της Mossack Fonseca από το ICIJ, περίπου 2 δισεκατομμύρια δολάρια διακινήθηκαν στο δίκτυο Πούτιν μεταξύ του 2008 και του 2013, με το μεγαλύτερο μέρος τους να περνά μέσα από την Sandalwood.

Τον Σεπτέμβριο του 2009, ένας υπάλληλος του τμήματος συμμόρφωσης της Mossack Fonseca, της παναμέζικης νομικής εταιρείας που βρέθηκε στο επίκεντρο των αποκαλύψεων των Panama Papers, σήμανε συναγερμό για μία συναλλαγή 103 εκατομμυρίων δολαρίων που αφορούσε την Sandalwood Continental Limited. Το δάνειο προερχόταν από την RCB Κύπρου, ενώ επιβλέπων της συναλλαγής ήταν ο Βλάντιμιρ Χοτίμσκι, στέλεχος της ρωσικής τράπεζας Bank Rossiya και φίλος του Πούτιν.

Παρένθεση: Η Bank Rossiya έχει την έδρα της στην Αγία Πετρούπολη και η κυβέρνηση των ΗΠΑ την έχει χαρακτηρίσει ως προσωπικό ταμείο του Πούτιν. Τη δεκαετία του 1990, ο Πούτιν και οι ιδιοκτήτες της Bank Rossiya δημιούργησαν ένα είδος συνεταιρισμού – μια μικρή, κλειστή κοινότητα. Ο συγκεκριμένος «συνεταιρισμός» κατείχε έναν τραπεζικό λογαριασμό, ο οποίος ήταν κοινός για όλα τα μέλη της κοινότητας. Κάθε μέλος μπορούσε να βάλει ή να σηκώσει χρήματα από τον κοινό τραπεζικό λογαριασμό.

Στην περίπτωση του δανείου των 103 εκατομμυρίων δολαρίων, το ποσό που δόθηκε από την RCB στην Sandalwood προχώρησε από την τελευταία ως δάνειο προς την κυπριακή Horwich Trading. Ο επιβλέπων τη συναλλαγή Βλάντιμιρ Χοτίμσκι από την Bank Rossiya –γνωριζόταν με τον ρώσο πρόεδρο από τα χρόνια της θητείας του στην Αγία Πετρούπολη- ζήτησε στους διευθυντές της Sandalwood, που ήταν υπάλληλοι της Mossack Fonseca, να υπογράψουν τη τη σύμβαση δανείου προς την Horwich Trading «εσπευσμένα».

Ο συνιδρυτής της παναμέζικης δικηγορικής εταιρείας Γιούργκεν Μόσακ έγραψε σε ηλεκτρονικό μήνυμα: «Πιστεύω ότι αυτό είναι ευαίσθητο ζήτημα». Ήταν ανήσυχος ότι μπορεί «να παρακολουθούμε συναλλαγές αμφιβόλου προέλευσης και σκοπού». Οι υπογραφές των διευθυντών μπήκαν αφού η Mossack Fonseca έλαβε εγγυήσεις ότι θα αποζημιωθεί σε περίπτωση που προκύψουν νομικές ευθύνες για τη συναλλαγή.

Ανάμεσα στο 2009 και το 2012, η πιστωτική γραμμή της Sandalwood στην RCB έφτανε τα 800 εκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με τα έγγραφα που διέρρευσαν από την Mossack Fonseca. Τα δάνεια της RCB προς την Sandalwood ήταν ασυνήθιστα. Πήγαν σε έναν δανειολήπτη, ο οποίος δεν είχε εμφανές επιχειρηματικό μοντέλο για την επιστροφή των χρημάτων ενώ δεν υπήρχαν εμφανείς εγγυήσεις. Τα περισσότερα δεν απαιτούσαν τμηματικές πληρωμές, αντ’ αυτού στηρίχθηκαν σε μια υπόσχεση ότι ολόκληρο το ποσό θα επιστραφεί μετά από ένα ορισμένο χρονικό διάστημα.

Τη διετία 2009-2010 η Sandalwood σύμφωνα με τα έγγραφα των Panama Papers έδωσε με της σειρά της δάνεια περίπου 950 εκατομμύρια δολάρια προς άλλες εταιρείες. Ένα ποσοστό από αυτά μέσω της κυπριακής της Horwich Trading.

Διαβάστε εδώ τη συνέχεια:

Τα δάνεια προς την κυπριακή εταιρεία→

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News