Παραφράζοντας για την περίσταση τη ρήση του Νικολό Παγκανίνι για τους κριτικούς, δυστυχώς ή ευτυχώς δεν θα στηθεί ποτέ ανδριάντας για κανέναν διασκευαστή ή επανα-αναγνώστη. Η δόξα και η τιμή θα ανήκει πάντα στον δημιουργό και στις πρώτες εκτελέσεις – πόσο μάλλον αν αυτός είναι καλλιτέχνης του βεληνεκούς του Μίκη Θεοδωράκη.

Μια νέα προσπάθεια επανανάγνωσης αριστουργηματικών κορυφών του έργου του σπουδαίου Eλληνα από νεότερους καλλιτέχνες κυκλοφορεί στις 24/12 και στις 2/1 με την Εφημερίδα των Συντακτών σε παραγωγή της εταιρίας «Καθρέφτης». Στην περίοδο ξηρασίας (πώς να παράξεις και ποιος ν’ αγοράσει) που διανύουμε δισκογραφικά (ή καλύτερα γιουτουμπικά), το τραγουδοποιητικό αποτύπωμα του μέγιστου συνθέτη αποδεικνύεται και πάλι καθοριστικό, εμπνέει και επανανακαλύπτεται.

Οι πρώτες βέβαια εκτελέσεις έχουν το βάρος της αισθητικής εκφοράς του παρόντα δημιουργού τη στιγμή της πρώτης κατάθεσης αλλά και μύθο και τη σκόνη του χρόνου. Οι επανεκτελέσεις γενικότερα ξεκινούν από αυτή τη μειονεκτική αφετηρία και πώς πχ να δημιουργήσεις σήμερα, όσο και η τεχνολογία να καλπάζει, την ιδιαιτερότητα των παλαιών μουσικών οργάνων, τις πηγές ήχου του Χέντριξ, τις συνθήκες ηχογράφησης της Motown ή του καθ’ ημάς θρυλικού  στούντιο της Columbia. Κι όμως η επανεκτέλεση είναι ο επόμενος κρίκος της αλυσίδας, η μεταφορά στις επόμενες γενιές, που με άλλες προσλαμβάνουσες ήχου ζητούν να εξοικειωθούν με την αέναη επαναφορά του κλασικού.

Η διασκευή είναι πιο ζόρικο άθλημα (παρεμπιπτόντως γενικά προς ναυτιλλομένους ηχογραφούντες: ΟΧΙ ΑΛΛΟ ΣΟΥΙΓΚ, παιδιά). Η διασκευή απαιτεί προσωπική οπτική και πρωτότυπη άποψη ώστε να δημιουργηθεί ένα νέο «ρούχο» σ’ ένα πολύ αγαπημένο σώμα, κάτι σαν τεντωμένο σχοινί για τον διασκευαστή, που πρέπει να βαδίσει με την πρώτη εκτέλεση να χάσκει σαν άβυσσος από κάτω. Οι «του άλλαξαν τα φώτα» καραδοκούν αλλά η πρόκληση μιας άλλης, κρυμμένης στα αυτιά των πολλών, διάστασης θα είναι πάντα εκεί για κάθε μουσικό, που ζει μακριά από το κλισέ και την κοινοτυπία.

Κι αν οι επανεκτελέσεις και οι διασκευές είναι συνεκτικός ιστός του παρελθόντος της τραγουδοποιίας με το παρόν κι ενδεχομένως με το μέλλον, ακόμη και σε εποχή άκρατης «διασκευολαγνείας», όπως η σημερινή, το ουσιώδες κενό και η αμηχανία είναι ορατή και το μείζον ερώτημα-πρόκληση εξακολουθεί και υφίσταται:  η εποχή της κρίσης θα γεννήσει το δικό της τραγούδι;

Προανάκρουσμα:

Locomondo

Στάθης Παχίδης

ΚΟΖΑ  ΜΟΣΤΡΑ

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News