Η πιο πολωτική προσωπικότητα στη γαλλική πολιτική σκηνή αυτή την περίοδο δεν είναι πολιτικός, αλλά ένας οικονομολόγος με παιδικό πρόσωπο: Ο Γκαμπριέλ Ζουκμάν επιχειρεί να αξιοποιήσει τη βαθιά απογοήτευση των οργισμένων Γάλλων, που έχουν κουραστεί να βλέπουν την ακρίβεια να καλπάζει, και διαδοχικές κυβερνήσεις να καταρρέουν στην προσπάθειά τους να ισοσκελίσουν τον κρατικό προϋπολογισμό.

Η πρόταση του 38χρονου οικονομολόγου είναι όλα τα νοικοκυριά με περιουσία άνω των 100 εκατομμυρίων ευρώ να πληρώνουν ετήσιο φόρο τουλάχιστον 2% επί της συνολικής αξίας όλων των περιουσιακών στοιχείων τους. Επιμένει ότι το μέτρο θα μπορούσε να αποφέρει έως και 20 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως στα κρατικά ταμεία, όπως αναφέρει δημοσίευμα του Politico.

Η πρόταση, που αποκαλείται «φόρος Ζουκμάν», είναι το πιο καυτό θέμα της εποχής σε μια χώρα που βρίσκεται στα πρόθυρα μιας τεράστιας κρίσης χρέους. Ο νεαρός οικονομολόγος λέει ότι ο φορολογικός συντελεστής των υπερπλουσίων στη Γαλλία είναι χαμηλότερος από εκείνον των περισσότερων φορολογουμένων, και υποστηρίζει ότι πρέπει να πληρώνουν ένα πιο δίκαιο μερίδιο.

Στα γαλλικά μέσα ενημέρωσης υπάρχουν καθημερινές συζητήσεις σχετικά με τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της πρότασης Ζουκμάν, ειδικά δεδομένου ότι οι Σοσιαλιστές, οι οποίοι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ανατροπή των δύο τελευταίων κυβερνήσεων της Γαλλίας, ενστερνίζονται την ιδέα, καθώς συμμετέχουν σε διαπραγματεύσεις με υψηλά διακυβεύματα για τον προϋπολογισμό με τον νέο πρωθυπουργό, Σεμπαστιάν Λεκορνού.

Τόσο ο Λεκορνού, όσο και το κεντρώο, φιλικό προς τις επιχειρήσεις κεντρώο κόμμα του προέδρου Μακρόν, αντιτίθενται στην πρόταση, αλλά η κυβέρνηση χρειάζεται την υποστήριξη του κεντροαριστερού σοσιαλιστικού κόμματος για να προωθήσει ένα σχέδιο δαπανών που θα πείσει τις αγορές και τις ρυθμιστικές αρχές ότι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης δεν έχει καταστεί ακυβέρνητη.

Παρότι παραμένει ασαφές εάν ο «φόρος Χουκμάν» βρίσκεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων –καθώς η κυβέρνηση του Λεκορνού κρατά τα σχέδιά της μυστικά– ο οικονομολόγος έχει ήδη καταφέρει να αναδιατυπώσει τους όρους της συζήτησης. Συνάδελφοί του θεωρούν ότι η αξία της πρότασής του δεν έγκειται αποκλειστικά στην ιδέα της φορολόγησης, αλλά στην ανατροπή της επικρατούσας άποψης ότι δεν υπάρχει διέξοδος από το δημοσιονομικό χάος της Γαλλίας.

Πάνω από μια δεκαετία μετά το εξαιρετικά επιτυχημένο βιβλίο του Τομά Πικετί με τίτλο «Το Κεφάλαιο στον 21ο Αιώνα», ο Ζουκμάν είναι πλέον ο νέος αστέρας της οικονομικής θεωρίας στη Γαλλία. Οι απόψεις του σχετικά με τη φορολόγηση της περιουσίας εμπνέει αριστερούς υποψηφίους για την αμερικανική προεδρία, όπως τους γερουσιαστές Μπέρνι Σάντερς και Ελίζαμπεθ Γουόρεν – ενώ έχει ήδη κερδίσει το μετάλλιο Τζον Μπέιτς Κλαρκ της Αμερικανικής Ενωσης Οικονομολόγων.

