1080
Εκτός των άλλων, ο πρόεδρος των ΗΠΑ ενδιαφέρεται και για τις εξαγωγές αμερικανικού LNG | REUTERS/ CreativeProtagon

Μα, ζουν η ΕΕ και το ΝΑΤΟ χωρίς ρωσικά καύσιμα και Κίνα;

Protagon Team Protagon Team 17 Σεπτεμβρίου 2025, 19:56
Εκτός των άλλων, ο πρόεδρος των ΗΠΑ ενδιαφέρεται και για τις εξαγωγές αμερικανικού LNG
|REUTERS/ CreativeProtagon

Μα, ζουν η ΕΕ και το ΝΑΤΟ χωρίς ρωσικά καύσιμα και Κίνα;

Protagon Team Protagon Team 17 Σεπτεμβρίου 2025, 19:56

Το περασμένο Σαββατοκύριακο ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ανήρτησε στην πλατφόρμα Truth Social περίπλοκη δήλωση προθέσεων, ότι δηλαδή «είναι έτοιμος να επιβάλει αυστηρότερες κυρώσεις στη Ρωσία, μόνο αν οι χώρες του ΝΑΤΟ σταματήσουν να αγοράζουν ρωσικά καύσιμα». Συγχρόνως πρότεινε στις ΝΑΤΟϊκές χώρες να επιβάλουν στην Κίνα δασμούς 50%-100% μέχρι το τέλος του ρωσο-ουκρανικού πολέμου. Υποτίθεται ότι το πνεύμα αυτής της δήλωσης Τραμπ είναι το εξής: η διακοπή της αγοράς ρωσικής ενέργειας και οι υψηλοί δασμοί στην Κίνα θα βοηθήσουν ώστε να τερματιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία, όμως υπάρχουν και ανομολόγητοι λόγοι.

Το Politico ασχολήθηκε με το θέμα για να εξηγήσει «τι θέλει ο Τραμπ», αλλά «και κατά πόσον μπορεί να αποκτήσει αυτό που θέλει». Εγραψε ότι η ανάρτηση του Τραμπ έγινε ύστερα από την επίσκεψη του υπουργού Ενέργειας των ΗΠΑ, Κρις Ράιτ, στις Βρυξέλλες. Εκεί ο αμερικανός αξιωματούχος προέτρεψε την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ενωσης να απογαλακτιστεί από τη ρωσική ενέργεια, ενώ οι Ευρωπαίοι «δεσμεύθηκαν να αγοράσουν αμερικανικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο αξίας 750 δισ. δολαρίων μέχρι το τέλος της θητείας Τραμπ». Κατά τον ιστότοπο των Βρυξελλών, «μερικά πράγματα μπορεί να τα πετύχει ο Τραμπ, κάποια άλλα όχι». Τα έπιασε ένα προς ένα και με τη σειρά.

Το Politico αναρωτήθηκε αν η ΕΕ μπορεί να ζήσει χωρίς ρωσικό πετρέλαιο και απάντησε μόνο του: «Η δυσκολία του εγχειρήματος είναι μέτρια».

Διότι έκρινε ότι οι περισσότερες χώρες της ΕΕ μπορούν να ικανοποιήσουν την απαίτηση των ΗΠΑ. «Το ρωσικό πετρέλαιο στην ΕΕ έχει μειωθεί πολύ μετά την απαγόρευση των εισαγωγών διά θαλάσσης. Πριν από τον πόλεμο η ΕΕ εισήγε το 45% του φυσικού αερίου της και το 27% του αργού πετρελαίου της από τη Ρωσία. Πέρυσι, το μερίδιο αυτό μειώθηκε στο 19% για το φυσικό αέριο και στο 3% για το πετρέλαιο. Το 2024, η ΕΕ διέθεσε 21,9 δισ. ευρώ για ρωσικά ορυκτά καύσιμα, ποσό που αντιστοιχεί στο 10% των ρωσικών εσόδων από εξαγωγές».

