Στις 4 Μαΐου 2017, σχεδόν 400 αποδημητικά πουλιά σκοτώθηκαν όταν έπεσαν πάνω σε έναν ουρανοξύστη με γραφεία στην πόλη Γκάλβεστον της Πολιτείας του Τέξας. Τα πράσινα, πορτοκαλί, μπλε και γκρίζα φτερά των άψυχων μικροσκοπικών πτηνών συνέθεσαν μια φρικιαστική σκηνή, όπως αναφέρει ρεπορτάζ του BBC.

Τα περισσότερα ήταν ωδικά πτηνά – μικρά πολύχρωμα πουλιά που ευδοκιμούν στο Τέξας. Πραγματοποιούσαν την ανοιξιάτικη μετανάστευσή τους, ένα επικό ταξίδι που τα μεταφέρει από τις νότιες τοποθεσίες διαχείμασής τους στο Μεξικό μέχρι τις βόρειες φωλιές τους στον Καναδά.

Οι ουρανοί του Τέξας συνιστούν διαδρόμους μετανάστευσης για δύο δισεκατομμύρια πουλιά – το ένα τρίτο όσων μεταναστεύουν μέσω των ΗΠΑ. Στην Πολιτεία συγκλίνουν δύο μεγάλες μεταναστευτικές οδοί των διαδρομών Βορρά-Νότου που χρησιμοποιούν πολλά διαφορετικά είδη πτηνών: εκείνη της Κεντρικής Αμερικής, που εκτείνεται από την καναδική Αρκτική μέχρι το νοτιότερο άκρο της Αργεντινής, και εκείνη του Μισισίπι, την οποία λατρεύουν τα υδρόβια αποδημητικά.

Κατά μήκος της διαδρομής καιροφυλακτούν πολλοί κίνδυνοι, ανάμεσά τους και τα φώτα των πόλεων. Η σύγκρουση στο Γκάλβεστον ήταν ένα ακραίο δείγμα, αλλά κάθε χρόνο, από 365 εκατ. έως ένα δισ. πουλιά σκοτώνονται από συγκρούσεις σε κτίρια στις ΗΠΑ. Ο κίνδυνος αυξάνεται κατά τη διάρκεια της μετανάστευσης, όταν μεγάλοι αριθμοί πτηνών περνούν από μεγαλουπόλεις της χώρας.

Πάνω από τα μισά από αυτά τα θανατηφόρα ατυχήματα συμβαίνουν σε συγκρούσεις σε χαμηλά κτίρια, όπως οικίες. Ωστόσο, όπως αποδεικνύει η περίπτωση του Γκάλβεστον, η μαζική πρόσκρουση σε μεγάλα φωτισμένα κτίρια, όπως ουρανοξύστες, συνιστά δυσανάλογη απειλή, σκοτώνοντας εκατοντάδες πουλιά ταυτόχρονα. Το 2023, σχεδόν 1.000 πτηνά που μετανάστευαν συγκρούστηκαν με ένα συνεδριακό κέντρο στη λίμνη Μίσιγκαν του Σικάγο.

Η μαζική σύγκρουση στο Γκάλβεστον έγινε πάνω σε έναν ουρανοξύστη 23 ορόφων, που είναι το υψηλότερο κτίριο της πόλης. Ο πύργος χρησιμοποιούσε τέσσερις γωνιακούς προβολείς LED στραμμένους προς τον ουρανό, δημιουργώντας ένα λαμπερό πράσινο φωτοστέφανο πάνω από την κορυφή του. Τα πουλιά το έβλεπαν από 12 χιλιόμετρα μακριά.

