Οι ώρες μετά το δραματικό διάγγελμα του Βλαντίμιρ Πούτιν, με το οποίο η Μόσχα έκρινε ότι η πολύχρονη διαδικασία για την Ουκρανία είναι «αδιέξοδη» και αναγνώρισε την ανεξαρτησία δύο περιοχών στα ανατολικά, του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, ήταν αυτές μιας ισορροπίας τρόμου βγαλμένης από τους εφιάλτες του Ψυχρού Πολέμου.

Ο ρώσος πρόεδρος είχε αγνοήσει τις εκκλήσεις για διπλωματία —άραγε τι να συζητήσουν πια ο Αντονι Μπλίνκεν και ο Σεργκέι Λαβρόφ στη συνάντησή τους την Πέμπτη;— και είχε διατάξει την αποστολή ρωσικής «ειρηνευτικής δύναμης» στις δύο αυτοανακηρυχθείσες «Λαϊκές Δημοκρατίες». Τις πρώτες πρωινές ώρες της Τρίτης, το Reuters, επικαλούμενο ανταποκριτή του, μετέδωσε ότι οι πρώτες ίλες τεθωρακισμένων της Ρωσίας είχαν ήδη φτάσει στα περίχωρα του Ντονέτσκ. Σε μια επίφαση συλλογικότητας των αποφάσεων ο Πούτιν ζήτησε και πήρε το απόγευμα από τη Δούμα να εγκρίνει την αποστολή στρατευμάτων εκτός ρωσικής επικράτειας.

Εισβολή λοιπόν. Ή κάτι τέτοιο τέλος πάντων. Στην Ουάσινγκτον, αξιωματούχος του Λευκού Οίκου αρχικά αρνήθηκε να ορίσει ρητά ποιοι στρατιωτικοί ελιγμοί θα θεωρηθούν ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Ωστόσο η Λίντα Τόμας-Γκρίνφιλντ, πρεσβευτής των ΗΠΑ στον ΟΗΕ, χαρακτήρισε, κατά την παρέμβασή της στην έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας τα ξημερώματα της Τρίτης, «ανοησίες» τα περί «ειρηνευτικής δύναμης» και υποστήριξε πως η αναγνώριση του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ αποτελούν πρόσχημα προκειμένου η Μόσχα να προχωρήσει σε περαιτέρω εισβολή στο ουκρανικό έδαφος. Επρεπε να περάσουν πάνω από 18 ώρες από το διάγγελμα Πούτιν και τη διαταγή για αποστολή ειρηνευτικών δυνάμεων ώσπου ο Λευκός Οίκος να κάνει λόγο για εισβολή – «θεωρούμε πως, ναι, αυτό είναι η αρχή μιας εισβολής, της πρόσφατης εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. Μια εισβολή είναι μια εισβολή, και αυτό είναι που συμβαίνει τώρα», είπε o Τζόναθαν Φάινερ, αν. σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας.

Τα χρηματιστήρια σε Τόκιο, Χονγκ Κονγκ και Αυστραλία άνοιξαν την Τρίτη με πτώση, ενώ το πετρέλαιο προσέγγιζε όλο και περισσότερο στο ψυχολογικό όριο των 100 δολαρίων το βαρέλι. Υπό αυτές τις συνθήκες υπήρξαν και εφιαλτικά σενάρια για 140 δολάρια το βαρέλι. Την πτώση των ασιατικών αγορών ακολούθησαν τα χρηματιστήρια της Ευρώπης και φυσικά αυτό της Μόσχας.

• Διαβάστε: Αν οι Ρώσοι εισβάλουν – τι να περιμένουμε

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν υπέγραψε, από την πλευρά του, προεδρικό εκτελεστικό διάταγμα με το οποίο σε πρώτη φάση απαγορεύθηκε κάθε εμπορική συναλλαγή και κάθε επένδυση φυσικών ή νομικών προσώπων της χώρας του στις δύο νέες οντότητες στην ανατολική Ουκρανία. «Θα λάβουμε περαιτέρω μέτρα για αυτή την ξεκάθαρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου, της εθνικής κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας», δήλωσε άλλος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου, επισημαίνοντας ότι στο Ντονμπάς, στην ανατολική Ουκρανία, δρούσαν ρώσοι στρατιωτικοί επί οκτώ χρόνια – κάτι που η Μόσχα αρνείται – και τώρα ο ρώσος πρόεδρος αποφάσισε να «δράσει ανοικτά σε αυτή την περιοχή», κάτι στο οποίο θα «αντιδράσουμε αναλόγως». Ξεκαθάρισε πάντως ο ίδιος ότι ο Τζο Μπάιντεν δεν προτίθεται να αναπτύξει αμερικανούς στρατιώτες στην Ουκρανία.

