Γονιδιακές διαγνώσεις για οφθαλμολογικές νόσους, οι πρώτες επεμβάσεις για διόρθωση της πρεσβυωπίας, αλλά και ο πρώτος βιονικός φακός που τοποθετούν για τον καταρράκτη γιατροί στην Κρήτη, συζητήθηκαν προ ημερών στο πλαίσιο του 13ου Διεθνούς Συνεδρίου Aegean Cornea Conference στα Χανιά. Στο συνέδριο συμμετείχαν αρκετοί από τους σπουδαιότερους διεθνώς οφθαλμιάτρους.

Επρόκειτο για ένα μοναδικό στο είδος του ιατρικό συνέδριο με πολλές ιδιοφυείς ιδιαιτερότητες. «Μία από αυτές είναι η  βασική του ιδέα. Στην πραγματικότητα γίνεται ένας διάλογος, μία πλημμυρίδα ιδεών για το κάθε θέμα. Όχι απλώς ομιλίες με τις παρουσιάσεις νέων μεθόδων, φαρμάκων κ.λπ. Έτσι, σε αντίθεση ακόμη και με τα μεγαλύτερα παγκόσμια συνέδρια, οι ομιλητές εκθέτουν ένα θέμα για πέντε λεπτά και ξεκινά ο διάλογος και κατάθεση ιδεών από τους συναδέλφους. Ο χρόνος συζήτησης είναι πολλαπλάσιος από το χρόνο ανακοίνωσης», εξηγεί ο καθηγητής Οφθαλμολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και πρόεδρος του συνεδρίου Ιωάννης Παλλήκαρης.

Μία δεύτερη ιδιαιτερότητα που το έκανε μοναδικό ήταν οι συμμετέχοντες, καθώς στις εργασίες του δεν πήρε μέρος ογκώδης αριθμός οφθαλμιάτρων, αλλά η ελίτ. Συμμετείχαν για παράδειγμα οι πρόεδροι της Αμερικανικής, της Ευρωπαϊκής και της Πανασιατικής Οφθαλμιατρικής Εταιρείας. Και οι 300 σύνεδροι ήταν είτε καθηγητές σε μεγάλα πανεπιστήμια, είτε ειδικοί που έχουν κάνει ανακαλύψεις – τομές οι οποίες έχουν αλλάξει την ιστορία της ειδικότητας και έχουν σώσει την όραση εκατομμυρίων ανθρώπων. Όπως την επέμβαση Lasik που εφηύρε πριν από 25 χρόνια ο κ. Παλλήκαρης για τη διόρθωση των διαθλαστικών ανωμαλιών με laser και που σήμερα είναι η αξεπέραστη παγκόσμια μέθοδος.

Νέες θεραπείες στον κερατόκωνο

Στο τριήμερο συνέδριο (πραγματοποιείται κάθε δύο χρόνια στην Κρήτη) οι ειδικοί συζήτησαν διεξοδικά τις νεότερες τεχνικές για ειδικές μεταμοσχεύσεις (όχι ολικές) στοιβάδων κερατοειδούς, οι οποίες θεραπεύουν μία νόσο που ονομάζεται κερατόκωνο. Η ασθένεια αυτή πλήττει κυρίως Έλληνες, Κύπριους και πολλούς κατοίκους της Μέσης Ανατολής. Σήμερα για την αντιμετώπισή της υπάρχουν κάποιοι συνδυασμοί θεραπειών αλλά όχι εξαιρετικά αποτελεσματικές. Αυτό που συζητήθηκε στο συνέδριο ήταν η παρέμβαση με αύξηση της ελαστικότητας του κερατοειδούς, όταν αυτός έχει σκληρύνει.

Γονιδιακός έλεγχος πριν από το laser για τη μυωπία

Όσον αφορά τις πιο συχνές παθήσεις των ματιών, τις διαθλαστικές ανωμαλίες (μυωπία, υπερμετρωπία, αστιγματισμός) και την αντιμετώπισή τους με τη μέθοδο Lasik, αυτό που προβληματίζει σήμερα τους επιστήμονες, είναι ότι περίπου στο 3% των ασθενών, ακόμη και αν η επέμβαση είναι τέλεια, σε δύο με τρία χρόνια η νόσος επανέρχεται. Αυτό που βρέθηκε και ανακοινώθηκε είναι κάποια γονίδια τα οποία επεμβαίνουν και αλλάζουν την κλίση του ματιού σε αυτούς τους ανθρώπους, προκαλώντας τους και πάλι μυωπία, αστιγματισμό κ.λπ. «Η γονιδιακή εξέταση μπορεί να γίνει εύκολα και όποιος είναι θετικός δεν θα κάνει laser, διότι δεν θα έχει όφελος», εξηγεί ο κ. Παλλήκαρης.

