Η σιωπή των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης στη διαρκή ανθρωπιστική κρίση στη Λωρίδα της Γάζας ήταν εκκωφαντική από τότε που ξεκίνησε η στρατιωτική εκστρατεία του Ισραήλ εναντίον της Χαμάς, πριν από 19 μήνες. Το Ισραήλ είναι παραδοσιακός σύμμαχος των δυτικών Δημοκρατιών κι εκείνες φαίνονταν πρόθυμες να του δώσουν όλα τα περιθώρια που χρειαζόταν για να απαντήσει στις τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς την 7η Οκτωβρίου 2023. Ωστόσο, η κυβέρνηση του Μπενιαμίν Νετανιάχου όχι μόνο εξάντλησε τα περιθώρια, αλλά τα «ξεχείλωσε» κιόλας, σε σημείο που πλέον κανένα κράτος δεν μπορεί να κάνει ότι δεν βλέπει τι συμβαίνει στη Γάζα.

Τις τελευταίες ημέρες, η αντίδραση και η διεθνής κατακραυγή για τη διακοπή της ανθρωπιστικής βοήθειας προς τα δύο εκατομμύρια Παλαιστινίων που είναι εγκλωβισμένοι στο θύλακα και τους συνεχιζόμενους σφοδρούς βομβαρδισμούς του Ισραήλ, κλιμακώθηκε από σχεδόν όλες τις δυτικές κυβερνήσεις.

«Μετά από περισσότερους από 19 μήνες βάναυσου πολέμου, η υπομονή ορισμένων από τους δυτικούς συμμάχους του Ισραήλ φαίνεται να εξαντλείται», γράφει η Washington Post. «Η νέα, σφοδρή επίθεση στη Λωρίδα της Γάζας που ξεκίνησε η κυβέρνηση του Νετανιάχου, έχει προκαλέσει εκτεταμένη οργή και αποστροφή, καθώς κυβερνήσεις και ανθρωπιστικές οργανώσεις επισημαίνουν τις απελπιστικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή. Εκατοντάδες άμαχοι έχουν σκοτωθεί από ισραηλινούς βομβαρδισμούς τις τελευταίες ημέρες, ενώ χιλιάδες έχουν αναγκαστεί για άλλη μια φορά να εκτοπιστούν, στερούμενοι αγαθών και υποδομών».

Από τη στιγμή που κατέρρευσε η σύντομη εκεχειρία, τον Μάρτιο, το Ισραήλ έχει εμποδίσει τη διέλευση τροφίμων και ανθρωπιστικών αγαθών στην περιοχή. Ο αποκλεισμός έχει θέσει περισσότερους από δύο εκατομμύρια ανθρώπους σε άμεσο κίνδυνο λιμού.

Διεθνείς αντιδράσεις

Η Ευρωπαϊκή Ενωση ανακοίνωσε ότι θα ξεκινήσει μια επίσημη αναθεώρηση της εμπορικής συμφωνίας με το Ισραήλ, μια κίνηση που υποστηρίχθηκε από την «τεράστια πλειονότητα» του μπλοκ, όπως χαρακτηριστικά είπε η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλας. Η Βρετανία, από την πλευρά της, ανέστειλε τις συνομιλίες ελεύθερου εμπορίου με το Ισραήλ και επέβαλε κυρώσεις σε πρόσωπα που συνδέονται με την Ακροδεξιά του Ισραήλ.

Τη Δευτέρα, μια κοινή δήλωση των ηγετών της Βρετανίας, της Γαλλίας και του Καναδά ανέφερε ότι «το επίπεδο του ανθρώπινου πόνου στη Γάζα είναι απαράδεκτο». Οι τρεις  χώρες απείλησαν το Ισραήλ με τιμωρητικά μέτρα, εάν δεν σταματήσουν τα πλήγματα στη Γάζα. Ο πόλεμος του Ισραήλ έχει σκοτώσει περισσότερους από 50.000 Παλαιστίνιους στη Γάζα, σύμφωνα με το τοπικό υπουργείο Υγείας, το οποίο δεν κάνει διάκριση μεταξύ αμάχων και μαχητών, αλλά υποστηρίζει ότι η πλειονότητα των νεκρών είναι γυναίκες και παιδιά.

