Η ώρα της κρίσης έφθασε (μάλλον θα φθάσει την 1η Ιανουαρίου του 2026) για τον νεοεκλεγέντα δήμαρχο Νέας Υόρκης, τον «νέο, μουσουλμάνο και δημοκράτη σοσιαλιστή»: με αυτή τη σειρά ο Ζοράν Μαμντάνι εξέθεσε τις ιδιότητές του στην επινίκια ομιλία του. Η ιταλική εφημερίδα Corriere della Sera καταπιάστηκε με τα περιθώρια που έχει ο 34χρονος πολιτικός από του Κουίνς να υλοποιήσει τις υποσχέσεις του, οι οποίες αρχίζουν από τη βελτίωση της δημόσιας συγκοινωνίας στην αμερικανική μητρόπολη και καταλήγουν στη φορολογία των υπερπλουσίων που εμπίπτουν στη δικαιοδοσία της δημαρχίας ως κάτοικοί της.

H Corriere χαρακτήρισε το πρόγραμμά του «σοσιαλισμό της αγοράς», παρά την αντίφαση της φράσης. Και σαγηνευτικό, επίσης, «ιδίως όταν το εκλογικό σώμα έχει εξαντληθεί από το κόστος ζωής». Συγχρόνως όμως έκανε και την εξής παρατήρηση: «Αυτό ήταν το εύκολο κομμάτι της αποστολής του. Τα δύσκολα τώρα αρχίζουν. Πρέπει να αποδείξει ότι μπορεί να εφαρμόσει, τουλάχιστον εν μέρει, την πολύ απαιτητική και δαπανηρή πλατφόρμα του». Καλά ήταν τα προεκλογικά βίντεο που γύρισε και ανέβασε στα social media, αλλά μπορεί όντως να κάνει κάτι ως δήμαρχος;

Τιμές ενοικίων

Ο Μαμντάνι έχει δεσμευθεί να αντιμετωπίσει τη στεγαστική κρίση της Νέας Υόρκης «παγώνοντας» για τέσσερα χρόνια τις τιμές των ακινήτων που υπόκεινται σε έλεγχο κόστους. Εχει την πρόθεση να πιέσει το λεγόμενο Rent Guidelines Board, ένα εννεαμελές συμβούλιο με διορισμένα από τον δήμαρχο μέλη. Αυτό το όργανο αποφασίζει για τις ετήσιες τιμαριθμικές αναπροσαρμογές στα ενοίκια των διαμερισμάτων αυτής της κατηγορίας. Ο δήμαρχος διορίζει και την πλειοψηφία των μελών της Επιτροπής Πολεοδομικού Σχεδιασμού της Νέας Υόρκης. Ωστόσο ο απερχόμενος δήμαρχος Ερικ Ανταμς μπορεί μέχρι το τέλος του έτους να αλλάξει τη σύνθεση των συμβουλίων και να καθυστερήσει τα σχέδια του Μαμντάνι.

Δημόσιες συγκοινωνίες

Ο Μαμντάνι δοκίμασε προσωπικά την εξυπηρέτηση των λεωφορείων και έφθασε σε ραντεβού του καθυστερημένος κατά 25 λεπτά. Διαπίστωσε ότι είναι ανάγκη να βελτιώσει τις δημόσιες συγκοινωνίες και να τις προσφέρει δωρεάν στον λαό. Ετσι, η ομάδα του στρώθηκε στη δουλειά και υπολόγισε ότι η χρηματοδότηση της δωρεάν κυκλοφορίας των λεωφορείων θα κοστίζει περίπου 800 εκατ. δολάρια ετησίως. Πέραν του κόστους, ο νέος δήμαρχος θα δυσκολευτεί να εφαρμόσει το σχέδιό του περί συγκοινωνιών διότι το δημαρχείο αποτελεί μειοψηφία στο διοικητικό συμβούλιο της Μητροπολιτικής Αρχής Μεταφορών.

