Το τέλος της πολιτικά βαρετής Ολλανδίας που ψήφιζε κυβερνήσεις χωρίς να απασχολεί ιδιαίτερα την επικαιρότητα έξω από τα σύνορά της έχουν κηρύξει εδώ και εβδομάδες τα διεθνή μέσα ενημέρωσης. Και από το πρωί 14 εκατομμύρια Ολλανδοί αναμένονται στα εκλογικά τμήματα σε μια κρίσιμη, αν όχι κομβική για όλη την Ευρώπη, εκλογική διαδικασία (οι κάλπες άνοιξαν στις 8.30 π.μ. ώρα Ελλάδος και θα κλείσουν στις 10 μ.μ.).

Η άνοδος της Ακροδεξιάς στην Ολλανδία σε επίπεδα που θα της επιστρέψουν να έχει καίριο ρόλο -έστω και εκτός κυβερνητικού νυμφώνος- είναι το εναρκτήριο λάκτισμα για μια πολιτικά καυτή χρονιά που θα δοκιμάσει τις αντοχές της ΕΕ (ακολουθεί η Γαλλία τον Απρίλιο-Μάιο και βεβαίως η Γερμανία τον Σεπτέμβριο, ενώ η προσφυγή στις κάλπες είναι πάντα μια πιθανότητα στην Ιταλία).

Για την Ολλανδία δεν είναι βέβαια ένα νέο φαινόμενο η ανησυχητική άνοδος της Ακροδεξιάς. Εξάλλου ο Γκερτ Βίλντερς είναι μια φιγούρα γνωστή εδώ και αρκετά χρόνια για τον εμπρηστικό της χαρακτήρα και το στιλ της. Σε κάθε περίπτωση, το φαινόμενο αποκτά άλλη δυναμική μέσα στην πανευρωπαϊκή άνοδο του ευρωσκεπτικισμού.

Από την άλλη πλευρά, ο πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε, που διεκδικεί τρίτη θητεία, ίσως βρήκε μια σωτήρια ευκαιρία της τελευταίας στιγμής να κερδίσει έδαφος χάρη στη σκληρή στάση που πήρε έναντι της Τουρκίας.

• Κυρώσεις στην Ολλανδία από την Αγκυρα και στο βάθος… Προσφυγικό
• Ερντογάν & Ρούτε: Εχθροί αλλά κερδίζουν και οι δύο
• Η μυστική συμφωνία Μέρκελ – Ρούτε με τον Νταβούτογλου
• Ασύμμετρη απειλή για την Ελλάδα η ρήξη ΕΕ – Τουρκίας

Ο,τι και αν ψηφίσουν αυτήν την Τετάρτη οι Ολλανδοί, η επιλογή τους θα ακουστεί πέρα από τα όρια της χώρας τους. Η Ευρώπη τους βλέπει σαν την πρεμιέρα ενός εκλογικά και πολιτικά καυτού 2017. Επονται φυσικά η Γαλλία, πιθανόν η Ιταλία και η Γερμανία τον Σεπτέμβριο.

Το εκλογικό τοπίο

Το Κοινοβούλιο της Ολλανδίας έχει 150 μέλη (τα μισά από την Ελλάδα, παρά το ότι η Ολλανδία έχει ελαφρά μεγαλύτερο πληθυσμό), άρα η κυβέρνηση χρειάζεται μια πλειοψηφία τουλάχιστον 76 μελών. Η χώρα έχει και Γερουσία η οποία εγκρίνει ή απορρίπτει τους νόμους του Κοινοβουλίου, που εκλέγεται χωριστά.

Τα τρία παραδοσιακά κόμμα της χώρας, από τον χώρο της Κεντροδεξιάς και της Αριστεράς, έχουν υποχωρήσει σημαντικά τις τελευταίες δεκαετίες, με επιρροή που μειώθηκε από το 80% κατά τη δεκαετία του 1980 σε περίπου 40% στις μέρες μας. Στο χώρο τους αναδύθηκε το Κόμμα της Ελευθερία του Βίλντερς και πολλά μικρότερης εμβέλειας και ειδικής στόχευσης, όπως το κόμμα των συνταξιούχων «50Plus» που απευθύνεται σε ψηφοφόρους άνω των 50 ετών.

