«Το Frexit και το Grexit και το Italexit και όλα τα συναφή αποτελούν παρελθόν. Η αποχώρηση και από την ΕΕ και την Ευρωζώνη χρησιμοποιήθηκε ως απειλή από λαϊκιστές της δεξιάς και της αριστεράς, συμπεριλαβανομένων του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα και των Podemos στην Ισπανία. Ολοι κοιτάζουν (σήμερα) τη Βρετανία με απόλυτη φρίκη και ανία. Η Ευρώπη εξακολουθεί να μην είναι ένας ευτυχισμένος τόπος και πολλοί πολιτικοί που θέτουν εν αμφιβόλω τη συμμετοχή της χώρας τους στην ΕΕ, είτε εξελέγησαν, όπως ο Σαλβίνι, είτε ενισχύονται. Αλλά το Brexit εξαφάνισε την ιδέα της αποχώρησης».

Αυτά δηλώνει, μιλώντας στους New York Times ο Ντένις ΜακΣέιν, συγγραφέας και πρώην υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων στην κυβέρνηση του Τόνι Μπλερ, υπογραμμίζοντας πως «δεν έχει τελειωμό το καλό που έκαναν oι Brexiters στην Ευρώπη».

Αφότου η πλειοψηφία των Βρετανών τάχθηκε υπέρ του Brexit, τον Ιούνιο του 2016, η πλειονότητα των ευρωπαίων ηγετών κυριεύτηκε από πανικό, θεωρώντας ότι επέρχεται καταστροφή. Γιατί στην ΕΕ είχε ξεσπάσει ήδη η προσφυγική κρίση και ευρωσκεπτικιστικές και λαϊκιστικές δυνάμεις ενισχύονταν περαιτέρω, με αποτέλεσμα την επομένη του δημοψηφίσματος πάρα πολλοί -πολίτες, αναλυτές και πολιτικοί- να συλλογίζονται αν η απόφαση του βρετανικού λαού ήταν η αρχή του τέλους του ευρωπαϊκού εγχειρήματος. 

Σήμερα, ωστόσο, περισσότερο από δύο χρόνια μετά, ακόμα και στις πιο λαϊκιστικές γωνιές της Ευρώπης ελάχιστοι είναι εκείνοι που εξακολουθούν να μιλούν για το ενδεχόμενο αποχώρησης της χώρας τους από την ΕΕ. Και αυτό οφείλεται σε απόλυτο σχεδόν βαθμό στη δραματική και χαοτική και αυτοκαταστροφική τροπή που έχει πάρει η όλη διαδικασία του Brexit.

Ατακτη γελοιοποίηση…

«Για κάποιο διάστημα ενισχύθηκαν και στην Ολλανδία οι φωνές που τάσσονταν υπέρ ενός ενδεχόμενου Nexit, αλλά υποχώρησαν ενώπιον του Brexit. Φυσικά όλη αυτή η αβεβαιότητα δεν ωφελεί ούτε εμάς ούτε τη Βρετανία, λαμβάνοντας υπόψη την τεράστια ζημιά που έχει προκαλέσει ήδη στη βρετανική οικονομία το Brexit. Οπότε εάν κάποιος στα κόμματα εξακολουθεί να πιστεύει πως το Nexit δεν είναι άσχημη ιδέα, απλά ας κοιτάξει τη Βρετανία και το τεράστιο πλήγμα που επιφέρει η αποχώρηση» υπογράμμισε σχετικά ο υπουργός της Ολλανδίας Μαρκ Ρούτε.

«Μια χώρα αποχωρεί και επικρατεί χάος ενώ γελοιοποιείται στα μάτια των ευρωπαίων εταίρων της» σημείωσε από την πλευρά της και η Ρόζα Μπάλφουρ, συνεργάτιδα του παραρτήματος της αμερικανικής δεξαμενής σκέψης German Marshall Fund στις Βρυξέλλες.

