1337
| CreativeProtagon

Ουκρανικό: Η λύση της ανακωχής… α λα Κορέα

Protagon Team Protagon Team 14 Δεκεμβρίου 2022, 20:16
|CreativeProtagon

Ουκρανικό: Η λύση της ανακωχής… α λα Κορέα

Protagon Team Protagon Team 14 Δεκεμβρίου 2022, 20:16

Δεν πρόκειται να σταματήσει να στηρίζει στρατιωτικά την Ουκρανία, αλλά ταυτόχρονα θα συνεχίσει να εξερευνά κάθε δρόμο που θα μπορούσε να οδηγήσει στην ειρήνη ή, πιο ρεαλιστικά, στον τερματισμό του πολέμου. Αυτή είναι η στρατηγική που εφαρμόζουν οι ΗΠΑ στην Ουκρανία: συνδράμει τους Ουκρανούς, ούτως ώστε να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων όσο το δυνατόν πιο ισχυροί, αλλά συγχρόνως ασκεί πιέσεις για διαπραγματεύσεις, για να μη μετατραπεί η σύρραξη σε ολοκληρωτικό και μοιραίο πόλεμο ανάμεσα στη Δύση και τη Ρωσία.

Πρόκειται για τη στρατηγική που είχαν προτείνει ήδη από την περασμένη άνοιξη, στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Εμανουέλ Μακρόν και ο Μάριο Ντράγκι, ενώ η εναλλακτική πρόταση ήταν πόλεμος μέχρι την ολοκληρωτική ήττα της Ρωσίας, υπέρ της οποίας τάσσονταν οι Βρετανοί, τα κράτη της Βαλτικής και της Ανατολικής Ευρώπης και, φυσικά, οι Ουκρανοί. «Για τον λόγο αυτόν, το μότο της Δύσης παραμένει το ίδιο: πόλεμος όσο είναι αναπόφευκτος και ειρήνη το συντομότερο δυνατό, αλλά μόνο με όρους αποδεκτούς από τους Ουκρανούς», συνοψίζει ο Τζανλούκα Μερκούρι της Corriere della Sera σε ανάλυσή του.

Ωστόσο, οι Ουκρανοί ενδέχεται να συνεχίσουν να θέτουν ως προϋπόθεση για τον τερματισμό των εχθροπραξιών την αποχώρηση των Ρώσων από όλα τα εδάφη τους –και από την Κριμαία– και δεδομένου ότι η Μόσχα δεν πρόκειται να δεχτεί κάτι τέτοιο, να συνεχίσουν να πολεμούν μέχρις εσχάτων. Αλλά αυτή η εξέλιξη θα μπορούσε να οδηγήσει σε μοιραία κλιμάκωση και επέκταση του πολέμου, για αυτό και η Δύση θέλει πάση θυσία να την αποτρέψει.

Για αυτά τα ζητήματα ο Τζο Μπάιντεν συνομιλεί με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι εδώ και πολλές εβδομάδες. Την προηγούμενη εβδομάδα ο αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε την παροχή επιπλέον στρατιωτικού εξοπλισμού στο Κίεβο συνολικής αξίας 275 δισ. δολαρίων, ενώ κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας των δύο ηγετών, την περασμένη Κυριακή, ο Μπάιντεν δεσμεύθηκε πως οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν  να στηρίζουν ποικιλοτρόπως την Ουκρανία, καθώς και να επιδιώκουν να λογοδοτήσει η Ρωσία για τα εγκλήματά της, αλλά και να επωμιστεί το κόστος για την ανοικοδόμηση της χώρας που εξακολουθεί να καταστρέφει.

Ομως, οι δύο πρόεδροι συνομίλησαν και για την ειρήνη, αόριστα μεν αλλά συνομίλησαν, με τον Ζελένσκι να αναφέρεται στο σχέδιό του περί μιας Παγκόσμιας Συνόδου για την Ειρήνη, και τον Μπάιντεν να χαιρετίζει το ότι ο ουκρανός ομόλογός του είναι δεκτικός «σε μια δίκαιη ειρήνη, που θα βασίζεται σε θεμελιώδεις αρχές που κατοχυρώνονται στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών», δηλαδή με την προϋπόθεση ότι η Ουκρανία θα ανακτήσει τον πλήρη έλεγχο της επικράτειάς της.

Το ζήτημα, όμως, είναι πώς ορίζεται η επικράτεια της Ουκρανίας; Περιλαμβάνεται σε αυτήν και η Κριμαία; Δημοσίως, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι υποστηρίζει πως ναι, και εξακολουθεί να δεσμεύεται για την ανάκτησή της. Στην Ουάσινγκτον, καθώς και σε άλλες Δυτικές πρωτεύουσες, υπάρχουν και εκφράζονται σοβαρές αμφιβολίες, αλλά όλοι εξακολουθούν να δηλώνουν πως αυτοί που αποφασίζουν είναι οι Ουκρανοί.

