«Μας λείπετε ήδη». Με αυτή τη φράση ολοκλήρωσε τις δηλώσεις του ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ το μεσημέρι της Τετάρτης, από τις Βρυξέλλες. Ο ίδιος παρέλαβε από τον μόνιμο αντιπρόσωπο της Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, Τιμ Μπάροου, την εξασέλιδη επιστολή της βρετανής πρωθυπουργού Τερέζα Μέι με την οποία ενεργοποιείται το περιβόητο Αρθρο 50 της Συνθήκης της Λισαβώνας για να αρχίσουν επισήμως οι διαδικασίες της αποχώρησης της Βρετανίας από την ΕΕ.

The Article 50 letter. #Brexit pic.twitter.com/SO5R5BTvhw

• 
  Η Μέι υπέγραψε και επίσημα το αίτημα για Brexit
  Πατήστε εδώ

— Donald Tusk (@eucopresident) March 29, 2017

Ο κ. Τουσκ παραδέχθηκε ότι δεν μπορεί να προσποιηθεί ότι είναι χαρούμενος. Αλλά σημείωσε ότι, «παραδόξως, υπάρχει κάτι θετικό. Το Brexit μας έχει κάνει, εμάς την κοινότητα των 27, πιο αποφασισμένους, πιο ενωμένους». 

Τόνισε ότι ο ίδιος έχει αναλάβει να προστατεύσει τα συμφέροντα των εναπομεινάντων 27 κρατών-μελών. «Δεν θα βγει κέρδος από αυτήν την υπόθεση, αλλά ο στόχος μας είναι σαφής: να περιορίσουμε το κόστος που θα έχει το Brexit για τους πολίτες της ΕΕ, τις επιχειρήσεις και τα κράτη-μέλη».

Πιο αισιόδοξη εμφανίστηκε νωρίτερα η βρετανή πρωθυπουργός τονίζοντας ότι «βγαίνουμε από την ΕΕ, αλλά δεν φεύγουμε από την Ευρώπη». Επανέλαβε την πρόθεση εξόδου από την ενιαία αγορά και από τη δικαιοδοσία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και διασαφήνισε ότι από εδώ και πέρα «δεν υπάρχει επιστροφή. Η Βρετανία βγαίνει από την ΕΕ».

Οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις Βρυξέλλες και το Λονδίνο έχουν προθεσμία δύο ετών, δηλαδή αναμένεται να ολοκληρωθούν μέχρι τις 29 Μαρτίου του 2019. Θεωρείται βέβαιο, όμως, ότι στο μεταξύ θα έχει υπάρξει συμφωνία και για μία μεταβατική περίοδο εφαρμογής αρκετών εκ των συμφωνηθέντων. Σύμφωνα πάντως με τους υπολογισμούς του επικεφαλής της διαπραγματευτικής ομάδας της ΕΕ, Μισέλ Μπαρνιέ, οι διαπραγματεύσεις θα διαρκέσουν 18 μήνες.

Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει συντάξει ένα σχέδιο ψηφίσματος το οποίο θα κληθούν να επικυρώσουν οι ευρωβουλευτές των «27» στο Στρασβούργο και το οποίο θέτει όρους και κατευθυντήριες γραμμές για τον τρόπο που θα διεξαχθούν οι διαδικασίες τους επόμενους μήνες.

«Η Ενωση θα δράσει ως μονάδα και θα διαφυλάξει τα συμφέροντά της. Κύριο μέλημά μας θα είναι να περιορίσουμε τη αβεβαιότητα που προκαλεί η απόφαση της Βρετανίας για τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και τα κράτη-μέλη», αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Συνέπειες του Brexit

«Το βάθος και το εύρος των συνεπειών του Brexit σαφώς θα εξαρτηθεί από την έκβαση των διαπραγματεύσεων», επεσήμανε ο πρόεδρος της Κεντρικής Ενωσης Επιμελητηρίων και του ΕΒΕΑ, Κωνσταντίνος Μίχαλος, τονίζοντας ότι οι ενδεχόμενοι κίνδυνοι που ελλοχεύουν για τους «27» βρίσκονται σε δύο επίπεδα: «Το πρώτο αφορά το πρακτικό μέρος των σχέσεων ΕΕ και Βρετανίας στη μετά την έξοδο εποχή. Το δεύτερο αφορά τον κίνδυνο για την ενίσχυση των φυγόκεντρων τάσεων στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Οφείλουμε, λοιπόν, ως επιχειρηματική κοινότητα να απευθύνουμε κάλεσμα στις ευρωπαϊκές ηγεσίες να αντιμετωπίσουν αυτό τον κίνδυνο», τόνισε. 

