H ανάρτηση είχε κάνει τον γύρο των social media. O Παύλος Πολάκης –υπό την ιατρική του ιδιότητα– έδινε συμβουλές-οδηγίες προστασίας από τον κορονοϊό, μέσω του προσφιλούς του διαύλου, του Facebook. To περιεχόμενο της ανάρτησης –που βασιζόταν κατά δήλωση του κ. Πολάκη σε δημοσίευση του πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς– έγινε ανάρπαστο, είτε από χρήστες του Twitter που έσπευσαν να το διακωμωδήσουν, είτε από φιλικά προς τον ΣΥΡΙΖΑ μέσα, που βιάστηκαν να μεταλαμπαδεύσουν τις γνώσεις του πρώην αναπληρωτή υπουργού Υγείας για τον κορονοϊό και τους τρόπους μετάδοσής του.

Οπως πολλοί είχαν αμφισβητήσει εξ αρχής, «η εξαιρετική περίληψη» για τα μέτρα αποφυγής της μετάδοσης του κορονοϊού δεν είχε γραφτεί ποτέ από το Τζονς Χόπκινς και καμία από τις σχετικές αναρτήσεις του πανεπιστημίου (εδώ) και (εδώ) δεν περιελάμβανε το κείμενο που θέλησε να μοιραστεί με τους followers του ο πρώην υπουργός του ΣΥΡΙΖΑ.

Βασικό συμπέρασμα, στο οποίο κατέληξε και η ομάδα των ellinikahoaxes (εδώ), ήταν ότι οι οδηγίες που περιέχονται στην υπό εξέταση λίστα περιέχουν αρκετές σωστές, αλλά και εσφαλμένες, ανακριβείς πληροφορίες αναφορικά με τα μέτρα πρόληψης για τον νέο κορονοϊό, ωστόσο είναι ψευδής ο ισχυρισμός ότι πρόκειται για λίστα που δημοσιεύθηκε από τη σελίδα του πανεπιστημίου Johns Hopkins.

Λίγες ώρες αργότερα, με νέα του ανάρτηση ο Παύλος Πολάκης θέλησε να ενημερώσει φίλους και ακολούθους του ότι ο λογαριασμός του στο Facebook είχε χακαριστεί!

Ακολούθησαν κάτω απο την ανάρτηση σχόλια συμπαράστασης τύπου «έλεος πια με τους φασίστες», «δεν μπορούν να σε γονατίσουν εσένα. είσαι από άλλη πάστα» και άλλα τέτοια εμψυχωτικά, προφανώς για να στηριχθεί η εκδοχή ότι οι εν λόγω «οδηγίες προστασίας» του Τζονς Χόπκινς στο προφίλ του Παύλου Πολάκη δεν ήταν τίποτα άλλο πάρα μία κακόβουλη επίθεση χάκερ.

Ακολουθεί η ανάλυση του ellinikahoaxes για όσα αναφέρονται στο κείμενο:

1. Ο ιός δεν είναι ζωντανός οργανισμός, αλλά ΜΟΡΙΟ ΠΡΟΤΕΪΝΗΣ που καλύπτεται από ένα προστατευτικό στρώμα λιπιδίου (λίπος), το οποίο όταν απορροφάται από τα κύτταρα του οφθαλμικού, ρινικού ή στοματικού βλεννογόνου και αλλάζει τον γενετικό τους κώδικα (μετάλλαξη) μετατρέποντάς τα επιθετικά, πολλαπλασιαζόμενα κύτταρα.

Ο ιός δεν είναι μόριο πρωτεΐνης, αλλά αποτελείται και από μόρια πρωτεϊνών. Οι ιοί είναι ιδιαίτερα απλές δομές οι οποίες αποτελούνται από ένα περίβλημα μέσα στο οποίο μεταφέρουν το γενετικό τους υλικό και ενίοτε εργαλεία τα οποία βοηθούν στο να μεταφέρουν και να αναπαράγουν αυτό το γενετικό υλικό. Δεν αναπαράγονται από μόνοι τους αλλά χρειάζονται ένα ξενιστή ώστε να χρησιμοποιήσουν τους μηχανισμούς τους και να αναπαραχθούν και οι ιοί που παράγονται στη συνέχεια εξέρχονται από τον ξενιστή και ψάχνουν άλλα υγιή κύτταρα για να επαναλάβουν τη διαδικασία. Το κατά πόσο οι ιοί είναι ζωντανοί οργανισμοί δεν είναι σαφές και αποτελεί ακόμα αντικείμενο συζήτησης στην επιστημονική κοινότητα. [πηγή]

2. Δεδομένου ότι ο ιός δεν είναι ζωντανός οργανισμός αλλά πρωτεϊνικό μόριο, δεν θανατώνεται, αλλά αποσυντίθεται μόνος του. Ο χρόνος αποσύνθεσης εξαρτάται από τη θερμοκρασία, την υγρασία και τον τύπο του υλικού όπου βρίσκεται.

