Καθώς είμαστε προ των πυλών μιας πολύ ιδιαίτερης κι εντελώς διαφορετικής τουριστικής σεζόν, δύο επιχειρήσεις, η Ελληνική Ζυθοποιία ΝΗΣΟΣ και η εταιρεία διανομής αλκοολούχων ποτών, οίνων και μπύρας AΜΒΥΞ, διοργάνωσαν μια συζήτηση η οποία έφερε στο τραπέζι την οπτική των εκπροσώπων τεσσάρων βασικών συντελεστών: της Πολιτείας και του Κράτους, των επαγγελματιών της εστίασης από την Ελλάδα και το εξωτερικό, των εξειδικευμένων συμβούλων που παρακολουθούν τις παγκόσμιες εξελίξεις και γνωρίζουν την οπτική αντίστοιχων πολιτικών και στρατηγικών του εξωτερικού, και τέλος του καταναλωτή, του πιο καθοριστικού συντελεστή, ο οποίος με τη συμπεριφορά του και τις προτιμήσεις του θα καθορίσει το μέλλον του κλάδου.

«Η ζωή μας αυτή τη στιγμή έχει όλα τα στοιχεία της αρχαίας τραγωδίας στην οποία δυστυχώς δεν είμαστε θεατές αλλά πρωταγωνιστές και ο από μηχανής θεός ακόμα δεν έχει εμφανιστεί», είπε ανοίγοντας τη συζήτηση ο Αλέξανδρος Κουρής ιδιοκτήτης, master ζυθοποιός, και εμπνευστής της εκδήλωσης, την οποία και συντόνισε επίσης με τη βοήθεια της Μάγιας Τσόκλη, συντρόφου του στη ζωή και στη δουλειά, που ανέλαβε όλη τη δημοσιογραφική προεργασία. Και την έκλεισε με εφτά λέξεις που συνοψίζουν πραγματικά όσα ειπώθηκαν κατά τη διάρκεια της μαραθώνιας διαδικτυακής συζήτησης καθώς θεωρήθηκαν απαραίτητα για «να ξαναβρούμε την ρότα μας» όπως δηλώνουν οι διοργανωτές «μετά από την πρωτοφανή τρίμηνη αναγκαστική διακοπή εργασιών που ζήσαμε»:  ασφάλεια, απόσταση, υγιεινή και προστασία, έλεγχος, προσωπική ευθύνη και πάνω από όλα αλληλεγγύη.

Η συζήτηση, διάρκειας πέντε ωρών, στην πλατφόρμα του Zoom, με τίτλο «Πορεία σε αχαρτογράφητα νερά» διοργανώθηκε την Δευτέρα, 18/5/2020, με τους συντονιστές να βρίσκονται στην Τήνο, συγκεκριμένα στην Αίθουσα Γιαννούλη Χαλεπά του Ιδρύματος Τηνιακού Πολιτισμού, όπου τους «επισκέφθηκαν» διαδικτυακά 600 επαγγελματίες της Εστίασης, της Διασκέδασης και της Φιλοξενίας από όλη την Ελλάδα, και το εξωτερικό.

Με παρεμβάσεις τους έλαβαν μέρος: o υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, o υφυπουργός Οικονομικών αρμόδιος για την Δημοσιονομική Πολιτική Θόδωρος Σκυλακάκης και o πρόεδρος του ΕΟΔΥ Παναγιώτης Αρκουμανέας.

Ο  Χρήστος Σταϊκούρας παρουσίασε μέτρα στήριξης σε τρεις κατευθύνσεις:

1. Επιδότηση της πλεονάζουσας εργασίας για τις ώρες εργασίας που δεν μπορούν να απορροφήσουν οι επιχειρήσεις στα πλαίσια της ενδεχόμενης μειωμένης λειτουργίας τους μέσω του Ευρωπαϊκού προγράμματος SURE. Αποτέλεσμα θα είναι να μην υπάρξει μείωση του εισοδήματος των εργαζομένων λόγω μειωμένης εργασίας.
2. Ενίσχυση της ρευστότητας, μέσω δευτέρου προγράμματος επιστροφής της προκαταβολής για τις επιχειρήσεις που είχαν πτώση τζίρου τον Απρίλιο και τον Μάιο και επιπλέον δεύτερου ΤΕΠΙΧ και ακόμα ενός προγράμματος «μπαζούκα» όπως χαρακτηριστικά είπε, με δανεισμό εγγυημένο από το Ελληνικό Δημόσιο σε ποσοστό έως και 30% – 40%.
3. Έκτακτες φορολογικές μειώσεις για πεπερασμένο διάστημα όμως

