Σε σύγκρουση δύο κόσμων εξελίσσεται η Σύνοδος της ΕΕ για το Μεταναστευτικό με την Ανγκελα Μέρκελ να προσδοκά σε έναν σωσίβιο συμβιβασμό που θα την βγάλει από τη δύσκολη θέση στο εσωτερικό της κυβέρνησής της.

Μετά από συνεχείς διαβουλεύσεις και παζάρια μεταξύ πρεσβευτών και υπουργών Εξωτερικών, αλλά και των επαφών του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, το τελικό σχέδιο απόφασης της Συνόδου Κορυφής, φέρεται να είναι (σύμφωνα με το Spiegel)  κομμένο και ραμμένο στα μέτρα της γερμανίδας καγκελαρίου, με μηνύματα προς πάσα κατεύθυνση εντός ΕΕ και στόχο έναν έντιμο, αλλά όπως όλα δείχνουν, καταδικασμένο συμβιβασμό.

Στο κείμενο οι ηγέτες της ΕΕ εκφράζουν την πρόθεση να συνεχίσουν τις συζητήσεις για την μεταρρύθμιση τού Κανονισμού του Δουβλίνου, που προβλέπει ότι η χώρα εισόδου μεταναστών και προσφύγων είναι υπεύθυνη για την φιλοξενία και την επεξεργασία των αιτημάτων ασύλου.

Προκειμένου λοιπόν, να βοηθηθούν χώρες όπως η Ελλάδα και η Ιταλία, η Γερμανία και άλλες χώρες προτείνουν μια σταθερή ποσόστωση κατανομής των προσφύγων.  Αυτό είναι ωστόσο το σημείο που καταδικάζει σε αποτυχία την προταση συμβιβασμού δεδομένου ότι βρίσκει αντίθετες τις χώρες της ανατολικής Ευρώπης, με την πρώτη την Ουγγαρία του Βίκτορ Ορμπαν.

Από την πλευρά του ο αυστριακός καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς, η χώρα του οποίου αναλαμβάνει την προεδρία της ΕΕ για ένα εξάμηνο από την 1η Ιουλίου, έχει ξεκαθαρίσει ότι οι συζητήσεις για την ποσόστωση θα πρέπει προς το παρόν να μπουν στο περιθώριο και να δοθεί προτεραιότητα σε άλλα ζητήματα, όπως η ενίσχυση της ασφάλειας των εξωτερικών συνόρων.

Οι… ιδέες Κουρτς όμως, προκαλούν ήδη ανατριχίλα στις Βρυξέλλες. «Αυτές οι προτάσεις δεν μπορούν να γίνουν δεκτές στην Ευρώπη. Δεν γίνεται», τόνιζε πηγή της ΕΕ που θέλησε να κρατήσει την ανωνυμία της.

Με διπλωματική γλώσσα το σχέδιο απόφασης προσπαθεί να μετριάσει εντυπώσεις και καταστάσεις αναφέροντας ότι «η αυστριακή προεδρία μπορεί να συνεχίσει να δουλεύει προς αυτή την κατεύθυνση».

Ικανοποιημένος θα πρέπει να είναι και ο βαυαρός υπουργός Εσωτερικών της Γερμανίας,  Χορστ Ζεεχόφερ, δεδομένου ότι το σχέδιο απόφασης- εφόσον εγκριθεί- θα δίνει με σαφήνεια την δυνατότητα στις χώρες μέλη «να πάρουν όλα τα απαραίτητα νομικά και διοικητικά μέτρα» προκειμένου «να εμποδίσουν τη δευτερογενή μετακίνηση των αιτούντων άσυλο εντός της Ε.Ε.».

Ο Ζεεχόφερ όμως δεν θα μπορεί να πάρει μονομερώς αποφάσεις (όπως ο ίδιος επιθυμεί και επιδιώκει να κάνει): «Οι χώρες μέλη καλούνται να συνεργαστούν στενά με αυτό τον στόχο» (της αποφυγής δηλαδή λήψης μονομερών μέτρων), αναφέρεται στο σχέδιο.

Την ίδια ώρα η ΕΕ σχεδιάζει τη δημιουργία χώρων φιλοξενίας μεταναστών και προσφύγων σε χώρες της βόρειας Αφρικής- χωρίς να έχει γίνει σαφές εάν κάτι τέτοιο είναι συμβατό με τις διεθνείς συνθήκες και την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Στο προσχέδιο δεν αναφέρονται λεπτομέρειες, εκτός από τη σημαντική επισήμανση ότι τέτοια κέντρα θα λειτουργούν με την βοήθεια της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ.

«Είναι σπάνιο» επισημαίνει το Spiegel, «η προετοιμασία της τελικής διακήρυξης μιας Συνόδου Κορυφής να εξελίσσεται σε τόσο περίπλοκη υπόθεση. Αλλά αυτή τη φορά παίζεται η τύχη της γερμανικής κυβέρνησης. Το ερώτημα που θα απαντηθεί την Παρασκευή στο τέλος της Συνόδου είναι: εάν το τελικό ανακοινωθέν ικανοποιήσει και τον ηγέτη των Χριστιανοκοινωνιστών, Χορστ Ζεεχόφερ».

