Ο «Ταρτούφος», σήμερα ένα από τα πιο πολυπαιγμένα έργα του Μολιέρου, λίγο έλειψε να του καταστρέψει την καριέρα.

Αν και πήρε την έγκριση του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΔ’ το 1664, εξόργισε καθολικούς ζηλωτές. Οι κατηγορίες για ασέβεια θα μπορούσαν να στοιχίσουν (κυριολεκτικά) το κεφάλι του Μολιέρου που έγραψε ξανά το έργο για να δείξει ότι στόχος της σάτιράς του δεν ήταν η θρησκεία ή οι αληθινά θρήσκοι άνθρωποι, αλλά οι υποκριτές. Αυτοί που και σήμερα λέμε «ταρτούφους».

Η νέα βερσιόν, αυτή του 1669, είχε μεγάλη επιτυχία και έκανε τον Μολιέρο κλασικό, μια σπουδαία διάκριση για συγγραφέα που ακόμη ζούσε. Ηταν ένας επιτυχημένος αυτοσχεδιασμός που τον έβγαλε από μια δύσκολη θέση – το είχε εξάλλου αυτό το χάρισμα, λένε σήμερα οι μολιεριστές.

Η Comédie Française φέρνει μέσα στον Ιανουάριο στο κοινό την πρώτη εκδοχή του έργου, γιορτάζοντας τα 400 χρόνια από την γέννηση του μεγάλου θεατρικού συγγραφέα. (Ο Μολιέρος βαπτίστηκε στις 15 Ιανουαρίου 1622, αλλά είναι άγνωστο πότε ακριβώς γεννήθηκε). Ολο το 2022 είναι εξάλλου αφιερωμένο στον Μολιέρο από την Comédie Française που γεννήθηκε το 1680 από την ένωση του θιάσου του με έναν άλλο.

Για την ακρίβεια, γράφει ο Guardian, θα ανέβει μια αναπαράσταση της πρώτης εκδοχής, της οποίας το κείμενο δεν έχει διασωθεί. Ο Ζορζ Φορεστιέ, καθηγητής στη Σορβόννη και ειδικός στον Μολιέρο, και η συνάδελφός του Ιζαμπέλ Γκρελέ ανασύνθεσαν το έργο βασισμένοι σε έργα της commedia dell’arte και άλλες σύντομες ιστορίες της εποχής. Το «νέο» έργο είναι πιο σύντομο και επικεντρώνεται περισσότερο στον αντιήρωα Ταρτούφο.

Ο Βέλγος Ιβο βαν Χόβε από χρόνια σκεφτόταν να ανεβάσει τον «Ταρτούφο», αλλά του φαινόταν έργο «τεχνητό», λόγω των πιέσεων της Εκκλησίας. Η αποκατάσταση από τους καθηγητές έπεισε τον σκηνοθέτη που λέει ότι είναι πλέον ένα «κοινωνικό δράμα».

Ο Μολιέρος είχε κάνει το βήμα από τους στερεότυπους κωμικούς χαρακτήρες στα θέματα που απηχούσαν την κατάσταση της εποχής του, όπως η εκπαίδευση των γυναικών, η ελευθερία μέσα στον γάμο, ο φανατισμός και η μόδα. Το κοινό του -αρκετά προοδευτικό όπως φαίνεται- ήταν η αυλή του νεαρού τότε βασιλιά Λουδοβίκου.

Το ταλέντο του Μολιέρου προχωρούσε όμως και στο μάρκετινγκ.

Οταν το «Σχολείο των Συζύγων», λίγο πριν από τον «Ταρτούφο», σχολιάστηκε αρνητικά από κάποιους κύκλους, ο Μολιέρος επιστράτευσε ένα φίλο του να ρίξει λάδι στη φωτιά. Μετά απάντησε με ένα νέο έργο, την «Κριτική του Σχολείου των Συζύγων» όπου γελοιοποιούσε όσους τον επέκριναν. Αυτό όμως τον έκανε ακόμη περισσότερο διάσημο.

Είχε μάλιστα διαβλέψει σωστά ότι ο ξαναγραμμένος «Ταρτούφος», λίγα χρόνια μετά το σκάνδαλο του αρχικού, θα έσπαγε τα ταμεία, όπερ και εγένετο. Εχουμε ενδείξεις, αλλά όχι αποδείξεις, όπως λένε σήμερα οι μολιεριστές, ότι φρόντισε να αυξήσει την τιμή του εισιτηρίου.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News