Η διόρθωση πρεσβυωπίας πιο κοντά από ποτέ

Ένα από τα πιο συχνά μη αντιμετωπίσιμα θέματα για τους ασθενείς και ένα άλυτο μυστήριο για τους οφθαλμιάτρους είναι η διόρθωση της πρεσβυωπίας. Στο συνέδριο παρουσιάστηκε μία εντελώς διαφορετική προσέγγιση από όσες δοκιμάζονταν μέχρι σήμερα, η οποία περιλαμβάνει επεμβάσεις για να χαλαρώσει το τοίχωμα του οφθαλμικού βολβού στο σύνολό του. «Αλλάζουμε την πλαστικότητά του οπότε κατά κάποια έννοια το ανανεώνουμε μηχανικά και μπορεί και ο ασθενής να ξαναβλέπει κοντά. Έχει δοκιμαστεί εδώ και πέντε χρόνια και έχει δείξει ότι είναι επιτυχής επέμβαση», σχολιάζει ο κ. Παλλήκαρης. Η μέθοδος είχε ξεκινήσει να εφαρμόζεται και στην Κρήτη, στο πλαίσιο κλινικών μελετών, αλλά διακόπηκε διότι υπήρχαν κάποια θέματα με την ειδική έγκριση που χρειαζόταν το μηχάνημα. 

Βιονικός φακός στην Κρήτη για τον καταρράκτη

Ο κ. Παλλήκαρης παρουσίασε ένα βιονικό φακό που κατασκευάστηκε στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης, ο οποίος υποκαθιστά τον φυσικό φακό του ματιού στον καταρράκτη σε επίπεδο διάθλασης και λειτουργίας – προσαρμογής. Όταν ο γιατρός αφαιρεί τον φακό στον καταρράκτη που είναι σκληρός και θολός, του τοποθετεί τον βιονικό, ο οποίος έχει τις ίδιες ιδιότητες με τον φυσικό φακό. Πρόκειται δηλαδή για τεχνητή αναγέννηση οργάνου. «Η ιδέα μου ήλθε από μία μέδουσα που είχα δει στη θάλασσα. Φαντάστηκα ότι ο φακός δουλεύει κάπως έτσι. Όπως οι κινήσεις που κάνει η μέδουσα. Και αποφάσισα να τον κατασκευάσουμε στο Βαρδινογιάννειο Εργαστήριο Μικροχειρουργικής Οφθαλμού (ΒΕΜΜΟ). Το υλικό του είναι ακρυλλικό και χρησιμοποιείται ήδη χρόνια για τους φακούς. Η αλλαγή που έκαναν οι έλληνες ειδικοί είναι μόνο στην καμπυλότητά του.

Οι επιστήμονες που συμμετείχαν στις τριήμερες εκδηλώσεις δήλωναν ότι οι συναντήσεις είχαν τεράστια επιστημονική αξία και κατοχύρωναν από φέτος τη συμμετοχή τους για το συνέδριο που θα γίνει σε δύο χρόνια.

Βραβεία σε κορυφαίους

 Στο πλαίσιο του συνεδρίου έγινε στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου στα Χανιά τελετή βράβευσης κορυφαίων ειδικών της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας από τον πρύτανη του Πανεπιστημίου Κρήτης, καθηγητή  Οδυσσέα Ζώρα, τον πρόεδρο της Πανευρωπαϊκής Εταιρίας Χειρουργών Καταρράκτη και Διαθλαστικής Χειρουργικής (ESCRS), καθηγητή  David Spalton και τους καθηγητές Οφθαλμολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης Ιωάννη Παλλήκαρη και Μιλτιάδη Τσιλιμπάρη. «Τα βραβεία δόθηκαν στους επιστήμονες που υπήρξαν πρωτεργάτες των λέιζερ σε διάφορα στάδια και με βοήθησαν με τις εργασίες τους να υλοποιήσω τη μέθοδο Lasik», εξηγεί ο κ. Παλλήκαρης.

Γιατί βραβεύτηκαν

•  David Spalton, ο πρώτος Αμερικανός ο οποίος έκοψε μία τρίχα με λέιζερ και απέδειξε ότι η τεχνολογία μπορεί και κόβει με απόλυτη ακρίβεια
• John Marshall, ένας μοναδικός βιολόγος που απέδειξε ότι τα laser δεν επηρεάζουν κυτταρικούς μηχανικούς, άρα μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο μάτι
• Marguarite Mc Donald, η Αμερικανίδα που το 1975 εφάρμοσε πρώτη λέιζερ για τη διόρθωση των διαθλαστικών ανωμαλιών, αλλά στην επιφάνεια του ματιού. Μία επέμβαση που δεν πέτυχε, αλλά άνοιξε τον δρόμο στον κ. Παλλήκαρη για τη μεγάλη ανακάλυψη
• Stephen Trokel, ο οποίος είναι φυσικός και ανακάλυψε την οπτική του λέιζερ και ο Lucio Buratto που είχε εφαρμόσει την επέμβαση με την τεχνική Παλλήκαρη, αλλά με μηχανικά μέσα (όχι με λέιζερ)

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News