(Δύο ημέρες αργότερα, την Τετάρτη 20 Μαΐου ο Πρωθυπουργός και αναλυτικά ο υπουργός Οικονομικών παρουσίασαν δέσμη μέτρων που εν μέρει ικανοποιούν τους ενδιαφερόμενους του κλάδου).

Ο Παναγιώτης Αρκουμανέας, τόνισε ότι η στάση μας και τα επιτυχημένα αποτελέσματα της χώρας μας, συνέβαλαν σε ένα rebranding της Ελλάδας, αφού παραμείναμε ο ασφαλέστερος προορισμός του Ευρωπαϊκού Νότου αναβαθμίζοντας έτσι το τουριστικό μας προϊόν. Για την καλοκαιρινή περίοδο, ο ΕΟΔΥ συνεχίζει να στέκεται δίπλα στους πολίτες, με το «άγρυπνο μάτι» του, τις 500 κινητές ομάδες που εξυπηρετούν όλη τη χώρα αλλά και τις νέες, πλωτές ομάδες, που δημιουργήθηκαν για τα νησιά του Αιγαίου -κυρίως τα πιο απομονωμένα- και  που ξεκινούν τη δράση τους στις 25 Μαΐου.

Ακολούθησε «βίντεο-τροφή για σκέψη» στο οποίο συμμετείχαν έλληνες αλλά και σημαντικοί ξένοι ειδικοί, στρατηγικοί σύμβουλοι της εστίασης, επιστήμονες τροφίμων, ψυχολόγοι, επιθεωρητές και αρχιτέκτονες. Μοιράστηκαν τις σκέψεις τους για τη νέα πραγματικότητα της εστίασης την εποχή της αβεβαιότητας και της ανασφάλειας, παρουσίασαν τις προτάσεις τους,  τόσο για ζητήματα πρακτικά όσο και επιχειρηματικά.

«Ας είμαστε έτοιμοι για το χειρότερο, και ας ελπίσουμε για το καλύτερο» είπε ο εγγλέζος σύμβουλος στρατηγικής Βον Ταν, και πρότεινε τη δημιουργία σήματος που θα μεταφέρει στον πελάτη ότι όσες επιχειρήσεις το φέρουν, έχουν δεσμευθεί να ακολουθήσουν κάποιες καλές πρακτικές: «Υπάρχει μία αισιόδοξη και δημιουργική πλευρά στην αβεβαιότητα των ημερών: η αβεβαιότητα σού δίνει την ευκαιρία να ξανασκεφτείς τη δουλειά σου και να δοκιμάσεις επιχειρηματικές “συνταγές” που δεν είχες λόγο να δοκιμάσεις πριν», τόνισε ο κ. Βον.

«Περιμένουμε ότι ο πελάτης θα είναι πιο καχύποπτος και ότι θα ελέγχει το περιβάλλον για κινδύνους. Η αίσθηση ελέγχου, η οικειότητα και η ενσυναίσθηση είναι οι καλύτεροι τρόποι να το χειριστείς», ανέφερε η ψυχολόγος, νευροεπιστήμων και ψυχοθεραπεύτρια Έλενα Σπανού

«Δεν υπάρχει κάποια πιστοποίηση ότι το κατάστημα είναι covid-19 free. Όμως μπορείς να πιστοποιήσεις ότι έχεις κάνει τα πάντα για την πρόληψη! Ότι έχεις πάρει όλα εκείνα τα αναγκαία μέτρα που καθορίζουν τα διεθνή πρότυπα, οι διεθνείς οργανισμοί και η πολιτεία για τη προστασία τόσο του μαγαζιού, όσο και των πελατών από τη πανδημία», τόνισε ο πρόεδρος του μεγαλύτερου ελληνικού οργανισμού πιστοποίησης, της Eurocert,  Γιώργος Μπρισκόλας.

