Οι άγριες χειμερινές καταιγίδες δεν είναι ασυνήθιστες στο απομακρυσμένο νησί Σάντεϊ, που βρίσκεται στα ανοιχτά των βόρειων ακτών της Σκωτίας. Αλλά όταν μια καταιγίδα έπληξε παραλία του νησιού τον Φεβρουάριο του 2024, ένας θαμμένος εδώ και αιώνες ιστορικός «θησαυρός» αποκαλύφθηκε στην άμμο. Πιο συγκεκριμένα, ένα ναυάγιο ξύλινου πλοίου μήκους εννέα μέτρων.

Το μυστήριο της προέλευσης του κατασκευασμένου από δρυ σκάφους αποκαλύφθηκε την Τετάρτη από μια ομάδα αρχαιολόγων και ιστορικών, όπως αναφέρει δημοσίευμα της Washington Post. Πρόκειται για το «HMS Hind», μια βρετανική φρεγάτα που είχε συμμετάσχει στον Αμερικανικό Πόλεμο για την Ανεξαρτησία και βυθίστηκε κοντά στο νησί πριν από περισσότερα από 230 χρόνια.

Το πλοίο του Βασιλικού Ναυτικού του 18ου αιώνα, το οποίο συμμετείχε και στην Πολιορκία του Κεμπέκ το 1759 –ενώ αργότερα μετετράπη σε ιδιωτικό φαλαινοθηρικό– βρισκόταν καθ’ οδόν προς την Αρκτική τον Μάρτιο του 1788 όταν, πιθανότατα, χτύπησε σε ύφαλο.

«Τα αρχεία υποδηλώνουν ότι μια καταιγίδα το έσπρωξε πάνω στα βράχια, όπου και συνετρίβη», δήλωσε σε τηλεφωνική συνέντευξη την Τετάρτη ο Μπεν Σόντερς, θαλάσσιος αρχαιολόγος της ερευνητικής ομάδας Wessex Archaeology, από την οποία οι αρχές της Σκωτίας ζήτησαν να βοηθήσει στην αναγνώριση του ναυαγίου.

Οι ερευνητές κατάφεραν να πιστοποιήσουν το μυστηριώδες πλοίο, το οποίο εμφανίστηκε τον Φεβρουάριο του 2024, χρησιμοποιώντας τη δενδροχρονολογία – μια τεχνική χρονολόγησης ξύλου που χρησιμοποιεί τους δακτύλιους του ξύλου για να προσδιορίσει το έτος κοπής του. Τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι το πλοίο κατασκευάστηκε από ξυλεία που συλλέχθηκε στη νότια και νοτιοδυτική Αγγλία στα μέσα του 18ου αιώνα.

Διασταυρώνοντας τον χρόνο και την τοποθεσία με μια λίστα γνωστών ναυαγίων στο νησί, η οποία δημιουργήθηκε από τοπικά αρχεία και αναφορές, οι ερευνητές κατάφεραν να αποκλείσουν ξένα και ντόπια πλοία που δεν ταίριαζαν με τις ημερομηνίες. Με τη διαδικασία του  αποκλεισμού αποκαλύφθηκε ένα σκάφος, το «HMS Hind».

Την εποχή του ναυαγίου το πλοίο είχε πουληθεί από το βρετανικό Ναυτικό σε έναν λονδρέζο έμπορο ο οποίος το ονόμασε «Κόμης του Τσάταμ» και το μετέτρεψε σε φαλαινοθηρικό. Βρισκόταν καθ’ οδόν για την πέμπτη φαλαινοθηρική αποστολή του στην Αρκτική, πιθανότατα στη Γροιλανδία, όταν συνετρίβη. Στα τέλη του 18ου αιώνα η ζήτηση για λάδι φάλαινας –το οποίο χρησιμοποιούνταν για φωτισμό και ως λιπαντικό μηχανημάτων– είχε τεράστια ζήτηση.

