Από τις «Βερσαλλίες» στο ευρώ: κάνουμε το ίδιο λάθος;
Ενδιαφέροντα παραλληλισμό του γερμανικού Μεσοπολέμου με την τωρινή κατάσταση (κρατικού) χρέους σε χώρες της Ευρωζώνης κάνει ο κεϊνσιανιστής Ρόμπερτ Σκιντέλσκι, ομότιμος καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο αγγλικό Πανεπιστήμιο Warwick. Το άρθρο του έχει τον υπαινικτικό τίτλο «Από τις Βερσαλλίες στο ευρώ» και δημοσιεύεται στο Project Syndicate.
To γενικό πνεύμα του κειμένου του Σκιντέλσκι απηχεί την αντίληψη του Κέινς ότι η αύξηση της φορολογίας σε περιόδους οικονομικής κρίσης είναι απολύτως απευκταία, όπως και αποτρόπαια η πολιτική υποβάθμισης της ζωής των μαζών μέσω της λιτότητας.
Τα παραδείγματα του αρθρογράφου είναι δύο: α) η βαριά επιβάρυνση του γερμανικού χρέους ως αποτέλεσμα της Συνθήκης των Βερσαλλιών η οποία υποτίθεται ότι θα έφερνε την ειρήνη στην Ευρώπη και β) το ελληνικό παράδειγμα της συρρίκνωσης της εθνικής οικονομίας κατά 25%, και της εξακόντισης της ανεργίας στο 25% ως αποτέλεσμα του διπόλου χρεοκοπία/μνημόνια.
Προσοχή στις «Βερσαλλίες»!
Αναφορικά με την έννοια «Βερσαλλίες», δηλαδή με τα ταπεινωτικά οικονομικά και ηθικά βάρη που επωμίζεται ο δεσμώτης –στον πόλεμο ο ηττημένος και στην οικονομία ο δανειζόμενος–, ο Σκιντέλσκι δεν επεκτείνεται στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο (τον οποίο μπορούμε να δούμε ως συνέχεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, ξεκινώντας από την επαναστρατιωτικοποίηση της Ρηνανίας από τον Χίτλερ, το 1936), ούτε στην «αφετηρία» τού Α’ Παγκοσμίου Πολέμου που είναι ο Γαλλοπρωσικός Πόλεμος (δηλαδή η μεγάλη πολεμική αποζημίωση της εξευτελισμένης Γαλλίας του Ναπολέοντα Γ΄, συν η γερμανική ενοποίηση, συν η Κομμούνα). Για τον επαρκή αναγνώστη η αλυσίδα των γεγονότων υπονοείται και η αλληλουχία εξυπακούεται: στις Βερσαλλίες η Γερμανία ενοποιήθηκε το 1871, στις Βερσαλλίες διασύρθηκε το 1919.
Το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει ο Σκιντέλσκι είναι ότι η Ευρώπη μέσα στα εκατό χρόνια που διήνυσε από τον τερματισμό των εχθροπραξιών του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου θα έπρεπε να είχε γίνει σοφότερη: «Οι χώρες πρέπει να αποφεύγουν τον εγκλωβισμό σε σχέσεις πιστωτή και οφειλέτη. Εάν δεν μπορούν, μια δίκαιη συμφωνία μεταξύ πιστωτών και οφειλετών είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της κοινωνικής και πολιτικής ειρήνης. Η Ευρωζώνη πρέπει να μάθει ξανά αυτό το μάθημα» γράφει.
Η Ελλάδα του 2010 – 2015 – 2019 είναι ένα σύγχρονο παράδειγμα, κατάλληλο ώστε να υπογραμμιστεί η κοινωνική ασφυξία που προκαλεί ο παραπάνω εγκλωβισμός.
«Μεταξύ του 2010 και του 2015 η Ελλάδα, όπως και η Γερμανία κατά την περίοδο της κατάθλιψης μετά τις Βερσαλλίες του 1919, υποσχέθηκε να ακολουθήσει μια πολιτική ‘εκπλήρωσης υποχρεώσεων’. Τον Ιανουάριο του 2015 ο λαός αντέδρασε εκλέγοντας μια αριστερή κυβέρνηση για την καταπολέμηση των περικοπών. Ωστόσο τον Αύγουστο του ίδιου έτους η Ελλάδα παραδόθηκε στους πιστωτές της, θεσπίζοντας τα απαραίτητα μέτρα λιτότητας και παίρνοντας σαν αντάλλαγμα ένα νέο δάνειο ύψους 85 δισ. ευρώ».
Ο αρθρογράφος δεν διακινδυνεύει κάποια πρόβλεψη, αν η Ελλάδα θα είναι το τελευταίο παράδειγμα εγκλωβισμού στην ιστορία τής (ενωμένης πια) Ευρώπης. Ούτε αν οι «Βερσαλλίες» του 21ου αιώνα θα ανοίξουν πάλι τον δρόμο σε κάποιον Χίτλερ.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News
-
Απαράδεκτο να έχει κακοκαιρία Απρίλιο μήνα. Πού ακούστηκε;
19 Απριλίου 2024, 22:01
