853
17 Ιουνίου. Φωτιά και καπνός στο κέντρο της Τεχεράνης ύστερα από ισραηλινή επίθεση (καρέ από βίντεο) | Social Media/via REUTERS

Ιρανική αντιπολίτευση: από τον ράπερ στον γιο του σάχη

Protagon Team Protagon Team 20 Ιουνίου 2025, 10:15
17 Ιουνίου. Φωτιά και καπνός στο κέντρο της Τεχεράνης ύστερα από ισραηλινή επίθεση (καρέ από βίντεο)
|Social Media/via REUTERS

Ιρανική αντιπολίτευση: από τον ράπερ στον γιο του σάχη

Protagon Team Protagon Team 20 Ιουνίου 2025, 10:15

Με το θέμα των αντιφρονούντων Ιρανών που ενδέχεται να ρίξουν τους μουλάδες από την εξουσία καταπιάστηκε κείμενο στους λονδρέζικους Times. Οι Αγγλοι ανέφεραν ότι ένα πανό ξεδιπλώθηκε πάνω από γέφυρα της Τεχεράνης μια νύχτα, με μήνυμα γραμμένο με σπρέι. «Αυτοί που βίωσαν τον πόλεμο Ιράν-Ιράκ», έγραφε το πανό, «απαιτούν να μην ξαναγίνει πόλεμος». Οι αντιφρονούντες πίσω από αυτήν την ήπια διαμαρτυρία, που έγινε πριν από λίγους μήνες, προσπάθησαν να καλύψουν τα ίχνη τους, αφού φοβήθηκαν την αμείλικτη τιμωρία που επιφυλάσσει το ισλαμικό καθεστώς στους επικριτές του.

Οπως είπε ένας από τους διοργανωτές εκείνης της ενέργειας στη γέφυρα, είχαν αποφασίσει να αναλάβουν το ρίσκο επειδή πίστευαν ότι το Ιράν ήταν πολύ κοντά στο να ξεκινήσει έναν νέο περιφερειακό πόλεμο, ο οποίος θα κόστιζε σε όλους τους Ιρανούς. «Αρκετά πια! Αν δεν αναλάβουμε ρίσκα, δεν μπορούμε να περιμένουμε κάτι καλό».

Αυτή η κρίσιμη στιγμή για τους αντιφρονούντες, οι οποίοι είναι κυρίως φοιτητές (όπως φοιτητές ήταν και εκείνοι που βοήθησαν τον αγιατολάχ Χομεϊνί να ανατρέψει τον σάχη, το 1979), έχει πλέον έρθει. Σε όλη την περιοχή, και κυρίως στο Ισραήλ και στις ΗΠΑ, τίθεται το ερώτημα πόσοι τέτοιοι αντιφρονούντες υπάρχουν και τι κίνδυνο συνιστούν για τους μουλάδες της Ισλαμικής Δημοκρατίας.

Καθώς χιλιάδες Ιρανοί εγκαταλείπουν την Τεχεράνη ύστερα από τις ισραηλινές και τις αμερικανικές προειδοποιήσεις για εκκένωση, όσοι αρκέστηκαν στην ανάρτηση αφισών καλούν πλέον σε ανοιχτή εξέγερση. Στους Times έστειλαν το παρακάτω κείμενο.

«Βγείτε στους δρόμους και στις πλατείες, διότι παίζεται το μέλλον όλων μας. Καταστρέψτε και απενεργοποιήστε τις κάμερες. Ανάψτε φωτιές και πολεμήστε τους μισθοφόρους του καθεστώτος. Σπάστε τα παράθυρα και τις πόρτες των κυβερνητικών κτιρίων και των εγκαταστάσεων ασφαλείας και πάρτε τις υποδομές υπό τον έλεγχό σας».

16 Ιουνίου. Κάτοικοι της Τεχεράνης σπεύδουν να την εγκαταλείψουν (Social Media/via REUTERS)

Η έκκληση, προς το παρόν, δεν έχει βρει ανταπόκριση. Στην Τεχεράνη οι κάτοικοι ανησυχούν περισσότερο για την ασφάλειά τους και αναζητούν οδό διαφυγής. Ο ισραηλινός υπουργός Αμυνας, εξάλλου, προειδοποίησε ότι η πρωτεύουσα του Ιράν θα καεί.

Ταυτόχρονα πολλοί αντίπαλοι του καθεστώτος (η πλειοψηφία των Ιρανών, κρίνοντας από τις λίγες αξιόπιστες δημοσκοπήσεις που υπάρχουν) έχουν ασκήσει κριτική στην ισραηλινή εκστρατεία, η οποία σκότωσε αμάχους ισοπεδώνοντας πολυκατοικίες της Τεχεράνης όπου ζούσαν στελέχη του καθεστώτος.

Ο Τουμάζ Σαλεχί, ένας αντιφρονών ράπερ που φυλακίστηκε για την υποστήριξή του στις διαμαρτυρίες του 2022, αμφισβήτησε ότι εννέα εκατομμύρια άνθρωποι πρέπει να εκκενώσουν την πρωτεύουσα. «Αν η πρόθεσή σας είναι να σκοτώσετε τον λαό του Ιράν, τουλάχιστον να έχετε την ειλικρίνεια να μην κρύβετε το βάρος αυτής της ευθύνης» έγραψε σε ανάρτηση στο Instagram απευθυνόμενος στο Ισραήλ.

