Οι ιοί, όπως και όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί, έχουν συγκεκριμένους κύκλους ζωής. Ωστόσο, είναι παρασιτικοί και ο κύκλος ζωής τους ξεκινά όταν μολύνουν έναν άνθρωπο ή ζώο και λεηλατούν τα κύτταρά του για να δημιουργήσουν αντίγραφα του εαυτού τους, δηλαδή να πολλαπλασιαστούν.

Στην περίπτωση του κορονοϊού, αυτό συμβαίνει όταν προσκολλάται σε ένα ένζυμο που ονομάζεται ACE2, το οποίο βρίσκεται στην επιφάνεια κάποιων ανθρώπινων κυττάρων, από όπου και αφήνει το γονιδίωμά του να περάσει μέσα στο κύτταρο, όπως γράφει ο Economist.

Για την προσκόλληση και τελικά την εισβολή στο ανθρώπινο κύτταρο είναι απαραίτητη η πρωτεΐνη-ακίδα, η οποία βρίσκεται στην επιφάνεια του κορονοϊού.

Μόλις ο ιός εισέλθει στο κύτταρο, αρχίζει να παράγει αντίγραφα του εαυτού του, ώστε να πολλαπλασιαστεί. Για να δημιουργήσει το κάθε ακριβές αντίγραφό του, χρησιμοποιεί έναν τύπο αυτόματης διόρθωσης.

Ωστόσο, αυτό το σύστημα με τον αυτόματο διορθωτή δεν δουλεύει πάντα σωστά και έτσι προκύπτουν σφάλματα, δηλαδή νέοι ιοί, οι οποίοι έχουν μικρές γονιδιακές διαφορές, δηλαδή μεταλλάξεις.

Οι αλλαγές στη μορφολογία της ακίδας, που οφείλονται σε γενετικές μεταλλάξεις, μεταβάλλουν όμως και συνολικά τις ιδιότητες του ιού. Και μία από αυτές τις βασικές ιδιότητες είναι η ικανότητά του να μεταδίδεται στον άνθρωπο. Κάποιες φορές οι μεταλλάξεις αυτές σκοτώνουν ακόμη και τον ίδιο τον ιό, εν τη γενέσει του. Βέβαια, υπάρχουν και τμήματα του ιού που δεν επηρεάζονται πολύ από αυτή την αλλαγή. Η πρωτεΐνη-ακίδα είναι ένα από αυτά.

Οι μεταλλαγμένοι ιοί που επιβιώνουν και συνεχίζουν να αναπαράγονται ονομάζονται παραλλαγές. Οι πιο επικίνδυνες μεταλλάξεις του κορονοϊού εμφανίστηκαν τον Νοέμβριο του 2020, δηλαδή περίπου ένα χρόνο μετά την αναγνώριση του πρώτου ιού στην πόλη Γουχάν της Κίνας. Η πρώτη μετάλλαξη ήταν αυτή της Βρετανίας (Αλφα).

Πλεονεκτήματα

Για να μπορέσουν όμως οι μεταλλάξεις να επιβιώσουν, θα πρέπει να έχουν πλεονεκτήματα έναντι των στελεχών που ήδη κυριαρχούν.

Τα πλεονεκτήματα θα μπορούσαν να δημιουργηθούν με αρκετούς διαφορετικούς τρόπους, αλλά για μία αναπνευστική νόσο όπως είναι η λοίμωξη Covid-19, ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες είναι η μεταδοτικότητα. Δηλαδή, η ευκολία με την οποία μπορεί να μεταδοθεί ο ιός από το ένα άτομο στο άλλο.

Μία από τις πρώτες μεταλλάξεις που το κατάφεραν αυτό ήταν η «Nelly», υπομετάλλαξη του βρετανικού στελέχους.

Για να έχει ένας κορονοϊός μεγαλύτερη μεταδοτικότητα από τον πρόγονό του, σημαίνει ότι έχει αποκτήσει διαφορετικά αμινοξέα, με ελαΚάτι που σημαίνει ότι οποιοδήποτε αντίγραφο της συγκεκριμένης παραλλαγής εισέρχεται στον οργανισμό, βρίσκει πιο εύκολα τον στόχο του, τρυπάει το κύτταρο, μπαίνει μέσα και αρχίζει και αντιγράφεται ώστε να αναπαραχθεί. Στην ουσία, όμως, μολύνει τον άνθρωπο ακόμη πιο εύκολα.φρώς διαφορετικές χημικές ιδιότητες, κάτι που τελικά επηρεάζει το κλειδί του για την είσοδο στον ανθρώπινο οργανισμό, δηλαδή την πρωτεΐνη-ακίδα. Ως αποτέλεσμα, ο τρόπος διανομής του ηλεκτρικού φορτίου αλλάζει.

Αυτό με τη σειρά του αλλάζει ελαφρώς το σχήμα της πρωτεΐνης-ακίδας, ενώ με μία άλλη διαδικασία, ένα σημαντικό μέρος της ακίδας που κάνει τη σύντηξη στο κύτταρο, περιστρέφεται κατά περίπου 20 μοίρες, επιτρέποντάς της να βρει πιο εύκολη είσοδο στον υποδοχέα του ανθρώπινου κυττάρου.

Το μυστικό της Δέλτα

Βέβαια, όπως σημειώνει ο Economist, οι αλλαγές στο σχήμα της ακίδας δεν είναι ο μόνος τρόπος για να αυξήσει τη μεταδοτικότητά του ένας ιός.

Αναφορικά με τη Δέλτα, τη μετάλλαξη που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στην Ινδία και θεωρείται ότι μεταδίδεται εξαιρετικά πιο γρήγορα από την Αλφα, κανείς δεν γνωρίζει ακόμη πώς το καταφέρνει, αφού οι αναλύσεις για τις λεπτομέρειες της ανατομίας της δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί.

Μία θεωρία είναι ότι συνέβη κάτι παρόμοιο με τη μετάλλαξη Αλφα, αλλά η Δέλτα μπορεί να τρυπάει ακόμη πιο γρήγορα τα κύτταρα. Ετσι, παράγει περισσότερα αντίγραφα γρήγορα, αυξάνοντας κατά πολύ το ιικό φορτίο στον λαιμό του ανθρώπου, με αποτέλεσμα να μεταδίδεται πολύ πιο εύκολα ο ιός, ακόμη δηλαδή και με την αναπνοή.

Η μετάλλαξη Δέλτα αυτή τη στιγμή φαίνεται να κυριαρχεί σε όλο τον κόσμο. Στη χώρα μας εντοπίζεται στο 61,32% των περιστατικών που έχουν αναλυθεί (εδώ). Και για να υπάρξει νέα μετάλλαξη που θα της επιβληθεί και θα την κερδίσει, θα χρειαστεί να αναπτύξει νέες δεξιότητες…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News