525
|

Κίνημα των 10: λαϊκισμός και οικογενειοκρατία

Θάνος Βερέμης Θάνος Βερέμης 26 Απριλίου 2011, 07:19

Κίνημα των 10: λαϊκισμός και οικογενειοκρατία

Θάνος Βερέμης Θάνος Βερέμης 26 Απριλίου 2011, 07:19

Λαϊκισμός
Οικογενειοκρατία
Ανασφάλεια
Συντηρητισμός (δεξιός και αριστερός)
Συμβατική σκέψη
Περιφρόνηση προς την τεκμηρίωση
Έλλειψη παρρησίας
Μοιρολατρεία
Ανομία
Κατακερματισμένη κοινωνία

Όλα τα παραπάνω, από τα οποία καλό θα ήταν να απαλλαγούμε, διαπλέκονται μεταξύ τους.
  
Η παραδοσιακή ανασφάλεια ενθαρρύνει τον επείσακτο λαϊκισμό ο οποίος εισάγεται κατά την δεκαετία του 1980, χωρίς όμως την προτεσταντική λογοδοσία και ευθύνη. Ο ανεύθυνος λαϊκισμός κολακεύει, καθησυχάζει και τελικά εξαχρειώνει έναν λαό ασυνήθιστο και γι’ αυτό ευάλωτο στο λαϊκισμό. Ασυνήθιστο γιατί η ανάγκη απεμπλοκής από την μοίρα της αγροτικής πενίας, ανάγκαζε τους Έλληνες να μηχανεύονται τρόπους απόδρασης. Η εκπαίδευση υπήρξε η αποτελεσματικότερη οδός διαφυγής από τη φτώχεια όπως και το εμπόριο και η δημοσιοϋπαλληλία.
  
Η ροπή προς την ανομία ήταν η φυσική απόληξη της υπονόμευσης του κράτους δικαίου από την κατακερματισμένη κοινωνία. Μια κοινωνία κομματιασμένη σε μικρές αντίπαλες οικογενειοκεντρικές ομάδες με στόχο τη νομή της κρατικής εξουσίας. Η οικογένεια προσέφερε πάντοτε την μεγίστη εγγύηση ασφάλειας και αρωγής, ταυτότητας και παραμυθίας. Συγκέντρωνε την πλήρη αφοσίωση των Ελλήνων και υπήρξε ο πυρήνας του κατακερματισμού της κοινωνίας των πολιτών. Απότοκος της οικογενειοκρατίας είναι η μετριοκρατία στο δημόσιο βίο γιατί το αποτέλεσμα της οικογενειακής αλληλεγγύης δεν είναι βέβαια η αξιοκρατία. Η μετριότητα ενίοτε προβάλλεται και ως δημοκρατική κατάκτηση στο δημόσιο βίο.
  
Η κοινωνία μας, η πολιτεία και η εκπαίδευση διαιωνίζουν τον συντηρητισμό -δεξιό και αριστερό-. Προτιμάει το υπάρχον βόλεμα έναντι οποιουδήποτε ρηξικέλευθου εγχειρήματος. Οι δεξιοί αναμασούν τα κλέη του παρελθόντος – υπάρχοντα και φανταστικά, ενώ οι αριστεροί τις αποτυχίες του παρελθόντος ωσάν να ήταν επιτυχίες. Η συμβατική σκέψη κυριαρχεί σε οργανωμένους  θεσμούς της ακαδημαϊκής κοινότητας και διαιωνίζεται στα σχολεία διά του παπαγαλισμού.
  
Όλα τα παραπάνω αντιστρατεύονται την παρρησία στο δημόσιο λόγο γι’ αυτό οι πλείστοι των πολιτικών μας επιχειρούν να χαϊδεύουν τα αυτιά των απρόθυμων πλέον ακροατών τους. Όποιος πολίτης αμφισβητεί τα θέσφατα της δεξιάς ή της αριστεράς χωρίς λαϊκιστική καταφυγή στο θυμικό, θα πρέπει να ζητήσει πολιτικό άσυλο… στη  «Δράση».
  
Ο συντηρητισμός και η περιφρόνηση προς την τεκμηρίωση αποτελούν εγγύηση για την διαιώνιση των δεινών μας και η συμβατική σκέψη για την μη-αναγνώρισή τους.
  
Η μοιρολατρεία είναι το φυσικό επακόλουθο ενός πλοίου που ενώ βουλιάζει, κάποια μέλη του πληρώματος φωνάζουν για τη σωτηρία του 13ου μισθού: o ακούραστος Κώστας Μητρόπουλος αποδεικνύει τουλάχιστον ότι η πλάκα επιζεί και διατηρεί ζωντανή τη σπίθα (όχι της γνωστής οργάνωσης) του ελληνικού πνεύματος. Η αίσθηση του γελοίου ίσως μάλιστα να συγκεντρώνει ότι καλό απωλέσαμε από την παθογένεια που περιγράφουμε.

*Ο Θάνος Βερέμης σπούδασε Πολιτική Επιστήμη στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης και Ιστορία στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης (Trinity College). Το 1978 ήταν Research Associate του “Διεθνούς Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών” (Λονδίνο), το 1983 υπήρξε επισκέπτης ερευνητής στο πανεπιστήμιο Harvard, το 1987 επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Princeton και το 1993-94 επισκέπτης καθηγητής στο St. Antony’s College της Οξφόρδης. Από το 1987 είναι καθηγητής πολιτικής Ιστορίας στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών και από το 1988 ως το 1994 υπήρξε Διευθυντής του “Ελληνικού Ιδρύματος Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής” (ΕΛΙΑΜΕΠ) και ως το 2000, Πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ. Από το 2001 ως το 2003 ήταν Constantine Karamanlis Professor στο Fletcher School of Law and Diplomacy. Από το 2004 ως το 2010 ήταν Πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας (ΕΣΥΠ).

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News