«Δεν θα μείνουμε άπραγοι όσο η κυβέρνηση Νετανιάχου συνεχίζει αυτές τις σκανδαλώδεις ενέργειες», ανέφερε η κοινή δήλωση. «Εάν το Ισραήλ δεν σταματήσει τη στρατιωτική επίθεση και δεν άρει τους περιορισμούς του στην ανθρωπιστική βοήθεια, θα λάβουμε περαιτέρω συγκεκριμένα μέτρα ως απάντηση».

Αντιμέτωπη με πιέσεις, η κυβέρνηση Νετανιάχου άφησε να εννοηθεί ότι θα επιτρέψει την είσοδο «ελάχιστης» ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, αν και αξιωματούχοι του ΟΗΕ τόνισαν την Τρίτη ότι πρόκειται για «σταγόνα στον ωκεανό». Εν τω μεταξύ, γράφει η Washington Post, ο Νετανιάχου προσπαθεί να κατευνάσει τους συμμάχους του στην ισραηλινή Ακροδεξιά, οι οποίοι ζητούν ανοιχτά την καταστροφή και την εθνοκάθαρση της Γάζας και αντιτίθενται στην είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας στον θύλακα.

Σε ένα βίντεο που ανέβηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τη Δευτέρα, ο Νετανιάχου εξήγησε την απόφασή του να επιτρέψει μια ελάχιστη ποσότητα βοήθειας να μπει στη Γάζα, λέγοντας ότι η ισραηλινή εκστρατεία στη Γάζα «δεν μπορεί να φτάσει σε σημείο λιμού, για πρακτικούς και διπλωματικούς λόγους». Ο πρωθυπουργός είναι αντιμέτωπος με κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο λόγω και της πάγιας πρακτικής του Ισραήλ να αρνείται ζωτικής σημασίας επισιτιστική βοήθεια στη Γάζα. Ο Νετανιάχου έχει απορρίψει τις κατηγορίες.

Σύμφωνα με την Washington Post, πολλοί ισραηλινοί αξιωματούχοι επιμένουν ότι οι τρέχουσες διεθνείς εκκλήσεις για αυτοσυγκράτηση είναι προς όφελος της Χαμάς. Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών του Ισραήλ, Ορεν Μαρμορστάιν, δήλωσε ότι τα σχόλια της Κάλας αντανακλούν «την πλήρη παρανόηση της σύνθετης πραγματικότητας που αντιμετωπίζει το Ισραήλ». «Η κριτική στο Ισραήλ απλώς ενθαρρύνει τη Χαμάς», έγραψε στο X.

Εσωτερική κριτική

Και εντός του Ισραήλ, όμως, οι φωνές που αντιτίθενται στον τρόπο που διεξάγει τον πόλεμο ο Νετανιάχου, πληθαίνουν. Σε συνέντευξή του στο BBC, ο πρώην πρωθυπουργός της χώρας, Εχούντ Ολμέρτ, είπε ότι αυτό που κάνει το Ισραήλ «αυτήν τη στιγμή στη Γάζα είναι πολύ κοντά σε έγκλημα πολέμου. Χιλιάδες αθώοι Παλαιστίνιοι σκοτώνονται, όπως και πολλοί ισραηλινοί στρατιώτες».

Ο Γιαΐρ Γκολάν, ηγέτης του αριστερού κόμματος των Δημοκρατικών και πρώην ανώτατος στρατηγός των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων (IDF), καταδίκασε με πολύ καυστικό τρόπο την κυβέρνηση της χώρας. «Το Ισραήλ οδεύει προς το να γίνει ένα κράτος-παρίας μεταξύ των εθνών, η Νότια Αφρική του παρελθόντος, αν δεν αρχίσει και πάλι να συμπεριφέρεται σαν μια λογική χώρα», δήλωσε ο Γκολάν, μιλώντας σε δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό φορέα την Τρίτη. «Μια λογική χώρα δεν εμπλέκεται σε μάχες εναντίον αμάχων, δεν σκοτώνει μωρά ως χόμπι και δεν θέτει την εκδίωξη ενός πληθυσμού ως στόχο», είπε.

Ο Γκολάν κατακρίθηκε από τον Νετανιάχου και πολλούς από τους πολιτικούς συμμάχους του, συμπεριλαμβανομένων των ακροδεξιών υπουργών, Ιταμάρ Μπεν Γβιρ και Μπεζαλέλ Σμότριτς, οι οποίοι έχουν ζητήσει την κατάκτηση και την αποπληθυσμιακή μείωση της Γάζας. Ο Γκολάν επανήλθε, λέγοντας: «Η πρόθεση των δηλώσεών μου ήταν σαφής. Αυτός ο πόλεμος είναι η υλοποίηση των φαντασιώσεων του Μπεν Γβιρ και του Σμότριτς. Και αν τους αφήσουμε να τις υλοποιήσουν, θα γίνουμε κράτος παρίας».