Τα ζητήματα

Η οικονομία πάντα και παντού είναι από τα κορυφαία προεκλογικά ζητήματα, ακόμα και στην Ολλανδία με ανεργία σε χαμηλό πέντε ετών και ανάπτυξη 2,3%

Το μεταναστευτικό και Προσφυγικό είναι και αυτό κορυφαίο θέμα – «βοηθά» σε αυτό η εμπρηστική ρητορική του Βίλντερς, αν και η χώρα έγινε τελικός προορισμός για λιγότερους από όσους προέβλεψε η κυβέρνηση.

Οι αντίπαλοι

Κάποιες δημοσκοπήσεις έφερναν το PVV του Βίλντερς ακόμα και στην πρώτη θέση, αν και δεν είναι πιθανό ότι θα είναι αυτός ο επόμενος πρωθυπουργός της χώρας. Το PVV, που είναι κατά του Ισλάμ, κατά της ΕΕ και έχει αντιμεταναστευτικές θέσεις, αισθάνεται ενδυναμωμένο μετά το βρετανικό δημοψήφισμα και τη νίκη Τραμπ και ελπίζει να κεφαλαιοποιήσει τη δυναμική του και στην κάλπη της Τετάρτης.

Πιθανότερος νικητής είναι το κόμμα VVD του νυν πρωθυπουργού Ρούτε, ένα από τα ιστορικά κόμματα της χώρας, που εκτιμάται ότι θα κερδίσει 23 με 27 έδρες. Ο εταίρος του στην κυβέρνηση, οι Εργατικοί (PvdA), υπολογίζεται ότι θα εξασφαλίσουν λίγο πάνω από 10 έδρες από 38 στην απερχόμενη Βουλή.

Γύρω στους 10-20 βουλευτές θα εξασφαλίσουν οι Χριστιανοδημοκράτες, το προοδευτικό κόμμα D66 (δύο κόμματα που πάντα συμμετέχουν σε κυβερνήσεις), οι Σοσιαλιστές και οι Πράσινοι, κάποια μάλιστα θα τα πάνε καλύτερα από τις προηγούμενες εκλογές.

Ακόμα χαμηλότερα σε έδρες θα κινηθούν θρησκευτικά κόμματα, το κόμμα των άνω των 50, ένα αντιευρωπαϊκό κόμμα και ένα που προσελκύει τους μουσουλμάνους μετανάστες.

Η επόμενη κυβέρνηση

Ο σχηματισμός κυβέρνησης είναι ένα έργο μάλλον δύσκολο στο κατακερματισμένο πολιτικό σκηνικό της χώρας. Χάρη στην απλή αναλογική, ένα κόμμα μπορεί να στείλει εκπρόσωπο στο Κοινοβούλιο ακόμα και με 0,67%, με τις προβλέψεις να μιλούν ακόμα και για… 14κομματική Βουλή!

Το έργο του σχηματισμού θα δυσκολευτεί και άλλο από την άρνηση των κομμάτων να συμπράξουν με το κόμμα του Βίλντερς. Η χώρα έχει εξάλλου παράδοση σε συμμαχικές κυβερνήσεις: έχει πάνω από 100 χρόνια να εκλέξει αυτοδύναμη κυβέρνηση.

Ένα από τα πιθανά σενάρια θέλει το VVD, τους Εργατικούς, τους Πράσινους και κάποια από τα μικρότερα κόμματα να συνασπίζονται σε μια νέα κυβέρνηση στον ευρύτερο χώρο του Κέντρου και της Δεξιάς, το μείγμα όμως θα εξαρτηθεί από τις εκλογικές επιδόσεις. Το «μαγείρεμα» της νέας κυβέρνησης θα καθυστερήσει και αυτό: κατά μέσο όρο χρειάζεται γύρω στους τρεις μήνες.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News