Ο αμερικανός φιλόσοφος Τζον Ρoλς, για πολλούς ο μεγαλύτερος πολιτικός φιλόσοφος του 20ού αιώνα, περιέγραψε στο εμβληματικό έργο του «Θεωρία της Δικαιοσύνης» (εκδ. Πόλις 2010) ένα πλαίσιο φιλελεύθερων αξιών: Ολα τα κοινωνικά αγαθά (ελευθερία, ευκαιρίες, εισόδημα) πρέπει να κατανέμονται ισομερώς, εκτός αν η ανισότητα στην κατανομή τους ωφελεί εκείνους που κατέχουν τα λιγότερα (worst-off). Ή, όπως συνοψίζει την ιδέα η Εγκυκλοπαίδεια Φιλοσοφίας του Stanford, οι όποιες ανισότητες πρέπει να βελτιώνουν την κατάσταση όλων και ιδίως την κατάσταση των ασθενέστερων, των μελών της κοινωνίας με τα λιγότερα προνόμια. 

Τι συμβαίνει όταν αντιστρέφεται αυτή η αρχή, όταν μέλη μιας κοινωνίας με περισσότερα (αντί για λιγότερα) προνόμια διεκδικούν και πετυχαίνουν την άνιση κατανομή προς όφελός τους; Η απάντηση είναι ότι συμβαίνει αυτό που διεκδίκησαν και πέτυχαν τρεις συνταξιούχοι δικαστικοί. Σύμφωνα με το δικαστικό ρεπορτάζ και σειρά δημοσιευμάτων, πρόκειται για τον πρόεδρο της ΑΑΔΕ, Χρήστο Ράμμο, τον πρώην πρόεδρο του Αρείου Πάγου, Ρωμύλο Κεδίκογλου, και τον πρώην πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, Νικόλαο Αγγελάρα.

Στο αρχικό άκουσμα της είδησης ότι η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου έκρινε αντισυνταγματικές τις μνημονιακές περικοπές των συντάξεων για συγκεκριμένους δικαστές, κεντρώοι και φιλελεύθεροι σχολιαστές (ιδίως όσοι εντρυφούν σε ζητήματα δικαιωμάτων) σχολίασαν με οξύτητα την εξαίρεση υπέρ των λίγων και εις βάρος των πολλών.

Κατά έναν μαγικό τρόπο όμως, όταν έγινε γνωστό το όνομα του κ. Ράμμου, επικράτησε σιωπή. Σιγή ασυρμάτου.  

♦ Διαβάστε: Δικαστές, συντάξεις και ένα «σκάνδαλο διαρκείας»

Γιατί όμως; Σε μια χώρα όπου η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο Πρωθυπουργός και όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί δέχονται ελεύθερα κριτική από τον Τύπο και από κάθε πολίτη στα social media, γιατί είναι υπεράνω κριτικής τρεις συνταξιούχοι δικαστικοί λειτουργοί για ένα θέμα που δεν αφορά το έργο τους (την απονομή δικαιοσύνης) αλλά τη διεκδίκηση αυξήσεων που έχουν απαγορευτεί (ως αντισυνταγματικές) για τους υπόλοιπους; 

Προφανώς και δεν υπάρχει κάτι μεμπτό ή παράνομο στη νομική διαδικασία με την οποία οι τρεις πρώην δικαστές προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη και δικαιώθηκαν για τις συντάξεις τους. Το θέμα που είχε αρχίσει να συζητείται –αλλά μοιάζει να «πάγωσε» μόλις ακούστηκε το όνομα του κ. Ράμμου– είναι αν οι εξαιρέσεις στις δημοκρατικές αξίες είναι ηθικά και κοινωνικά παραδεκτές ή απαράδεκτες. Ιδίως όταν η εξαίρεση επιτυγχάνεται εις βάρος άλλων συνταξιούχων και χαμηλοσυνταξιούχων που υπέστησαν μεγάλες περικοπές κατά τη δεκαετία των μνημονίων. 

Ισως ένας από τους λόγους που επικράτησε αμηχανία να σχετίζεται με το γεγονός ότι οι ενέργειες του κ. Ράμμου στην υπόθεση των υποκλοπών εργαλειοποιήθηκαν πολιτικά. Η ιστορία είναι γνωστή: η αντιπαράθεση κλιμακώθηκε τον Ιανουάριο, όταν ο τότε πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, επισκέφθηκε την ΑΑΔΕ και βγήκε από το κτίριο κρατώντας στα χέρια του έναν φάκελο με ονόματα που του είχε δώσει ο κ. Ράμμος. «Ευτυχώς υπάρχουν ακόμη δικασταί εις τας Αθήνας. Και το φως της Δημοκρατίας νίκησε το σκοτάδι» δήλωσε εμφατικά ο κ. Τσίπρας. 

Η κυβέρνηση αντέδρασε και δια του τότε κυβερνητικού εκπροσώπου Γιάννη Οικονόμου, που ανέφερε πως «όσα εδώ και καιρό πράττει ο επικεφαλής της ΑΑΔΕ συνιστούν βαρύ ατόπημα, θεσμικό και πολιτικό», κατηγορώντας τον ότι «έχει μετατρέψει την ανεξαρτησία της Αρχής της οποίας προΐσταται σε περίεργη προνομιακή σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ».

Σε κάθε περίπτωση, όποια νομική θέση και αν υιοθετεί, οποιοσδήποτε ειδικός για νομικά ζητήματα –όπως π.χ. για την αντιπαράθεση του κ. Ράμμου με τον πρώην εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Ισίδωρο Ντογιάκο–, ο πρόεδρος της ΑΑΔΕ είναι ένα πρόσωπο που ηθελημένα ή άθελά του (και εδώ υπάρχουν διαφορετικές οπτικές) κατέστη αντικειμενικά μέρος της πολιτικής εξίσωσης. 

Μάλιστα, ακούμπησαν πάνω του πολιτικά αφηγήματα μέχρι του βαθμού της (απόπειρας) συμβολοποίησής του ως «φωνής αντίστασης» απέναντι σε μια «χούντα», όπως αποκαλούσαν συντεταγμένα κάποιοι την προηγούμενη κυβέρνηση, η οποία επανεξελέγη με μεγάλη διαφορά σε ελεύθερες εθνικές εκλογές προ ολίγων μηνών. 

Για αυτούς τους λόγους, η προσέγγιση της αποστείρωσης και της α λα καρτ εξαίρεσης προσώπων από τη δημόσια συζήτηση για το ζήτημα των συντάξεων –στην ηθική του, πάντα, διάσταση– προσκρούει στην κοινή λογική. Διότι εδώ δεν πρόκειται για το «φως της Δημοκρατίας (που) νίκησε το σκοτάδι» όπως ανέφερε ο κ. Τσίπρας. Οι ηττημένοι αντί για το «σκοτάδι» μοιάζουν να είναι οι υπόλοιποι συνταξιούχοι. 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News