Η Κίνα στοχεύει στο να γίνει μια υπερδύναμη αυτοματισμού και επιδοτεί τις εγχώριες εταιρίες που κατασκευάζουν ρομπότ. Οι επικριτές προειδοποιούν ότι αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε υπερπροσφορά, την ίδια στιγμή που εκατομμύρια Κινέζοι θα μένουν χωρίς δουλειά.

Ηδη, τα πρώτα (ρομποτικά) δείγματα έχουν δοθεί, με τον πλέον εμφατικό τρόπο. Τον Μάιο του 2016 το εργοστάσιο της «Foxconn» στην Κίνα απέλυσε 60.000 εργαζομένους. Με τι τους αντικατέστησε; Με ρομπότ, φυσικά. Η «Foxconn» είναι ένα από τα εργοστάσια παραγωγής της Apple και της Samsung και είχε προσωπικό 110.000 ανθρώπους. Ωστόσο, το δυναμικό αντικαταστάθηκε κατά το ήμισυ από ρομπότ. «Περισσότερες εταιρείες είναι πιθανόν να ακολουθήσουν αυτή την τακτική», ανέφερε ο Χου Γιουλιάν, επικεφαλής της εταιρείας. Ο ίδιος τόνισε ότι τα περισσότερα καθήκοντα μιας τεχνολογικής εταιρείας έχουν αυτοματοποιηθεί, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει και ανθρώπινο δυναμικό. «Χρησιμοποιούμε τα ρομπότ για δύσκολες εργασίες προτρέποντας τους υπαλλήλους μας να επικεντρωθούν σε άλλες ειδικότητες που συμβάλλουν σε άλλα τμήματα της παραγωγής», ανέφερε ο εκπρόσωπος της «Foxconn». Βέβαια, μην το ξεχνάμε, όταν λέμε «οι υπάλληλοι» εννοούμε, πια, το μισό εργατικό δυναμικό – οι υπόλοιποι συχνάζουν στον κινεζικό ΟΑΕΔ.

Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια η κινεζική αγορά έχει επενδύσει στην ανάπτυξη της ρομποτικής και προσπαθεί να αναβαθμίσει τον μεταποιητικό της κλάδο μέσω τεχνολογικών καινοτομιών, ενώ βρίσκεται αντιμέτωπη με την αύξηση του εργατικού κόστους: οι εργάτες κοστίζουν σε μια επιχείρηση, σχεδόν, τα διπλάσια χρήματα του μισθού τους για να ανήκουν σε κάποιον ασφαλιστικό φορέα. Νέες προσλήψεις δεν γίνονται και έτσι οι εξαγωγές που διοχετεύονται στην Κίνα είχαν ανάσχεση στη ροή τους, το 2016. Κι όλο αυτό ενώ το 2015 αυξήθηκαν κατά 20% μόνον, όταν το 2014 είχαν αύξηση 56%. Προφανώς, όπως σημειώνει στην αναφορά της η Διεθνής Ομοσπονδία Ρομπότ -ναι, υπάρχει και τέτοια ομοσπονδία- αυτό συνδέεται άμεσα με το ότι η κινεζική οικονομία, η δεύτερη ισχυρότερη στον κόσμο, διανύει περίοδο πιο αργής ανάπτυξης. Η Ομοσπονδία, πάντως, εκτιμά ότι η ζήτηση από τη χώρα αυτή θα ανακάμψει, δεδομένου ότι έχει ορίσει ως στρατηγική της προτεραιότητα τη ρομποτική, στο πλαίσιο της στόχευσής της να αναδειχθεί σε ένα από τα κορυφαία κράτη στην τεχνολογία για βιομηχανική χρήση μέσα στα επόμενα (λίγα) χρόνια. «Η Κίνα δεν θα πάψει να συνιστά τη βασική κινητήρια δύναμη της ανάπτυξης των πωλήσεων ρομπότ και, συν τω χρόνω, θα επεκτείνει την κυριαρχία της», υπογράμμισε η Διεθνής Ομοσπονδία Ρομπότ. «Η ανάγκη να εκσυγχρονιστεί και να διευρύνει τις δυνατότητές της σε επίπεδο βιομηχανικής παραγωγής θα την οδηγήσουν στο να αυξήσει τη χρήση και την εγκατάσταση ρομπότ τα επόμενα χρόνια». Για παράδειγμα, η κινεζική κατασκευάστρια οικιακών συσκευών Μidea εξαγόρασε τη γερμανική κατασκευάστρια ρομπότ Kuka, πληρώνοντας 4,5 δισ. ευρώ. Η Ομοσπονδία Ρομπότ επισήμανε, παράλληλα, ότι οι κινεζικές κατασκευάστριες ρομπότ αύξησαν το μερίδιο αγοράς από το 25% το 2013, στο 29% το 2015.