Ο ιός δεν «αποσυντίθεται μόνος του» εντός του σώματος, αλλά αντιμετωπίζεται από το ανοσοποιητικό σύστημα είτε με περιορισμό της ικανότητάς του να προσβάλει κύτταρα-ξενιστές ώστε να μη μπορεί να μεταφέρει το γενετικό του υλικό και να αναπαραχθεί ή με καταστροφή των κυττάρων-ξενιστών που έχουν προσβληθεί ήδη. [πηγή]

3. Ο ιός είναι πολύ ευαίσθητος. Το μόνο που τον προστατεύει είναι ένα λεπτό εξωτερικό στρώμα λίπους. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το απλό σαπούνι ή το απορρυπαντικό είναι το καλύτερο φάρμακο, επειδή ο αφρός ΚΟΒΕΙ το ΛΙΠΟΣ (γι ‘αυτό και πρέπει να τρίψουμε τα χέρια μας τόσο πολύ: για 20 δευτερόλεπτα ή περισσότερο, για να φτιάξουμε πολύ αφρό). Με τη διάλυση της στιβάδας λίπους, το μόριο πρωτεΐνης διασκορπίζεται και διασπάται από μόνο του.

Αυτό το σημείο είναι ακριβές. To σαπούνι αποτελείται από ενώσεις οι οποίες έχουν τη δυνατότητα να διασπάσουν τα συστατικά του περιβλήματος του ιού. [πηγή]

4. Η ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ λιώνει το λίπος. Γι’ αυτό είναι καλό να χρησιμοποιείτε νερό πάνω από 25 βαθμούς Κελσίου για πλύσιμο χεριών, ρούχων και ο,τιδήποτε άλλο. Επιπλέον, το ζεστό νερό παράγει περισσότερο αφρό και αυτό το κάνει ακόμα πιο χρήσιμο.

Αυτό το σημείο δεν ευσταθεί. Οποιαδήποτε θερμοκρασία και αν χρησιμοποιήσετε για το πλύσιμο των χεριών θα είναι αποτελεσματική, εφόσον πλένετε τα χέρια σας με σαπούνι. Επιπρόσθετα, η θερμοκρασία η οποία χρειάζεται για να καταστεί αδρανής ο ιός είναι περίπου 60℃, η οποία προφανώς δεν συνίσταται για πλύσιμο των χεριών ούτε υπάρχουν αποδείξεις ότι είναι αποτελεσματική σε αυτό το πλαίσιο. [πηγή 1][πηγή 2][πηγή 3]

5. Το αλκοόλ ή οποιοδήποτε αλκοολούχο μείγμα πάνω από 65% ΔΙΑΛΥΕΙ ΟΠΟΙΟΔΗΠΟΤΕ λίπος, ειδικά το εξωτερικό λιπιδικό στρώμα του ιού.

Αυτό το σημείο είναι πρακτικά έγκυρο, καθώς τα αντισηπτικά με περιεκτικότητα αλκοόλης από 60-95% είναι αποτελεσματικά εναντίων του SARS-CoV-2. [πηγή]

6. Οποιοδήποτε μείγμα 1 μέρος χλωρίνης ανά 5 μέρη νερού διαλύει άμεσα την πρωτεΐνη, και διασπά τον ιό από μέσα προς τα έξω.

Τόσο το CDC (Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Λοιμώξεων των ΗΠΑ) όσο και άλλου αρμόδιοι φορείς αναφέρουν ότι υπάρχουν πολλά εμπορικά διαθέσιμα και ασφαλή καθαριστικά για το σπίτι τα οποία είναι αποτελεσματικά για απολύμανση του χώρου στο πλαίσιο προστασίας για τον νέο κορονοϊό. Ωστόσο, όπως λέει χαρακτηριστικά η σελίδα του CDC, σε περίπτωση που κάποιος θέλει να χρησιμοποιήσει χλωρίνη γι’ αυτό τον σκοπό, η σωστή διάλυση είναι 5 κουτάλια της σούπας χλωρίνη σε 3 λίτρα νερό το οποίο κατ’ αναλογία είναι 1 μέρος χλωρίνης ανά 40 μέρη νερό. [πηγή]

7. ΤΑ ΜΙΚΡΟΒΙΟΚΤΟΝΑ ΔΕΝ ΒΟΗΘΑΝΕ. Ο ιός δεν είναι ζωντανός οργανισμός όπως τα βακτήρια. Δεν μπορούν να σκοτώσουν ό,τι δεν είναι ζωντανό με τα αντιβιοτικά, αλλά γρήγορα να αποσυνθέσει τη δομή του με όλα όσα είπε.

