Οι περισσότεροι από τους influencers που κλήθηκαν να προωθήσουν το MAX, μια νέα ρωσική εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων, δεν κατάφεραν να πουν πολλά, μόνο ότι «λειτουργεί». Αυτό υποστήριξε, για παράδειγμα, η ράπερ τραγουδίστρια και TikToker Ινστασάμκα.

Ωστόσο, παρά τη φαινομενική τυπικότητα της εφαρμογής ως προς τα χαρακτηριστικά της, τα όσα προσφέρει και το κοινότοπο κυανόλευκο λογότυπο, σύμφωνα με όλους τους ειδικούς, το τελευταίο δημιούργημα της ρωσικής τεχνολογικής εταιρείας VK, που ελέγχεται από τον ένθερμο υποστηρικτή του Πούτιν, Γιούρι Κόβαλτσουκ, στην πραγματικότητα είναι ένα spyware (λογισμικό κατασκοπείας) υπό τον έλεγχο του Κρεμλίνου, που λανσαρίστηκε με σκοπό να αντικαταστήσει το WhatsApp, ίσως και το Telegram.

Σε ανταπόκρισή της από τη Μόσχα, η Ροζάλμπα Καστελέτι, απεσταλμένη της ιταλικής Repubblica στη Μόσχα, κάνει λόγο για ακόμη ένα βήμα προς τη δημιουργία αυτού που στη Ρωσία του Πούτιν, σε ανάμνηση των στρατοπέδων εργασίας της σοβιετικής εποχής, αποκαλείται ήδη «ψηφιακό γκουλάγκ».

Το ότι ο άμεσος στόχος είναι ουσιαστικά το WhatsApp το επιβεβαίωσε τελευταία η ρωσίδα δημοσιογράφος και προπαγανδίστρια του Κρεμλίνου Αναστασία Κασέροβα, προειδοποιώντας ότι η πιο δημοφιλής εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων στον κόσμο πρόκειται να μπλοκαριστεί στη Ρωσία την ερχόμενη Παρασκευή 1 Αυγούστου, επειδή «είναι μια διεφθαρμένη εφαρμογή για απατεώνες και στρατολόγους για τις ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας».

Ο Σεργκέι Μπογιάρσκι, επικεφαλής της Επιτροπής Πληροφορικής και Επικοινωνιών της Κρατικής Δούμας έσπευσε να απορρίψει τη δήλωση ως «ακόμη μια γελοία φήμη», ωστόσο, όπως σημειώνει η ιταλίδα απεσταλμένη στη ρωσική πρωτεύουσα, μία από τις πηγές πρόσφατων διαρροών που επιβεβαιώνουν τα λεγόμενα της Κασέροβα ήταν ο αναπληρωτής του, ονόματι Αντον Γκορέλκιν. Αλλά και ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ υπενθύμισε πρόσφατα ότι το WhatsApp «δεν συμμορφώνεται με τον νόμο».

Παρότι το WhatsApp χρησιμοποιείται από το 68% των Ρώσων, ανήκει σε μια εταιρεία, τη Meta του Ζάκερμπεργκ, η οποία το 2022 χαρακτηρίστηκε «εξτρεμιστική». Επομένως σχεδόν κανείς δεν πιστεύει τις όποιες διαψεύσεις, κάτι που σημαίνει ότι, αν όχι οι μέρες, οι εβδομάδες του WhatsApp στη Ρωσία είναι μετρημένες, όπως υποστήριξαν και πηγές του Κρεμλίνου στον ανεξάρτητο ρωσικό (εδρεύει στη Ρίγα) δημοσιογραφικό ιστότοπο Meduza: «Ο πιθανότητες να μπλοκαριστεί είναι 99%. Αφήνουμε το 1% για κάθε ενδεχόμενο».

Αλλωστε ήταν ο ίδιος ο Πούτιν αυτός που διέταξε (με διάταγμα στις 24 Ιουνίου) τη δημιουργία μιας «αυταρχικής», όπως τη χαρακτηρίζει η Ροζάλμπα Καστελέτι, εφαρμογής ανταλλαγής μηνυμάτων (παρόμοια με κινεζική super-app WeChat) και στη συνέχεια, στις 17 Ιουλίου, ζήτησε από την κυβέρνηση να περιορίσει τη χρήση λογισμικών από «εχθρικές» χώρες.