Και τα πράγματα θα ήταν καλύτερα, έγραψε ο ιστότοπος, αν δεν υπήρχαν «αγκάθια» στο εσωτερικό της ΕΕ: «Η επιμονή των Ουγγαρίας-Σλοβακίας ότι χρειάζονται ρωσικό πετρέλαιο δυσχεραίνει την περαιτέρω πρόοδο. Σε αυτές τις δύο χώρες χορηγήθηκε προσωρινή εξαίρεση που τους επιτρέπει να συνεχίσουν να εισάγουν καύσιμα μέσω του αγωγού που διασχίζει την Ουκρανία. Αν και η εξαίρεση είχε ως στόχο να δώσει στη Βουδαπέστη και στην Μπρατισλάβα χρόνο ώστε να βρουν εναλλακτικούς προμηθευτές, οι δύο χώρες αύξησαν τις αγορές τους από τη Ρωσία. Αυτό σημαίνει ότι οι δύο χώρες εξαρτώνται πλέον ενεργειακά από τη Ρωσία.

»Η Ουγγαρία είχε εξάρτηση από τα ρωσικά καύσιμα σε ποσοστό 61% πριν από τον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο, αλλά το 2024 το ποσοστό είχε φθάσει στο 86%, ενώ για τη Σλοβακία το ποσοστό ήταν και είναι στο 100% σχεδόν. Τα στοιχεία αυτά διακινεί έκθεση του φινλανδικού think tank Centre for Research on Energy and Clean Air. Η Σλοβακία αντέδρασε αμέσως στην πρόταση περί αποσύνδεσης των ευρωπαϊκών ΝΑΤΟϊκών χωρών από τη ρωσική ενέργεια, ωστόσο οι απαιτήσεις του Τραμπ προσφέρουν στην Κομισιόν την ευκαιρία να πιέσει την Ουγγαρία και τη Σλοβακία να μειώσουν την εξάρτησή τους από τη Μόσχα, δήλωσαν τρεις ανώνυμοι ευρωπαίοι αξιωματούχοι».

Τις επόμενες εβδομάδες ο δανός επίτροπος Ενέργειας της Κομισιόν, Νταν Γιούργκενσεν, θα αρχίσει τις σχετικές συνομιλίες με τις δύο χώρες, στο πλαίσιο του σχεδίου REPowerEU περί τερματισμού των ρωσικών αγορών ενέργειας. Τον περασμένο Ιούλιο η Κομισιόν πρότεινε νομοσχέδιο που απαιτεί από τις χώρες της ΕΕ να τερματίσουν τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου έως το 2027. Οι αξιωματούχοι των Βρυξελλών παραδέχθηκαν πάντως ότι «τα κράτη-μέλη της ΕΕ χρειάζονται χρόνο για να προσαρμοστούν και για να βρουν εναλλακτικές πηγές» τροφοδοσίας με ενέργεια.

Δεύτερο ερώτημα του Politico: «Το ΝΑΤΟ μπορεί να ζήσει χωρίς να αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο;» Και η απάντηση του Politico: «Πρόβλημα μεγάλης δυσκολίας».

Επεκτείνοντας τα αιτήματά του προς την ΕΕ σε όλους τους ΝΑΤΟϊκούς συμμάχους, ο Τραμπ έριξε στο κοκτέιλ και την Τουρκία. Ο ιστότοπος των Βρυξελλών χαρακτήρισε την Τουρκία «κρίσιμο σύμμαχο του ΝΑΤΟ, με στρατηγική τοποθεσία που ελέγχει την πρόσβαση στη Μαύρη Θάλασσα» και υπογράμμισε ότι έχει αρνηθεί να συνυπογράψει τα μέτρα των Δυτικών εις βάρος της Ρωσίας σε ό,τι αφορά το εμπόριο. Ο Σινάν Ουλγκέν, τούρκος συνεργάτης του think tank Carnegie Europe και πρώην διπλωμάτης, είπε πως «δεν είναι ρεαλιστικό» το αίτημα του Τραμπ και ότι «είναι  εξαιρετικά απίθανο η Τουρκία να συμμορφωθεί». Τα στοιχεία που επικαλέστηκε το Politico δείχνουν ότι πέρσι η Τουρκία προμηθεύτηκε από τη Ρωσία φυσικό αέριο σε ποσοστό 41%.