«Καλύτερα καθαρά χέρια, παρά βρόμικα γάντια!» υπερτόνισε ο επιστήμονας τροφίμων Κωνσταντίνος Καραβασίλης, «από εδώ και πέρα το μυαλό μας θα πρέπει να λειτουργεί σαν κομπιούτερ. Ότι μας έχουν πει σε ό,τι αφορά στην υγιεινή, θα πρέπει να το τηρούμε ευλαβικά, να έχουμε συνείδηση της προσωπικής ευθύνης και το θάρρος  να διορθώσουμε οποιαδήποτε λανθασμένη ενέργεια πριν αυτή δημιουργήσει κίνδυνο».

«Δεν πρέπει, για να καθησυχάσουμε τον πελάτη, να μετατρέψουμε το εστιατόριο σε νοσοκομείο ή κλινική. Χρειάζονται ξεκάθαρα μηνύματα, αλλά όχι νοσοκομειακού τύπου» είπε ο γάλλος σύμβουλος στρατηγικής Μπερνάρ Μπουτμπούλ της Gira Conseil. «Επίσης θα πρέπει να είμαστε ευέλικτοι. Γιατί ένα εστιατόριο πολυτελείας να μη δοκιμάσει νέες επιχειρηματικές συνταγές, όπως το “drive, χωρίς drive”;»

«Αυτή τη στιγμή, η νομοθεσία του κράτους είναι στημένη με τη λογική του συνωστισμού. Άρα τώρα, θα πρέπει να συζητήσουμε για μέτρα ριζικά. Για να είναι βιώσιμοι οι χώροι εστίασης, τα ενοίκια θα πρέπει να πέσουν στο ενα τρίτο!» τόνισε ο αρχιτέκτονας Τάσος Γεωργατζής της Urban Soul Project. «Θα υπάρξει μια τεράστια αλλαγή συμπεριφοράς ως προς το πώς χρησιμοποιούμε τους χώρους και τα κτίριά μας» ανέφερε ο αρχιτέκτονας Darren Comber του γραφείου Scott Brownrigg, που υπογράφει το νέο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης.

«Νομίζω ότι η εμπειρία της Covid-19 θα αφήσει ωραία πράγματα, δεν θα αφήσει έναν μπελά που θα κουβαλάμε μαζί μας για μεγάλο χρονικό διάστημα, θα μας αφήσει σκέψεις οι οποίες θα εξελίξουν ακόμη περισσότερο το food industry» συμπλήρωσε ο αρχιτέκτονας Μιχάλης Μαυρολέων, υπενθυμίζοντας ότι η covid-19 θα μπορούσε να μας «προικίσει» με μια εξαιρετικά χρήσιμη  παρακαταθήκη.

Σειρά είχαν οι παρουσιάσεις. Ο Δημήτρης Μαύρος της MRB παρουσίασε τα αποτελέσματα της έρευνάς του για το πώς η κρίση του κορονοϊού επηρέασε την ψυχολογία και τις αντιδράσεις μας. Ο επικεφαλής του χρηματοοικονομικού κλάδου της Deloitte,  Αλέξης Δαμαλάς ανέλυσε τα συμπεράσματα από την πολύ πρόσφατη μελέτη της Deloitte για τις επιχειρήσεις της εστίασης και τα έντονα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουν στην επερχόμενη περίοδο, ανυπέρβλητα, αν δεν παρθούν συμπληρωματικά μέτρα.  Ο καθηγητής Δημήτρης Μπούχαλης ανακοίνωσε τις σχετικά -απαισιόδοξες- προβλέψεις του για τον τουρισμό του 2020 ενώ τις σκέψεις του (ως πελάτης), μοιράστηκε και ο δημοσιογράφος Πάνος Δεληγιάννης.

Ακολούθησαν οι πρωταγωνιστές, οι επαγγελματίες και επιχειρηματίες του κλάδου της εστίασης, της διασκέδασης και της φιλοξενίας. Τοποθετήθηκαν η Ντίνα Νικολάου που μετέφερε το κλίμα της εστίασης στη Γαλλία, ο ξενοδόχος Σταύρος Μήτσης, ο barman και εκ των δημιουργών των αναψυκτικών Three Cents Γιώργος Τσιρίκος, και ο σεφ – ιδιοκτήτης δύο αθηναϊκών  εστιατορίων Άρης Βεζενές.