Καθώς οι αναφορές υποδηλώνουν ότι ο Ντόναλντ Τραμπ, στενός σύμμαχος του Νετανιάχου, είναι επίσης απογοητευμένος από την τροπή που έχει πάρει ο πόλεμος, σημειώνει η Washington Post, ο φόβος της απομόνωσης είναι διάχυτος στο κατεστημένο του Ισραήλ. «Δεν υπάρχει τίποτα καλό σε αυτή την κατάσταση πραγμάτων ούτε για τους ομήρους ούτε για τους στρατιώτες μας που πολεμούν στη Λωρίδα της Γάζας», έγραψε ο Ναντάβ Εγιάλ, ένας εξέχων ισραηλινός σχολιαστής, στην εφημερίδα Yedioth Ahronoth. «Είναι λυπηρό και οδυνηρό που αυτή η κυβέρνηση μας οδήγησε σε αυτήν την κατάσταση».

Στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, οι πολιτικοί βρίσκονται, πλέον, αντιμέτωποι με την αυξανόμενη δημόσια οργή για τη Γάζα. Σε μια από τις μεγαλύτερες μαζικές διαμαρτυρίες που έχουν γίνει εδώ και χρόνια στην Ολλανδία, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν στη Χάγη το Σαββατοκύριακο, σε ένδειξη αντίθεσης στο Ισραήλ.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας, Ντέιβιντ Λάμι, ο οποίος έχει επικριθεί από συναδέλφους του στο Εργατικό Κόμμα επειδή δεν υιοθέτησε αυστηρότερη γραμμή απέναντι στο Ισραήλ, απηύθυνε αυστηρή προειδοποίηση στην ισραηλινή κυβέρνηση την Τρίτη: «Η ιστορία θα σας κρίνει», είπε ο Λάμι. «Μπλοκάρετε τη βοήθεια. Επεκτείνετε τον πόλεμο. Αγνοείτε τις ανησυχίες των φίλων και των εταίρων σας. Αυτό είναι αδικαιολόγητο. Και πρέπει να σταματήσει».

Την ίδια ημέρα, υπουργός Εξωτερικών της Σλοβενίας, Τάνια Φάγιον, δήλωσε ότι η απάθεια απέναντι στις πρακτικές του Ισραήλ θα προκαλέσει ζημιά στην Ευρωπαϊκή Ενωση ως πολιτικό εγχείρημα. «Η αποτυχία της ΕΕ να καταδικάσει σαφώς και δυναμικά τις δολοφονίες αμάχων από το Ισραήλ προκαλεί ανεπανόρθωτη ζημιά στην υπόληψη της ΕΕ, τόσο παγκοσμίως όσο και στο εσωτερικό της. Ανθρωποι, παιδιά λιμοκτονούν, εργαζόμενοι σε ανθρωπιστικές οργανώσεις σκοτώνονται και η ΕΕ εξακολουθεί να σιωπά;», είπε.

Τέλος, υπάρχουν σημάδια αντίδρασης και στην Ουάσιγκτον, καταλήγει η Washington Post. Σε μια δημόσια συζήτηση για τις προοπτικές ειρήνης στην Ουκρανία, τη Δευτέρα, ο Δημοκρατικός βουλευτής του Κολοράντο, Τζέισον Κρόου, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ «έχουν χάσει μεγάλο μέρος της ικανότητάς τους» να μιλάνε για το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και τα ανθρώπινα δικαιώματα στην παγκόσμια σκηνή, λόγω της ασυνέπειάς τους στην εφαρμογή αυτών των αρχών σε όλες τις συγκρούσεις.

Αναφορικά με Ισραήλ, ούτε η κυβέρνηση Τραμπ ούτε οι Δημοκρατικοί προκάτοχοί της επέλεξαν να επιβάλουν τους υφιστάμενους νόμους των ΗΠΑ που εξαρτούν την παροχή στρατιωτικής βοήθειας σε ξένες χώρες με θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. «Αυτό έχει πραγματικά υπονομεύσει τη νομιμότητά μας και το κύρος μας», είπε ο Κρόου.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News