Πριν τη χρήση του ως φαλαινοθηρικό, σύμφωνα με ναυτικά αρχεία, το σκάφος είχε διαγράψει μια λαμπρή παρουσία ως πολεμικό πλοίο του Βασιλικού Ναυτικού, ταξιδεύοντας νότια μέχρι την Καραϊβική και συμμετέχοντας σε τουλάχιστον δύο πολέμους.

Μετά την κατασκευή του, στη νότια αγγλική πόλη του Τσίτσεστερ το 1749, τα αρχεία δείχνουν ότι το «Hind» στάθμευσε στην Τζαμάικα, που που τότε ήταν βρετανική αποικία όπου σκλάβοι από την Αφρική υφίσταντο βάναυση εκμετάλλευση και εξαναγκάζονταν να εργάζονται σε φυτείες ζάχαρης.

Σύμφωνα με τον Σόντερς, το πλοίο στη συνέχεια βρέθηκε στη Βόρεια Αμερική, όπου πολέμησε εναντίον της Γαλλίας στις πολιορκίες του Λούιμπουργκ και του Κεμπέκ κατά τον Γαλλοϊνδιανικό Πόλεμο (1754-1763). Η Βρετανία πολέμησε για να εκδιώξει τη Γαλλία από την αποικιακή θέση της στον Καναδά, καταλαμβάνοντας το Λούιμπουργκ το 1758 και το Κεμπέκ το επόμενο έτος. Ο πόλεμος έληξε με τον βρετανικό έλεγχο των περιοχών.

Κατά τη διάρκεια του Αμερικανικού Πολέμου της Ανεξαρτησίας το «Hind» έπαιξε κρίσιμο ρόλο στην προστασία των βρετανικών φορτίων πολεμικού ανεφοδιασμού, συμμετέχοντας σε νηοπομπές στον Βόρειο Ατλαντικό μεταξύ της Βρετανίας και των βορειοαμερικανικών αποικιών, και προστατεύοντας εμπορικά πλοία από αμερικανικά και γαλλικά πολεμικά.

Στην έναρξη του πολέμου το βρετανικό Ναυτικό υπερείχε αριθμητικώς κατά πολύ του αντίστοιχου νεοσύστατου αμερικανικού, αλλά οι επαναστάτες έβρισκαν τρόπους να απειλούν τον βρετανικό στόλο. Μετατρέποντας τα εμπορικά πλοία τους σε πολεμικά πειρατικά, οι Αμερικανοί κατάφεραν να εξαπολύσουν επιτυχημένες επιδρομές σε ευάλωτες βρετανικές ναυτιλιακές νηοπομπές.

Το πλήρωμα του «Hind» αποδείχτηκε σχετικά επιδέξιο στην αποστολή του, αναχαιτίζοντας τουλάχιστον τέσσερα αμερικανικά πειρατικά πλοία τη διετία 1780-1781, σύμφωνα με ναυτικά αρχεία. Στο απόγειο της ναυτικής του δύναμης το τριίστιο σκάφος ήταν οπλισμένο με 24 πυροβόλα, διέθετε πλήρωμα περίπου 200 ανδρών και είχε μήκος περίπου 30 μέτρων – διάσταση αρκετά μεγάλη για πολεμικό πλοίο της εποχής.

Τα αρχεία υποδηλώνουν ότι το πλήρωμα των 56 ναυτών που επέβαιναν στο σκάφος, που πλέον ονομαζόταν «Κόμης του Τσάταμ», επέζησαν του ναυαγίου του 1788. Οι νησιώτες πιθανότατα τράβηξαν τα συντρίμμια του μέχρι την παραλία, απέσπασαν ως λεία κομμάτια ξυλείας και τυχόν θησαυρούς του, και στη συνέχεια έθαψαν τα συντρίμμια στην άμμο.

Σύμφωνα με ανακοίνωση της σκοτσέζικης ερευνητικής ομάδας Wessex Archaeology and Historic Environment, η οποία χρηματοδότησε την έρευνα, η κλιματική αλλαγή –που σύμφωνα με την ανακοίνωση ενέτεινε τις αυξημένες καταιγίδες και τα ασυνήθιστα μοτίβα ανέμων– τελικά οδήγησε στην αποκάλυψη του ναυαγίου.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News