862
Το 45,01% είναι ο μ.ο. του ποσοστού για τις μονοκομματικές κυβερνήσεις της Μεταπολίτευσης. Στο φόντο: λαοθάλασσα για τον Ανδρέα λίγο πριν το 48,07% του '81 | CreativeProtagon

Οι «παντοδυναμίες» της Μεταπολίτευσης και το 40,8%

Protagon Team Protagon Team 31 Μαΐου 2023, 18:04
Το 45,01% είναι ο μ.ο. του ποσοστού για τις μονοκομματικές κυβερνήσεις της Μεταπολίτευσης. Στο φόντο: λαοθάλασσα για τον Ανδρέα λίγο πριν το 48,07% του '81
|CreativeProtagon

Οι «παντοδυναμίες» της Μεταπολίτευσης και το 40,8%

Protagon Team Protagon Team 31 Μαΐου 2023, 18:04

ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ χρησιμοποιούν τη λέξη «παντοδυναμία» για το ποσοστό 40,79% που έλαβε η ΝΔ στις εκλογές 21ης Μαΐου και καλούν τους ψηφοφόρους να αποτρέψουν την επανάληψη ενός αντίστοιχου ποσοστού στις εκλογές της 25ης Ιουνίου. 

Μια αναδρομή, ωστόσο, στις μονοκομματικές κυβερνήσεις και τις αυτοδυναμίες της Μεταπολίτευσης, δείχνει ότι ο χαρακτηρισμός αυτός, που ενίοτε εναλλάσσεται με τον όρο «ηγεμονία», είναι παραπλανητικός. Το μαρτυρούν τα ποσοστά των κομμάτων που ήταν κατά κανόνα πολύ ισχυρότερα από το 40,79% όταν έφταναν στην εξουσία.

Ας τα πάρουμε με τη σειρά, κάνοντας μια επισκόπηση των μονοκομματικών κυβερνήσεων της Μεταπολίτευσης: 

1974: Την αρχή της μεταπολιτευτικής περιόδου σφραγίζουν οι εκλογές της 17ης Νοεμβρίου του 1974. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και η νεοϊδρυθείσα Νέα Δημοκρατία θριαμβεύουν με ποσοστό 54,37% και 220 έδρες στη Βουλή. Ο θρίαμβος του Καραμανλή δεν είναι ασφαλώς συγκρίσιμος με καμία από τις επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις. Οι εκλογές αυτές στέκουν μόνες τους να σφραγίζουν τη μετάβαση από τη χούντα στον ελεύθερο δημοκρατικό βίο.  

1977: Στις εκλογές που έγιναν στις 20 Νοεμβρίου του 1977, η ΝΔ του Καραμανλή κερδίζει με ποσοστό 41,84% και 171 έδρες. Δεύτερο το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου με ποσοστό 25,34% και 93 έδρες. Ο δικομματισμός της Μεταπολίτευσης ανατέλλει. 

-1981: Το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου σαρώνει στις κάλπες που στήθηκαν στις 18 Οκτωβρίου 1981 με ποσοστό 48,07% και 172 έδρες. Η οκταετία του ΠΑΣΟΚ αρχίζει.  

1985: Στις 2 Ιουνίου του 1985 το ΠΑΣΟΚ κερδίζει εκ νέου με 45,82% και 161 έδρες. Δεύτερη, η ΝΔ με 40,84% και 126 έδρες. Αρχίζει η έντονη περίοδος σύγκρουσης Παπανδρέου-Μητσοτάκη.

1990: Μετά από δύο κυβερνήσεις συνεργασίας, η ΝΔ κερδίζει στις 8 Απριλίου του 1990 με ποσοστό 46,89% και 150 έδρες. Σχηματίζει κυβέρνηση χάρη στη συμπόρευση του βουλευτή Θόδωρου Κατσίκη που εξελέγη με την ΔΗΑΝΑ.  

1993: Ο Ανδρέας Παπανδρέου επιστρέφει. Στις εκλογές της 10ης Οκτωβρίου του 1993 το ΠΑΣΟΚ κερδίζει με 46,88% και 170 έδρες στη Βουλή. Αρχίζει μια περίοδος 11 ετών με μονοκομματικές αυτοδύναμες κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ.

1996: Το ΠΑΣΟΚ κερδίζει ξανά, αυτή τη φορά με πρόεδρο τον Κώστα Σημίτη, στις εκλογές που γίνονται στις 22 Σεπτεμβρίου του 1996. Αποσπά ποσοστό 41,49% και πλειοψηφία και 162 εδρών στη Βουλή. Δεύτερη η ΝΔ του Μιλτιάδη Εβερτ με 38,12% και 108 έδρες. 