Στο Λονδίνο, όπου πολλοί ολιγάρχες φίλοι του Πούτιν —αν όχι και ο ίδιος ο ρώσος πρόεδρος— έχουν τα λεφτά τους, προγραμματίστηκε για τα ξημερώματα της Τρίτης έκτακτη συνεδρίαση του στενού κλιμακίου του υπουργικού συμβουλίου, υπό τον πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον, στην οποία αναμενόταν να εγκριθεί η επιβολή «μεγάλου πακέτου κυρώσεων» σε βάρος της Μόσχας.

«Ο πρωθυπουργός θα προεδρεύσει σε συνεδρίαση του συμβουλίου (διαχείρισης κρίσεων) COBRA στις 06:30 (τοπική ώρα· 08:30 ώρα Ελλάδας) για να συζητηθούν οι τελευταίες εξελίξεις στην Ουκρανία για τον συντονισμό της αντίδρασης του Ηνωμένου Συμβουλίου, ιδίως για να συμφωνηθεί μεγάλο πακέτο κυρώσεων που θα τεθεί σε εφαρμογή αμέσως», ανέφερε εκπρόσωπος του Τζόνσον.

Το μεσημέρι της Τρίτης ο Τζόνσον ανακοίνωσε κυρώσεις κατά ρωσικών τραπεζών και ολιγχαρών. Πρόκειται για τις τράπεζες Rossiya, IS Bank, General Bank, Promsvyazbank και Βlack Sea Bank. Τα τρία πρόσωπα είναι ο Γκενάντι Τίμτσενκο, ο Μπόρις Ρότενμπεργκ και ο Ιγκόρ Ρότενμπεργκ.

O βρετανικός Τύπος ήταν σαφής για το τι έχει συμβεί την ιστορική αυτή νύχτα στην οποία τα τύμπανα του πολέμου ήχησαν ξανά στην ευρωπαϊκή ήπειρο.

«Ο Πούτιν στέλνει τεθωρακισμένα στην Ουκρανία», έγραψαν οι Times της Τρίτης, «ο Πούτιν περιφρονεί τη Δύση καθώς ρωσικός στρατός μπαίνει στην ανατολική Ουκρανία», έκρινε ο Guardian, «ο Πούτιν προειδοποιεί για αιματοκύλισμα καθώς μεταφέρει στρατεύματα στην Ουκρανία», σημείωσε η Daily Telegraph.

Οι Financial Times από την πλευρά τους, τύπωσαν ακόμα και τη λέξη «war», πόλεμος, στο πρωτοσέλιδό τους. Σημείωσαν ότι η Ρωσία δημιουργεί νέα σύνορα καθώς ο Πούτιν αναγνώρισε τις δύο αποσχισθείσες Δημοκρατίες στην ανατολική Ουκρανία.

Στο Βερολίνο, εκπρόσωπος του Ολαφ Σολτς αρκέστηκε να πει ότι ο καγκελάριος είχε τηλεφωνικές επικοινωνίες με τον Τζο Μπάιντεν και τον γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, στις οποίες συμφωνήθηκε να υπάρξει απάντηση στην απόφαση του Πούτιν να αναγνωρίσει τις αποσχισθείσες περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας ως ανεξάρτητες οντότητες. Aπέφυγε ωστόσο να διευκρινίσει τι είδους κυρώσεις σκοπεύει να επιβάλει η Δύση στη Ρωσία. Το μεσημέρι πάντως ο Ολαφ Σολτς ανακοίνωσε ότι παγώνει επ’ αόριστον η λειτουργία του αγωγού Nord Stream 2, ο οποίος υπήρξε μεγάλο αναπτυξιακό σχέδιο Βερολίνου και Μόσχας για εξαγωγή του ρωσικού φυσικού αερίου στις ευρωπαϊκές αγορές. Στους Γερμανούς απάντησε ο πρώην πρωθυπουργός της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεβ ο οποίος προειδοποίησε την Ευρώπη ότι θα μπει σε μια νέα εποχή με πανάκριβη ενέργεια.

Στο Παρίσι νιώθουν διπλά προδομένοι καθώς μόλις την Κυριακή ο Μακρόν είχε επικοινωνήσει με τον Πούτιν και του είχε εκμαιεύσει μια συμφωνία για συνάντηση κορυφής με τον Τζο Μπάιντεν για το Ουκρανικό αρκεί να μην υπάρξει εισβολή. Όμως μετά ο ρώσος πρόεδρος αναγνώρισε τις «Δημοκρατίες» του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, κλιμακώνοντας την κρίση. Το Ελιζέ, σε ανακοίνωσή του, αναγνώρισε πως ο Πούτιν βρίσκεται σε «κάποιου είδους ιδεολογική παρεκτροπή», σημειώνοντας πως στην ομιλία του τη Δευτέρα ο ρώσος πρόεδρος ανέμειξε «δύσκαμπτους» και «παρανοϊκούς» προβληματισμούς. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν «έκανε την ξεκάθαρη επιλογή να αθετήσει τις δεσμεύσεις του», «δεν τήρησε τον λόγο που έδωσε» στον γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, τόνισαν οι υπηρεσίες του τελευταίου, χωρίς να αποκλείουν νέες ρωσικές «στρατιωτικές ενέργειες».