Στη συνέχεια, το λόγο πήραν ο Πάνος Αλμυράντης, επαγγελματίας του χώρου της φιλοξενίας, ο wine manager Βαγγέλης Ψωφίδης, ο κρητικός σεφ Μιχάλης Χάσικος, και ο F&B consultant Αναστάσιος Πεδιαδίτης. Οι τοποθετήσεις έκλεισαν με τον Νίκο Ιωάννου που μίλησε για το e-commerce  και την τεχνολογία στο χώρο της εστίασης, τον Παναγιώτη Γιαννακό, που μίλησε εκ μέρους του χώρου του catering και τέλος με τον Ηλία Μαμαλάκη, που βίωσε το lockdown από τη ματιά των καταστημάτων του, τα οποία εξυπηρετούν μέσω delivery.

Η συζήτηση διήρκεσε 5 γεμάτες ώρες. Σε γενικές γραμμές, ειπώθηκαν τα παρακάτω

1. Όλοι όσοι συγκροτούμε το «οικοσύστημα της εστίασης, της διασκέδασης και της φιλοξενίας» έχουμε την υποχρέωση αλλά και το άμεσο κίνητρο να λάβουμε αποτελεσματικά μέτρα πρόληψης! Μπορούμε να σώσουμε πολλές ζωές και πολλές περιουσίες, τρίτων και τις δικές μας!
2. Το καλό σενάριο είναι οι νέες πρακτικές που καλούμαστε να υιοθετήσουμε σήμερα σε αυτό το δύσκολο ενδιάμεσο διάστημα να ξεχαστούν μόλις όλοι μας εμβολιαστούμε και αποκτήσουμε ανοσία. Με άνεση τότε θα επιστρέψουμε στο χθες, στη λειτουργία μας πριν τον COVID 19. Ακόμα καλύτερο όμως, και πλέον ιδανικό σενάριο θα ήταν να βγούμε από αυτή την περιπέτεια καλύτεροι και ωφελημένοι. Αυτή η «κρίση» είναι μια θαυμάσια ευκαιρία να γίνουμε καλύτεροι! Να εφαρμόσουμε τα πρότυπα που όπως ακούσαμε και από τους ειδικούς οφείλουμε  να εφαρμόζουμε ανεξάρτητα από τον Ιό. Να βάλουμε στην λειτουργία μας τεχνολογία τόσο για να προστατευθούμε όσο και για να βελτιώσουμε τις διαδικασίες μας να ρίξουμε το κόστος και να μην ξοδεύουμε πόρους. Ανέπαφη διάδραση σε κοινόχρηστους χώρους ή ένα καλά σχεδιασμένο και ασφαλές σύστημα κλιματισμού είναι επενδύσεις που θα βρούμε μπροστά μας ανεξάρτητα από τον COVID19.
3. Οι νέες καθολικές απαιτήσεις της μετα-COVID19 εποχής: 1.Ασφάλεια 2.Απόσταση, 3. Ανέπαφη διάδραση, 4. Υγιεινή και Προστασία, 5. Έλεγχος, 6. Προσωπική Ευθύνη και 7. Αλληλεγγύη
4. Η τρίμηνη διακοπή και οι νέες απαιτήσεις για μεγαλύτερο χώρο ανά πελάτη, επενδύσεις σε επιπλέον εξοπλισμό καθώς και η πιο σύνθετη και αργή λειτουργία των καταστημάτων εστίασης, φιλοξενίας και ψυχαγωγίας επιβαρύνουν σημαντικά το κόστος λειτουργίας. Την ίδια στιγμή όμως προστατεύουν την ελληνική κοινωνία και μειώνουν το κόστος των υπηρεσιών υγείας καθώς και το ενδεχόμενο οικονομικό κόστος μίας νέας οικονομικής στάσης! Μία έστω και προσωρινή μείωση των έμμεσων φόρων δηλαδή του φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) και των ειδικών φόρων κατανάλωσης στην αλκοόλη και την ενέργεια ώστε να ενισχυθούν άμεσα τα λειτουργικά έσοδα των επιχειρήσεων είναι απαραίτητη.