Μικροβιοκτόνο είναι κάθε χημική ένωση ή σκεύασμα σκοπός του οποίου είναι να μειώσει την αποτελεσματικότητα μικροβίων στα οποία συγκαταλέγονται και οι ιοί, παρότι το θέμα του αν οι ιοί είναι ζωντανοί οργανισμοί αποτελεί ένα ιδιαίτερα περίπλοκο αντικείμενο συζήτησης. Τα αντιβιοτικά δεν είναι τα μόνα μικροβιοκτόνα που κυκλοφορούν καθώς τα αντισηπτικά που χρησιμοποιούμε θεωρούνται μικροβιοκτόνα και έχουν δράση εναντίον του κορωνοϊού. [πηγή 1][πηγή 2]

8. Μην τινάζετε ΠΟΤΕ χρησιμοποιημένα ή αχρησιμοποίητα ρούχα, σεντόνια ή πανιά. Όσο ο ιός είναι κολλημένος σε μια πορώδη επιφάνεια, είναι πολύ αδρανής και αποσυντίθεται μεταξύ 3 ωρών (ύφασμα και πορώδη υλικά), 4 ωρών (χαλκός, γιατί είναι φυσικά αντισηπτικός ― και ξύλο, γιατί το ξύλο απομακρύνει την υγρασίας και δεν αφήνει να αποκολληθεί και να αποσυντεθεί), 24 ωρών (χαρτόνι), 42 ωρών (μέταλλο) και 72 ωρών (πλαστικό). Αλλά αν τα τινάξετε ή χρησιμοποιήσετε φτερό για να καθαρίσετε, τα μόρια του ιού επιπλέουν στον αέρα για έως και 3 ώρες και μπορούν να κατακαθίσουν στη μύτη σας.

Ακόμη δεν είναι σαφές πόσο διάστημα επιβιώνει ο ιός στα υφάσματα, ωστόσο το CDC αναφέρει ότι είναι καλό να αποφεύγεται το τίναγμα των ρούχων για να μη διασπείρεται ο ιός στον αέρα του περιβάλλοντος χώρου. [πηγή]

9. Τα μόρια του ιού παραμένουν πολύ σταθερά στο εξωτερικό κρύο, ή σε τεχνητό κρύο (κλιματιστικά σε σπίτια και αυτοκίνητα). Χρειάζονται επίσης υγρασία για να παραμείνουν σταθερά και ιδιαίτερα το σκοτάδι. Επομένως, τα αφυδατωμένα, ξηρά, ζεστά και φωτεινά περιβάλλοντα θα τον υποβαθμίσουν ταχύτερα.

Οι συνθήκες που μπορούν να απενεργοποιήσουν τον ιό είναι ιδιαίτερα ακραίες και δεν μπορούν να προσομοιωθούν στο περιβάλλον του σπιτιού. Οι πιο αποτελεσματικές μέθοδοι για την πρόληψη περιλαμβάνουν τα βήματα που βρίσκουμε στις σελίδες των αρμόδιων φορέων υγείας και στα οποία συμπεριλαμβάνονται το τακτικό πλύσιμο χεριών και η αποφυγή της εξόδου από το σπίτι. [πηγή 1][πηγή 2]

10. ΥΠΕΡΙΩΔΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ (UV LIGHT) που πέφτει πάνω σε οποιοδήποτε αντικείμενο που μπορεί να περιέχει τον ιό, διασπά τη πρωτεΐνη του ιού. Για παράδειγμα, η απολύμανση και η επαναχρησιμοποίηση μάσκας γίνεται με υπεριώδη ακτινοβολία. Προσέξτε, όμως, γιατί η υπεριώδης ακτινοβολία διασπά και το κολλαγόνο (που είναι πρωτεΐνη) στο δέρμα, προκαλώντας τελικά ρυτίδες και καρκίνο του δέρματος.