Από την 1η Σεπτεμβρίου το ΜΑΧ θα εγκαθίσταται από προεπιλογή σε όλες τις συσκευές που πωλούνται στη Ρωσία. Και δεν θα χρησιμοποιείται μόνο για την αποστολή μηνυμάτων και βιντεοκλήσεις, αλλά και για την πιστοποίηση εγγράφων και την πρόσβαση σε κυβερνητικές υπηρεσίες. Θα διαθέτει επίσης ένα σύστημα πληρωμών και θα επιτρέπει τη δημιουργία «καναλιών», κατά το πρότυπο του Telegram, που επίσης απειλείται από τη νέα εφαρμογή του Πούτιν.

«Ακόμα και αν διαθέτει κάποιο σύστημα, πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι ο “Big Brother” θα μπορεί να βλέπει όλα όσα κάνετε μέσω του Max», προειδοποίησε ο εξόριστος ρώσος σχολιαστής Αντρέι Ζαχάροφ. «Το MΑΧ θα γνωρίζει πού βρίσκεται ο κάθε χρήστης, με ποιον έχει επικοινωνήσει, ακόμη και μέσω άλλων υπηρεσιών ανταλλαγής μηνυμάτων, τα περιεχόμενα των ψηφιακών του πορτοφολιών και των τραπεζικών του λογαριασμών, καθώς και τι αγοράζει, ποια μπαρ επισκέπτεται και τι αναζητά στο διαδίκτυο», όπως συνόψισε ένας χρήστης σε κανάλι του Telegram.

Για τον ανεξάρτητο δημοσιογράφο Αντρέι Οκούν το ΜΑΧ είναι απλώς το τελευταίο βήμα προς το «νέο ψηφιακό Γκουλάγκ», το οποίο περιγράφει ως «έναν αποστειρωμένο χώρο όπου οι Αρχές θα έχουν τον απόλυτο έλεγχο του ελεύθερου χρόνου, των κινήτρων και των σκέψεων των πολιτών, όπου δεν θα υπάρχει χώρος για “εχθρικούς” ιστοτόπους και Δυτικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου θα απαγορεύονται, όχι μόνο τα αντικειμενικά μέσα ενημέρωσης, αλλά ακόμη και η αναζήτηση πληροφοριών που το κράτος θεωρεί εξτρεμιστικές. Και, φυσικά, δεν θα υπάρχει χώρος για κριτική».

Οσον αφορά το παρόν, τα τελευταία τριάμισι χρόνια, περίπου 4.000 άτομα έχουν διωχθεί για μια ανάρτηση ή ένα like. Το Instagram και το Facebook έχουν ήδη μπλοκαριστεί, ενώ το YouTube έχει επιβραδυνθεί τόσο ώστε πρακτικά να είναι αδύνατη η χρήση του. Και είναι αλήθεια πως, έπειτα από την ψήφιση, την προηγούμενη εβδομάδα, σχετικού νομοσχεδίου από τη Δούμα, από την 1η Σεπτεμβρίου θα επιβάλλονται πρόστιμα και σε όσους διαβάζουν ή απλώς αναζητούν «εξτρεμιστικό υλικό» στο διαδίκτυο, είτε πρόκειται για ουκρανικά τραγούδια είτε για τον Αλεξέι Ναβάλνι ή πάσης φύσεως περιεχόμενα που αφορούν τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα. Κυρώσεις προβλέπονται επίσης για τους χρήστες –περί τις 420.000 μόνο το 2024– εικονικών ιδιωτικών δικτύων (VPN) που εγγυώνται προστασία δεδομένων μέσω ασφαλέστερων συνδέσεων και ανώνυμης περιήγησης.

Ζήτημα στη Ρωσία του Πούτιν αποτελούν εδώ και καιρό και οι συνεχείς διακοπές σύνδεσης του διαδικτύου. Οπως αναφέρεται στο ιταλικό δημοσίευμα, μόνο τον Ιούνιο σημειώθηκαν 655, διπλάσιες από τον αριθμό που καταγράφηκε παγκοσμίως το 2024. Πριν από λίγες ημέρες το ίντερνετ «κόπηκε» στα Ουράλια, ενώ στην πόλη του Κρασνογιάρσκ ήταν εκτός λειτουργίας για τρεις ημέρες και παραπάνω από έναν μήνα στο Κόβροφ. Οι Αρχές κάνουν λόγο για μέτρα ασφαλείας λόγω απειλής από ουκρανικά drones, αλλά διακοπές έχουν σημειωθεί σε 77 περιφέρειες, αρκετές από αυτές εκτός του βεληνεκούς των μη επανδρωμένων αεροσκαφών του Κιέβου.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News