2000: Το ΠΑΣΟΚ κερδίζει τρίτες συνεχόμενες εκλογές. Στις 9 Απριλίου του 2000, ο Σημίτης επικρατεί για δεύτερη φορά επί της ΝΔ -με πρόεδρο τον Κώστα Καραμανλή. Αυξάνει το ποσοστό του στο 43,8% και λαμβάνει 158 έδρες.  

2004: Στις 7 Μαρτίου του 2004 η ΝΔ του Κώστα Καραμανλή κερδίζει με ποσοστό 45,36% και 165 έδρες, έχοντας απέναντι το ΠΑΣΟΚ του Γιώργου Παπανδρέου που αποσπά ποσοστό 40,55% και 117 έδρες.

-2007: ΝΔ και Καραμανλής κερδίζουν τις πρόωρες εκλογές που γίνονται στις 16 Σεπτεμβρίου του 2007 με ποσοστό 41,84% και 152 έδρες. Το ΠΑΣΟΚ του Γιώργου Παπανδρέου λαμβάνει 38,1% και 102 έδρες.

2009: Στις 4 Οκτωβρίου του 2009 το ΠΑΣΟΚ του Γιώργου Παπανδρέου θριαμβεύει με ποσοστό 43,94% και 160 έδρες. Είναι η χρονιά που αρχίζει η οικονομική περιδίνηση της χώρας η οποία οδηγεί στη δεκαετία των μνημονίων. 

2019: Δέκα χρόνια μετά το 2009, κι ενώ μεσολάβησαν κυβερνήσεις συνεργασίας και τέσσερις εκλογικές αναμετρήσεις (Μάιος 2012, Ιούνιος 2012, Ιανουάριος 2015, Σεπτέμβριος 2015) η ΝΔ κερδίζει τις εκλογές της 7ης Ιουλίου του 2019. Με αρχηγό τον Κυριάκο Μητσοτάκη αποσπά 39,85% και 158 έδρες. 

Συνολικά, σε 49 χρόνια ομαλού δημοκρατικού βίου (1974-2023), η Ελλάδα προχώρησε για πάνω από 40 χρόνια με μονοκομματικές κυβερνήσεις (συμπεριλαμβανομένης της περιόδου 1990-1993):

  • Επί 15 χρόνια από το 1974 ως το 1989
  • Επί 21,5 χρόνια από τον Απρίλιο του 1990 ως τον Νοέμβριο του 2011 που παραιτήθηκε από Πρωθυπουργός ο Γιώργος Παπανδρέου
  • Επί 4 χρόνια από το 2019 ως το 2023

Λαμβάνοντας υπόψη το 40,79% της ΝΔ στις 21/5 το οποίο έφερε στο προσκήνιο τον όρο «παντοδυναμία» από ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, αποκτούν ενδιαφέρον τα παρακάτω στοιχεία:

  • Το κόμμα που κέρδισε τις εκλογές και σχημάτισε μονοκομματική κυβέρνηση -τις 12 φορές που συνέβη αυτό στη Μεταπολίτευση- απέσπασε κατά μέσο όρο ποσοστό 45,01%
  • Ακόμη κι αν αφαιρέσουμε τις εκλογές του 1974 που έγιναν σε ειδικές περιστάσεις και τις εκλογές του 1993 που η ΝΔ παρά το 46,89% έφτασε μόλις στις 150 έδρες (λόγω εκλογικού νόμου) μας μένουν 10 εκλογικές αναμετρήσεις. Σε αυτές τις 10 κάλπες που η ψήφος των πολιτών οδήγησε απευθείας σε αυτοδύναμη κυβέρνηση, το κόμμα που κέρδισε έλαβε κατά μέσο όρο ποσοστό 43,89%

Επομένως, όπως φάνηκε κατά τη διάρκεια 40 εκ των 49 ετών της Μεταπολίτευσης, οι μονοκομματικές κυβερνήσεις παραδοσιακά συγκεντρώνουν ποσοστά που είναι σημαντικά υψηλότερα από το 40,79% το οποίο συζητείται ευρέως σε αυτή την εκλογική αναμέτρηση.

Εξαιρώντας τις εκλογές του 1974, τα υψηλότερο ποσοστό που έχει καταγραφεί ήταν το 48,07% που απέσπασε το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου το 1981. Ενώ η μεγαλύτερη περίοδος διακυβέρνησης από το ίδιο κόμμα διήρκεσε 11 έτη (1993-2004), με το ΠΑΣΟΚ να κερδίζει τρεις διαδοχικές εκλογές.

Επομένως, ο όρος «παντοδυναμία» που επισείουν ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ για το 40,79% της ΝΔ στις 21 Μαΐου, δεν υποστηρίζεται από τα ιστορικά στοιχεία και τα ποσοστά που προέκυψαν από τις εκλογές της μεταπολιτευτικής περιόδου.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...