5. Δεν είναι λογικό να πληρώσουμε ούτε ένα ευρώ προκαταβολή φόρου με βάση τα κέρδη του 2019 για τα ανύπαρκτα κέρδη του 2020.
6. Το «οικοσύστημα της εστίασης, της διασκέδασης και της φιλοξενίας, τα καταστήματα κάθε είδους, οι παραγωγοί, οι μεταποιητές,  Οινοποιεία,  Ζυθοποιεία και άλλα εργοστάσια-προμηθευτές είμαστε ο μεγαλύτερος εργοδότης στην Ελληνική Οικονομία από τον οποίο εξαρτώνται εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι και η περίφημη «Ελληνική Τουριστική Εμπειρία» που αποτελεί την αιχμή της Ελληνικής Οικονομίας. Πρέπει να υποστηριχθούμε όπως τόσα χρόνια υποστηρίζουμε!
7. Περιμένουμε την εφαρμογή ενός ειδικού για την κρίση, ενιαίου (για όλα τα προϊόντα, κρασί, μπύρα κτλ) μειωμένου ΦΠΑ στην εστίαση που θα απελευθερώσει άμεσα επιπλέον λειτουργικά μας έσοδα. Ο Ειδικός Φόρος στην μπύρα διπλασιάστηκε το 2016, μέσα στην οικονομική κρίση για να ενισχύσει ακόμα περισσότερο τα έσοδα του κράτους.
8. Καιρός να μειωθεί, έστω και προσωρινά, καθώς η «τουριστική» χώρα μας έχει έναν από του υψηλότερους συντελεστές φόρου στην ΕΕ. Παράδειγμα, στην τιμή ραφιού της ΝΗΣΟΣ στο Σούπερ Μάρκετ που είναι 1,82 τα 45 λεπτά είναι έμμεσοι φόροι, ΦΠΑ και ΕΦΚ, η αφαίμαξη είναι δραματική!
9. Η μείωση του ΦΠΑ μόνο στον καφέ είναι αδιάφορη για όλα τα καταστήματα εκτός από τα καφέ. Ο καφές είναι 100% εισαγόμενος, σε αντίθεση με τα κρασιά, μπύρες και παραδοσιακά αποστάγματα, ούζο και τσίπουρο που αποτελούν πάνω από το 25% του λειτουργικού κέρδους ενός εστιατορίου.
10. Οι τράπεζες φαίνεται να μην ακολουθούν την βούληση της κυβέρνησης για «εύκολα» δάνεια. Επιπλέον δεν μπορούν να ανταποκριθούν στους αναγκαίους χρόνους. Το αποτέλεσμα είναι πολλές επιχειρήσεις να μην καταφέρουν να πάρουν χρήματα για να καλύψουν τις υποχρεώσεις του Ιουνίου (που ξεπαγώνουν οι επιταγές).
11. Δεν έχουν δοθεί ακόμη συγκεκριμένα πρωτόκολλα για την ασφάλεια του προσωπικού και των πελατών στα καταστήματα εστίασης, της διασκέδασης και της φιλοξενίας
12. Οι περισσότεροι στον κλάδο πάσχουμε από κατάθλιψη. Πολλοί τα παράτησαν και «γύρισαν στα χωριά τους». Θα χάσουμε πολύτιμο ταλέντο που ανεβάζει το επίπεδο του κλάδου.
13. Χρειάζονται να απλοποιηθούν οι διαδικασίες για αδειοδότηση επιπλέον δραστηριοτήτων από τα καταστήματα.
14. Μείωση ενοικίων, δεν βγαίνουν πλέον τα νούμερα, Κάτι πρέπει κάτι να γίνει. Η μείωση 40% για δύο μήνες, δεν λύνει τα προβλήματα.
15. Χαμένη χρονιά για συνέδρια, εκθέσεις και κοινωνικές εκδηλώσεις
16. Το Delivery δεν σταμάτησε, αλλά υπέστη μείωση.

*Υλικά και παρουσιάσεις της συζήτησης, θα αναρτηθούν άμεσα στην ιστοσελίδα www.poreiaseahartografitanera.gr

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News