Και αν η Ομοσπονδία θα είχε κάποιον λόγο να κάνει αυτές τις προβλέψεις -ξέρετε, ρομποτικά… οφέλη- σύμφωνα με έρευνα της «Bank of America», μέχρι το 2025, τα ρομπότ εκεί θα έχουν καταλάβει το 45% των βιομηχανικών εργασιών, εξαφανίζοντας εκατομμύρια θέσεις εργασίας. Και φαίνεται πως σε όλο αυτό δεν υπάρχει (ρομποτικός) πάτος. Αναλυτές προβλέπουν πως όλη αυτή η διαδικασία θα επιταχυνθεί, καθώς αναμένεται ότι πάμπολλες συσκευές θα είναι διασυνδεδεμένες με το «Ιντερνετ των Πραγμάτων». Αυτό αποτελεί μία έννοια η οποία αφορά στα αντικείμενα της καθημερινότητάς μας – από βιομηχανικές μηχανές μέχρι wearable συσκευές που χρησιμοποιούν ενσωματωμένους αισθητήρες για τη συλλογή δεδομένων και την ανάληψη κάποιας δράσης σε αυτά μέσα σε ένα δίκτυο. Κάπως έτσι λειτουργεί ένα κτίριο που χρησιμοποιεί αισθητήρες για την αυτόματη ρύθμιση της θέρμανσης ή του φωτισμού. Αλλο παράδειγμα είναι ο εξοπλισμός παραγωγής που προειδοποιεί για μία επικείμενη βλάβη. Με απλά λόγια, το «Ιντερνετ των πραγμάτων» είναι το τεχνολογικό μέλλον που θα κάνει τη ζωή μας πιο εύκολη. Και κάποιων ανθρώπων, που θα χάσουν τις δουλειές τους, πιο δύσκολη. Οι τοπικές αρχές στη Κίνα έχουν εγκρίνει περισσότερα από 700 δισεκατομμύρια γιουάν σχετικά με τους στόχους παραγωγής για τη βιομηχανία ρομποτικής, για το έτος 2020. Η χώρα δεσμεύεται, επίσης, να πουλήσει -έως το 2020- ρομπότ αξίας άνω των 30 δισ. γιουάν (4,6 δισ. δολαρίων), εν μέσω αυξανόμενης ζήτησης στους τομείς της Υγείας, επιστημονικής έρευνας και οικιακών υπηρεσιών. Αυτή δεν είναι μια αυθαίρετη εκτίμηση, προέρχεται από ανακοίνωση που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του υπουργείου Βιομηχανίας και Τεχνολογίας της Πληροφορίας.

Τα ρομπότ στον κόσμο

Το 2020, περίπου οι μισές θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ θα εξαφανιστούν από τους υπολογιστές και την τεχνητή νοημοσύνη, ενώ ένα επιπλέον 20% θα αντιμετωπίσει την ίδια απειλή, σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Εργασίες που στο πρόσφατο παρελθόν έμοιαζαν να μην αντιμετωπίζουν αυτόν τον κίνδυνο, βρίσκονται πλέον στον ίδιο παρανομαστή: αναλυτές δεδομένων, τραπεζίτες, ακόμη και χρηματιστές θα απειληθούν από τα ρομπότ. Το κόστος ρομπότ και υπολογιστών συνεχώς μειώνεται, με αποτέλεσμα να αποτελούν ελκυστική επένδυση για τους επιχειρηματίες. Και όπως αναφέρει η έκθεση της «Bank of America», διαρκώς γίνεται πιο εύκολη η χρήση και η εργασιακή αξιοποίηση των ρομπότ. Αναπτύσσουν ικανότητες όπως αυτή της μάθησης, αλλά και της αναγνώρισης φωνής και προσώπου, γεγονός που τα κάνει ικανά να διαχειριστούν επαγγελματικές θέσεις που απαιτούν διάδραση με πελάτες.