Η επίδραση του τεχνητού φωτός στους αστικούς χώρους είναι ένα πολύ γνωστό φαινόμενο μεταξύ των πτηνών, τα οποία μεταναστεύουν στη διάρκεια της νύχτας και χρησιμοποιούν τα αστέρια για την πλοήγησή τους. Το βράδυ συχνά μαζεύονται γύρω από (ή προσκρούουν σε) φωτισμένα παράθυρα και κατασκευές, ενώ και οι προβολείς δεσμών φωτός τα προσελκύουν. Καθώς πετούν προς πηγές φωτός, το τεχνητό φως τα μπερδεύει, τα παγιδεύει και τα αποπροσανατολίζει.

Το ατύχημα ώθησε το Houston Audubon, έναν οργανισμό προστασίας πουλιών, και την American National Insurance Company, τα γραφεία της οποίας καταλαμβάνουν τον ουρανοξύστη, να αναλάβουν δράση. Δημιούργησαν την καμπάνια «Lights Out», που ενθαρρύνει επιχειρήσεις και ιδιώτες να σβήνουν τα περιττά φώτα εξωτερικού χώρου τους τη νύχτα, ώστε να βοηθούν τα πουλιά στο ταξίδι τους.

Ο ουρανοξύστης υιοθέτησε μια πολιτική σύμφωνα με την οποία τα εξωτερικά και τα εσωτερικά φώτα των γραφείων του παραμένουν κλειστά τη νύχτα κατά τη διάρκεια των μεταναστευτικών περιόδων της άνοιξης και του φθινοπώρου, ενώ η American National Insurance Company άρχισε να οργανώνει σεμινάρια στο Γκάλβεστον για να εκπαιδεύσει τους εργαζομένους της σχετικά με τις μεταναστευτικές συνήθειες των αποδημητικών πτηνών στο Τέξας.

Η καμπάνια «Lights Out for Birds» επεκτάθηκε σύντομα σε όλη την πολιτεία του Τέξας. Παράλληλα, το Τμήμα Ορνιθολογίας του Πανεπιστημίου Κορνέλ ανέπτυξε έναν τρόπο πρόβλεψης της μετανάστευσης των πουλιών, με τη χρήση ραντάρ. Οι χάρτες που προέκυψαν είναι ελεύθερα προσβάσιμοι για τους πολίτες. Μέσα σε μία νύχτα του περασμένου Οκτωβρίου το πρόγραμμα κατέγραψε δισεκατομμύρια πουλιά να πετούν πάνω από τον ουρανό του Τέξας.

Η πρωτοβουλία «Κλείστε τα Φώτα» έχει επεκταθεί τώρα σε ολόκληρη την Πολιτεία και δείχνει να αποδίδει. Τα στοιχεία δείχνουν πως όταν τα μεγάλα κτίρια παραμένουν σκοτεινά τη νύχτα, οι συγκρούσεις πουλιών πάνω τους μειώνονται κατά 60%. Η καμπάνια εστιάζει και στη σημαντικότητα των πτηνών στο οικοσύστημα της Γης, καθώς αποτελούν εξαιρετικούς βιοδείκτες.

Ωστόσο, η προστασία των ειδών που μετακινούνται παρουσιάζει ιδιαίτερες προκλήσεις για τους ερευνητές και τους οικολόγους, σε σύγκριση με την αντίστοιχη προστασία ενός μόνιμου πληθυσμού ειδών. Τα μεταναστευτικά πουλιά ταξιδεύουν χιλιάδες χιλιόμετρα διασχίζοντας πολλά σύνορα και πετώντας μέσα από διαρκώς διογκούμενες πόλεις, που κατακερματίζουν διαρκώς τους βιοτόπους τους.

Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι, δεδομένης αυτής της περίπλοκης εικόνας, δεν υπάρχει μια ενιαία λύση για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα μεταναστευτικά πτηνά. Μόνο οι πιο εκτεταμένες καμπάνιες ευαισθητοποίησης και η αποφασιστική επιβολή νόμων προστασίας τους μπορούν να βοηθήσουν στη συντήρησή τους και στην αποφυγή των συγκρούσεών τους στο αστικό περιβάλλον.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News