Την πρώτη του δημόσια εμφάνιση, μετά τον 12ημερο πόλεμο με το Ισραήλ, πραγματοποίησε το Σάββατο 5/7, ο ανώτατος θρησκευτικός ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, όπως σημειώνουν οι New York Times, βάσει πληροφοριών από το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων του Ιράν.

Ο Χαμενεΐ είχε δημοσιεύσει την περασμένη εβδομάδα ένα προκλητικό βίντεο-μήνυμα, το δεύτερο δημόσιο σχόλιό του μετά τον αμερικανικό βομβαρδισμό ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων. Ωστόσο, η πολυήμερη απουσία του από τη δημόσια σφαίρα –χωρίς προηγούμενο στα 35 χρόνια της εξουσίας του– είχε προκαλέσει φήμες για την υγεία του και ενδεχόμενες απειλές κατά της ζωής του.

Μετά από εβδομάδες διαμονής σε καταφύγιο, ο Χαμενεΐ παρευρέθηκε το βράδυ του Σαββάτου σε ετήσια σιιτική θρησκευτική τελετή για την Ασούρα, που πραγματοποιήθηκε στο συγκρότημά του. Σύμφωνα με τα βίντεο της κρατικής τηλεόρασης, ο Χαμενεΐ εμφανίστηκε φορώντας μαύρη θρησκευτική ρόμπα και το καρό του καφίγια. Το κοινό – εκατοντάδες άνδρες και γυναίκες – σηκώθηκε όρθιο και άρχισε να φωνάζει το σιιτικό πολεμικό σύνθημα «Χαϊντάρ, Χαϊντάρ».

Ο ανώτατος ηγέτης κάθισε στο πλάι της σκηνής, χωρίς να μιλήσει. Στην αίθουσα βρίσκονταν επίσης ο αντιπρόεδρος, ο υπουργός Δικαιοσύνης και ο πρόεδρος της Βουλής, όλοι καθισμένοι στο πάτωμα. Ο Χαμενεΐ ήταν ο μόνος που κάθισε σε καρέκλα. Στα σύντομα βίντεο που είχε απευθύνει προηγουμένως στο κοινό, μετά τον βομβαρδισμό των πυρηνικών εγκαταστάσεων από τις ΗΠΑ και μετά την κατάπαυση του πυρός με το Ισραήλ, είχε εμφανιστεί αδύναμος, με βραχνή φωνή, δυσκολευόμενος να ολοκληρώσει προτάσεις. Παρ’ όλα αυτά, είχε κηρύξει «νίκη» του Ιράν, αν και η χώρα αλλά και οι σύμμαχοί της έχουν αποδυναμωθεί σημαντικά έπειτα από έναν χρόνο σύγκρουσης με το Ισραήλ.

Η εμφάνισή του παραμονές της Ασούρα –της πιο ιερής τελετής για τους Σιίτες, που τιμά τη δολοφονία του εγγονού του Προφήτη Μωάμεθ, Χουσεΐν, το έτος 680– ερμηνεύτηκε ως μήνυμα πρόκλησης και επιστροφής στην κανονικότητα. Δεν είναι σαφές αν ο Χαμενεΐ επέστρεψε οριστικά στην κατοικία του ή θα συνεχίσει να διαμένει σε καταφύγιο.

«Η εμφάνιση του Χαμενεΐ στην τελετή της Ασούρα απόψε μετά από εβδομάδες απουσίας θα δώσει σίγουρα ώθηση στη βάση του», δήλωσε στους NYT, ο Ομίντ Μεμαριάν, ειδικός σε θέματα Ιράν στο think tank DAWN. «Επιπλέον, επιτρέπει στο καθεστώς να ενισχύσει το αφήγημά του ότι ούτε η Ουάσινγκτον ούτε το Τελ Αβίβ κατάφεραν να ανατρέψουν την Ισλαμική Δημοκρατία».

Η Κυριακή σηματοδοτεί το τέλος της 10ήμερης περιόδου πένθους που κορυφώνεται με την Ασούρα – μια περίοδος ιδιαίτερης σημασίας για τη σιιτική ταυτότητα σε Ιράν, Λίβανο, Αφγανιστάν και αλλού. Από το 1979, ο Χαμενεΐ φιλοξενεί κάθε χρόνο βραδινές τελετές πένθους στην κατοικία του με την παρουσία υποστηρικτών και ανώτερων αξιωματούχων.

Οι υποστηρικτές του ξέσπασαν σε πανηγυρισμούς όταν έγινε γνωστή η παρουσία του. Ο Ιρανός πολιτικός αναλυτής Μοσταφά Τίργκαρ είπε σε συνέντευξή του ότι βρισκόταν σε τοπική τελετή της Ασούρα όταν κάποιος φώναξε: «Ο ανώτατος ηγέτης ήρθε!» «Όλοι άνοιξαν τα τηλέφωνά τους και άρχισαν να φωνάζουν ‘Ο Θεός είναι μεγάλος’. Από τη λύπη περάσαμε στο χαμόγελο. Ενιωσα σαν να είχε ανακοινωθεί νίκη στον πόλεμο», είπε χαρακτηριστικά.

Η Ασούρα στο Ιράν ανέκαθεν υπήρξε κάτι περισσότερο από μια θρησκευτική τελετή – έχει χρησιμοποιηθεί ως πολιτικό και κοινωνικό εργαλείο, όπως εξηγούν οι NYT. Το 2023, έγινε σύμβολο διαμαρτυρίας, με γυναίκες και κορίτσια στην πρώτη γραμμή. Φέτος, οι τελετές σημαδεύτηκαν από κύμα εθνικισμού μετά τις ισραηλινές επιθέσεις. Σε πολλές πόλεις, αντί για θρησκευτικά άσματα ακούστηκαν πατριωτικά τραγούδια, όπως το «Ey Iran», εμβατήριο από την εποχή του σάχη. Πολλοί κοσμικοί Ιρανοί, ακόμη και γυναίκες χωρίς χιτζάμπ, συμμετείχαν στις τελετές.

Σε κάποιες γειτονιές, όπως ανέφερε πρώην υπουργός, οι οργανωτές αποφάσισαν να επιτρέψουν σε όλες τις γυναίκες, ακόμη και χωρίς κάλυψη κεφαλής, να συμμετάσχουν ισότιμα στις τελετές – ακόμη και ως εθελόντριες – χωρίς καμία υπόδειξη ή πίεση.

Το βράδυ του Σαββάτου, ο Χαμενεΐ κάλεσε κοντά του τον Χατζ Μαχμούντ Καρίμι, έναν γνωστό θρησκευτικό υμνωδό. Οπως έδειξαν τα βίντεο, του ψιθύρισε κάτι και εκείνος επέστρεψε στο μικρόφωνο, λέγοντας ότι ο ανώτατος ηγέτης τού ζήτησε να τραγουδήσει τη δική του εκδοχή του «Ey Iran». Ο Χαμενεΐ άρχισε να χτυπά το στήθος του ρυθμικά και το πλήθος τραγουδούσε μαζί του.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News