​​Ερώτημα τρίτο: «Μπορεί η Ευρώπη να αγοράσει τόνους αμερικανικού φυσικού αερίου;» Απάντηση: «Η δυσκολία καθιστά το εγχείρημα σχεδόν αδύνατο».

Η κυβέρνηση Τραμπ έχει παρουσιάσει τις αυξημένες πωλήσεις αμερικανικού LΝG σαν ευκαιρία για όλους. Περισσότερα κέρδη για τις αμερικανικές πετρελαϊκές εταιρείες και λιγότερα έσοδα για τη ρωσική πολεμική μηχανή, σχολίασε το Politico. Ο Ράιτ είπε στις Βρυξέλλες τα εξής: «Θέλουμε να εκτοπίσουμε όλο το ρωσικό φυσικό αέριο. Οσο στραγγαλίζουμε την ικανότητα της Ρωσίας να χρηματοδοτεί τον δολοφονικό πόλεμο, τόσο το καλύτερο για όλους μας». Τον περασμένο Ιούλιο ο Τραμπ, με όπλο τους δασμούς, έπεισε την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να πει ότι θα αγοράσει τα προαναφερθέντα αμερικανικά καύσιμα αξίας 750 δισ. δολαρίων, «όμως οι αναλυτές επισημαίνουν ότι η υπόσχεσή της είναι σχεδόν αδύνατο να τηρηθεί».

Για να τηρήσει τη δέσμευσή της η πρόεδρος της Κομισιόν πρέπει η ΕΕ να τριπλασιάσει εντός τριετίας τις εισαγωγές καυσίμων από τις ΗΠΑ, αποφεύγοντας τρίτους, τη γειτονική Νορβηγία λόγου χάρη, η οποία πουλάει φθηνότερα από τις ΗΠΑ. Αλλά και οι ίδιες οι ΗΠΑ πρέπει να παράγουν αποκλειστικά για την Ευρώπη, κάτι που δεν πρόκειται να συμβεί ποτέ.  Στο πρώτο τρίμηνο του 2025 το LNG των ΗΠΑ είχε στην ΕΕ μερίδιο αγοράς στο 50,7% (17% τα ρωσικά καύσιμα λόγω μακροπρόθεσμων συμβάσεων που έχουν υπογραφεί προ του πολέμου). Το σχέδιο REPowerEU περιλαμβάνει όρους που υποχρεώνουν τις ενεργειακές εταιρείες να τερματίσουν αυτές τις συμβάσεις με τη Ρωσία, ώστε να ανοίξει ο δρόμος στο μονοπώλιο του NLG, όπως επιδιώκει ο Τραμπ.

Τέταρτο ερώτημα: «Μπορεί η ΕΕ να επιβάλει δασμούς στην Κίνα;» Απάντηση: «Ας το ξεχάσουμε, καλύτερα…»

Αυτό δεν πρόκειται να συμβεί, έγραψε νέτα σκέτα το Politico, αφού η επιβολή δασμών στο Πεκίνο θα αποβεί θανάσιμο πλήγμα για την ίδια την ΕΕ. «Τις τελευταίες δεκαετίες η οικονομία της ΕΕ έχει συνδεθεί περισσότερο με την οικονομία της Κίνας. Και οι ευρωπαίοι εξαγωγείς, από τις γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες μέχρι τους γάλλους οινοπαραγωγούς και τους ιταλούς μόδιστρους, βασίζονται στην Κίνα και για τις παραγωγές τους και για πωλήσεις τους. Η Κίνα είναι ο τρίτος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της ΕΕ μετά τις ΗΠΑ και τη Βρετανία. Η ΕΕ εισάγει κινεζικά αγαθά σε ποσοστό 21%. Εξάλλου η ηγεσία στο Πεκίνο έχει αποδείξει ότι δεν θα διστάσει να αντιδράσει δυναμικά σε οποιαδήποτε πρόκληση εκ μέρους της ΕΕ».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...