Κατά τα άλλα η προσφυγική και μεταναστευτική κρίση αναμένεται να αποτελέσει πεδίο πραγματικής μάχης καθώς συγκρούονται δύο διαφορετικές κοσμοθεωρίες για την αντιμετώπιση της σημαντικότερης κρίσης της ΕΕ.

Από τη μία η αντι-μεταναστευτική ρητορική του πρωθυπουργού της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν που κυριεύει πια και την άλλη πλευρά των Άλπεων και πλέον αποτελεί την κυρίαρχη ρητορική τόσο στις χώρες του Βίσεκγραντ, όσο και στην Ιταλία, την Αυστρία και το κρατίδιο της Βαυαρίας στη Γερμανία. Από την άλλη πλευρά η Γαλλία, η Γερμανία , η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ελλάδα επιθυμούν κοινή ευρωπαϊκή απάντηση σε αυτήν την κρίση, η οποία όμως στην πράξη δεν υφίσταται.

Τα κύρια μέτωπα της μάχης έχουν σύμφωνα με τους Financial Times ως εξής:

1.Επιχείρηση διάσωσης Μέρκελ

Hδη στη Γερμανία έχει φουντώσει η φημολογία (κατά άλλους σπέκουλα) για το «απότομο» τέλος που έρχεται για την πιο επιτυχημένη  πολιτικό (και μακροβιότερη καγκελάριο) στη χώρα. Γι αυτό και η Συνάντηση Εργασίας για το μεταναστευτικό στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής θα μπορούσε να μετονομάστεί σε Σύνοδο «Save Merkel».

Και αυτό γιατί αν η Ανγκελα δεν γυρίσει στο Βερολίνο με μία «καλή» ευρωπαϊκή συμφωνία, ο (κυβερνητικός της εταίρος και παραδοσιακός της σύμμαχος) Χορστ Ζεεχόφερ  έχει προαναγγείλει ότι τότε «θα πρέπει να δράσουμε σε εθνικό επίπεδο» και να «προστατέψουμε τα σύνορα της Γερμανίας».

Ενα τέτοιο ενδεχόμενο όμως μπορεί και να σημάνει το τέλος της κυβερνητικής συμμαχίας.

Το σχέδιο Μέρκελ για να αποφευχθεί ένα τέτοιο ενδεχόμενο ακούει στον όρο «διμερείς (ή και τριμερείς) συμφωνίες» που θα προσφέρουν (κυρίως οικονομικά) κίνητρα σε χώρες όπως η Ελλάδα και η Ιταλία ώστε να πάρουν πίσω μετανάστες – αιτούντες άσυλο.

Βασική προτεραιότητα ωστόσο του Βερολίνου, υπογραμμίζουν οι Financial Times,  είναι να υπάρξει μια συμφωνία με την Ιταλία για επιστροφή αιτούντων άσυλο. Στο πλαίσιο αυτό μία συμφωνία με την Ελλάδα θα αποτελέσει σημαντική χείρα βοηθείας για τη Μέρκελ, η οποία θέλει απεγνωσμένα να δείξει ότι οι διαπραγματεύσεις με άλλες κυβερνήσεις μπορούν να  οδηγήσουν σε εφαρμόσιμες λύσεις.

2. Eπανεξέταση του Κανονισμού Δουβλίνο ΙΙΙ

Λίγοι περιμένουν κάτι δραστικό, αλλά η Σύνοδος ίσως και να αποτελεί την τελευταία ευκαιρία για την αναθεώρηση – επανεξέταση ή και αντικατάσταση του Κανονισμού για το άσυλο της ΕΕ. Το ζήτημα των υποχρεωτικών ποσοστώσεων προβάλλει ως απροσπέλαστο ρήγμα μεταξύ των χωρών του Νότου και αυτών της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης που δεν θέλουν ούτε καν να ακούν για υποχρεωτικές μετακινήσεις – εγκαταστάσεις προσφύγων – μεταναστών.

3. «Φρούριο Ευρώπη»

«Είμαστε αποφασισμένοι να κλείσουμε τα σύνορά μας», διεμήνυσε ανώτατος ευρωπαίος αξιωματούχος δίνοντας τον τόνο για ιτους υπερμάχους της (ολοένα και πιο δημοφιλούς) ιδέας για μία Ευρώπη φρούριο.

Βάση της συγκεκριμένης ιδέας είναι το σχέδιο ανακοπής των προσφυγικών – μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη με την κατασκευή και οργάνωση κέντρων υποδοχής εκτός ΕΕ (πιθανότατα και κυρίως στο έδαφος χωρών της Βορείου Αφρικής). Για να γίνει μάλιστα πιο «εύπεπτη» η ιδέα αυτή, οι εμπνευστές της διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους ότι δεν μιλάμε για στρατόπεδα συγκέντρωσης των μεταναστών.

Η Αυστρία πάντως έχει ετοιμάσει ένα ακόμα πιο σκληρό σχέδιο, ωστόσο λόγω νομικών και τεχνικών θεμάτων, το όλο project φαντάζει δύσκολο ακόμα να μπει στις ράγες υλοποίησής του.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News