Πέρυσι, ο Ζουκμάν διατέλεσε σύμβουλος της κυβέρνησης της Βραζιλίας στην προσπάθειά της να προωθήσει μια παγκόσμια ελάχιστη φορολογική κλίμακα στους δισεκατομμυριούχους, όταν η νοτιοαμερικανική χώρα ανέλαβε την προεδρία της συνόδου των G20 – της συνάντησης των 20 πιο αναπτυγμένων οικονομιών του πλανήτη.

Ο Ζουκμάν, ο οποίος διδάσκει μαζί με τον Πικετί στη Σχολή Οικονομικών του Παρισιού, καθώς και στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ, έχει αποδειχθεί επικοινωνιακά χαρισματικός και πρόθυμος να διαπραγματευτεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ή σε προσωπικές συζητήσεις, οι οποίες είναι διαρκώς αυξανόμενες. Φυσικά, έχει και τους επικριτές του.

Ο επικεφαλής της γαλλικής πολυεθνικής εταιρείας LVMH, Μπερνάρ Αρνό, ισχυρίζεται ότι ο φόρος θα «καταστρέψει τη γαλλική οικονομία», ενώ άλλοι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι το μέτρο θα αποφέρει μόνο 5 δισ. ευρώ, όχι τα 20 δισ. που υποστηρίζει ο Ζουκμάν. Παράλληλα, νομικοί εμπειρογνώμονες ανησυχούν σχετικά με τη συνταγματικότητα της πρότασης.

Και, βεβαίως, υπάρχει πάντα το επιχείρημα της φυγής κεφαλαίων –οι δισεκατομμυριούχοι απλώς θα εγκατέλειπαν τη Γαλλία για να αποφύγουν την πληρωμή του φόρου, όπως έκανε ο Πιέρ-Εντουάρ Στερίν, στερώντας από τα γαλλικά ταμεία σημαντικά έσοδα. Ωστόσο ένα σώμα ανεξάρτητων οικονομολόγων που συμβουλεύουν τη γαλλική κυβέρνηση διαπίστωσε ότι μια τέτοια έξοδος κεφαλαίου δεν θα είχε σημαντικό οικονομικό αντίκτυπο στη χώρα.

Αλλά ίσως η μεγαλύτερη ανησυχία στο προεδρικό μέγαρο Ελιζέ είναι οι επιπτώσεις μια τέτοιας φορολόγησης στο «έθνος των νεοφυών επιχειρήσεων», τη δημιουργία του οποίου υποσχέθηκε ο Εμανουέλ Μακρόν μετά την πρώτη εκλογή του το 2017. Οι ιδρυτές των νέων επιχειρήσεων θα αναγκάζονταν να πληρώνουν φόρο με βάση την κυμαινόμενη αγοραία αξία των μετοχών που κατέχουν στις εταιρείες τους, πέρα από τον φόρο των εισοδημάτων τους.

Ο Αρτούρ Μεντς, ιδρυτής της γαλλικής τεχνολογικής εταιρείας Mistral AI, συμφωνεί με τον Ζουκμάν ότι χρειάζεται περισσότερη «δημοσιονομική δικαιοσύνη» στη Γαλλία, αλλά ισχυρίζεται ότι ο ίδιος δεν θα ήταν σε θέση να πληρώσει έναν τέτοιο φόρο. Η απάντηση του οικονομολόγου ήταν ότι όσοι δισεκατομμυριούχοι δεν είναι σε θέση να πληρώσουν, μπορούν να μεταβιβάζουν μετοχές τους στο κράτος – κάτι που οι επικριτές του χαρακτηρίζουν ως «κομμουνιστικό μέτρο».

Αλλά παρά την πληθώρα των επικριτών του, το σχέδιο του Ζουκμάν δείχνει να έχει ένα τεράστιο επίπεδο δημόσιας υποστήριξης. Πρόσφατη έρευνα της γαλλικής εταιρείας δημοσκοπήσεων Ifop ύστερα από ανάθεση του Σοσιαλιστικού Κόμματος, διαπίστωσε ότι το 86% των ερωτηθέντων βλέπει θετικά την πρόταση της φορολόγησης υψηλής περιουσίας.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News