Πώς θα μπορούσε, λοιπόν, να τερματιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία; Οπως τερματίστηκε ο πόλεμος της Κορέας, υποστηρίζει ο Γκίντεον Ράχμαν. Τι σχέση, έχει, όμως, η Ουκρανία με την Κορέα; Ο πολύπειρος και διαβασμένος βασικός σχολιαστής των Financial Times συνδέει τους δύο πολέμους, κυρίως επειδή «ο πόλεμος της Κορέας επισήμως δεν τελείωσε ποτέ. Τερματίστηκε με ανακωχή το 1953, η οποία έβαλε τέλος στις μάχες, χωρίς την υπογραφή επίσημης συνθήκης ειρήνης. Αντιθέτως, υπήρξε μια εκεχειρία δεκαετιών, η οποία ουσιαστικά πάγωσε τη σύρραξη» γράφει ο Ράχμαν.

Και εξηγεί πως οι όποιες ελπίδες για να τερματιστούν οι εχθροπραξίες μέσω μιας ανακωχής βασίζονται, πρώτον, στο ότι «ούτε η Ρωσία ούτε η Ουκρανία είναι σε θέση να πετύχουν ολοκληρωτική νίκη», δεύτερον, στο ότι «οι πολιτικές θέσεις των δύο χωρών απέχουν πολύ μεταξύ τους ώστε να καταστεί δυνατή μια ειρηνευτική συμφωνία», και τρίτον, στο ότι «και οι δύο χώρες υφίστανται σοβαρές απώλειες, που θα μπορούσαν να καταστήσουν ελκυστική την κατάπαυση του πυρός».

Παρόμοια άποψη είχε εκφράσει πριν από πολλούς μήνες, τον περασμένο Απρίλιο, ο αμερικανός πρώην διπλωμάτης και πρόεδρος του ιδρύματος Council for Foreign Relations, Ρίτσαρντ Χάας, σε μια εξαιρετική ανάλυσή του στο Foreign Affairs. Ακριβώς επειδή είναι αδύνατο να αποδεχτεί κανείς μια ολοκληρωτική ήττα της Ουκρανίας, όπως είναι αδύνατο να επιβληθεί μια ολοκληρωτική ήττα στη Ρωσία, η λύση βρίσκεται, σύμφωνα με τον Χάας, κάπου στη μέση: θα μπορούσε να είναι μια φαινομενική «ισοπαλία» με τη μορφή ανακωχής. Πώς θα μπορούσε, όμως, να επιτευχθεί μια εκεχειρία, δεδομένου ότι ο Πούτιν εξακολουθεί να συγκρίνει τον εαυτό του με τον Μέγα Πέτρο;

Ο ρώσος πρόεδρος γνωρίζει ότι «έχει ήδη αποτύχει στην Ουκρανία», γράφει ο Ράχμαν, καθώς «οι δυνάμεις του απομακρύνθηκαν από το Κίεβο, το Χάρκοβο και τη Χερσώνα, η μερική του επιστράτευση ανάγκασε χιλιάδες Ρώσους να εγκαταλείψουν τη χώρα, αλλά δεν κατάφερε να ανατρέψει τα δεδομένα στο πεδίο και περίπου 100.000 ρώσοι στρατιώτες έχουν σκοτωθεί ή τραυματιστεί – με περισσότερους να πεθαίνουν κάθε εβδομάδα, σε έναν βίαιο πόλεμο χαρακωμάτων».

Ωστόσο, πάρα πολύ δύσκολα θα παραδεχτεί την αποτυχία του. Ούτε τα δεινά που προκάλεσε στον λαό του ούτε τα εγκλήματα πολέμου που διέπραξαν οι δυνάμεις του στην Ουκρανία πρόκειται να αναγνωρίσει ο Βλαντίμιρ Πούτιν. Θα μπορούσε, όμως, να επέλθει μια σταδιακή αποκλιμάκωση του πολέμου, με τελική κατάληξη τον τερματισμό των εχθροπραξιών, με τη Μόσχα να την παρουσιάζει ως «αναπροσαρμογή των στρατιωτικών τακτικών, παρά ως αναγνώριση ήττας. Αυτό συνέβη όταν η Ρωσία αποχώρησε από τη Χερσώνα. Ο Πούτιν πήρε αποστάσεις από την απόφαση, η οποία ανακοινώθηκε από στρατιωτικούς διοικητές και τον υπουργό Αμυνας», θυμίζει ο Ράχμαν.

