Τoν περασμένο Απρίλιο ο Μαρκ Ζάκεμπεργκ, κάθησε απέναντι από τα μέλη της επιτροπής του αμερικανικού Κογκρέσου και προσπάθησε -ανεπιτυχώς όπως αποδείχτηκε- να δώσει εξηγήσεις για το σκάνδαλο της παράνομης υφαρπαγής προσωπικών δεδομένων περίπου 90 εκατ. χρηστών του Facebook.

Ο συνιδρυτής και αφεντικό της δημοφιλούς υπηρεσίας κοινωνικής δικτύωσης δήλωσε άγνοια για το πώς έγινε η διαρροή και υποσχέθηκε ότι θα προσπαθήσει να κλείσει τις όποιες «τρύπες» υπάρχουν στους μηχανισμούς προστασίας δεδομένων που χρησιμοποιεί η εταιρεία που ο ίδιος δημιούργησε πριν από 13 χρόνια και εξελίχθηκε σε έναν παγκόσμιο κολοσσό.

Δύο μήνες μετά, το πόρισμα της επιτροπής που αριθμεί 424 σελίδες έχει ολοκληρωθεί και η είδηση είναι ότι εκτός από τις αναφορές στο γεγονός της υφαρπαγής και του σκανδάλου της Cambridge Analytica, στο πόρισμα αποκαλύπτεται ένα απίστευτο δίκτυο παρακολούθησης που έχει οργανώσει το Facebook για τους χρήστες του.

Οπως αναφέρει η Daily Mail, το Facebook έχει απλώσει ένα εκτεταμένο αόρατο δίχτυ συλλογής κάθε είδους δεδομένων των χρηστών της υπηρεσίας. Παρακολουθούνται πρακτικά τα πάντα, ακόμη και τα ποντίκια, οι μπαταρίες και άλλες συσκευές με τις οποίες είναι συνδεδεμένος ο υπολογιστής του χρήστη του Facebook. Ολα αυτά τα δεδομένα γίνονται αντικείμενο επεξεργασίας και αποστέλλονται σε διαφημιζόμενους ώστε να σχεδιάζονται προσωποποιημένες τακτικές προβολής διαφημίσεων στους χρήστες.

Σύμφωνα με όσα αναφέρει το πόρισμα του Κογκρέσου υπάρχουν 18 μέθοδοι παρακολούθησης που έχει υιοθετήσει το Facebook. Οταν ο χρήστης συνδέεται με την υπηρεσία ξεκινά η παρακολούθηση του ποντικιού του. Παρακολουθείται και γίνεται επεξεργασία κάθε κλικ που κάνει ο χρήστης. Σύμφωνα με τους υπευθύνους του Facebook αυτό γίνεται για να μπορεί να διακρίνει αν o χρήστης που έχει εισέλθει στην υπηρεσία είναι άνθρωπος ή πρόγραμμα που εκτελεί αυτοματοποιημένες εργασίες μέσω Διαδικτύου, τα γνωστά bots.

Το Facebook εντοπίζει εφαρμογές που έχει ενσωματώσει κάποιος χρήστης σε διάφορες συσκευές για να χρησιμοποιεί την υπηρεσία και έτσι η εταιρεία γνωρίζει ποιες συσκευές προτιμά ο χρήστης περισσότερο.

Το Facebook γνωρίζει επίσης ποια αρχεία χρησιμοποιεί κάποιος περισσότερο στον υπολογιστή του και ο συνδυασμός των προτιμήσεων στις συσκευές και τα αρχεία δημιουργεί ένα εμπορικό προφίλ του ατόμου αυτού το οποίο επηρεάζει το ποιες διαφημίσεις θα δει όταν θα εισέρχεται κάθε φορά στην υπηρεσία.

Φυσικά το Facebook θέλει και δικαιούται να γνωρίζει το πώς χρησιμοποιεί κάποιος την υπηρεσία. Ετσι παρακολουθεί συνεχώς τον πλοηγό (browser) του χρήστη της υπηρεσίας. Ανάμεσα στα άλλα η εταιρεία θέλει να γνωρίζει το αν ο χρήστης έχει συνεχώς μπροστά του ανοικτό το «παράθυρο» του Facebook και κάνει παράλληλα άλλες εργασίες ή τείνει στο να το αφήνει το παράθυρο του Facebook πίσω από άλλα παράθυρα και να επανέρχεται σε αυτό όταν θέλει να τσεκάρει κάτι.

Εννοείται πώς οτιδήποτε κάνει κάποιος μέσα στο Facebook, το πού πάει, τι κάνει, τι βλέπει, τι αναρτά, με ποιους μιλάει, πόσο μιλάει, ποια προϊόντα της υπηρεσίας χρησιμοποιεί κλπ καταγράφονται λεπτομερώς.

• Διαβάστε: Ποιος εμπιστεύεται πια τον Ζακερμπεργκ;

Το Facebook ελέγχει το αν κάποιος συνδέεται στην υπηρεσία από το PC του, το φορητό του υπολογιστή, το tablet, το κινητό του τηλέφωνο ή μέσα από κάποια νέας γενιάς τηλεόραση. Με αυτό τον τρόπο η εταιρεία θέλει να γνωρίζει αν συνηθίζει κάποιος να χρησιμοποιεί την υπηρεσία από ένα συγκεκριμένο και σταθερό σημείο ή αν το κάνει κυρίως όταν μετακινείται. Η παρακολούθηση αυτή είναι τέτοιου επιπέδου ώστε να γνωρίζει η εταιρεία ακόμη και τα σημεία από τα οποία εισέρχεται κάποιος από το κινητό του τηλέφωνο ή το laptop του στην υπηρεσία αν είναι μακριά από το σπίτι ή το γραφείο του αφού εντοπίζει τους τηλεπικοινωνιακούς κόμβους που το κάνει (κεραίες κινητής τηλεφωνίας, wi-fi hotspots).