Στην Αθήνα επικρατεί προβληματισμός. Μια περαιτέρω κλιμάκωση της κρίσης θα επιδεινώσει το ενεργειακό —η έκτακτη σύσκεψη του ΚΥΣΕΑ, η οποία ορίστηκε για νωρίς το πρωί της Τρίτης, με συμμετοχή και του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα, μαρτυρά την ανησυχία. Αργότερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης καταδίκασε δημοσίως τις ρωσικές ενέργειες. «Η χθεσινή αναγνώριση από τη Ρωσία της μονομερούς ανακήρυξης “ανεξαρτησίας” από τις αυτοανακηρυχθείσες δημοκρατίες του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ παραβιάζει κατάφωρα το Διεθνές Δίκαιο, την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας αλλά και τις συμφωνίες του Μινσκ. Και, όπως κάθε αναθεωρητική πρωτοβουλία, υπονομεύει τη διεθνή σταθερότητα και την πρόοδο», είπε ο Πρωθυπουργός.

Στη Νέα Υόρκη, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, κατόπιν αιτήματος κυρίως των δυτικών κρατών-μελών του, συγκλήθηκε για μια κατεπείγουσα δημόσια συνεδρίαση.

Το αίτημα υπέβαλαν, βασιζόμενες σε επιστολή της Ουκρανίας προς τον Οργανισμό, οι ΗΠΑ, η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιρλανδία, η Νορβηγία και η Αλβανία, ενώ το προσυπέγραψε επίσης το Μεξικό, σύμφωνα με τις ίδιες διπλωματικές πηγές.

Η Ρωσία, η οποία ασκεί την εναλλασσόμενη προεδρία του ΣΑ τον Φεβρουάριο και κατά συνέπεια ορίζει την ατζέντα, ήθελε η συνεδρίαση να γίνει κεκλεισμένων των θυρών, κάτι όμως στο οποίο εναντιώθηκαν οι ΗΠΑ, σύμφωνα με τους διπλωμάτες.

Η αναπληρώτρια γενική γραμματέας του ΟΗΕ αρμόδια για τις πολιτικές υποθέσεις, η Ρόουζμερι Ντικάρλο, εξέφρασε τη «λύπη» του οργανισμού για την απόφαση της Ρωσίας να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία των αποσχισθεισών Λαϊκών Δημοκρατιών της ανατολικής Ουκρανίας και για τη «διαταγή να αναπτυχθούν ρωσικά στρατεύματα στην ανατολική Ουκρανία».

«Οι επόμενες ώρες και ημέρες θα είναι κρίσιμες. Ο κίνδυνος μείζονος σύρραξης είναι πραγματικός και πρέπει να αποφευχθεί πάση θυσία», πρόσθεσε κατά την έναρξη της κατεπείγουσας συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την ουκρανική κρίση, που συγκλήθηκε κατόπιν αιτήματος κυρίως δυτικών κρατών-μελών του. «Τα Ηνωμένα Έθνη είναι δεσμευμένα στην προάσπιση της εθνικής κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας εντός των ορίων του διεθνούς Δικαίου, καθώς και των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της», συμπλήρωσε η Ρόουζμερι Ντικάρλο.

Στο μεταξύ, το Κίεβο ανακοίνωσε ότι δύο στρατιώτες σκοτώθηκαν και 12 τραυματίστηκαν από βομβαρδισμούς των φιλορώσων αυτονομιστών στην ανατολική Ουκρανία. Στη σχετική ενημέρωση από τις Ενοπλες Δυνάμεις της Ουκρανίας, υπογραμμίστηκε ότι πρόκειται για τις μεγαλύτερες απώλειες που έχει υποστεί ο ουκρανικός στρατός από την αρχή της χρονιάς, καθώς αυξάνονται οι παραβιάσεις της κατάπαυσης του πυρός.

Η Ουκρανία κατηγορεί τη Ρωσία ότι προκαλεί τη βία, σημειώνοντας ότι η Μόσχα τη χρησιμοποίησε ως πρόσχημα για να αναγνωρίσει επισήμως την ανεξαρτησία δύο περιοχών της ανατολικής Ουκρανίας που ελέγχονται από φιλορώσους αυτονομιστές και να μεταφέρει στρατεύματά της στην περιοχή, επιδεινώνοντας την κρίση και εγείροντας φόβους στη Δύση ότι αυτό θα μπορούσε να πυροδοτήσει μια μείζονα σύρραξη.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News