Οι μελέτες λένε ότι χώρες που μπορούν να υιοθετήσουν αυτές τις νέες τεχνολογίες θα λάβουν άμεσα μία σημαντική ώθηση στους τομείς του χαμηλού εργασιακού κόστους και της υψηλής παραγωγικότητας. Αντίστροφοι, βέβαια, θα είναι οι αριθμοί της απασχόλησης και του εργατικού δυναμικού. Σε αυτήν την τεχνολογική κούρσα προπορεύεται η Ιαπωνία, όπου ήδη αντιστοιχούν 1.520 ρομπότ ανά 10.000 εργαζομένων στα εργοστάσια κατασκευής αυτοκινήτων, νούμερο που απέχει πολύ από τον παγκόσμιο μέσο όρο (66 ρομπότ ανά 10.000 ανθρώπους). Παρόμοιο δρόμο έχει χαράξει στο συγκεκριμένο κομμάτι και η Κίνα, καλύπτοντας το 25% της παγκόσμιας ζήτησης.

Η επερχόμενη επανάσταση θα μεταβάλει δραματικά την παγκόσμια οικονομία, αλλά και θα αυξήσει ραγδαία την οικονομική ανισότητα. Οι θέσεις εργασίας που χάνονται ή κινδυνεύουν άμεσα με εξαφάνιση έχουν χαμηλότερες αποδοχές και μικρές απαιτήσεις σε δεξιότητες, σύμφωνα με τους ερευνητές και αυτή δεν είναι η μοναδική στρέβλωση που θα προκληθεί. Εργαζόμενοι με πολλές γνώσεις και «πλούσιο» βιογραφικό ενδέχεται να χρειαστεί να καλύψουν θέσεις εργασίας με σχετικά απλοϊκό αντικείμενο, το οποίο δεν μπορούν να εκτελέσουν μηχανές.

Ποιες είναι οι ειδικότητες που θα εξαφανιστούν – βάσει μελετών; Διοικητικοί υπάλληλοι, όσοι κάνουν χειρωνακτικές εργασίες, αναλυτές δεδομένων, ξεναγοί, αρτοποιοί, κρεοπώλες, ασφαλιστές, πωλητές σε εμπορικά καταστήματα, εφοριακοί, πωλητές μέσω τηλεφώνου, λογιστές, ψαράδες, οδηγοί μέσω μεταφοράς.

Αφήνοντας τον υπόλοιπο κόσμο και για να επιστρέψουμε από εκεί που ξεκινήσαμε, έως το 2018 η Κίνα θα έχει ευθυγραμμιστεί με την παγκόσμια τεχνολογία και τις βιομηχανίες τεχνητής νοημοσύνης, βάσει προγράμματος. Αυτό θα περιλαμβάνει βασικά έργα όπως έξυπνες οικιακές συσκευές, έξυπνα αυτοκίνητα, έξυπνες συσκευές που μπορούν να φορεθούν. Τα ρομπότ επιτίθενται – σαν κινηματογραφική ταινία επιστημονικής φαντασίας.

Ολα θα γίνονται, πλέον, από ρομπότ; Οχι όλα. Οι δουλειές που δεν μπορούν να απομακρυνθούν από το ανθρώπινο πεδίο και δεν είναι εύκολο να απειληθούν από τα ρομπότ είναι εκείνες όπου το συναίσθημα, η δημιουργικότητα, η κοινωνική συναναστροφή, το ένστικτο, είναι βασικά. Ετσι, οι κοινωνικοί λειτουργοί, οι εργαζόμενοι στον χώρο της Υγείας, οι ερευνητές, οι αστυνομικοί, οι εκπαιδευτικοί θα κρατήσουν τις δουλειές τους.

Για τους δημοσιογράφους, βέβαια, κανείς δεν μπορεί να είναι βέβαιος…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News