Οδηγώντας γύρω στις δέκα χθες το βράδυ από το γραφείο προς το σπίτι, άκουσα στην εκπομπή της Ευτυχίας Φράγκου στον VIMA FM την πιο σοβαρή, συμπυκνωμένη, ακριβή περιγραφή του ελληνικού γίγνεσθαι. Καρφώθηκα κυριολεκτικά στο ραδιόφωνο. Διάβαζε αποσπάσματα από μία σύντομη συνέντευξη του Λεωνίδα Καβάκου, με αφορμή την υποψηφιότητά του για ένα βραβείο Grammy, για τις «Σονάτες για βιολί του Μπετόβεν».

Κάθε λέξη κι ένα χαστούκι. Απολογούμαι γιατί δεν συγκράτησα την πηγή – πού δημοσιεύτηκε, δηλαδή, αυτή η συνέντευξη – την οποία αναζήτησα μέχρι αργά το βράδυ στο Ίντερνετ, χωρίς αποτέλεσμα. Και καταφεύγω στη μνήμη μου για να μεταφέρω τα σημεία που συγκράτησα.

Ο Καβάκος απαντά στην ερώτηση, εάν αισθάνεται ότι εκπροσωπεί τη σύγχρονη Ελλάδα. Η απάντησή του (σε απλή, δική μου απόδοση) είναι: Δεν αισθάνομαι δυστυχώς ότι εκπροσωπώ την Ελλάδα, γιατί η Ελλάδα που ζούμε σήμερα δεν με εκπροσωπεί.
Την «τυπική» ερώτηση για το βραβείο Grammy την προσπερνά γρήγορα. Θεωρεί μεγαλύτερη τιμή την υποψηφιότητα από το ίδιο το βραβείο, όπως λέει, αλλά δεν θα μπορέσει δυστυχώς να βρεθεί στη βραδιά της ανακοίνωσης των νικητών και της βράβευσης (26 Ιανουαρίου στο Λος Άντζελες), γιατί έχει προγραμματισμένη συναυλία στο Παρίσι.

Και μετά ακολουθεί ένα «ξέσπασμα», που στην πραγματικότητα είναι η ωμή αλήθεια της Ελλάδας που μοιραζόμαστε και βιώνουμε εδώ και χρόνια στο πετσί μας: Η Ελλάδα, σύμφωνα με τον Καβάκο, είναι μία χώρα όπου η έλλειψη Παιδείας σκεπάζει τα πάντα. Όπου η κλασσική μουσική δεν διδάσκεται στα σχολεία, αλλά και δεν υποστηρίζεται από κανέναν – και πάντως όχι από την Πολιτεία και το υπουργείο Πολιτισμού. Δεν προλαβαίνω να συγκρατήσω την απλή και ξεκάθαρη επιχειρηματολογία του, αλλά ακούω σοκαρισμένος την τελευταία αποστροφή: η Μέρκελ και ο Πούτιν, λέει ο Καβάκος, έχουν παρακολουθήσει συναυλίες του. Αλλά ποτέ δεν τον έχει παρακολουθήσει – ούτε ένας Έλληνας πρωθυπουργός!

Όταν συνειδητοποιείς, τι λέει ο διασημότερος ίσως και πλέον καταξιωμένος Έλληνας σολίστ κλασσικής μουσικής, μένεις άφωνος…

Ψάξε – ψάξε στο Ίντερνετ, πέφτω πάνω σε μία παλιότερη συνέντευξη του Καβάκου που δημοσιεύεται και πάλι στο «Βήμα» – κατά σύμπτωση – αλλά μερικά χρόνια πίσω. Απρίλιο του 2009. Διαλέγω ένα μικρό απόσπασμα, όπου σχολιάζει τα βίαια γεγονότα του Δεκεμβρίου του 2008, που ξέσπασαν μετά τη δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου από τον Κορκονέα. Το μοιράζομαι μαζί σας:

«Βλέπεις ότι γίνεται το κέντρο λαμπόγυαλο από την αγανάκτηση και την οργή και μετά βγαίνουν οι πολιτικοί στην τηλεόραση και με κομπορρημοσύνη δηλώνουν ότι, τάχα, δεν θ΄ αφήσουν να θιχτεί η δημοκρατία. Ποια δημοκρατία, βρε ανόητε; Σε βλέπω στην οθόνη και θέλω να σου πετάξω αβγά. Και να θέλω να φερθώ πολιτισμένα εκείνη τη στιγμή δεν μπορώ. Με κοροϊδεύεις. Τον Δεκέμβρη καιγόταν η πόλη, κι έβγαιναν οι ιθύνοντες και μιλούσαν για καινούργιες μεθόδους αντιμετώπισης… Είναι ανίκανοι. Και οι μεν και οι δε. Και νομίζω πως τους έχει βαρεθεί κι ο κόσμος. Είναι τόσο αγκιστρωμένοι στην εξουσία που δεν μπορεί να δημιουργηθεί τίποτε καινούργιο. Και βεβαίως φτάνουμε στην απαξίωση. Δημοκρατία σημαίνει, όταν δεν υπάρχει ευσυνειδησία από πλευράς του πολίτη να σεβαστεί τα δικαιώματα του άλλου, να μπορεί το κράτος να τα εγγυηθεί. Αν δεν μπορείς, κύριε, σήκω φύγε. Είσαι ανάξιος. Τον Δεκέμβρη δεν θα έπρεπε να έχει παραιτηθεί η κυβέρνηση; Να πουν: "Αυτά κάναμε εμείς, αν θεωρείτε ότι ήταν σωστά, ξαναψηφίστε”. Πού, όμως… Οι εξαιρέσεις χάνονται μέσα στον κανόνα. Ευτυχώς που υπάρχουν οι κλασικές μορφές τέχνης και στέλνουν το μήνυμα πέρα από χρόνους και φάσεις. Συν Αθηνά και χείρα κίνει όμως…».

Αν χτυπάει ακόμα κάπου ο σφυγμός αυτής της χώρας, αν υπάρχει κάπου η ψυχή του Έλληνα, αν υπάρχει μία μικρή μερίδα του πνευματικού κόσμου, η οποία μπορεί να ηγηθεί, να εμπνεύσει και να μας σηκώσει λίγο πιο ψηλά… Όλα αυτά είναι ο Λεωνίδας Καβάκος. Ένας, που του αξίζει να αποκαλείται Έλληνας.

Υ.Γ.: Μέχρι να εντοπίσω κάπου την τελευταία συνέντευξη του Καβάκου – ελπίζω άμεσα – σας παραπέμπω στο ιστολόγιο του Γιώργου Πίττα για την παλαιότερη. Έκπληξη! Σε αντίθεση με πάρα πολλούς άλλους, ο Καβάκος λέει περίπου τα ίδια, με κοντά πέντε χρόνια απόσταση.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News