Oι απολογισμοί που κάνουμε στην εθνική επέτειο συνήθως προσανατολίζονται σε λάθος κατεύθυνση. Συχνά γίνονται με μεμψιμοιρία και αφορισμούς, ενώ το μπόι των παρόντων μετριέται πάντα λειψό σε σχέση με τον ανάστημα των ένδοξων προγόνων. Αυτό είναι άδικο.

Η αλήθεια είναι ότι ως έθνος και κράτος ξεπεράσαμε κάθε λογική και εθνική προσδοκία. Μία επαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που, όχι μόνο κέρδισε την ανεξαρτησία της, αλλά μέσα σε λιγότερο από δύο αιώνες πολλαπλασίασε την έκταση της, διαθέτει το ισχυρότερο νόμισμα στον πλανήτη και βρίσκεται στη φωτεινή πλευρά του κόσμου. Και όλα αυτά παρά τους πολέμους, τις εμφύλιες διαμάχες, τις χρεοκοπίες και τα γονιδιακά κατάλοιπα του οθωμανισμού. Ναι, πουλήσαμε ωραία το αρχαίο μας brand και βρεθήκαμε, τις περισσότερες φορές, στη σωστή πλευρά της Ιστορίας, προσκολλημένοι στο πιο δυνατό άρμα. Κατακτήσαμε το να θεωρούμε αυτονόητο αυτό που για δισεκατομμύρια ανθρώπους είναι μακρινό, άπιαστο, ανέφικτο. Μπορούσαμε και καλύτερα, βέβαια, όμως η απαξίωση όσων πετύχαμε είναι, τελικά, μία πράξη προσβολής απέναντι στις προηγούμενες γενιές.

Η χώρα βγαίνει, έστω παραπαίοντας, από μία δεκαετή κρίση και, με ορόσημο τα 200 χρόνια από την Επανάσταση, επιδίδεται σε μία άνευ προηγουμένου ενδοσκόπηση, επαναπροσδιορίζοντας αρχές, αξίες και στερεότυπα.

Και καλείται να επανακαθορίσει την έννοια του αληθούς, ως μέτρο του εθνικού, κατά την επιταγή του ποιητή.

Η σχέση μας με την αλήθεια και το ύφος μπροστά στον εθνικό καθρέφτη είναι το διακύβευμα δύο αιώνων. Είμαστε ένας λαός που θρέφεται με μύθους και έχει χορτάσει από ψέματα. Η επαφή μας με την πραγματικότητα είναι πολύ συχνά ελλειμματική ως και καχεκτική. Αν αναγνωρίσουμε τις πληγές μας, θα βρούμε και τρόπο για να τις θεραπεύσουμε. Έχουμε, άλλωστε, πετύχει πολύ σπουδαία πράγματα.

Επίσης η αντίληψή μας για την έννοια του πατριωτισμού πρέπει να ξαναμετρηθεί και να αποκτήσει σύγχρονες διαστάσεις. Πατριώτης δεν είναι εκείνος που βγάζει τη σημαία στο μπαλκόνι, αλλά φοροδιαφεύγει, μπαζώνει τις παραλίες, ρυπαίνει το περιβάλλον και αδιαφορεί για στοιχειώδεις αρχές ανεκτικότητας και κοινωνικής αλληλεγγύης. Ούτε και εκείνος που πρώτα μισεί την πατρίδα των άλλων και μετά δηλώνει πίστη προς τη δική του. Ο νέος ελληνικός εθνικισμός και η αγονία του σωβινισμού, μας απειλούν περισσότερο από όσο φανταζόμαστε. Σπέρνουν ήθη και αντιλήψεις που θα δώσουν δηλητηριώδεις καρπούς.

Η Ελλάς γιορτάζει την επέτειο της εθνικής παλιγγενεσίας με κάγκελα στις παρελάσεις, παράπονα και μουρμούρα για τους άρχοντες. Με μπακαλιάρο και σκορδαλιά που κατευνάζει τα πνεύματα. Υποδέχεται την άνοιξη, το προοίμιο του καλοκαιριού, της μόνης σταθεράς σε αυτόν τον τόπο. Και δικαιούται να αισιοδοξεί, κοιτάζοντας μπροστά. Αρκεί να μη θυμάται μόνο τα ένδοξα, αλλά, κυρίως, να μη λησμονεί τα λάθη της.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News