Δημοτικά σουπερμάρκετ

Ο Μαμντάνι δήλωσε ότι σκοπεύει να ιδρύσει δημοτικά παντοπωλεία και σουπερμάρκετ που θα πωλούν σε τιμές χονδρικής. Ως δήμαρχος έχει τη δικαιοδοσία να χρησιμοποιήσει για αυτόν τον σκοπό γη που ανήκει στον δήμο. Διακήρυξε επίσης ότι θα ρίξει την τιμή πώλησης του ισλαμικού φαστφούντ που διατίθεται από μικροπωλητές στους δρόμους της Νέας Υόρκης, από 10 σε 8 δολάρια. Φρονεί ότι η ακρίβεια στο συγκεκριμένο μενού (που βρίσκεται στον αντίποδα του παραδοσιακού νεοϋορκέζικου χοτ ντογκ) σχετίζεται με τον μικρό αριθμό αδειών που χορηγείται σε μικροπωλητές. Ως δήμαρχος μπορεί να πολλαπλασιάσει τον αριθμό τους και να ρίξει το κόστος τους, αλλάζοντας έτσι και τις διατροφικές συνήθειες των δημοτών.

Δημόσιοι παιδικοί σταθμοί

Ο νέος δήμαρχος υποσχέθηκε στο κοινό του ότι θα χρηματοδοτήσει δημόσιους παιδικούς και βρεφονηπιακούς σταθμούς με χρήματα που θα αντλήσει από τους υπερπλουσίους, με επιπλέον φορολόγηση εισοδημάτων 2%. Υπολογίζει ότι με τον τρόπο αυτόν θα εισρεύσουν στο δημαρχιακό ταμείο 4 δισ. δολάρια. Το πρόβλημα του σχεδίου του, όμως, είναι ότι η Πολιτεία της Νέας Υόρκης έχει το δικαίωμα άσκησης βέτο στα οποιαδήποτε χαράτσια του δήμου. Μάλιστα, η κυβερνήτης της Νέας Υόρκης, η Δημοκρατική Κάθι Χότσουλ, η οποία του χρόνου θα θέσει και πάλι υποψηφιότητα για τη θέση, έχει ήδη αποκλείσει τέτοιου είδους πρόσθετη φορολόγηση ιδιωτών.

Πέραν τούτου, υπάρχει και ένας άλλος παράγοντας που θα εμποδίσει τον Μαμντάνι. Η Νέα Υόρκη δεν είναι πια μαγνήτης Κροίσων. Εξαιτίας των ήδη ισχυόντων φόρων, πολλοί από αυτούς έχουν ήδη μετακομίσει και έπεται συνέχεια. Η Corriere ανέφερε ότι η JP Morgan έστειλε τους περισσότερους υπαλλήλους της στο Τέξας και ότι ο «καρχαρίας» της Wall Street, Καρλ Αϊκαν, έχει μετακομίσει στη Φλόριντα. Αυτή η κατάσταση μεταφράζεται σε μείωση των φορολογικών εσόδων της πόλης.

Μετανάστες

Ο Μαμντάνι έχει υποσχεθεί να διατηρήσει τη Νέα Υόρκη ως «καταφύγιο μεταναστών», προετοιμάζοντας το έδαφος για σύγκρουση με τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος αμφισβήτησε τη νομιμότητα της δημαρχιακής υποψηφιότητας του Μαμντάνι για λόγους υπηκοότητας. Μάλιστα ο Τραμπ έχει απειλήσει, έγραψε η Corriere, ότι θα συλλάβει τον νέο δήμαρχο εάν εμποδίσει το έργο της ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Μετανάστευσης (ICE), η οποία είναι αρμόδια για την εφαρμογή της πολιτικής των μαζικών απελάσεων. «Η κυβέρνηση Τραμπ θα έχει τον τελευταίο λόγο για το τι θα πράξει η ICE στη Νέα Υόρκη. Ο μεγιστάνας, ο οποίος έχει αποκαλέσει τον Μαμντάνι ‘‘100% κομμουνιστή παράφρονα’’, δήλωσε ότι αν εμποδίσει τις επιδρομές της ICE στη Νέα Υόρκη, ‘‘τότε θα τον συλλάβουμε’’».

Περί… σύλληψης Νετανιάχου

Αλλο σημείο τριβής του νέου δημάρχου με τον Τραμπ είναι η ιδέα του πρώτου να συλληφθεί ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, στη Νέα Υόρκη. Ο Μαμντάνι δήλωσε ότι θα συμμορφωθεί με την εντολή του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, το οποίο έχει εκδώσει ένταλμα σύλληψςη κατά του «Μπίμπι» για εγκλήματα πολέμου και για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στη Γάζα. Θεωρητικά μιλώντας, ο δήμαρχος δύναται να διατάξει την αστυνομία να τον συλλάβει, όμως η Νέα Υόρκη δεν μπορεί να απαγγείλει κατηγορίες, καθώς οι ΗΠΑ δεν έχουν υπογράψει τη Σύμβαση της Ρώμης.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News