Οι μετανάστες της Βρετανίας

Μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις, η Βρετανία παραμένει μέλος της ΕΕ, οι πολίτες της παραμένουν πολίτες της ΕΕ και οι κάτοικοί της εξακολουθούν να ζουν σε ένα κράτος-μέλος της ΕΕ. Συνεπώς, οι ευρωπαίοι πολίτες που ζουν κι εργάζονται στη Βρετανία -ανάμεσά τους χιλιάδες Ελληνες- δεν θα χάσουν τα δικαιώματά τους.

Δεν είναι σαφές τι θα ισχύσει για τους μετανάστες της Βρετανίας μετά το διαζύγιο. Και οι δύο πλευρές έχουν εκδηλώσει την πρόθεσή τους να προστατεύσουν τα δικαιώματα των πολιτών τους σε πνεύμα συναίνεσης. Πιο σωστά, η βρετανική κυβέρνηση έχει καταστήσει σαφές ότι θέλει να προστατεύσει τα δικαιώματα των τριών εκατ. Ευρωπαίων που ζουν στη Βρετανία, αλλά δεν πρόκειται να προβούν σε εγγυήσεις αν δεν δεσμευτεί και η ΕΕ για την εξασφάλιση των δικαιωμάτων των 900.000 Βρετανών που ζουν σε κράτη-μέλη της ΕΕ.

Σε αυτό το πνεύμα, ο βρετανός υπουργός του Brexit, Ντέιβιντ Ντέιβις έχει αφήσει να εννοηθεί ότι  δεν θα τεθεί σκληρό πλαφόν στον αριθμό ευρωπαίων μεταναστών που θα γίνονται δεκτοί, ενώ σε μία ένδειξη καλής θέλησης, η βρετανική κυβέρνηση δεν διέκοψε την ελεύθερη μετακίνηση μεταναστών ανήμερα της ενεργοποίησης του Αρθρου 50, δηλαδή σήμερα. Αξίζει να σημειωθεί ότι είχαν προηγηθεί διαρροές ότι η Ευρωβουλή θα ασκούσε βέτο σε κάθε συμφωνία εάν η Βρετανία έκανε κάτι τέτοιο.

Οι φοιτητές

Η κύρια αγωνία για τους φοιτητές και υποψήφιους φοιτητές της ΕΕ είναι αν θα αυξηθούν τα δίδακτρα πανεπιστημίων στα επίπεδα των χρηματικών ποσών που καλούνται να πληρώσουν πολίτες εκτός ΕΕ, κάτι το οποίο θα γίνει σαφές μετά την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων. Αυτό σημαίνει ότι μέχρι τότε δεν αλλάζουν τα δίδακτρα για τους ευρωπαίους φοιτητές.

Αυτό που διακινδυνεύεται επίσης είναι η συμμετοχή της Βρετανίας στο πρόγραμμα Erasmus. Η Ελβετία, για παράδειγμα, αποκλείστηκε από το πρόγραμμα το 2014, όταν θέσπισε περιοριστικά μέτρα στην ελεύθερη κυκλοφορία πολιτών της ΕΕ.

Ελεγχοι στο αεροδρόμιο

Κατά πάσα πιθανότατα θα μεγαλώσουν οι ουρές στα βρετανικά αεροδρόμια. Το πιο πιθανό είναι ότι οι πολίτες ευρωπαϊκών κρατών δεν θα γλιτώσουν τους εξονυχιστικούς ελέγχους που πραγματοποιούνται σε πολίτες πολιτών εκτός ΕΕ στα αεροδρόμια της Βρετανίας, με τον χρόνο αναμονής να αγγίζει και τα 45 λεπτά.