Επιστρέφοντας στην Κορέα, επικαλείται τον βρετανό ιστορικό σερ Λόρενς Φρίντμαν, συγγραφέα του βιβλίου «Command: The Politics of Military Operations from Korea to Ukraine», ο οποίος θεωρεί πιθανή τη διεξαγωγή διαπραγματεύσεων με στόχο των περιορισμό (έως τον τερματισμό) των εχθροπραξιών στην Ουκρανία, όχι μεταξύ των πολιτικών ηγεσιών, αλλά μεταξύ των στρατιωτικών διοικήσεων των δύο εμπόλεμων χωρών. Ο Φρίντμαν επισημαίνει πως οι δύο πόλεμοι, της Κορέας και της Ουκρανίας, διαφέρουν σημαντικά από πολλές απόψεις, αλλά θεωρεί πως η ανακωχή της Κορέας καταδεικνύει τη δυνατότητα «τερματισμού των εχθροπραξιών μέσω του διαχωρισμού των δυνάμεων», δίχως μια πλήρη ειρηνευτική συμφωνία.

Δίχως σημαντικά εδαφικά ή πολιτικά κέρδη για τη Ρωσία, ο Βλαντίμιρ Πούτιν είναι απίθανο να επιλέξει να τερματίσει τον πόλεμο. Δεν αποκλείεται, όμως, να αποδεχτεί μια ανακωχή, κάνοντας λόγο στη συνέχεια «για συμμόρφωση σε στρατιωτικές συμβουλές ή για κίνηση καλής θελήσεως».

Γιατί, όμως, να αποδεχτούν οι Ουκρανοί μια εκεχειρία; Για λόγους «ηθικούς, πολιτικούς και υπαρξιακούς», εξακολουθούν να δηλώνουν διατεθειμένοι να συνεχίσουν να πολεμούν μέχρι τέλους. Το ηθικό τους είναι ακμαιότατο και ο πρόεδρός τους εξακολουθεί να υποστηρίζει ότι τελικός στόχος είναι η ανάκτηση όλων των κατεχομένων από τους Ρώσους εδαφών της Ουκρανίας. Επιπλέον, και απολύτως δικαιολογημένα, πάρα πολλοί στην Ουκρανία θεωρούν πως μια ανακωχή θα ωφελούσε κυρίως τη Ρωσία, προσφέροντάς της χρόνο ούτως ώστε να αναδιοργανώσει τις δυνάμεις της και να επιτεθεί εκ νέου στη χώρα τους.

«Ωστόσο, υπάρχουν επίσης σκέψεις –οι οποίες αναμφίβολα είναι πολύ πιο δύσκολο να εκφραστούν– που θα μπορούσαν να καταστήσουν μια κορεατικού τύπου παρατεταμένη εκεχειρία ελκυστική για την Ουκρανία», γράφει ο Ράχμαν. Αναφέρεται, φυσικά, στους χιλιάδες νεκρούς και τραυματίες των Ουκρανών και στην απάνθρωπη αλλά αποτελεσματική τακτική των Ρώσων να βάλλουν κατά βασικών υποδομών της Ουκρανίας. Σημειώνει πως όσο πιο αντίξοες καθίστανται οι συνθήκες στη χώρα, τόσο πιο απίθανο είναι να επιστρέψουν τα εκατομμύρια ουκρανοί πρόσφυγες άμεσα στην πατρίδα τους, ενώ εκτιμάται πως πάρα πολλοί ακόμη θα αναγκαστούν τελικά να την εγκαταλείψουν.

Οσον αφορά την Κριμαία, «ιδιωτικώς, ορισμένοι Ουκρανοί αναγνωρίζουν ότι η ανάκτηση της Κριμαίας θα συνεπαγόταν ακόμη πιο σκληρές μάχες, σε μια προσπάθεια να ανακτηθεί μια περιοχή όπου πολλοί άνθρωποι, κυρίως συνταξιούχοι στρατιωτικοί αλλά όχι μόνο, είναι πιστοί στη Ρωσία» γράφει ο Ράχμαν. Οπότε, οι Ουκρανοί έχουν επίσης λόγους να επιδιώξουν τον τερματισμό των εχθροπραξιών και το πάγωμα του πολέμου δίχως να απαρνηθούν τους απώτερους πολιτικούς στόχους τους.

Το ότι οι Ουκρανοί δεν εμπιστεύονται τη Ρωσία αποτελεί το μεγαλύτερο εμπόδιο. Ωστόσο, ούτε η Δύση εμπιστεύεται πλέον τη Ρωσία, οπότε σε περίπτωση ανακωχής δεν υπάρχει αμφιβολία πως θα συνεχίσει να στηρίζει στρατιωτικά την Ουκρανία, παρέχοντάς της, κατά πάσα πιθανότητα, και κάποιες εγγυήσεις ασφαλείας για το μέλλον. Μια ανακωχή θα επέτρεπε, επίσης, στην Ουκρανία να ανοικοδομηθεί. «Η Νότια Κορέα καταστράφηκε τελείως μετά τον πόλεμο της Κορέας, αλλά τώρα είναι ένα προηγμένο έθνος που ευημερεί» υπενθυμίζει ο Ράχμαν, ολοκληρώνοντας την ανάλυσή του.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...