Μια σειρά μυστηριωδών εκρήξεων σε δεξαμενόπλοια, πιθανότατα από νάρκες προσκόλλησης, έχει αναστατώσει την παγκόσμια ναυτιλιακή κοινότητα. Σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times, οι επιθέσεις, οι οποίες πλήττουν κυρίως πλοία που έχουν περάσει προηγουμένως από ρωσικά λιμάνια, ενδέχεται να αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης κρατικής δολιοφθοράς. Αν και η Ουκρανία φέρεται ως ύποπτη από ορισμένους ειδικούς, το μυστήριο γύρω από την ταυτότητα των δραστών παραμένει, με εναλλακτικά σενάρια να περιλαμβάνουν και λιβυκές ή άλλες κρατικές παρεμβάσεις.

Πέντε πλοία έχουν δεχτεί εσκεμμένα χτυπήματα φέτος, με πιο πρόσφατο περιστατικό αυτό του ελληνόκτητου τάνκερ Vilamoura, του οποίου το μηχανοστάσιο πλημμύρισε την περασμένη εβδομάδα, ενώ έπλεε ανοικτά της Λιβύης.

Ολα τα πλοία είχαν καταπλεύσει σε ρωσικά λιμάνια τις εβδομάδες που προηγήθηκαν των επιθέσεων, κάτι που έχει οδηγήσει ορισμένους αναλυτές να υποθέτουν ότι η Ουκρανία μπορεί να σχετίζεται με τα περιστατικά. Αν και το Κίεβο δεν έχει σχολιάσει επίσημα τις εικασίες, έχει προηγούμενο στη διενέργεια συγκαλυμμένων ενεργειών κατά ρωσικών συμφερόντων. Ενας σύμβουλος ασφαλείας ανέφερε στους Financial Times ότι στην αρχή «όλοι υπέθεσαν» ότι εμπλέκεται η Ουκρανία.

Ωστόσο, το χτύπημα στο «Vilamoura» διαφέρει σε σχέση με προηγούμενα, καθώς επλήγη στο κύτος και όχι στο πλάι, στοιχείο που άνοιξε τον δρόμο για άλλες θεωρίες σχετικά με την ταυτότητα των δραστών. Τέσσερα από τα πλοία είχαν ελλιμενιστεί σε λιμάνια της Λιβύης, μια χώρα που σπαράσσεται από εσωτερικές έριδες και βασίζεται στα έσοδα από τις εξαγωγές πετρελαίου. Επιπλέον, όλα τα δεξαμενόπλοια είχαν ιστορικό ανεφοδιασμού αρόδο, κοντά στη Μάλτα.

Η επίθεση στο Vilamoura ακολούθησε ένα παρόμοιο περιστατικό, τον Ιανουάριο, και άλλα τρία τον Φεβρουάριο. Αν και τα περισσότερα συμβάντα σημειώθηκαν στη Μεσόγειο, ένα από τα πλοία δέχθηκε επίθεση στη Βαλτική Θάλασσα. Ο Μάρτιν Κέλι, επικεφαλής συμβουλευτικών υπηρεσιών της EOS Risk Group, μιας εταιρείας ναυτιλιακών ασφαλίσεων, είπε στους Financial Times ότι υπάρχουν «ορισμένες» ομοιότητες μεταξύ των επιθέσεων, αλλά και αρκετές διαφορές. Οπως σημείωσε, «υπάρχει πλήθος εναλλακτικών σεναρίων, συμπεριλαμβανομένων λιβυκών και άλλων κρατικών φορέων που διαθέτουν τόσο τις δυνατότητες όσο και το πιθανό κίνητρο».

Ακόμα και πριν από την τελευταία επίθεση, ο Αρσένιο Ντομίνγκεζ, γενικός γραμματέας του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού του ΟΗΕ, είχε εκφράσει την ανησυχία του για την ακολουθία των εκρήξεων. «Επιβεβαιώνω ότι θα παρακολουθούμε στενά αυτά τα περιστατικά και τις σχετικές έρευνες», δήλωσε στην επιτροπή ασφαλείας του οργανισμού.

Τέσσερα από τα πλοία ανήκουν σε γνωστούς έλληνες και κύπριους εφοπλιστές, επισημαίνουν οι FT. Το «Vilamoura», που δέχθηκε επίθεση την περασμένη εβδομάδα, ανήκει στον όμιλο Cardiff του εφοπλιστή Γιώργου Οικονόμου. Το «Seacharm», που επλήγη τον Ιανουάριο ανοικτά της Τουρκίας και το «Seajewel», που χτυπήθηκε τον Φεβρουάριο στην Ιταλία, ανήκουν στην εταιρεία «Thenamaris» του Νικόλα Μαρτίνου. Το «Grace Ferrum», το οποίο υπέστη ζημιές στη Λιβύη τον Φεβρουάριο, ανήκει στην κυπριακή Cymare.

Το δεξαμενόπλοιο «Koala» υπέστη έκρηξη στο ρωσικό λιμάνι Ουστ-Λούγκα τον Φεβρουάριο και τέθηκε υπό κυρώσεις από την ΕΕ τον Μάιο για παράνομη μεταφορά ρωσικού πετρελαίου. Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με τους Financial Times, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι τα υπόλοιπα πλοία παραβίασαν τους κανόνες της G7 σχετικά με την ανώτατη τιμή αγοράς ρωσικού πετρελαίου (60 δολάρια/βαρέλι). Τα στοιχεία από την παρακολούθηση των πλοίων δείχνουν ότι κυρίως προσέγγισαν ρωσικά λιμάνια που διαχειρίζονται πετρέλαιο προέλευσης Καζακστάν, το οποίο δεν υπόκειται σε κυρώσεις.

Η TMS Tankers επιβεβαίωσε ότι το πλοίο της υπέστη «έκρηξη στο μηχανοστάσιο» ενώ μετέφερε ένα εκατομμύριο βαρέλια αργού πετρελαίου, φορτωμένα στη Ζουετίνα της Λιβύης. Δεν αναφέρθηκαν τραυματισμοί ή θαλάσσια ρύπανση.

«Το μηχανοστάσιο πλημμύρισε και το πλοίο έχασε τον έλεγχο πλεύσης, αλλά η εισροή νερού σταμάτησε και το σκάφος παρέμεινε σταθερό» δήλωσε η εταιρεία. Η Thenamaris επιβεβαίωσε ότι τα πλοία της είχαν έρθει αντιμέτωπα με «ζητήματα ασφαλείας σε διαφορετικές χρονικές στιγμές και σε διάφορες γεωγραφικές περιοχές της Μεσογείου». Οπως σημείωσε: «Η Thenamaris, τηρώντας πάντοτε τους διεθνείς και ευρωπαϊκούς κανονισμούς, συνεργάζεται πλήρως με τις αρμόδιες αρχές για τη διερεύνηση των περιστατικών».

Οπως επισημαίνουν οι Financial Times, οι επιθέσεις αυτές επιτείνουν την ανησυχία για τη συνολική ασφάλεια των ναυτιλιακών διαδρόμων σε περιόδους γεωπολιτικής έντασης και διαμορφώνουν ένα νέο τοπίο απειλών για τους θαλάσσιους εμπορικούς στόλους.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News