 Γάμοι μεταξύ βρετανών και ευρωπαίων πολιτών

Ενα σχεδόν βέβαιο σενάριο είναι να χάσουν το αυτόματο δικαίωμα παραμονής στη Βρετανία οι Ευρωπαίοι πολίτες που συζούν με Βρετανούς. Μια πιθανή διέξοδος για τα ζευγάρια θα είναι να παντρευτούν, ώστε να αποκτήσει και ο σύντροφος τη βρετανική υπηκοότητα. Αλλά καθώς οι εικονικοί γάμοι που οργανώνουν εγκληματικές οργανώσεις είναι μεγάλο πρόβλημα στη Βρετανία, είναι πολύ πιθανό να αρχίσουν έρευνες και ξαφνικές επιθεωρήσεις σε νιόπαντρα ζευγάρια από τις Αρχές.

Φέτα από το Πόρτσμουθ

Αν εγκαταλείψει η Βρετανία το σύστημα Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης με το οποίο η ΕΕ προστατεύει μέχρι τώρα λογής τοπικά προϊόντα από τις απομιμήσεις, είναι αρκετά πιθανό να εμφανιστεί στα ράφια των σουπερμάρκετ φέτα από το Νιούκαστλ ή ούζο από το Πόρτσμουθ!

Πρόσβαση σε περίθαλψη

Οι πολίτες της ΕΕ που ταξιδεύουν μέσα στην Ενωση και χρήζουν πρόσβασης σε ιατρικά κέντρα διευκολύνονται σε κάποιο βαθμό με την Ευρωπαϊκή Κάρτα Ασφάλισης Ασθένειας η οποία προσφέρει πρόσβαση σε κρατική περίθαλψη με τους ίδιους όρους και το ίδιο κόστος -σε ορισμένες χώρες, δωρεάν- με τους ασφαλισμένους της εν λόγω χώρας. Οι Βρετανοί θα χάσουν σύντομα αυτό το προνόμιο ενώ η κάρτα αυτή δεν θα έχει ισχύ εντός της Βρετανίας.

Εμπορικές συναλλαγές

Ο όγκος των εμπορικών συναλλαγών της Ελλάδας με τη Βρετανία ξεπερνά σε αξία τα 2 δισ. ευρώ (1,70 δισ. λίρες). Το διμερές εμπορικό ισοζύγιο κατέλειπε έλλειμμα ύψους 115,99 εκατ. λιρών. Η αξία των ελληνικών εξαγωγών στη Βρετανία το 2016 ανήλθε στα 793,32 εκατ. λίρες, ενώ η αξία των ελληνικών εισαγωγών από τη Βρετανία ανήλθε σε 909,33 εκατ. λίρες.

Επομένως, η υποτίμηση της αγγλικής λίρας έναντι του ευρώ που εκτιμάται ότι θα συντελεστεί λόγω του Brexit θα κάνει ακριβότερα τα ελληνικά προϊόντα για τους Βρετανούς, κάτι που σε συνδυασμό με τη μείωση της αγοραστικής τους δύναμης, θα έχει συνέπειες και για τις ελληνικές εξαγωγές.

Επιπτώσεις στον τουρισμό και τις τράπεζες

Οι τουρίστες της Βρετανίας προς την Ελλάδα πιθανότατα θα μειωθούν. Η σημασία της βρετανικής αγοράς είναι καίρια για τον ελληνικό τουρισμό δεδομένου του μεγάλου μεγέθους της (2,4 εκατ. επισκέπτες/2 δισ. ευρώ έσοδα το 2015). Επίσης, προβλήματα θα υπάρξουν στις τράπεζες λόγω της μείωσης της αξίας του χαρτοφυλακίου των ελληνικών τραπεζών από τοποθετήσεις σε βρετανικές τράπεζες, ενώ ακόμη δεν είναι γνωστό τι θα συμβεί με τους δεκάδες χιλιάδες έλληνες εργαζομένους στη Βρετανία.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News