Παρότι η χρήση υπεριώδους ακτινοβολίας σε διάφορα είδη ιατρικού εξοπλισμού είναι γεγονός, ο ίδιος ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποιεί ότι η χρήση λάμπας υπεριώδους ακτινοβολίας για απολύμανση των χεριών πρέπει να αποφεύγεται από τους πολίτες. [πηγή]

11. Ο ιός ΔΕΝ μπορεί να περάσει από υγιές δέρμα.

Ο όρος υγιές δέρμα σε αυτό το πλαίσιο δεν έχει κάποιο νόημα. Σύμφωνα με όλους τους αρμόδιους φορείς ο βασικός τρόπος μετάδοσης του ιού είναι μέσω εισπνοής σταγονιδίων βήχα ή φτερνίσματος από άτομο που φέρει τον ιό. Η άλλη περίπτωση μετάδοσης, η οποία ωστόσο είναι λιγότερο πιθανή, είναι να ακουμπήσουμε μια επιφάνεια στην οποία βρίσκεται ο ιός και στη συνέχεια να ακουμπήσουμε τη μύτη το στόμα ή τα μάτια μας. [πηγή]

12. Το ξίδι ΔΕΝ είναι χρήσιμο γιατί δεν διασπά το προστατευτικό στρώμα του λίπους.

Αυτό το σημείο είναι σωστό, καθώς οι χημικές ενώσεις που περιέχει το ξύδι δεν είναι αποτελεσματικές στη περίπτωση του κορονοϊού συγκριτικά με τα αλκοολούχα αντισηπτικά ενώ, το ίδιο το ξίδι δεν αναφέρεται σε καμία σελίδα αρμόδιου φορέα υγείας ως υλικό για καθαρισμό ή/και απολύμανση στο πλαίσιο πρόληψης για τον νέο κορωνοϊό. [πηγή]

13. Κανένα αλκοολούχο ποτό δε βοηθά. Η ισχυρότερη βότκα περιέχει 40% αλκοόλ, και το λίπος για να σπάσει χρειάζεται τουλάχιστον 65%.

Και αυτό το σημείο είναι πραγματικό, καθώς ακόμα και τα ποτά με τις μεγαλύτερες περιεκτικότητες σε αλκοόλ δεν είναι κατάλληλες για αυτό το σκοπό. Μάλιστα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει απαντήσει και στο ερώτημα περί κατανάλωσης αλκοόλ ως μέτρο προστασίας αναφέροντας ρητά ότι αυτή η πρακτική δεν είναι αποτελεσματική. [πηγή]

14. Το LISTERINE βοηθά! Φτάνει να είναι αυτό που εμπεριέχει τουλάχιστον 65% αλκοόλ και όχι αυτό χωρίς.

Η υψηλότερη περιεκτικότητα σε αλκοόλ που μπορούμε να βρούμε σε προϊόν του Listerine είναι 26,9% και σε καμία περίπτωση δεν είναι συνιστώμενη μέθοδος πρόληψης για τον κορονοϊό. Η ίδια η σελίδα του Listerine αναφέρει ρητά ότι το προϊόν δεν έχει εξεταστεί στο πλαίσιο αποτελεσματικότητας ενάντια στον νέο κορονοϊό. [πηγή]

15. Όσο πιο περιορισμένος είναι ένας χώρος, τόσο μεγαλύτερη η συγκέντρωση του ιού που μπορεί να υπάρξει εντός του. Όσο πιο ανοιχτός ή φυσικά αεριζόμενος, τόσο λιγότερη.

Η οδηγία για αερισμό του σπιτιού βρίσκεται σε κάθε σελίδα επίσημου φορέα υγείας, όπως το CDC. [πηγή]

16. Το λέμε και το ξαναλέμε, αλλά ΠΡΕΠΕΙ να πλένετε τα χέρια σας πριν και μετά αγγίξετε οποιοδήποτε βλεννογόνο, φαγητό, κλειδαριές, διακόπτες, τηλεχειριστήριο, κινητό τηλέφωνο, ρολόγια, υπολογιστές, τραπέζια, τηλεόραση κ.λπ. Και φυσικά, όταν χρησιμοποιείτε το μπάνιο.

17. Κρατήστε να νύχια σας κοντά, έτσι ώστε ο ιός να μην κρύβεται εκεί. Καθαρίζετέ τα όσο μπορείτε.

Και οι δύο αυτές οδηγίες είναι έγκυρες όσον αφορά την πρόληψη ενάντια στον κορονοϊό.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News