Οπως και στις άλλες περιπτώσεις έτσι και εδώ τα δεδομένα που σχετίζονται με το ποια συσκευή προτιμά να χρησιμοποιεί κάποιος για να μπαίνει στο Facebook αλλά και το αν το κάνει εν κινήσει ή όχι δημιουργούν εμπορικά προφίλ που αξιοποιούνται από τους διαφημιζόμενους. Το Facebook παρακολουθεί επίσης το πώς χρησιμοποιεί κάποιος τις συσκευές που βρίσκονται διασυνδεδεμένες στο ίδιο δίκτυο Wi-Fi ή Bluetooth με εκείνη με την οποία εισέρχεται στην υπηρεσία αφού και αυτά τα δεδομένα αποκαλύπτουν αξιοποιήσιμες διαφημιστικά πληροφορίες για τον χρήστη.

Παρακολουθείται ακόμη και η ισχύς της μπαταρίας της συσκευής από την οποία εισέρχεται κάποιος στο Facebook. Η εταιρεία αναφέρει ότι αυτό το κάνει για να διαπιστώνει το πόσο ενεργοβόρες είναι οι εφαρμογές του Facebook και να τις βελτιώνει αναλόγως αλλά πρόσφατη μελέτη του Πανεπιστημίου Πρίνστον έδειξε ότι η παρακολούθηση της ισχύος της μπαταρίας μπορεί από μόνη της να αποκαλύψει τις κινήσεις κάποιου ατόμου μέσα στο Διαδίκτυο. Το Facebook παρακολουθεί επίσης το πόσο αποθηκευτικό χώρο έχει κάποιος στις συσκευές που χρησιμοποιεί για να εισέρχεται στην υπηρεσία.

Οι 18 μέθοδοι παρακολούθησης του Facebook

1) Συλλέγονται δεδομένα από οποιαδήποτε συσκευή εισέρχεται κάποιος στο Facebook αλλά και δεδομένα για τον πάροχο διαδικτυακώνυπηρεσιών ή τον πάροχο κινητής τηλεφωνίας είναι πελάτης ο χρήστης της υπηρεσίας.
2) Καταγράφεται κάθε «κλικ» ή άλλη ενέργεια κάνει το ποντίκι του χρήστη, άρα και το πού κινείται το μάτι του καθένα μας κατά τη διάρκεια της περιήγησης στο Facebook
3) Παρακολουθούνται οι εφαρμογές και τα αρχεία που χρησιμοποιεί κάποιος
4) Ελέγχεται συνεχώς η θέση που βρίσκεται το παράθυρο του Facebook στην οθόνη
5) Παρακολουθούνται οι συσκευές που είναι συνδεδεμένες με ασύρματα δίκτυα στην συσκευή με την οποία εισέρχεται κάποιος στο Facebook
6) Εντοπίζεται η περιοχή που βρίσκεται κάποιος όταν εισέρχεται κάποιος στο Facebook
7) Παρακολουθείται η ισχύς της μπαταρίας
8) Παρακολουθείται ο αποθηκευτικός χώρος των συσκευών μέσα από τις οποίες εισέρχεται κάποιος στο Facebook
9) Παρακολουθείται η ταχύτητα της σύνδεσης με το Facebook
10) Εντοπίζονται και παρακολουθούνται τα πρόσθετα κομμάτια λογισμικού (Plugin) που εμφυτεύει κάποιος στις συσκευές του.
11) Εντοπίζονται οι αγοραπωλησίες που κάνει κάποιος στο Internet ενώ είναι συνδεδεμένος στο Facebook
12) Συλλέγει δεδομένα από τις λίστες των επαφών, τις ατζέντες αλλά και το ιστορικό των χρηστών του Facebook που χρησιμοποιούν Android συσκευές
13) Καταγράφονται δεδομένα της χρήσης διαφόρων εφαρμογών και συστημάτων της συσκευής που εισέρχεται στο Facebook
14) Καταγράφονται δεδομένα από τις ρυθμίσεις της συσκευής με την οποία εισέρχεται κάποιος στο Facebook τα οποία αποκαλύπτουν στοιχεία για το πού βρίσκεται καθώς και για τα βίντεο ή τις φωτογραφίες του.
15) Ειδικά για τις φωτογραφίες το Facebook καταγράφει όλα τα στοιχεία για αυτές όπως το πού τραβήχτηκε κάθε φωτογραφία και πότε.
16) Καταγράφονται διάφορα δεδομένα όχι μόνο για το τι κάνει κάποιος χρήστης γενικά στο Internet αλλά ακόμη και όταν είναι offline
17) Εντοπίζονται οι συσκευές των ατόμων που ένας χρήστης του Facebook επικοινωνεί μαζί τους είτε μέσω apps είτε για να παίξουν κάποιο παιχνίδι.
18) Οταν κάποιος χρήστης του Facebook δέχεται σχόλια σε μια φωτογραφία του ή αν κάποιοι άλλοι χρήστες κάνουν share μια φωτογραφία του το Facebook καταγράφει τα στοιχεία τους και αν το κρίνει τους στέλνει κάποιο (διαφημιστικό) μήνυμα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News