Το Brexit δεν πρόκειται να επιλύσει τα πολλά σοβαρά ζητήματα που εξακολουθούν να απασχολούν τους Ευρωπαίους, όπως η ισχνή ανάπτυξη, η διακυβέρνηση της Ευρωζώνης, το προσφυγικό και το μεταναστευτικό, η ασφάλεια των ευρωπαϊκών συνόρων και η μάστιγα του λαϊκισμού. Ούτε πρόκειται να πείσει τους ευρωπαίους ηγέτες να συνεργαστούν με στόχο την εξεύρεση κοινά αποδεχτών πολιτικών για την αντιμετώπισή τους.

Τελευταία απόδειξη του τοξικού κλίματος που επικρατεί εντός της ΕΕ αποτελούν οι λεκτικές επιθέσεις που εξαπέλυσαν οι κυβερνώντες λαϊκιστές της Ιταλίας Ματέο Σαλβίνι και Λουίτζι ντι Μάιο κατά του Εμανουέλ Μακρόν. Και σίγουρα η προοπτική αποχώρησης από την ενωση μιας χώρας ισχυρής όσο η Βρετανία είναι εξαιρετικά τραυματική.

Παρότι, ωστόσο, θεωρείται δεδομένο ότι αμφότερες οι πλευρές θα πληγούν από το Brexit, ειδικά στην περίπτωση μιας άτακτης, δίχως συμφωνία, αποχώρησης, οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν πως η πορεία της ΕΕ (η οποία θα συνεχίσει να είναι η μεγαλύτερη αγορά στον πλανήτη) στη μετά το Brexit εποχή θα είναι πολύ καλύτερη από την πορεία της Βρετανίας.

…και στρατηγική υποχώρηση

Ταυτόχρονα η βρετανική εμπειρία λειτουργεί αποτρεπτικά, αναγκάζοντας ακόμα και επιτυχημένους εθνικολαϊκιστές (όπως ο Ματέο Σαλβίνι στην Ιταλία, ο Βίκτορ Ορμπαν στην Ουγγαρία, ο Γιάροσλαβ Κατσίνσκι στην Πολωνία και τα στελέχη της Εναλλακτικής για τη Γερμανία) να εγκαταλείψουν την ιδέα της αποχώρησης από την ΕΕ ή την Ευρωζώνη.

Οι λαϊκιστικές δυνάμεις εξακολουθούν να απειλούν την ευρωπαϊκή συνοχή και η ΕΕ θα συνεχίσει να αποτελεί τον εύκολο στόχο όλων των λαϊκιστών ηγετών που επιθυμούν να αυξήσουν τη δημοτικότητά τους στις χώρες τους. Επιπρόσθετα εμφανίζονται έτοιμοι να συνεργαστούν με στόχο να αλλάξουν εκ των έσω τον τρόπο λειτουργίας της Ενωσης. Και σίγουρα δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο στις επικείμενες ευρωεκλογές του Μαΐου οι πολίτες των ευρωπαϊκών χωρών να δώσουν ένα σκληρό μάθημα στους τεχνοκράτες των Βρυξελλών. 

Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί δεν ανησυχούν πλέον για το ενδεχόμενο διάσπασης της ΕΕ αλλά φοβούνται την εσωτερική  υπονόμευσή της. Πάρα πολλοί ευρωπαίοι ψηφοφόροι εμφανίζονται ιδιαίτερα δυσαρεστημένοι με την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην ΕΕ. Αυτό, ωστόσο, δεν αλλάζει το γεγονός πως ολοένα και περισσότεροι χαρακτηρίζουν θετική τη συμμετοχή της χώρας τους στην Ευρωπαϊκή Ενωση, αναγνωρίζοντας, συγχρόνως, ότι η αποχώρηση από τους κόλπους της είναι μια διαδικασία εξαιρετικά δύσκολη και επώδυνη.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News