Παρά τα εμπρηστικά σχόλια του υπουργού Αμυνας του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένης της δήλωσης ότι οι κάτοικοι της Τεχεράνης θα πληρώσουν για τις ιρανικές πυραυλικές επιθέσεις σε ισραηλινές πόλεις, άλλοι ισραηλινοί πολιτικοί τόνισαν ότι ο πόλεμός δεν είναι εναντίον του ιρανικού λαού και τον κάλεσαν να εξεγερθεί κατά του καθεστώτος.

Ενώ δεν υπάρχουν ακόμη ενδείξεις ότι επίκειται εξέγερση, η κριτική στην ολοένα και πιο αποδυναμωμένη κυβέρνηση έχει σίγουρα γίνει πιο έντονη στο Ιράν. Μια επιστολή που υπογράφηκε από αρκετούς αντιφρονούντες, συμπεριλαμβανομένων δύο βραβευμένων με Νομπέλ, ζήτησε από το Ιράν να συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός και να σταματήσει τον εμπλουτισμό ουρανίου, δηλαδή αυτό που βασικά ζητούν οι ΗΠΑ και το Ισραήλ.

Ο Μοστάφα Τατζαντέχ, πρώην υπουργός που φυλακίστηκε επειδή υποστήριξε αντικυβερνητικές διαμαρτυρίες και ο οποίος παραμένει δημοφιλής προσωπικότητα μεταξύ των επικριτών του καθεστώτος, ζήτησε τη σύγκληση νέας συντακτικής συνέλευσης για να αποφασίσει Σύνταγμα. Σε επιστολή του από τη φυλακή επέκρινε τις ισραηλινές επιθέσεις ως στερούμενες οποιασδήποτε «πολιτικής και ηθικής δικαιολόγησης», αλλά προσέθεσε και τα παρακάτω.

«Πιστεύω ότι για μια ειρηνική μετάβαση της χώρας μου στη δημοκρατία πρέπει να συσταθεί και να συγκληθεί συντακτική συνέλευση ώστε να αλλάξει το Σύνταγμα και να υποχρεώσει την κυβέρνηση να σεβαστεί την ισχύ του».

Το Ιράν έχει ετερόκλητη και διασκορπισμένη αντιπολίτευση, συνέχισαν οι Times, που κυμαίνεται από μετριοπαθείς θρησκευόμενους και φιλελεύθερους έως κομμουνιστές και αντάρτες, απομεινάρια μιας μαχητικής ομάδας που πραγματοποίησε πολυάριθμες επιθέσεις στο Ιράν την εποχή της επανάστασης, συμπεριλαμβανομένης μιας βομβιστικής επίθεσης το 1981 που άφησε τον Αλί Χαμενεΐ, αυτόν που αργότερα έγινε αγιατολάχ, παράλυτο στο δεξί χέρι.

Ιρανοί των ΗΠΑ υπέρ του Ισραήλ

Στο εξωτερικό ο Ρεζά Παχλεβί, γιος του έκπτωτου σάχη και αυτοαποκαλούμενος πρίγκιπας διάδοχος, άτομο που ζει στη Βιρτζίνια των ΗΠΑ, έχει βγει στα ραδιόφωνα για να υποστηρίξει τις ισραηλινές επιθέσεις. Ο Παχλεβί απολαμβάνει μικρή υποστήριξη στο ίδιο το Ιράν, όμως έχει σημαντικό κοινό στην ιρανική κοινότητα των ΗΠΑ.

«Είναι πρίγκιπας του πουθενά» δήλωσε ο Σανάμ Βακίλ, διευθυντής του Προγράμματος Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής του Chatham House. «Η αντιπολίτευση μπορεί να περιγραφεί ως μείγμα ακτιβιστών, τεχνοκρατών και μετριοπαθών, οι οποίοι θα ήθελαν να δουν την Ισλαμική Δημοκρατία να απομακρύνεται από την ιδεολογία και την εχθρότητα και να μεταβαίνει σε δημοκρατικό προεδρικό και κοινοβουλευτικό σύστημα».

Αυτή η διαδικασία έχει ήδη ξεκινήσει στο Ιράν, σχολίασαν οι Times, αφού οι διαμαρτυρίες γίνονται όλο και πιο συχνές και εκφράζονται με χαμηλή συμμετοχή στις εκλογές του καθεστώτος. «Αν δεν υπήρχε ο πόλεμος, με τέτοια πρόσωπα στην εξουσία ο μετασχηματισμός της Ισλαμικής Δημοκρατίας δεν θα ήταν γρήγορος» δήλωσε ο Βακίλ. «Το Ισραήλ επιταχύνει τη διαδικασία, αλλά χάνουμε τον έλεγχο όσον αφορά την κατανόηση της κατεύθυνσης», δηλαδή το προς τα πού θα πάει το πράγμα είναι ακόμη θολό.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...